ÇİZGİ ROMANIN ESER NİTELİĞİ VE ÇİZGİ ROMAN ÜZERİNDE ESER SAHİPLİĞİ
Yıl: 2017 Cilt: 16 Sayı: 2-Cilt 1 Sayfa Aralığı: 733 - 768 Metin Dili: Türkçe İndeks Tarihi: 01-02-2019
ÇİZGİ ROMANIN ESER NİTELİĞİ VE ÇİZGİ ROMAN ÜZERİNDE ESER SAHİPLİĞİ
Öz: Çizgi roman; art arda gelen resimlerin bir metinle birleşme suretiyle olu-şan bir anlatım biçimidir. Bu tanım, çizgi romanın eser türünün belirlenmesinden, çizgiroman üzerindeki eser sahipliğine kadar birçok noktada önem taşımaktadır. Çizgi ro-man, 5846 sayılı Fikir ve Sanat Eserleri Kanunu kapsamında güzel sanat eseri olarakkorunmaktadır.Çizgi romanın içeriğindeki resim ve metin kısımları, oluşturdukları bütün haricindebirbirlerinden ayrı olarak da ekonomik anlamda değerlendirilmesi mümkün parçalardır.Çizgi romanın bu niteliği, üzerindeki eser sahipliği yönünden de çeşitli ihtimallerindoğmasına neden olmaktadır. Çizgi romanın hususiyet taşıyan tüm unsurları tek bir kişitarafından meydana getirilmiş ise bu kişi eser sahibi olacaktır. Metin ve resimlerin farklıkişiler tarafından meydana getirilmesi halinde ise bölünebilir ortak eser sahipliğindenbahsedilecektir. Bu durumda, yazar ve çizer kendi ürettikleri kısımları bağımsız şekildede kullanma hakkına sahip olacaktırlar. İş ilişkisi kapsamında üretilen çizgi romanlardaise eseri meydana getiren kişi eser sahibi olmakla birlikte, onu çalıştıran kişi de eserüzerinde belli haklar yönünden ruhsat hakkı elde edecektir.
Anahtar Kelime: Konular:
Qualification of Comics as Copyrighted Work and Authorship of Comics
Öz: Comics is a form of narration that is formed by merging the sequential images with a text. This structure is important in many points such as determining type of work and authorship of the comics. These parts, images and text, can be evaluated economically independently of comics. The comics, is protected as a work of fine art under the Law on Intellectual and Artistic Works No. 5846. There are various possibilities for the authorship of the comics. If a single person creates all the characteristic elements of the comics, that person will be the author of the work. If the different persons create the text and images, there is a compound work. In this case, the writer and the illustrator can use independently the parts they produce. If a comics produced within the context of employment relationship, the person who created the work will be its author but the employer will obtain a license for certain rights on the work.
Anahtar Kelime: Konular:
Belge Türü: Makale Makale Türü: Araştırma Makalesi Erişim Türü: Erişime Açık
- YUSUFOĞLU, Fülürya, “Eseri Meydana Getirenlerin Mali Hak Sahibi Sayılmadıkları Haller”, Ünal Tekinalp’e Armağan, İstanbul, 2003, s. 397-413.
- YILDIZ, Özge, “Çalışanların Meydana Getirdiği Eserler”, İÜHFM, C. LXXII, S. 2, 2014, s. 497-540.
- YAVUZ, Levent/ALICA, Türkay/MERDİVAN, Fethi, Fikir ve Sanat Eserleri Kanu- nu Yorumu, 2. Baskı, Ankara, 2014.
- YAŞAR, Ali, Fikir ve Sanat Eserleri Hukuku Bakımından Televizyon Reklamlarının Hukuki Niteliği Televizyon Reklamları Üzerinde Hak Sahipliği, İstanbul, 2011.
- YASAMAN, Hamdi, Fikri ve Sınai Mülkiyet Hukuku ile İlgili Makaleler, Hukuki Mütalaalar, Bilirkişi Raporları, Cilt II, İstanbul, 2012.
- YARSUVAT, Duygun, Türk Hukukunda Eser Sahibi ve Hakları, 2. Baskı, İstanbul, 1984.
- YALÇINKAYA, Can T., “Grafik Roman Çizgili Hayat Kılavuzu (Derleyen: Levent Cantek), 2. Baskı, İstanbul, 2004, s. 272-285.
- VAN ASBROECK, Benoit/COCK, Maud, “La Copropriété des Oeuvres Littéraires et Artistiques”, Revue Lamy Droit de L’Immatériel, No. 21, Kasım 2007, s. 80-91.
- TROLLER, Kamen, Précis du Droit Suisse des Biens Immatériels, 2ème édition, Bale, 2006.
- TEKİNALP, Ünal, Fikri Mülkiyet Hukuku, 5. Bası, İstanbul, 2012.
- SULUK, Cahit/ORHAN, Ali, Uygulamalı Fikri Mülkiyet Hukuku Cilt: 2, İstanbul, 2005.
- STROWEL, Alain, “Régime de l’Oeuvre de Collaboration”, Hommage à Jan Corbet, Bruxelles, 2008, s. 35-38 (Oeuvre de Collaboration).
- STROWEL, Alain, “Le Titularité du Droit d’Auteur”, Le Renouveau du Droit d’Auteur en Belgique, Bruxelles, 1996, s. 27-45 (Titularité).
- SIRINELLI, Pierre, Propriété Littéraire et Artistique, 3ème Edition, Paris, 2016.
- REGOUT, Martine, “L'adaptation et les Produits Dérivés de la Bande Dessinée”, Bande Dessinée et Droit d’Auteur, Bruxelles, 2009, s. 121-139.
- PLATİN, Ali, “Tek Resimden Dizi Resme Geçiş”, Gösteri Sanat-Edebiyat Dergisi, S. 61, Aralık 1985, s. 64-65.
- ÖZYİĞİT, Ceylan, Tüketim Mallarında Çizgi Roman Kahramanlarının Kullanılması- nın Marka Bilinirliğine Etkisi, Yayımlanmamış Yüksek Lisans Tezi, Ege Üniversi- tesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, İzmir, 2010.
- ÖZTRAK, İlhan, Fikir ve Sanat Eserleri Üzerindeki Haklar, 2. Baskı, Ankara, 1977.
- ÖZTAN, Fırat, Fikir ve Sanat Eserleri Hukuku, Ankara, 2008.
- ÖZ, Turgut, “Çalışanların Yarattıkları Eserler Üzerinde Fikri Haklar”, İKÜHFD, C. 12, S. 2, Temmuz 2013, s. 7-22.
- OKUTAN NILSSON, Gül, “Türk Fikir ve Sanat Eserleri Hukukunda Tüzel Kişinin Eser Sahipliği Sorunu”, Uğur Alacakaptan’a Armağan, İstanbul, 2008, s. 469-500.
- MUŞLU, Deniz, “Fikir ve Sanat Eserleri Düzenlemelerinde Eser Kavramı”, İBD, C.81, S.1, 2007, s. 95-104.
- KİREÇÇİ, Ümit, Çizgi Roman Senaryosu, İstanbul, 2008.
- KILIÇOĞLU, Ahmet M., Sınai Haklarla Karşılaştırmalı Fikri Haklar, 3. Bası, Ankara, 2017.
- KARAMAN COŞGUN, Özlem, “Fikir ve Sanat Eserleri Kanunu Kapsamında İşveren ve Tayin Edenin Eser Üzerindeki Hakları”, MÜHF-HAD, C.13, S.1-2, 2007, s. 37- 57.
- KARAHAN, Sami/SULUK, Cahit/SARAÇ, Tahir/NAL, Temel, Fikri Mülkiyet Hu- kukunun Esasları, 4. Baskı, Ankara, 2015 (NAL/SULUK).
- KARADEMİR, Artür, “Çalışanların Yarattığı Eserler Üzerinde Fikri Hakların Kulla- nılması”, THD, S. 128, 2017/4, s. 120-130.
- KADIGİL, Saliha Sera, Sinema Eserleri ve Sinema Eserlerinde Hak Sahipleri, Yayım- lanmamış Yüksek Lisans Tezi, İstanbul Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, İs- tanbul, 2010.
- KACMARIKOVA, Kristyna, La Bande Dessinée, Brno, 2010.
- HIRSCH, Ernest Eduard, Fikri ve Sınai Haklar, Ankara, 1948.
- GÜRDAĞCIK, Sinan, “Çizgi Romanın Öyküsü”, Gösteri Sanat-Edebiyat Dergisi, S. 61, Aralık 1985, s. 66-68.
- GÜRATA, Ahmet, “Çizgi Roman’dan Sinemaya”, Çizgili Hayat Kılavuzu (Derleyen: Levent Cantek), 2. Baskı, İstanbul, 2004, s. 53-65.
- GÜNEŞ, İlhami, Uygulamada Fikir ve Sanat Eserleri Hukuku, 2. Baskı, Ankara, 2015.
- GÜNAYDIN, Ömer, “Sinema Eserlerindeki Karakterler ve Korunması”, THD, S. 128, 2017/4, s. 98-115.
- GÖKYAYLA, Emre, Telif Hakkı ve Telif Hakkının Devri Sözleşmesi, 2. Baskı, Anka- ra, 2001.
- GOUTAL, Jean-Louis, “BD et Droit d’Auteur”, Droit et Bande Dessinée, Grenoble, 1998, s. 199-210.
- EREL, Şafak N., Türk Fikir ve Sanat Hukuku, 3. Baskı, Ankara, 2009.
- ERDİL, Engin, Fikir ve Sanat Eserleri Şerhi, 3. Baskı, İstanbul, 2009.
- EISNER, Will, Comics & Sequential Art, 19th printing, Florida, 2000.
- ÇORUK, Hüsnü, “Fransa-Belçika Çizgi Roman Akımı ve Ülkemizdeki Dergileri Hak- kında”, Çizgili Hayat Kılavuzu (Derleyen: Levent Cantek), 2. Baskı, İstanbul, 2004, s. 201-218.
- ÇOLAK, Uğur, Türk Marka Hukuku, 3. Baskı, İstanbul, 2016.
- CORNUAUD, Sébastien, “Les Créations de Bande Dessinée”, Métier et Sttatut de l’Auteur de Bande Dessinée, Angouleme, 2004, s. 10-24.
- CORNAZ, Patricia, L’Exécution Forcée des Droits de Propriété, Intellectuelle, Zurich, 2002.
- CİNOĞLU, Funda, Eser Üzerinde İşverenin Hak Sahipliği, Yayımlanmamış Yüksek Lisans Tezi, Kadir Has Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, İstanbul, 2010.
- CHERPILLOD, Ivan, L’objet du Droit d’Auteur, Lausanne, 1985 (Objet du Droit d’Auteur).
- CHERPILLOD, Ivan, “La Nouvelle Loi sur le Droit d’Auteur et les Droits Voisins: Titularité et Transfert des Droits”, PJA, 1993/5, s. 558-562, (Titularité).
- CERAN, Kosta, “Çizgi Roman Nedir?”, Çizgili Hayat Kılavuzu (Derleyen: Levent Cantek), 2. Baskı, İstanbul, 2004, s. 28-29.
- CARON, Christophe, Droit d’Auteur et Droits Voisins, 4ème Edition, Paris, 2015.
- CANTEK, Levent, Türkiye’de Çizgi Roman, 4. Baskı, İstanbul, 2012.
- BUYDENS, Mireille, L’Application des Droits de Propriété Intellectuelle, Geneve, 2014 (Propriété Intellectuelle).
- BUYDENS, Mireille, “La Bande Dessinée Comme Oeuvre de Collaboration”, Droit d’Auteur et Bande Dessinée, Bruxelles, 1997, s. 11-36 (Bande Dessinée).
- BOZGEYİK, Hayri, “Fikir ve Sanat Eserlerinde Hususiyet”, BATİDER, C. XXV, S.3, 2009, s. 169-222.
- BOZBEL, Savaş, Fikir ve Sanat Eserleri Hukuku, 2012.
- BOLAN, Burhan, Çizgi Roman Sanatı, İstanbul, 2000.
- BERNAULT, Carine, “Objet du Droit d’Auteur”, JurisClasseur, Fasc. 1135, 23 Mart 2012.
- BELGESAY, Mustafa Reşit, Fikir ve Sanat Eserleri Kanunu Şerhi, İstanbul, 1956.
- BAYGIN, Cem, “Fikri Hukukta Yaratıcı Eser Sahibi ve Eser Üzerindeki Mali Hakları Kanunen Kullanmaya Yetkili Sayılan Kişiler”, Prof Dr. Ömer Teoman'a 55. Yaş Günü Armağanı, İstanbul, 2002, s. 145-174.
- BAUER, Camille, “Les Adaptations Audiovisuelles de Livres”, LEGICOM, No. 24, 2001/1, s. 65-71.
- BARRELET, Denis/EGLOFF, Willi, Le Nouveau Droit d’Auteur, Bern, 2008.
- BARON-CARVAIS, Annie, La Bande Dessinée, 5ème édition, Paris, 2007.
- BARLAS, Dinç, “5846 Sayılı Fikir ve Sanat Eserleri Kanunu’nda Eser Sayılmanın Koşulları”, Legal FSHD, S.17, 2009, s. 75-87.
- AYİTER, Nuşin, Hukukta Fikir ve San’at Ürünleri, 2. Bası Ankara, 1981.
- ATEŞ, Mustafa, Fikri Hukukta Eser, Ankara, 2007 (Eser).
- ATEŞ, Mustafa, Fikri Hukukta Eser Sahipliği, Ankara, 2012 (Eser Sahipliği).
- ATASOY, Evrim, Birlikte Eser Sahipliği, Yayımlanmamış Yüksek Lisans Tezi, Kadir Has Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, İstanbul, 2010.
- ARSLANLI, Halil, Fikri Hukuk Dersleri, İstanbul, 1954.
- ARKAN SERİM, Azra, Yayım Sözleşmesinin Hukuki Niteliği ve Tarafların Yükümlü- lükleri, İstanbul, 2017.
- ALSAÇ, Üstün, Türkiye’de Karikatür, Çizgi Roman ve Çizgi Film, İstanbul, 1994.
| APA | GİRAY R, Yıldız A (2017). ÇİZGİ ROMANIN ESER NİTELİĞİ VE ÇİZGİ ROMAN ÜZERİNDE ESER SAHİPLİĞİ. , 733 - 768. |
| Chicago | GİRAY R. Eda,Yıldız Ali ÇİZGİ ROMANIN ESER NİTELİĞİ VE ÇİZGİ ROMAN ÜZERİNDE ESER SAHİPLİĞİ. (2017): 733 - 768. |
| MLA | GİRAY R. Eda,Yıldız Ali ÇİZGİ ROMANIN ESER NİTELİĞİ VE ÇİZGİ ROMAN ÜZERİNDE ESER SAHİPLİĞİ. , 2017, ss.733 - 768. |
| AMA | GİRAY R,Yıldız A ÇİZGİ ROMANIN ESER NİTELİĞİ VE ÇİZGİ ROMAN ÜZERİNDE ESER SAHİPLİĞİ. . 2017; 733 - 768. |
| Vancouver | GİRAY R,Yıldız A ÇİZGİ ROMANIN ESER NİTELİĞİ VE ÇİZGİ ROMAN ÜZERİNDE ESER SAHİPLİĞİ. . 2017; 733 - 768. |
| IEEE | GİRAY R,Yıldız A "ÇİZGİ ROMANIN ESER NİTELİĞİ VE ÇİZGİ ROMAN ÜZERİNDE ESER SAHİPLİĞİ." , ss.733 - 768, 2017. |
| ISNAD | GİRAY, R. Eda - Yıldız, Ali. "ÇİZGİ ROMANIN ESER NİTELİĞİ VE ÇİZGİ ROMAN ÜZERİNDE ESER SAHİPLİĞİ". (2017), 733-768. |
| APA | GİRAY R, Yıldız A (2017). ÇİZGİ ROMANIN ESER NİTELİĞİ VE ÇİZGİ ROMAN ÜZERİNDE ESER SAHİPLİĞİ. İstanbul Kültür Üniversitesi Hukuk Fakültesi Dergisi, 16(2-Cilt 1), 733 - 768. |
| Chicago | GİRAY R. Eda,Yıldız Ali ÇİZGİ ROMANIN ESER NİTELİĞİ VE ÇİZGİ ROMAN ÜZERİNDE ESER SAHİPLİĞİ. İstanbul Kültür Üniversitesi Hukuk Fakültesi Dergisi 16, no.2-Cilt 1 (2017): 733 - 768. |
| MLA | GİRAY R. Eda,Yıldız Ali ÇİZGİ ROMANIN ESER NİTELİĞİ VE ÇİZGİ ROMAN ÜZERİNDE ESER SAHİPLİĞİ. İstanbul Kültür Üniversitesi Hukuk Fakültesi Dergisi, vol.16, no.2-Cilt 1, 2017, ss.733 - 768. |
| AMA | GİRAY R,Yıldız A ÇİZGİ ROMANIN ESER NİTELİĞİ VE ÇİZGİ ROMAN ÜZERİNDE ESER SAHİPLİĞİ. İstanbul Kültür Üniversitesi Hukuk Fakültesi Dergisi. 2017; 16(2-Cilt 1): 733 - 768. |
| Vancouver | GİRAY R,Yıldız A ÇİZGİ ROMANIN ESER NİTELİĞİ VE ÇİZGİ ROMAN ÜZERİNDE ESER SAHİPLİĞİ. İstanbul Kültür Üniversitesi Hukuk Fakültesi Dergisi. 2017; 16(2-Cilt 1): 733 - 768. |
| IEEE | GİRAY R,Yıldız A "ÇİZGİ ROMANIN ESER NİTELİĞİ VE ÇİZGİ ROMAN ÜZERİNDE ESER SAHİPLİĞİ." İstanbul Kültür Üniversitesi Hukuk Fakültesi Dergisi, 16, ss.733 - 768, 2017. |
| ISNAD | GİRAY, R. Eda - Yıldız, Ali. "ÇİZGİ ROMANIN ESER NİTELİĞİ VE ÇİZGİ ROMAN ÜZERİNDE ESER SAHİPLİĞİ". İstanbul Kültür Üniversitesi Hukuk Fakültesi Dergisi 16/2-Cilt 1 (2017), 733-768. |
