Yıl: 2018 Cilt: 20 Sayı: 38 Sayfa Aralığı: 253 - 281 Metin Dili: Türkçe DOI: 10.17335/sakaifd.430099 İndeks Tarihi: 18-07-2019

SAĞLIK ÇALIŞANLARININ DİNİ TUTUM DÜZEYLERİ

Öz:
İnsanlar tutum ve davranışlarını geliştirirken dini inançlarından etkilendikleri yapılan birçok araştırmayla tespit edilmiştir. Bu denli etkileme gücü olan dinlerin bir tutum biçimi olarak etki gücünün belirlenmesine yönelik birçok ölçek çalışması yapılmıştır. Bu araştırmanın amacı doktor, hemşire, ebe, sağlık memuru ve sağlık lisansiyerlerinden oluşan sağlık çalışanlarının dini tutum düzeylerini belirlemektir. Araştırma Bolu ilinde faaliyet gösteren 2 devlet hastanesiyle sınırlıdır. Çalışma 2017 yılı şubat-mart ayları arasında gönüllülük esasına dayalı ve tesadüfî örneklem yöntemiyle 333 sağlık personeli ile gerçekleşmiştir. Katılımcıların unvanlarına göre %20,7’si doktor, %71,5’i hemşire-ebe-sağlık memuru ve %7,8’i ise sağlık lisansiyerleri olarak dağılmıştır. Katılımcıların unvan ve hizmet sürelerine göre dini tutum düzeylerinde anlamlı farklılık bulunmuştur. Deneklerin cinsiyet, medeni durum, çalıştığı birim, eğitim durumu ve yaş değişkenlerine göre dini tutum düzeyleri arasında ölçek toplam puanlarında anlamlı ilişki bulunmamıştır. Alt boyutlarla yapılan analizlerde; cinsiyet bazında ilişki, kuruluş bazında biliş, eğitim değişkeninde ise biliş, duygu ve ilişki alt boyutlarında anlamlı farklılık bulunmuştur. Ankete katılan sağlık çalışanlarının dini tutum düzeylerinin orta (26.44±4.80) düzeyde olduğu sonucuna ulaşılmıştır.
Anahtar Kelime:

Konular: Tıbbi İnformatik Sağlık Politikaları ve Hizmetleri Temel Sağlık Hizmetleri Sağlık Bilimleri ve Hizmetleri Psikoloji Davranış Bilimleri

Religious Attitude Level of Healthcare Workers

Öz:
The fact that people are affected by their religious beliefs while developing their attitudes and behaviors have been confirmed by many studies. Many scale studies have been carried out to identify religions as an attitude form which have such a significant influence. This study aims to determine the religious attitude levels of health professionals, consisted of physicians, nurses, midwives, health officers and health licensees. The study is limited with two state hospitals in Bolu Province. The study was conducted between February and March 2017. The random sampling method was employed. The study was conducted with 333 healths professional who volunteered to participate. The distribution of participants in terms of their job title was as follows: 20.7% of them were physicians, 71.5 of them were Nurses/Midwives/Health Officers and 7.8% of them were health licensees. Significant differences were found in religious attitudes in respect to the job titles and service periods of participants. There was no significant relationship in the scale total scores between religious attitude levels in respect to gender, marital status, working unit, educational status and age variants of the participants. In the sub-dimensional analyses significant differences were found in the relationship sub-dimension on the basis of gender, in cognitive sub-dimension on the basis of institution; in the cognitive, emotion and relationship sub-dimensions in the education variant. The level of religious attitudes of health professionals participating to the survey has been found to be moderate (26.44 ± 4.80).
Anahtar Kelime:

Konular: Tıbbi İnformatik Sağlık Politikaları ve Hizmetleri Temel Sağlık Hizmetleri Sağlık Bilimleri ve Hizmetleri Psikoloji Davranış Bilimleri
Belge Türü: Makale Makale Türü: Derleme Erişim Türü: Erişime Açık
  • Aghili, Mojtaba – Kumar, G. Venkatesh. “Relationship between Religious Attitude and Happiness among Professional Employees” Journal of the Indian Academy of App-lied Psychology 34/Special Issue (April 2008): 66-69.
  • Altunsu Sönmez, Özlem. “Dindarlığın Ölçülebilirliği Üzerine Geliştirilen Dindarlık Ölçekleri”. Selçuk Üniversitesi Edebiyat Fakültesi Dergisi 36 (2016): 557-578. DOI: http://dx.doi.org/10.21497/sefad.285505
  • Arkonaç, Sibel Ayşen. Sosyal Psikoloji, İstanbul: Alfa Yayıncılık, 2010.
  • Arslan, Mustafa. “Popüler Dindarlık Ölçeğinin Geliştirilmesi: Geçerlik Ve Güvenirlik Çalışması”. Dinbilimleri Akademik Araştırma Dergisi 3/4 (2003): 97-116.
  • Aydın, Cüneyd. “Üniversite Öğrencilerinin Dini Tutum İle Hayattaki Anlam Düzeleri Arasındaki İlişkinin İncelenmesi”. İnsan ve Toplum Bilimleri Araştırmaları Dergisi 6/4 (2017): 89-108.
  • Budak, Selçuk. “Grup”. Psikoloji Sözlüğü, 1: 343-344. Ankara: Bilim ve Sanat Yayınları, 2000.
  • Can Baysal, Ayşe. “Sosyal Psikolojide Tutumlar”. İstanbul Üniversitesi İşletme Fakültesi Dergisi 10/1 (1981): 121-138.
  • Calnan, Kate - Kelloway, E. K. – Dupré, Kathryne E. “SAV-T First: Managing Workp-lace Violence”, International Handbook of Workplace Trauma Support, ed. Rick Hughes – Andrew Kinder – Cary L. Cooper 105-120. Malden: MA, Wiley-Blackwell, 2012.
  • Coştu, Yakup. “Dine Normatif ve Popüler Yaklaşım: Bir Dinî Yönelim Ölçeği Denemesi”. Hitit Üniversitesi İlahiyat Fakültesi Dergisi 8/15 (2009): 119-139.
  • Çekin, Abdulkadir. “Dindarlık Boyutları ve Din Öğretimi: İlk ve Ortaöğretim Din Kül-türü ve Ahlak Bilgisi Öğretim Programları (2010) Çerçevesinde Bir Analiz”, The Journal of Academic Social Science Studies 6/4 (April 2013): 245-261.
  • Erkol, Mehmet. “Türkiye’de Dini Hayatı Anlamlandırmak: Dindarlık Olgusu ve Din-darlığın Ölçülmesi”. Afyon Kocatepe Üniversitesi Sosyal Bilimler Dergisi 17/2 (2015): 131-161.
  • Fırat, Erdoğan. Üniversite Öğrencilerinde Allah İnancı ve Din Duygusu: Din Psikolojisi Açı-sından Bir Değerlendirme. Doktora Tezi, Ankara Üniversitesi, 1977.
  • Genç, Yusuf - Seyyar, Ali. “Tutum, Diyanet”. Sosyal Hizmet Terimleri, 1: 183-805. Sa- karya: Sakarya Kitabevi, 2010.
  • George, Darren – Mallery, Paul. SPSS for Windows Step by Step: A Simple Guide and Re- ference, 17.0 update (10a ed) Boston: Pearson, 2010.
  • Günay, Ünver. Erzurum Kenti ve Çevre Köylerinde Dini Hayat. Erzurum, 1978.
  • Hogg, Michael A. - Vaughan, Graham M. Sosyal Psikoloji, Trc. Aydın Gelmez - İbrahim Yıldız. Ankara: Ütopya Yayınları, 2007.
  • Johnstone, Ronald L. Religion in Society: A Sociology of Religion. New Jersey, 1992.
  • Jung, Carl Gustan. Din ve Psikoloji. Trc. Cengiz Şişman. İstanbul: İnsan Yayınları, 1993.
  • Kağıtçıbaşı, Çiğdem. Yeni İnsan ve İnsanlar. İstanbul: Evrim Yayınları, 1999.
  • Kaplan, Hasan – İşbilen Esendir, Nihal. “Tıp Öğrencileri ve Doktorlarda Mucize ve Mucizevi İyileşme İnancı: Çanakkale Örneği”. Din, Değerler ve Sağlık, Ed. Ha-yati Hökelekli. 18. İstanbul: Dem Yayınları, 2018.
  • Karaşahin, Hakkı. “Türkiye Kırsal Dindarlığı Üzerine Bir Pilot Araştırma (Gördes ve Çevre Köyleri Örneği”. Dinî Araştırmalar 10/4 (Mayıs-Ağustos 2007): 105-117.
  • Kavas, Erkan. “Demografik Değişkenlere Göre Dini Tutum”. Akademik Bakış Dergisi 38 (2013): 1-20.
  • Kaya, Mevlüt. Din Eğitiminde İletişim ve Dini Tutum. Samsun: Etüt Yayınları, 1998.
  • Kımter, Nurten – Köftegül, Özlem. “Yetişkinlerde Ölüm Kaygısı ile Dindarlık Arasındaki İlişki Üzerine Bir İnceleme”. Sakarya Üniversitesi İlahiyat Fakültesi Dergisi 19/36 (Aralık 2017): 55-82.
  • Köktaş, Mehmet Emin. Türkiye'de Dini Hayat. İstanbul: İşaret Yayınları, 1993.
  • Mattison, Debra – Jayarente, Srinika – Croxton, Tom. “Social Workers’ Religiosity and Its Impact On Religious Practice Behaviors”. Advances in Social Work 1/1 (2000): 43-59.
  • Meydanlıoğlu, Ayşe. “Sağlık Çalışanlarının Sağlığı Ve Güvenliği”. Balıkesir Sağlık Bi-limleri Dergisi 2/3 (2013): 192-199.
  • Morgan, Clifford T. Psikolojiye Giriş. Trc. Hüsnü Arıcı – Işık Savaşır - Buket Tegin. An-kara: Meteksan Yayınları, 1993.
  • Mutlu, Kayhan. “Bir Dindarlık Ölçeği (Sosyolojide Yöntem Üzerine Tartışma)”. İslâmî Araştırmalar Dergisi 3/4 (1989): 194-199.
  • Odabaşı, Yavuz. Sağlık Hizmetleri Pazarlaması. Eskişehir: Anadolu Üniversitesi Yayın-ları, 2001, 25.
  • Ok, Üzeyir. “Dini Tutum Ölçeği: Ölçek Geliştirme ve Geçerlilik Çalışması”. Uluslara- rası İnsan Bilimleri Dergisi 8/2 (2011): 528-549.
  • Okumuş, Ejder. “Gösterişçi Dindarlık”. Din Bilimleri Akademik Araştırma Dergisi 6/2 (2006): 17-35.
  • Onay, Ahmet. “Dindarlık Ölçme Çalışmaları: Dindarlık Ölçümünde Üç Farklı Yakla- şım Ve Ölçmenin Esasları”. İslâmî Araştırmalar Dergisi 14/ 3-4 (2001): 439-449.
  • Onay, Ahmet. Dindarlık, Etkileşim ve Değişim Üniversite Öğrencileri Örneklemi. İstanbul: Dem Yayınları, 2004.
  • Peker, Hüseyin. Din Psikolojisi. Samsun: Sönmez Yayınları, 1993.
  • Seyhan, Beyazıt Yaşar. “Dinî Şuur Ölçeği: Geçerlilik ve Güvenilirlik Çalışması”. Ekev Akademi Dergisi 19/61 (2015): 399-413.
  • Stanko, Elizabeth A. “Knowledge About the Impact of Violence at Work in the Health Sector”, Workplace Violence in the Health Sector: State of the Art, Ed. Cary L. Coo-per - Naomi Swanson, 49-60. International Council of Nurses, 2002.
  • Taplamacıoğlu, Mehmet. “Yaşlara Göre Dini Yaşayışın Şiddet Ve Kesafeti Üzerine Bir Anket Denemesi”. Ankara Üniversitesi İlahiyat Fakültesi Dergisi 10 (1962): 141-151.
  • Tarhan, Nevzat. Evlilik Psikolojisi. 12. Baskı. İstanbul: Timaş Yayınları, 2012.
  • Taş, Kemaleddin. “Dindarlığın Kriterleri Üzerine Tipolojik Bir Araştırma”. İçinde: Dindarlığın Sosyo-Psikolojisi, Ed. Ünver Günay - Celaleddin Çelik, Adana: Kara-han Kitabevi, 2006
  • Uysal, Veysel. “İslami Dindarlık Ölçeği Üzerine Bir Pilot Çalışma”. İslâmî Araştırmalar Dergisi 3/4 (1995): 263-271.
  • Weber, Max. Protestan Ahlakı ve Kapitalizm Ruhu. Trc. Zeynep Gürata. Ankara: Ayraç Yayınları, 2005.
  • Yaparel, Recep. Yirmi-Kırk Yaşlar Arası Kişilerde Dini Hayat ile Psiko-Sosyal Uyum Ara-sındaki İlişki Üzerine Bir Araştırma. Doktora Tezi, Ankara Üniversitesi, 1987.
  • Yeğin, Hüseyin İbrahim. Üniversite Gençliğinde Vefa Duygusu. İstanbul: Rağbet Yayın-ları, 2015.
APA Genç Y, DURĞUN A (2018). SAĞLIK ÇALIŞANLARININ DİNİ TUTUM DÜZEYLERİ. , 253 - 281. 10.17335/sakaifd.430099
Chicago Genç Yusuf,DURĞUN ARİF SAĞLIK ÇALIŞANLARININ DİNİ TUTUM DÜZEYLERİ. (2018): 253 - 281. 10.17335/sakaifd.430099
MLA Genç Yusuf,DURĞUN ARİF SAĞLIK ÇALIŞANLARININ DİNİ TUTUM DÜZEYLERİ. , 2018, ss.253 - 281. 10.17335/sakaifd.430099
AMA Genç Y,DURĞUN A SAĞLIK ÇALIŞANLARININ DİNİ TUTUM DÜZEYLERİ. . 2018; 253 - 281. 10.17335/sakaifd.430099
Vancouver Genç Y,DURĞUN A SAĞLIK ÇALIŞANLARININ DİNİ TUTUM DÜZEYLERİ. . 2018; 253 - 281. 10.17335/sakaifd.430099
IEEE Genç Y,DURĞUN A "SAĞLIK ÇALIŞANLARININ DİNİ TUTUM DÜZEYLERİ." , ss.253 - 281, 2018. 10.17335/sakaifd.430099
ISNAD Genç, Yusuf - DURĞUN, ARİF. "SAĞLIK ÇALIŞANLARININ DİNİ TUTUM DÜZEYLERİ". (2018), 253-281. https://doi.org/10.17335/sakaifd.430099
APA Genç Y, DURĞUN A (2018). SAĞLIK ÇALIŞANLARININ DİNİ TUTUM DÜZEYLERİ. Sakarya Üniversitesi İlahiyat Fakültesi Dergisi, 20(38), 253 - 281. 10.17335/sakaifd.430099
Chicago Genç Yusuf,DURĞUN ARİF SAĞLIK ÇALIŞANLARININ DİNİ TUTUM DÜZEYLERİ. Sakarya Üniversitesi İlahiyat Fakültesi Dergisi 20, no.38 (2018): 253 - 281. 10.17335/sakaifd.430099
MLA Genç Yusuf,DURĞUN ARİF SAĞLIK ÇALIŞANLARININ DİNİ TUTUM DÜZEYLERİ. Sakarya Üniversitesi İlahiyat Fakültesi Dergisi, vol.20, no.38, 2018, ss.253 - 281. 10.17335/sakaifd.430099
AMA Genç Y,DURĞUN A SAĞLIK ÇALIŞANLARININ DİNİ TUTUM DÜZEYLERİ. Sakarya Üniversitesi İlahiyat Fakültesi Dergisi. 2018; 20(38): 253 - 281. 10.17335/sakaifd.430099
Vancouver Genç Y,DURĞUN A SAĞLIK ÇALIŞANLARININ DİNİ TUTUM DÜZEYLERİ. Sakarya Üniversitesi İlahiyat Fakültesi Dergisi. 2018; 20(38): 253 - 281. 10.17335/sakaifd.430099
IEEE Genç Y,DURĞUN A "SAĞLIK ÇALIŞANLARININ DİNİ TUTUM DÜZEYLERİ." Sakarya Üniversitesi İlahiyat Fakültesi Dergisi, 20, ss.253 - 281, 2018. 10.17335/sakaifd.430099
ISNAD Genç, Yusuf - DURĞUN, ARİF. "SAĞLIK ÇALIŞANLARININ DİNİ TUTUM DÜZEYLERİ". Sakarya Üniversitesi İlahiyat Fakültesi Dergisi 20/38 (2018), 253-281. https://doi.org/10.17335/sakaifd.430099