Yıl: 2018 Cilt: 31 Sayı: 2 Sayfa Aralığı: 94 - 100 Metin Dili: Türkçe DOI: 10.5152/kd.2018.24 İndeks Tarihi: 25-07-2019

Daha Önce Tedavi Görmemiş HIV-Pozitif Hastalarda Kullanılan Antiretroviral Tedavi Rejimlerinin Virolojik Yanıt, İmmünolojik Yanıt ve İstenmeyen Etkiler Açısından Karşılaştırılması

Öz:
ve klinik özelliklerinin belirlenmesi ve bu hastalara uygulananantiretroviral tedavi (ART) rejimleri arasında virolojik yanıt, immünolojikyanıt ve istenmeyen etkiler açısından ne gibi farklarolduğunun ortaya konulması amaçlandı.Yöntemler: 2003-2015 yıllarında polikliniğimizde izlenen, HIV infeksiyonunedeniyle daha önce herhangi bir tedavi görmemiş veilk kez başlanan ART’nin en az altı aydır düzenli olarak sürdürüldüğü18 yaşından büyük 175 hasta çalışma kapsamına alındı. Buhastaların demografik, laboratuvar ve klinik bilgileri retrospektifolarak toplandı. Çalışma verilerinin istatistiksel analizinde IBMSPSS Statistics for Windows. Version 21.0 (Statistical Packagefor the Social Sciences, IBM Corp., Armonk, NY, ABD) kullanıldı.Bulgular: Hastalarda en çok kullanılan rejimler, tenofovir/emtrisitabin(TDF/FTC)’in ritonavirle güçlendirilmiş lopinavir (LPV/r)(n=102) ya da efavirenz (EFV) (n=39) ile kombine edildiği rejimlerdi.LPV/r uygulananların arasında daha ileri evrelerdeki hastalarağır basmaktaydı; bu hastalarda eşlik eden fırsatçı infeksiyonlarve profilaktik ilaç kullanımı da daha fazlaydı (p<0.05).Virolojik yanıt elde etme oranı, EFV alan grupta %59; LPV/r alangrupta %53.9’du. Tedavinin 6. ayında CD4+ T lenfositi sayısındakiortalama artış, LPV/r grubunda 258±222/μl, EFV grubunda189±197/μl olarak bulundu. CD4+ T lenfositi artış oranı da LPV/ralan grup lehineydi (p=0.017). EFV alanlarda ilaç dozunda atlama(p=0.211), istenmeyen klinik etki (p=0.276) ve tedavi değişikliği(p=0.044) daha fazla görüldü. Kolesterol artışı, düşük yoğunluklulipoprotein (LDL) artışı ve yüksek yoğunluklu lipoprotein (HDL) düşüşü, LPV/r alanlarda daha fazla izlendi. Trigliserid artışı, EFVkullananlardaki %30.4’e karşılık, LPV/r kullananların %68.3’ündeizlendi (p=0.005). Hastaların 5 (%2.9)’inde mortalite izlendi.Sonuçlar: Virolojik yanıt elde edilmesi açısından TDF/FTC+LPV/rve TDF/FTC+EFV rejimleri alan hastalar arasında bir fark bulunmamış;buna karşılık LPV/r alan grupta daha iyi bir immünolojikyanıt elde edilmiştir. EFV alan hastalarda daha sık tedavi değişikliğinegidilmesi, LPV/r alanlarda trigliserid artışının daha fazlagörülmesi dikkati çekmiştir.Klimik Dergisi 2018; 31(2): 94-100.
Anahtar Kelime:

Konular: Tıbbi Araştırmalar Deneysel Hematoloji Geriatri ve Gerontoloji Onkoloji

Comparison of Antiretroviral Therapy Regimens in Terms of Virological Response, Immunological Response and Adverse Effects in Treatment-Naive HIV-Positive Patients

Öz:
Objective: In this study, we aimed to determine the demographic and clinical characteristics of HIV-positive patients seen in our faculty; and to put forward the differences in virological response, immunological response and adverse effects of administered antiretroviral therapy (ART) regimens in these patients. Methods: Medical records of 175 HIV-positive patients over 18 years old followed between 2003 and 2015 and have not been treated before, and regularly monitored for a minimum of six months from the beginning of the therapy were included in the study. Demographic, clinical and laboratory data of patients were collected retrospectively. IBM SPSS Statistics for Windows. Version 21.0 (Statistical Package for the Social Sciences, IBM Corp., Armonk, NY, USA) was used in statistical analysis of the study data. Results: Mostly used ART regimens in our outpatient clinic were ritonavir-boosted lopinavir (LPV/r) (n=102) and efavirenz (EFV) (n=39) combined with tenofovir/emtricitabine (TDF/FTC). Patients who used LPV/r were in a more advanced disease stage. Acquisition rate of virological response was 59% in the group receiving EFV and 53.9% in the group receiving LPV/r. The average increase in CD4+ T lymphocyte count at the sixth month of therapy was 258±222/μL in LPV/r group, 189±197/ μL in EFV group. The rate of increase in CD4+ T lymphocyte count was in favor of LPV/r group (p=0.017). Skipped drug doses (p=0.211), clinical adverse effects (p=0.276) and modification in ART regimen (p=0.044) were more common in EFV group. Increased cholesterol and low-density lipoprotein (LDL) level and decreased high-density lipoprotein (HDL) level were seen mostly in LPV/r group. Increase in triglyceride level in EFV group and LPV/r group were 30.4% and 68.3%, respectively (p=0.005). Mortality was seen in 5 (2.9%) patients during follow-up. Conclusions: In terms of obtaining virological response, there was no difference between TDF/FTC+LPV/r group and TDF/ FTC+EFV group; whereas LPV/r group had obtained a better immunological response. Modification in ART regimen was done more frequently in patients with EFV, while triglyceride levels were increased more in patients with LPV/r. Klimik Dergisi 2018; 31(2): 94-100.
Anahtar Kelime:

Konular: Tıbbi Araştırmalar Deneysel Hematoloji Geriatri ve Gerontoloji Onkoloji
Belge Türü: Makale Makale Türü: Araştırma Makalesi Erişim Türü: Erişime Açık
  • 1. Del Rio C, Curran JW. Epidemiology and prevention of acquired immunodeficiency syndrome and human immunodeficiency virus infection. In: Bennett J, Dolin R, Blaser M, eds. Mandell, Douglas, and Bennett’s Principles and Practice of Infectious Disease. 8th ed. Philadelphia: Elsevier Saunders, 2015; 1483- 502.
  • 2. Rockstroh JK. Introduction. In: Hoffmann C, Rockstroh JK eds. HIV 2015/2016. Hamburg: Medizin Fokus Verlag, 2015: 2-14.
  • 3. Guidelines for the Use of Antiretroviral Agents in HIV-1-Infected Adults and Adolescents, 2016 [İnternet]. Maryland: A Working Group of the Office of AIDS Research Advisory Council (OARAC) [erişim 30 Ağustos 2016]. https://aidsinfo.nih.gov/contentfiles/ lvguidelines/adultandadolescentgl.pdf.
  • 4. Domingo P, Suárez-Lozano I, Torres F, et al. First-line antiretroviral therapy with efavirenz or lopinavir/ritonavir plus two nucleoside analogues: the SUSKA study, a non-randomized comparison from the VACH cohort. J Antimicrob Chemother. 2008; 61(6): 1348-58. [CrossRef]
  • 5. De Luca A, Cozzi-Lepri A, Antinori A, et al. Lopinavir/ritonavir or efavirenz plus two nucleoside analogues as first-line antiretroviral therapy: a non-randomized comparison. Antivir Ther. 2006; 11(5): 609-18.
  • 6. Borges ÁH, Lundh A, Tendal B, et al. Nonnucleoside reversetranscriptase inhibitor- vs ritonavir-boosted protease inhibitorbased regimens for initial treatment of HIV infection: a systematic review and metaanalysis of randomized trials. Clin Infect Dis. 2016; 63(2): 268-80. [CrossRef]
  • 7. Echeverría P, Negredo E, Carosi G, et al. Similar antiviral efficacy and tolerability between efavirenz and lopinavir/ ritonavir, administered with abacavir/lamivudine (Kivexa), in antiretroviral-naïve patients: a 48-week, multicentre, randomized study (Lake Study). Antiviral Res. 2010; 85(2): 403-8. [CrossRef]
  • 8. Matarrese P, Gambardella L, Cassone A, Vella S, Cauda R, Malorni W. Mitochondrial membrane hyperpolarization hijacks activated T lymphocytes toward the apoptotic-prone phenotype: homeostatic mechanisms of HIV protease inhibitors. J Immunol. 2003; 170(12): 6006-15. [CrossRef]
  • 9. Bartlett JG, Sax PE. Patient monitoring during HIV antiretroviral therapy [İnternet]. Waltham, MA: UpToDate, Inc. [erişim 30 Ağustos 2016]. https://www.uptodate.com/contents/patientmonitoring- during-hiv-antiretroviral-therapy?source=search_ result&search=Patient%20monitoring%20during%20HIV%20 antiretroviral%20therapy.&selectedTitle=1~150.
  • 10. İnan A. HIV infeksiyonu ve tedavisi ile ilişkili metabolik sorunlar. Türk HIV AIDS Dergisi. 2006; 9(4): 104-11.
  • 11. Riddler SA, Haubrich R, DiRienzo AG, et al.Class-sparing regimens for initial treatment of HIV-1 infection. N Engl J Med. 2008; 358(20): 2095-106. [CrossRef]
  • 12. Sierra-Madero J, Villasis-Keever A, Méndez P, et al. Prospective, randomized, open label trial of efavirenz vs lopinavir/ritonavir in HIV+ treatment-naive subjects with CD4+<200 cell/mm3 in Mexico. J Acquir Immune Defic Syndr. 2010; 53(5): 582-8. [CrossRef]
  • 13. Pérez-Elías MJ, Moreno A, Casado JL, et al. Observational study to evaluate clinical outcomes after first-line efavirenz or lopinavir-ritonavir based HAART in treatment-naive patients. J Int Assoc Physicians AIDS Care (Chic). 2009; 8(5): 308-13. [CrossRef]
  • 14. Dökmetaş İ, Hamidi AA. HIV: Epidemiyoloji. Türkiye Klinikleri Enfeksiyon Hastalıkları Özel Dergisi. 2016; 9(1): 6-11.
  • 15. Yemisen M, Aydın OA, Gunduz A, et al. Epidemiological profile of naive HIV-1/AIDS patients in Istanbul: the largest case series from Turkey. Curr HIV Res. 2014; 12(1): 60-4. [CrossRef]
  • 16. Dokuzoguz B, Korten V, Gökengin D, et al. Transmission route and reasons for HIV testing among recently diagnosed HIV patients in HIV-TR cohort, 2011-2012. J Int AIDS Soc. 2014; 17(4 Suppl. 3): 19595.
  • 17. Jarrin I, Hernández-Novoa B, Alejos B, et al. Interpreting the reasons for the choice and changing of two drug regimens in an observational cohort: comparison of a ritonavir-boosted protease inhibitor-based versus a nonnucleoside reverse transcriptase inhibitor-based first-line regimen. HIV Med. 2014; 15(9): 547-56. [CrossRef]
  • 18. Postorino MC, Prosperi M, Quiros-Roldan E, et al. Use of efavirenz or atazanavir/ritonavir is associated with better clinical outcomes of HAART compared to other protease inhibitors: routine evidence from the Italian MASTER Cohort. Clin Microbiol Infect. 2015; 21(4): 386. [CrossRef]
  • 19. Korten V, Gökengin D, Fincanci M, et al. Outcomes of initial antiretroviral treatment (ART) among recently diagnosed HIV patients in HIV-TR cohort, 2011-2012. J Int AIDS Soc. 2014; 17(4 Suppl. 3): 19678.
  • 20. Kaufmann GR, Perrin L, Pantaleo G, et al. CD4 T-lymphocyte recovery in individuals with advanced HIV-1 infection receiving potent antiretroviral therapy for 4 years: the Swiss HIV Cohort Study. Arch Intern Med. 2003; 163(18): 2187-95. [CrossRef]
  • 21. INSIGHT START Study Group, Lundgren JD, Babiker AG, Gordin F, et al. Initiation of antiretroviral therapy in early asymptomatic HIV infection. N Engl J Med. 2015; 373(9): 795-807. [CrossRef]
  • 22. Jones JL, Hanson DL, Dworkin MS, et al. Surveillance for AIDS-defining opportunistic illnesses, 1992-1997. MMWR CDC Surveill Summ.1999; 48(2): 1-22. [CrossRef]
  • 23. Kocagül Çelikbaş A, Baykam N, Özmen S, et al. HIV/AIDS olgularında antiretroviral tedaviyle virolojik ve immünolojik yanıtın değerlendirilmesi. Ankem Derg. 2011; 25(4): 215-9.
  • 24. Alp E, Bozkurt İ, Doğanay M. Kapadokya bölgesinde takip edilen HIV/AIDS hastalarının epidemiyolojik ve klinik özellikleri: 18 yıllık deneyim. Mikrobiyol Bül. 2011; 45(1): 125-36.
  • 25. European AIDS Clinical Society (EACS) Guidelines Version 8.0, 2015 [İnternet]. Brussels: European AIDS Clinical Society [erişim 30 Ağustos 2016]. http://www.eacsociety.org/files/ guidelines_8_0-english_web.pdf.
  • 26. BHIVA Guidelines for the Treatment of HIV-1-Positive Adults with Antiretroviral Therapy, 2015 [İnternet]. London: British HIV Association [erişim 30 Ağustos 2016]. http://www.bhiva. org/documents/Guidelines/Treatment/2015/2015-treatmentguidelines. pdf
  • 27. Consolidated Guidelines on the Use of Antiretroviral Drugs for Treating and Preventing HIV Infection, 2016 [İnternet]. Geneva: World Health Organization [erişim 30 Ağustos 2016]. http://apps. who.int/iris/bitstream/10665/208825/1/9789241549684_eng.pdf.
APA BENLİ A, BAŞARAN S, ŞİMŞEK YAVUZ S, ÇAĞATAY A, ÖNCÜL M, OZSUT H, Eraksoy H (2018). Daha Önce Tedavi Görmemiş HIV-Pozitif Hastalarda Kullanılan Antiretroviral Tedavi Rejimlerinin Virolojik Yanıt, İmmünolojik Yanıt ve İstenmeyen Etkiler Açısından Karşılaştırılması. , 94 - 100. 10.5152/kd.2018.24
Chicago BENLİ Aysun,BAŞARAN Seniha,ŞİMŞEK YAVUZ Serap,ÇAĞATAY Arif Atahan,ÖNCÜL MUSTAFA ORAL,OZSUT HALIT,Eraksoy Haluk Daha Önce Tedavi Görmemiş HIV-Pozitif Hastalarda Kullanılan Antiretroviral Tedavi Rejimlerinin Virolojik Yanıt, İmmünolojik Yanıt ve İstenmeyen Etkiler Açısından Karşılaştırılması. (2018): 94 - 100. 10.5152/kd.2018.24
MLA BENLİ Aysun,BAŞARAN Seniha,ŞİMŞEK YAVUZ Serap,ÇAĞATAY Arif Atahan,ÖNCÜL MUSTAFA ORAL,OZSUT HALIT,Eraksoy Haluk Daha Önce Tedavi Görmemiş HIV-Pozitif Hastalarda Kullanılan Antiretroviral Tedavi Rejimlerinin Virolojik Yanıt, İmmünolojik Yanıt ve İstenmeyen Etkiler Açısından Karşılaştırılması. , 2018, ss.94 - 100. 10.5152/kd.2018.24
AMA BENLİ A,BAŞARAN S,ŞİMŞEK YAVUZ S,ÇAĞATAY A,ÖNCÜL M,OZSUT H,Eraksoy H Daha Önce Tedavi Görmemiş HIV-Pozitif Hastalarda Kullanılan Antiretroviral Tedavi Rejimlerinin Virolojik Yanıt, İmmünolojik Yanıt ve İstenmeyen Etkiler Açısından Karşılaştırılması. . 2018; 94 - 100. 10.5152/kd.2018.24
Vancouver BENLİ A,BAŞARAN S,ŞİMŞEK YAVUZ S,ÇAĞATAY A,ÖNCÜL M,OZSUT H,Eraksoy H Daha Önce Tedavi Görmemiş HIV-Pozitif Hastalarda Kullanılan Antiretroviral Tedavi Rejimlerinin Virolojik Yanıt, İmmünolojik Yanıt ve İstenmeyen Etkiler Açısından Karşılaştırılması. . 2018; 94 - 100. 10.5152/kd.2018.24
IEEE BENLİ A,BAŞARAN S,ŞİMŞEK YAVUZ S,ÇAĞATAY A,ÖNCÜL M,OZSUT H,Eraksoy H "Daha Önce Tedavi Görmemiş HIV-Pozitif Hastalarda Kullanılan Antiretroviral Tedavi Rejimlerinin Virolojik Yanıt, İmmünolojik Yanıt ve İstenmeyen Etkiler Açısından Karşılaştırılması." , ss.94 - 100, 2018. 10.5152/kd.2018.24
ISNAD BENLİ, Aysun vd. "Daha Önce Tedavi Görmemiş HIV-Pozitif Hastalarda Kullanılan Antiretroviral Tedavi Rejimlerinin Virolojik Yanıt, İmmünolojik Yanıt ve İstenmeyen Etkiler Açısından Karşılaştırılması". (2018), 94-100. https://doi.org/10.5152/kd.2018.24
APA BENLİ A, BAŞARAN S, ŞİMŞEK YAVUZ S, ÇAĞATAY A, ÖNCÜL M, OZSUT H, Eraksoy H (2018). Daha Önce Tedavi Görmemiş HIV-Pozitif Hastalarda Kullanılan Antiretroviral Tedavi Rejimlerinin Virolojik Yanıt, İmmünolojik Yanıt ve İstenmeyen Etkiler Açısından Karşılaştırılması. Klimik Dergisi, 31(2), 94 - 100. 10.5152/kd.2018.24
Chicago BENLİ Aysun,BAŞARAN Seniha,ŞİMŞEK YAVUZ Serap,ÇAĞATAY Arif Atahan,ÖNCÜL MUSTAFA ORAL,OZSUT HALIT,Eraksoy Haluk Daha Önce Tedavi Görmemiş HIV-Pozitif Hastalarda Kullanılan Antiretroviral Tedavi Rejimlerinin Virolojik Yanıt, İmmünolojik Yanıt ve İstenmeyen Etkiler Açısından Karşılaştırılması. Klimik Dergisi 31, no.2 (2018): 94 - 100. 10.5152/kd.2018.24
MLA BENLİ Aysun,BAŞARAN Seniha,ŞİMŞEK YAVUZ Serap,ÇAĞATAY Arif Atahan,ÖNCÜL MUSTAFA ORAL,OZSUT HALIT,Eraksoy Haluk Daha Önce Tedavi Görmemiş HIV-Pozitif Hastalarda Kullanılan Antiretroviral Tedavi Rejimlerinin Virolojik Yanıt, İmmünolojik Yanıt ve İstenmeyen Etkiler Açısından Karşılaştırılması. Klimik Dergisi, vol.31, no.2, 2018, ss.94 - 100. 10.5152/kd.2018.24
AMA BENLİ A,BAŞARAN S,ŞİMŞEK YAVUZ S,ÇAĞATAY A,ÖNCÜL M,OZSUT H,Eraksoy H Daha Önce Tedavi Görmemiş HIV-Pozitif Hastalarda Kullanılan Antiretroviral Tedavi Rejimlerinin Virolojik Yanıt, İmmünolojik Yanıt ve İstenmeyen Etkiler Açısından Karşılaştırılması. Klimik Dergisi. 2018; 31(2): 94 - 100. 10.5152/kd.2018.24
Vancouver BENLİ A,BAŞARAN S,ŞİMŞEK YAVUZ S,ÇAĞATAY A,ÖNCÜL M,OZSUT H,Eraksoy H Daha Önce Tedavi Görmemiş HIV-Pozitif Hastalarda Kullanılan Antiretroviral Tedavi Rejimlerinin Virolojik Yanıt, İmmünolojik Yanıt ve İstenmeyen Etkiler Açısından Karşılaştırılması. Klimik Dergisi. 2018; 31(2): 94 - 100. 10.5152/kd.2018.24
IEEE BENLİ A,BAŞARAN S,ŞİMŞEK YAVUZ S,ÇAĞATAY A,ÖNCÜL M,OZSUT H,Eraksoy H "Daha Önce Tedavi Görmemiş HIV-Pozitif Hastalarda Kullanılan Antiretroviral Tedavi Rejimlerinin Virolojik Yanıt, İmmünolojik Yanıt ve İstenmeyen Etkiler Açısından Karşılaştırılması." Klimik Dergisi, 31, ss.94 - 100, 2018. 10.5152/kd.2018.24
ISNAD BENLİ, Aysun vd. "Daha Önce Tedavi Görmemiş HIV-Pozitif Hastalarda Kullanılan Antiretroviral Tedavi Rejimlerinin Virolojik Yanıt, İmmünolojik Yanıt ve İstenmeyen Etkiler Açısından Karşılaştırılması". Klimik Dergisi 31/2 (2018), 94-100. https://doi.org/10.5152/kd.2018.24