Yıl: 2018 Cilt: 9 Sayı: 2 Sayfa Aralığı: 25 - 33 Metin Dili: Türkçe DOI: 10.5152/dcbybd.2018.1840 İndeks Tarihi: 20-09-2019

Üçüncü Basamak Yoğun Bakım Ünitelerinde Çalışan Hemşirelerde Depresyon ve Tükenmişlik Sıklığı

Öz:
Amaç: Yoğun bakım ünitesi (YBÜ) çalışanlarında duygusalve fiziksel yük ağırdır ve tükenmişlik riski belirgin arttırmıştır.Bu çalışmada amaç bir üniversite hastanesinde üçüncübasamak YBÜ’lerinde hizmet vermekte olan hemşirelerdetükenmişlik ve depresyon sıklığını bir anket çalışması ilebelirlemektir.Gereç ve Yöntemler: Dokuz Eylül Üniversitesi Tıp FakültesiAnesteziyoloji ve Dahiliye YBÜ’lerinde aktif çalışmakta olanhemşirelere (n=50) 22-26 Ağustos 2016 tarihleri arasındabir anket uygulandı. Ankette tükenmişlik Maslach TükenmişlikÖlçeği (MTÖ) ile depresyon ise Beck Depresyon Ölçeği(BDÖ) ile değerlendirildi.Bulgular: Beck Depresyon Ölçeği (BDÖ) skoruna göre 29hemşirede (%58) orta derece duygu durum rahatsızlığındanağır depresyona değin çeşitli derecelerde depresyonmevcuttu. MTÖ’ye göre hemşirelerin 6’sı (%12) duygusaltükenme (DT) açısından orta risk taşırken, 43’ü (%86) yüksekrisk taşımaktaydı. Duyarsızlaşma (D) açısından hemşirelerin15’inin (%30) orta ve 22’sinin (%44) yüksek risk taşıdığıortaya çıktı. YBÜ’de çalışma süresi ile D arasında pozitif ancakzayıf bir korelasyon saptandı (r=0.349, p=0.014). Ölçeğegöre depresyonu olmayan hemşirelerin DT (p=0.006), vekişisel başarısızlık (p=0.022) açısından istatistiksel olarak anlamlıderecede daha düşük risk taşıdığı bulundu.Sonuç: Bu çalışmada üçüncü basamak YBÜ’lerinde çalışanhemşirelerde depresyon ve tükenmişlik riskinin oldukçafazla olduğu görülmüştür. Mesleki risklerin azaltılması veçalışma şartlarının daha iyi hale getirilmesi için çevresel, yönetselve kurumsal tedbirlerin alınmasının ve düzenli olarakgözden geçirilmesinin hem depresyon hem de tükenmişliksıklığını bu meslek grubunda azaltacağı kanaatindeyiz.
Anahtar Kelime:

Konular: Temel Sağlık Hizmetleri Sağlık Bilimleri ve Hizmetleri Hemşirelik Psikoloji Psikiyatri Davranış Bilimleri

Depression and Burnout Frequency in Nurses Working in Tertiary Intensive Care Units

Öz:
Objective: Emotional and physical burden is heavy in the intensive care unit (ICU) employees, and the risk of burnout has significantly increased. The purpose of this study is to determine the frequency of burnout and depression in nurses serving in tertiary ICUs in a university hospital by questionnaire. Material and Methods: The questionnaire study was conducted on nurses studying actively in Dokuz Eylül University School of Medicine Anesthesia and Internal Medicine ICU between 22-26 August 2016. Burnout was assessed by Maslach Burnout Scale (MBS) and depression with Beck Depression Scale (BDS). Results: According to the BDS score, 29 nurses (58%) noted various degrees of depression from mild mood to severe depression. According to MBS, 6 of the nurses (12%) had a moderate risk of emotional exhaustion (DT) while 43 (86%) had a high risk. Interms of depersonalization (D), it was found that nurses had a moderate risk of 15 (30%) and high risk of 22 (44%). There was a positive but weak correlation between duration of study and D in ICU (r=0.349, p=0.014). Nurses with no depression found a statistically significantly lower risk for DT (p=0.006) and personal failure (PF) (p=0.022). Conclusion: In this study, it was seen that the questionnaire evaluation of nurses working in the tertiary ICU showed a great deal of risk of depression and burnout. We believe that taking environmental, managerial and institutional measures and regular monitoring to reduce occupational risks and improve working conditions will reduce both depression and burnout frequency in this profession group.
Anahtar Kelime:

Konular: Temel Sağlık Hizmetleri Sağlık Bilimleri ve Hizmetleri Hemşirelik Psikoloji Psikiyatri Davranış Bilimleri
Belge Türü: Makale Makale Türü: Araştırma Makalesi Erişim Türü: Erişime Açık
  • Akyüz İ. Hemşirelerin Tükenmişlik ve Depresyon Düzeylerinin Çalışma Koşulları ve Demografik Özellikler Açısından İncelenmesi. İşletme ve İktisat Çalışmaları Dergisi 2015; 3: 21-34.
  • Freudenberger H.J. Staff Burnout. J Soc Issues 1974; 30: 159-65. [CrossRef]
  • Maslach C, Jackson SE. The measurement of experienced burnout. Journal of Occupational Behavior 1981; 2: 99-113. [CrossRef]
  • Felton JS. Burnout as a clinical entity its importance in healthcare workers. Occup Med (Lond) 1998; 48: 237-50. [CrossRef]
  • Tunçel Yİ, Kaya M, Kuru RN, Menteş S, Ünver S. Onkoloji Hastanesi Yoğun Bakım Ünitesinde Hemşirelerin Tükenmişlik Sendromu. Türk Yoğun Bak›m Derneği Dergisi 2014; 12: 57-62. [CrossRef]
  • Taycan O, Kutlu L, Çimen S, Aydın N. Bir Üniversite Hastanelerinde Çalışan Hemşirelerin Depresyon ve Tükenmişlik Düzeyinin Sosyodemografik Özelliklerle İlişkisi, Psikiyatri Dergisi 2006; 7: 100-8.
  • Balcıoğlu İ, Memetali S, Rozant R. Tükenmişlik Sendromu. Dirim Tıp Gazetesi 2008; 83: 99-104.
  • Demir A. Hemşirelikte Tükenmişliğe Bir Bakış, Atatürk Üniversitesi Hemşirelik Yüksekokulu Dergisi 2004; 7: 71-9.
  • Yılmaz S, Hacıhasanoğlu R, Çiçek Z. Hemşirelerin Genel Ruhsal Durumlarının İncelenmesi. STED 2006; 15: 92-7.
  • Duquette A, Kerouac S, Sandhu BK, Beaudet L. Factors Related to Nursing Burnout: A Review of Empirical Knowledge, Issues Ment Health Nurs 1994; 15: 337-58. [CrossRef]
  • Lee H, Song R, Cho YS, Lee GZ, Daly B. A comprehensive model for predicting burnout in Korean nurses. J Adv Nurs 2003; 44: 534-45. [CrossRef]
  • Dizer B, İyigün E, Kılıç S. Yoğun Bakım Hemşirelerinin Tükenmişlik Düzeylerinin Belirlenmesi. Yoğun Bakım Hemşireliği Dergisi 2008; 12: 1-11.
  • Çam O. Hemşirelerde tükenmişlik (Burnout) sendromunun araştırılması. [Doktora Tezi] İzmir: Ege Üniversitesi, Sağlık Bilimleri Enstitüsü, Psikiyatri Hemşireliği Anabilim Dalı; 1991.
  • Demir A. Hemşirelerin tükenmişlik (Burnout) düzeyleri ve tükenmişliği etkileyen bazı faktörlerin incelenmesi. [Yüksek Lisans Tezi] Sivas: Cumhuriyet Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü; 1995.
  • Ekerbiçer H, Çelik M, Aral M ve ark. Kahramanmaraş’ta çalışan hekimlerde mesleksel tükenmişlik düzeyi ve bazı kişisel özelliklerle ilişkisi. Available from: http://www.dicle.edu.tr/~halks/yedi%207.htm.
  • Ergan B, Tokur ME, Çoban S ve ark. Farklı Yoğun Bakım Ünitelerinde Hemşire İş Yükünün Yoğun Bakım Mortalitesi ile İlişkisi. Yoğun Bakım Derg 2016; 7: 21-7. [CrossRef]
  • Donchin Y, Seagull FJ. The hostile environment of the intensive care unit. Curr Opin Crit Care 2002; 8: 316-20. [CrossRef]
  • Hogan RL, McKnight MA. Exploring burnout among university online instructors: An initial investigation. Internet High Educ 2007; 10: 117-24. [CrossRef]
  • Kaya N, Kaya H, Ayık S, Uygur E. Bir Devlet Hastanesinde Çalışan Hemşirelerde Tükenmişlik. Uluslararası İnsan Bilimleri Dergisi 2010; 7:1, 401-419.
  • Çam O. Tükenmişlik üzerine bir değerlendirme. Ege Üniversitesi Hemşirelik Yüksek Okulu Dergisi 1999; 14: 81-93.
  • Halbesleben JRB, Buckey MR. Burnout in Organizational Life. Journal of Management 2004; 30: 859-79. [CrossRef]
  • Ergin C. Doktor ve Hemşirelerde Tükenmişlik ve Maslach Tükenmişlik Ölçeğinin Uyarlanması. VII.Ulusal Psikoloji Kongresi Bilimsel Çalışmaları Ankara 1993; 143-54.
  • Beck AT, Ward CH, Mendelson Mock J, Erbaugh J. An inventory for measuring depression. Arch Gen Psychiatry 1961; 4: 561-71. [CrossRef]
  • Hisli N. Beck Depresyon Envanterinin Üniversite Öğrencileri için Geçerliliği, Güvenilirliği. Psikoloji Dergisi 1989; 7: 3-13.
  • Maslach C, Schaufeli WB, Leiter MP. Job Burnout. Annu Rev Psychol 2001; 52: 397-422. [CrossRef]
  • Firth H, McIntee J, McKeown P, Britton P. Burnout and Professional Depression: Related Concepts? J Adv Nurs 1986; 11: 633-41. [CrossRef]
  • Benderli CY. Onkoloji Bölümünde Çalışan Sağlık Personelinde Tükenmişlik ve Depresyon Düzeylerinin Sosyodemografik Özelliklerle İlişkisi. Yeni Tıp Dergisi 2011; 28: 17-22.
  • Lee H, Song R, Cho YS, Lee GZ, Daly B. A Comprehensive Model for Predicting Burnout in Korean Nurses. J Adv Nurs 2003; 44: 534-45. [CrossRef]
  • Jannsen PM, Schaufeli WB, Houkes I. Work- related and İndividuals Determinants of the Three Burnout Dimensions. Work and Stress 1999; 13: 74-86. [CrossRef]
  • Akgün E. Çatışma Çözümü Eğitiminin Hemşirelerin Çatışma Çözüm Becerisi Yöntemi ve Tükenmişlik Düzeyine Etkisinin İncelenmesi. Psikiatri Hemşireliği Programı Doktora Tezi, Ege Üniversitesi Sağlık Bilimleri Enstitüsü 2006.
  • Günüşen NP, Ustün B. Turkish Nurses Perspectives on a Programme to Reduce Burnout. Int Nurs Rev 2009; 56: 237-42. [CrossRef]
  • Jenkins R, Elliot P. Stressors, burnout and social support: nurses in acute mental health settings. J Adv Nurs 2004; 48: 622-31. [CrossRef]
APA TOKUR M, ergan b, Aydin K, ÇALIŞKAN T, SAVRAN Y, Yaka E, KOCA U, CÖMERT B, GÖKMEN A (2018). Üçüncü Basamak Yoğun Bakım Ünitelerinde Çalışan Hemşirelerde Depresyon ve Tükenmişlik Sıklığı. , 25 - 33. 10.5152/dcbybd.2018.1840
Chicago TOKUR Murat Emre,ergan begum,Aydin Kutlay,ÇALIŞKAN TANER,SAVRAN Yusuf,Yaka Erdem,KOCA Uğur,CÖMERT Bilgin,GÖKMEN Ali Necati Üçüncü Basamak Yoğun Bakım Ünitelerinde Çalışan Hemşirelerde Depresyon ve Tükenmişlik Sıklığı. (2018): 25 - 33. 10.5152/dcbybd.2018.1840
MLA TOKUR Murat Emre,ergan begum,Aydin Kutlay,ÇALIŞKAN TANER,SAVRAN Yusuf,Yaka Erdem,KOCA Uğur,CÖMERT Bilgin,GÖKMEN Ali Necati Üçüncü Basamak Yoğun Bakım Ünitelerinde Çalışan Hemşirelerde Depresyon ve Tükenmişlik Sıklığı. , 2018, ss.25 - 33. 10.5152/dcbybd.2018.1840
AMA TOKUR M,ergan b,Aydin K,ÇALIŞKAN T,SAVRAN Y,Yaka E,KOCA U,CÖMERT B,GÖKMEN A Üçüncü Basamak Yoğun Bakım Ünitelerinde Çalışan Hemşirelerde Depresyon ve Tükenmişlik Sıklığı. . 2018; 25 - 33. 10.5152/dcbybd.2018.1840
Vancouver TOKUR M,ergan b,Aydin K,ÇALIŞKAN T,SAVRAN Y,Yaka E,KOCA U,CÖMERT B,GÖKMEN A Üçüncü Basamak Yoğun Bakım Ünitelerinde Çalışan Hemşirelerde Depresyon ve Tükenmişlik Sıklığı. . 2018; 25 - 33. 10.5152/dcbybd.2018.1840
IEEE TOKUR M,ergan b,Aydin K,ÇALIŞKAN T,SAVRAN Y,Yaka E,KOCA U,CÖMERT B,GÖKMEN A "Üçüncü Basamak Yoğun Bakım Ünitelerinde Çalışan Hemşirelerde Depresyon ve Tükenmişlik Sıklığı." , ss.25 - 33, 2018. 10.5152/dcbybd.2018.1840
ISNAD TOKUR, Murat Emre vd. "Üçüncü Basamak Yoğun Bakım Ünitelerinde Çalışan Hemşirelerde Depresyon ve Tükenmişlik Sıklığı". (2018), 25-33. https://doi.org/10.5152/dcbybd.2018.1840
APA TOKUR M, ergan b, Aydin K, ÇALIŞKAN T, SAVRAN Y, Yaka E, KOCA U, CÖMERT B, GÖKMEN A (2018). Üçüncü Basamak Yoğun Bakım Ünitelerinde Çalışan Hemşirelerde Depresyon ve Tükenmişlik Sıklığı. Dahili ve Cerrahi Bilimler Yoğun Bakım Dergisi, 9(2), 25 - 33. 10.5152/dcbybd.2018.1840
Chicago TOKUR Murat Emre,ergan begum,Aydin Kutlay,ÇALIŞKAN TANER,SAVRAN Yusuf,Yaka Erdem,KOCA Uğur,CÖMERT Bilgin,GÖKMEN Ali Necati Üçüncü Basamak Yoğun Bakım Ünitelerinde Çalışan Hemşirelerde Depresyon ve Tükenmişlik Sıklığı. Dahili ve Cerrahi Bilimler Yoğun Bakım Dergisi 9, no.2 (2018): 25 - 33. 10.5152/dcbybd.2018.1840
MLA TOKUR Murat Emre,ergan begum,Aydin Kutlay,ÇALIŞKAN TANER,SAVRAN Yusuf,Yaka Erdem,KOCA Uğur,CÖMERT Bilgin,GÖKMEN Ali Necati Üçüncü Basamak Yoğun Bakım Ünitelerinde Çalışan Hemşirelerde Depresyon ve Tükenmişlik Sıklığı. Dahili ve Cerrahi Bilimler Yoğun Bakım Dergisi, vol.9, no.2, 2018, ss.25 - 33. 10.5152/dcbybd.2018.1840
AMA TOKUR M,ergan b,Aydin K,ÇALIŞKAN T,SAVRAN Y,Yaka E,KOCA U,CÖMERT B,GÖKMEN A Üçüncü Basamak Yoğun Bakım Ünitelerinde Çalışan Hemşirelerde Depresyon ve Tükenmişlik Sıklığı. Dahili ve Cerrahi Bilimler Yoğun Bakım Dergisi. 2018; 9(2): 25 - 33. 10.5152/dcbybd.2018.1840
Vancouver TOKUR M,ergan b,Aydin K,ÇALIŞKAN T,SAVRAN Y,Yaka E,KOCA U,CÖMERT B,GÖKMEN A Üçüncü Basamak Yoğun Bakım Ünitelerinde Çalışan Hemşirelerde Depresyon ve Tükenmişlik Sıklığı. Dahili ve Cerrahi Bilimler Yoğun Bakım Dergisi. 2018; 9(2): 25 - 33. 10.5152/dcbybd.2018.1840
IEEE TOKUR M,ergan b,Aydin K,ÇALIŞKAN T,SAVRAN Y,Yaka E,KOCA U,CÖMERT B,GÖKMEN A "Üçüncü Basamak Yoğun Bakım Ünitelerinde Çalışan Hemşirelerde Depresyon ve Tükenmişlik Sıklığı." Dahili ve Cerrahi Bilimler Yoğun Bakım Dergisi, 9, ss.25 - 33, 2018. 10.5152/dcbybd.2018.1840
ISNAD TOKUR, Murat Emre vd. "Üçüncü Basamak Yoğun Bakım Ünitelerinde Çalışan Hemşirelerde Depresyon ve Tükenmişlik Sıklığı". Dahili ve Cerrahi Bilimler Yoğun Bakım Dergisi 9/2 (2018), 25-33. https://doi.org/10.5152/dcbybd.2018.1840