Ergenlerin Demografik Özelliklerine Göre Bilişsel Kapılma ve Siber Aylaklık Etkinlik Düzeylerinin İncelenmesi
Yıl: 2018 Cilt: 5 Sayı: 2 Sayfa Aralığı: 285 - 315 Metin Dili: Türkçe DOI: 10.15805/addicta.2018.5.2.0052 İndeks Tarihi: 04-11-2019
Ergenlerin Demografik Özelliklerine Göre Bilişsel Kapılma ve Siber Aylaklık Etkinlik Düzeylerinin İncelenmesi
Öz: Günümüzde internet teknolojileri her yaştan kullanıcısı olan ve sayısız alanda hayatımızda yer alan bir araçhalini almıştır. Son yıllarda özellikle ergenlik dönemindeki öğrenciler teknolojiyi yoğun bir şekilde kul-lanmaktadır. Bu araştırmanın amacı, ergenlerin ders esnasında veya ders çalışırken yapmış oldukları siberaylaklık etkinliklerin bir sosyopsikolojik değişken olan bilişsel kapılma düzeyleri ile arasındaki ilişkinindemografik özelliklere göre farklılaşma durumlarını tespit etmektir. Bu doğrultuda araştırma; 2016-2017eğitim-öğretim yılında İstanbul’daki 6 devlet okulunda eğitim gören 241 kız, 286 erkek olmak üzere toplam527 öğrenci ile yürütülmüştür. İlişkisel tarama modeli kullanılmış olan bu çalışmada, veri toplama araçlarıolarak “Kişisel Bilgi Formu”, “Bilişsel Kapılma Ölçeği” ve “Siber Aylaklık Etkinlikleri Ölçeği” kullanılmıştır.Bu çalışmada, katılımcıların demografik özellikleri çok değişkenli varyans analizi MANOVA sonuçları ileincelenerek birden fazla bağımsız değişkenin birden fazla bağımlı değişken üzerindeki etkisinin incelene-bilmesi amaçlanmıştır. Araştırma sonuçları incelendiğinde, bilişsel kapılma ile siber aylaklık etkinlikleridüzeyleri için bilgisayar-akıllı mobil cihaz değişkenlerinin etkileşimine göre anlamlı fark bulunduğunu gös-termiştir. Bununla birlikte cinsiyet-sınıf, günlük internet kullanımı-anne baba kısıtlaması değişkenlerininetkileşimine göre bilişsel kapılma ve siber aylaklık etkinlikleri düzeylerinde anlamlı fark bulunamadığındanher bir değişken bağımsız grup t-Testi ve tek yönlü ANOVA ile ayrı ayrı incelenmiştir. Araştırma, ergenöğrencilerin bilişsel kapılma seviyelerinin tespiti ve bu kapılmanın siber aylaklığa etkisini incelemeyi amaç-layan ve bu doğrultuda sınıf ortamındaki mevcut sorunları gidermek adına öneriler geliştirecek olmasıbakımından da özgündür. Elde edilen bulgular sonucunda, araştırmacılara, öğretmenlere, okul yöneticile-rine ve velilere ergenlerin siber aylaklık etkinliklerini ve bilişsel kapılma düzeylerini azaltmak adına neleryapılabileceği konusunda yol gösterici olacaktır.
Anahtar Kelime: Konular:
Investigating the Relationships between Adolescents’ Levels of Cognitive Absorption and Cyberloafing Activities according to Demographic Characteristics
Öz: Technology today has become a tool that takes place in countless areas of our lives and has users of all ages. Students, especially during adolescence, have been using technology intensely in recent years. The purpose of this research is to determine according to adolescents’ demographic characteristics the states of differentiation between their cognitive absorption levels (a socio-psychological variable) and cyberloafing activities they do during class or while studying. The research has been conducted in this direction with a total of 527 students (241 girls and 286 boys) being educated in 6 state schools in Istanbul during the 2016- 2017 school year. This study, which uses the relational screening model, employs the Cognitive Acquisition Scale, Cyberloafing Activities Scale, and a personal information form as data collection tools. The study intends to be able to investigate the effect of multiple independent variables on multiple dependent variables by examining the participants’ demographic characteristics through the results of the multivariate analysis of variance (MANOVA). Examining the research results shows a significant difference to exist for the levels of cyberloafing activities with cognitive absorption in accordance with the interaction of the variables of computer/smartphone devices. However, as no significant difference was able to be found in the levels of cognitive absorption and cyberloafing according to the interactions of the variables of gender and grade or daily Internet use and parental restrictions, each variable has been examined separately using the independent group t-test and one-way ANOVA testing. The study is also original in that it aims at detecting adolescent students’ levels of cognitive absorption, investigating its effect on cyberloafing, and develops suggestions in line with this for resolving the current in-class problems. The result of the obtained findings will guide researchers, teachers, school administrators, and parents on the topic of what can be done to reduce adolescents’ levels of cyberloafing activities and cognitive absorption.
Anahtar Kelime: Konular:
Belge Türü: Makale Makale Türü: Araştırma Makalesi Erişim Türü: Erişime Açık
- Agarwal, R., & Karahanna, E. (2000). Time flies when you’re having fun: Cognitive absorption and beliefs about information technology usage. MIS Quarterly, 24(4), 665–694.
- Arısoy, Ö. (2009). İnternet bağımlılığı ve tedavisi. Psikiyatride Güncel Yaklaşımlar, 1(1), 55–67.
- Blanchard, A. L., & Henle, C. A. (2008). Correlates of different forms of cyberloafing: The role of norms and external locus of control. Computers in Human Behavior, 24(3), 1067–1084.
- Brubaker, A. T. (2006). Faculty perceptions of the impact of student laptop use ın a wireless Internet environment on the classroom learning environment and teaching. Retrieved from https://ils. unc.edu/MSpapers/3216.pdf
- Chou, C., Condron, L., & Belland, J. C. (2005). A review of the research on Internet addiction. Educational Psychology Review, 17(4), 363–388.
- Dal, N. E. ve Dal, V. (2014). Kişilik özellikleri ve sosyal ağ sitesi kullanım alışkanlıkları: Üniversite öğrencileri üzerine bir araştırma. Mehmet Akif Ersoy Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, 6(11), 144–162.
- Eastin, M. S., Greenberg, B. S., & Hofschire, L. (2006). Parenting the internet. Journal of Communication, 56(3), 486–504.
- Elmas, O., Seda, K. E. T. E., Hızlısoy, S. S. ve Kumral, H. N. (2015). Teknolojik cihaz kullanım alışkanlıklarının okul başarısı üzerine etkisi. Süleyman Demirel Üniversitesi Sağlık Bilimleri Dergisi, 6(2), 49–54.
- Fitch, J. L. (2004). Student feedback in the college classroom: A technology solution. Educational Technology Research and Development, 52, 71–77.
- Fuat, N. ve Him, T. (2013). Üniversite öğrencilerinin internet kullanım durumları ve saldırganlık düzeyleri arasındaki korelasyon: GAÜ Psikoloji, Rehberlik ve Psikolojik Danışmanlık Bölümü öğrencilerinde internet kaynaklı tutum değişiklikleri. International Conference on Communication, Media, Techology and Design (s. 322–396). https://depot.ceon.pl/bitstream/ handle/123456789/1745/T.%20Gackowski,%20Political%20image%20as%20the%20 substance%20of%20the%20political%20communication%20in%20the%20era%20of%20post- politics,%20Proceedings%20Book.pdf?sequence=1#page=405 adresinden edinilmiştir.
- Galluch, P. S., & Thatcher, J. B. (2006). Slacking and the Internet in the classroom: A preliminary investigation. SIGHCI 2006 Proceedings 12 (pp. 24–29). Retrieved from http://aisel.aisnet.org/ cgi/viewcontent.cgi?article=1001&context=sighci2006
- Horzum, M. B. (2011). İlköğretim öğrencilerinin bilgisayar oyunu bağımlılık düzeylerinin çeşitli değişkenlere göre incelenmesi. Eğitim ve Bilim, 36(159), 564–68.
- Işık, U. (2007). Medya bağımlılığı teorisi doğrultusunda internet kullanımının etkileri ve internet bağımlılığı (Doktora tezi, Selçuk Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, Konya.) https://tez. yok.gov.tr/UlusalTezMerkezi/ adresinden edinilmiştir.
- Jeong, E. J., & Kim, D. H. (2011). Social activities, self-efficacy, game attitudes and game addiction. Cyberpsychology, Behavior, and Social Networking, 14(4), 213–221.
- Kalaycı, E. (2010). Üniversite öğrencilerinin siber aylaklık davranışları ile özdüzenleme stratejileri arasındaki ilişkinin incelenmesi (Yüksek lisans tezi, Hacettepe Üniversitesi, Bilgisayar ve Öğretim Teknolojileri Eğitimi Bölümü, Ankara). https://tez.yok.gov.tr/UlusalTezMerkezi/ adresinden edinilmiştir.
- Karaca, M. (2007). Sosyolojik bir olgu olarak internet gençliği: Elazığ örneği (Doktora tezi, Fırat Üniversitesi, Sosyal Bilimler Enstitüsü, Elazığ). https://tez.yok.gov.tr/UlusalTezMerkezi/ adresinden edinilmiştir.
- Karakuş, S. ve Varol, A. (2012). Bilgisayar ve Öğretim Teknolojileri Eğitimi (BÖTE) Bölümü öğrencilerinin sosyal ağ kullanım profillerinin belirlenmesi. Akademik Bilişim Konferansı’nda sunulan bildiri. http://dspace.beu.edu.tr:8080/xmlui/handle/123456789/454 adresinden 27.11.2017 tarihinde edinilmiştir.
- Karasar, N. (1998). Bilimsel araştırma yöntemi (8. basım). Ankara: Nobel Yayın Dağıtım.
- Kim, W., Jeong, O-R., & Lee, S-W. (2010). On social web sites. Information Systems, 35(2), 215–236.
- Kurt, V. F. (2007). Öğretmen adaylarının web’le ilgili bilişsel kapılmaları ve kabulleri (Yüksek lisans tezi, Hacettepe Üniversitesi, Fen Bilimleri Enstitüsü, Ankara.). https://tez.yok.gov.tr/ UlusalTezMerkezi/ adresinden edinilmiştir.
- Lauricella, S., & Kay, R. (2010). Assessing laptop use in higher education classrooms: The Laptop Effectiveness Scale (LES). Australasian Journal of Educational Technology, 26(2), 151–163.
- Li, N., & Kirkup, G. (2007). Gender and cultural differences in Internet use: A study of China and the UK. Computers & Education, 48(2), 301–317.
- Lim, V. K. (2002). The IT way of loafing on the job: Cyberloafing, neutralizing and organizational justice. Journal of Organizational Behavior, 23(5), 675–694.
- Sung, Y. T., Chang, K. E., Chiou, S. K., & Hou, H. T. (2005). The design and application of a web- based self-and peer-assessment system. Computers & Education, 45(2), 187–202.
- Türkiye İstatistik Kurumu. (2016). Hane Halkı Bilişim Teknolojileri Kullanım Araştırması. http:// www.tuik.gov.tr/PreHaberBultenleri.do?id=21779 adresinden edinilmiştir.
- Ugrin, J. C., Pearson, J. M., & Odom, M. D. (2008). Profiling cyber-slackers in the workplace: Demographic, cultural, and workplace factors. Journal of Internet Commerce, 6(3), 75–89.
- Yalçın, N. (2006). İnterneti doğru kullanıyor muyuz? İnternet bağımlısı mıyız? Çocuklarımız ve gençlerimiz risk altında mı? IV Akademik Bilişim Bildiriler Kitabı içinde (s. 585–588). Denizli: Pamukkale Üniversitesi.
- Yaşar, Sevil (2013). Üniversite öğrencilerinin denetim odağı ve bilgisayar laboratuvarına yönelik tutumlarının siberaylaklık davranışlarına etkisi (Yüksek lisans tezi, Hacettepe Üniversitesi, Fen Bilimleri Enstitüsü, Ankara). https://tez.yok.gov.tr/UlusalTezMerkezi/ adresinden edinilmiştir.
- Yılmaz, M. (2005). İlköğretim 7. sınıflarda simetri konusunun öğretimde eğitim teknolojilerinin başarı ve tutuma etkisi (Yüksek lisans tezi, Marmara Üniversitesi, Eğitim Bilimleri Enstitüsü, İstanbul). https://tez.yok.gov.tr/UlusalTezMerkezi/ adresinden edinilmiştir.
- Young, K. S. (1996). Psychology of computer use: XL. Addictive use of the Internet: A case that breaks the stereotype. Psychological Reports, 79(3), 899–902.
- Young, K. S., & Case, C. J. (2004). Internet abuse in the workplace: New trends in risk management. Cyberpsychology & Behavior, 7(1), 105–111.
- Yüksel, M. ve Yılmaz, E. (2016). Lise öğrencilerinin internet bağımlılık düzeyleri ile problem çözme becerileri arasındaki ilişkinin çeşitli değişkenler açısından incelenmesi. İlköğretim Online, 15(3), 1031–1042. http://dx.doi.org/10.17051/io.2016.49379
| APA | TANRIVERDİ Ö, KARACA F (2018). Ergenlerin Demografik Özelliklerine Göre Bilişsel Kapılma ve Siber Aylaklık Etkinlik Düzeylerinin İncelenmesi. , 285 - 315. 10.15805/addicta.2018.5.2.0052 |
| Chicago | TANRIVERDİ Öznur,KARACA FERİDE Ergenlerin Demografik Özelliklerine Göre Bilişsel Kapılma ve Siber Aylaklık Etkinlik Düzeylerinin İncelenmesi. (2018): 285 - 315. 10.15805/addicta.2018.5.2.0052 |
| MLA | TANRIVERDİ Öznur,KARACA FERİDE Ergenlerin Demografik Özelliklerine Göre Bilişsel Kapılma ve Siber Aylaklık Etkinlik Düzeylerinin İncelenmesi. , 2018, ss.285 - 315. 10.15805/addicta.2018.5.2.0052 |
| AMA | TANRIVERDİ Ö,KARACA F Ergenlerin Demografik Özelliklerine Göre Bilişsel Kapılma ve Siber Aylaklık Etkinlik Düzeylerinin İncelenmesi. . 2018; 285 - 315. 10.15805/addicta.2018.5.2.0052 |
| Vancouver | TANRIVERDİ Ö,KARACA F Ergenlerin Demografik Özelliklerine Göre Bilişsel Kapılma ve Siber Aylaklık Etkinlik Düzeylerinin İncelenmesi. . 2018; 285 - 315. 10.15805/addicta.2018.5.2.0052 |
| IEEE | TANRIVERDİ Ö,KARACA F "Ergenlerin Demografik Özelliklerine Göre Bilişsel Kapılma ve Siber Aylaklık Etkinlik Düzeylerinin İncelenmesi." , ss.285 - 315, 2018. 10.15805/addicta.2018.5.2.0052 |
| ISNAD | TANRIVERDİ, Öznur - KARACA, FERİDE. "Ergenlerin Demografik Özelliklerine Göre Bilişsel Kapılma ve Siber Aylaklık Etkinlik Düzeylerinin İncelenmesi". (2018), 285-315. https://doi.org/10.15805/addicta.2018.5.2.0052 |
| APA | TANRIVERDİ Ö, KARACA F (2018). Ergenlerin Demografik Özelliklerine Göre Bilişsel Kapılma ve Siber Aylaklık Etkinlik Düzeylerinin İncelenmesi. Addicta: The Turkish Journal on Addictions, 5(2), 285 - 315. 10.15805/addicta.2018.5.2.0052 |
| Chicago | TANRIVERDİ Öznur,KARACA FERİDE Ergenlerin Demografik Özelliklerine Göre Bilişsel Kapılma ve Siber Aylaklık Etkinlik Düzeylerinin İncelenmesi. Addicta: The Turkish Journal on Addictions 5, no.2 (2018): 285 - 315. 10.15805/addicta.2018.5.2.0052 |
| MLA | TANRIVERDİ Öznur,KARACA FERİDE Ergenlerin Demografik Özelliklerine Göre Bilişsel Kapılma ve Siber Aylaklık Etkinlik Düzeylerinin İncelenmesi. Addicta: The Turkish Journal on Addictions, vol.5, no.2, 2018, ss.285 - 315. 10.15805/addicta.2018.5.2.0052 |
| AMA | TANRIVERDİ Ö,KARACA F Ergenlerin Demografik Özelliklerine Göre Bilişsel Kapılma ve Siber Aylaklık Etkinlik Düzeylerinin İncelenmesi. Addicta: The Turkish Journal on Addictions. 2018; 5(2): 285 - 315. 10.15805/addicta.2018.5.2.0052 |
| Vancouver | TANRIVERDİ Ö,KARACA F Ergenlerin Demografik Özelliklerine Göre Bilişsel Kapılma ve Siber Aylaklık Etkinlik Düzeylerinin İncelenmesi. Addicta: The Turkish Journal on Addictions. 2018; 5(2): 285 - 315. 10.15805/addicta.2018.5.2.0052 |
| IEEE | TANRIVERDİ Ö,KARACA F "Ergenlerin Demografik Özelliklerine Göre Bilişsel Kapılma ve Siber Aylaklık Etkinlik Düzeylerinin İncelenmesi." Addicta: The Turkish Journal on Addictions, 5, ss.285 - 315, 2018. 10.15805/addicta.2018.5.2.0052 |
| ISNAD | TANRIVERDİ, Öznur - KARACA, FERİDE. "Ergenlerin Demografik Özelliklerine Göre Bilişsel Kapılma ve Siber Aylaklık Etkinlik Düzeylerinin İncelenmesi". Addicta: The Turkish Journal on Addictions 5/2 (2018), 285-315. https://doi.org/10.15805/addicta.2018.5.2.0052 |
