Öğretmenlerin Çevre Eğitimi Öz-Yeterliklerinin Çeşitli Değişkenler Açısından İncelenmesi

Yıl: 2018 Cilt: 20 Sayı: 3 Sayfa Aralığı: 810 - 825 Metin Dili: Türkçe DOI: 10.17556/erziefd.446125 İndeks Tarihi: 05-02-2020

Öğretmenlerin Çevre Eğitimi Öz-Yeterliklerinin Çeşitli Değişkenler Açısından İncelenmesi

Öz:
Bu çalışmanın amacı sınıf öğretmenlerinin çevre eğitimi öz-yeterliklerinin çeşitli değişkenler(cinsiyet, kıdem, çalışılan yerleşim yeri, eğitim durumu, proje çalışması yapma, çevreyle ilgilisivil toplum kuruluşuna üyelik durumu) açısından belirlenmesidir. Bu araştırma bir taramaçalışmasıdır. Araştırmanın örneklemini 2016-2017 eğitim öğretim yılında Ege Bölgesinde birilimizde bulunan devlet okullarında görev yapan 197 kadın ve 174 erkek olmak üzere toplam371 sınıf öğretmeni oluşturmaktadır. Araştırmanın verilerini toplamak için Özlü, Keskin ve Gül(2013) tarafından geliştirilen 24 maddelik "Çevre Eğitimi Öz-Yeterlik Ölçeği" kullanılmıştır.Öğretmenlerin verdikleri cevaplar SPSS paket programı ile analiz edilmiştir. Öğretmenlerinçevre eğitimine yönelik öz-yeterlik düzeylerini çeşitli değişkenler açısından incelemek amacıylat-testi ve tek yönlü varyans analizi yapılmıştır. Çalışma sonucunda, sınıf öğretmenlerinin çevreeğitimi öz-yeterliklerinin yüksek düzeyde olduğu görülmüştür. Sınıf öğretmenlerinin çevreeğitimi öz-yeterliklerinin cinsiyet, eğitim durumu ve çevre ile ilgili sivil toplum kuruluşunaüyelik değişkenlerine göre anlamlı bir farklılık göstermediği belirlenmiştir. Bunun yanı sıra sınıföğretmenlerinin çevre eğitimi öz-yeterliklerinin kıdem, çalışılan yerleşim yeri ve proje çalışmasıyapma değişkenlerine göre anlamlı bir farklılık gösterdiği görülmüştür.
Anahtar Kelime:

Konular: Eğitim, Eğitim Araştırmaları Eğitim, Özel

Investigation of Teachers’ Environmental Education Self-Efficacy in Terms of Different Variables

Öz:
The purpose of this research is to determine teachers' environmental education self-efficacy in terms of some variables (gender, seniority, working place, educational status, project work, membership status to civil social organization related to environmental). This research is a survey study. A total of 371 teachers, 197 female and 174 male who work in government primary schools in a province in the Aegean Regionat 2016-2017 academic year compose the sampling of this research. A 24-item "Environmental Education Self-Efficacy Scale" developed by Özlü, Keskin and Gül (2013) was used to collect the data of the study. Teachers' answers to the questionnaires were analyzed by SPSS package program. The t-test and one-way variance analysis were conducted to examine the teachers’self-efficacy levelstowardsenvironmental education in terms of various variables. As a result of the study, it was determinedthat the primary school teachers’environmental education self-efficacy was high. It was also determined that there was no significant differences among teachers' environmental education self-efficacy in terms of some variables such asgender, educational status, membership environment related civil society organization. Additionally, it was determined that there was a significant difference among the primary school teachers’ environmental education self-efficacyin terms of the variables such asseniority, working place and project work.
Anahtar Kelime:

Konular: Eğitim, Eğitim Araştırmaları Eğitim, Özel
Belge Türü: Makale Makale Türü: Araştırma Makalesi Erişim Türü: Erişime Açık
  • Akkoyunlu, B., Orhan, F., & Umay, A. (2005). Bilgisayar öğretmenleri için "Bilgisayar Öğretmenliği Öz Yeterlik Ölçeği" geliştirme çalışması. Hacettepe Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 29 (29). 1-8.
  • Altınöz, N. (2010). Fen Bilgisi öğretmen adaylarının çevre okuryazarlık düzeyleri. Yayınlanmamış yüksek lisans tezi,Sakarya Üniversitesi, Sakarya.
  • Aydın, N. (2008). Sınıf öğretmeni adaylarının ve öğretmenlerinin çevre eğitimine yönelik öz-yeterlik inançları üzerine sınıf düzeyi, kıdem ve değer yönelimlerinin etkisi. Yayımlanmamış yüksek lisans tezi, Adnan Menderes Üniversitesi, Aydın.
  • Bakır, S. (2015). Yabancı uyruklu öğrencilerin öğrenme yaklaşımlarının, yazma becerisi öz yeterliklerinin ve Türkçe yazma becerilerinin incelenmesi. Yayımlanmamış yüksek lisans tezi, Atatürk Üniversitesi, Erzurum.
  • Bandura, A. (1986). Social foundations of thought and action: A social cognitive theory. EnglewoodCliffs: PrenticeHall.
  • Başal, H. A. (2003). Okul öncesi eğitimde uygulamalı çevre eğitimi. İçinde M. Sevinç (Ed.), Erken çocuklukta gelişim ve eğitimde yeni yaklaşımlar. İstanbul: Morpa Kültür Yayınları.
  • Borden, R. J. (1985). Personality and ecological concern. In D. B. Gray (Eds.), Ecological beliefs and behaviors. Westport: Green wood Press.
  • Browers, A., &Tomic, W. (2000). A longitudi anal study of teacher burnout and perceived self-efficacy in classroom management. Teaching and Teacher Education, 16, 239-253.
  • Buhan, B. (2006). Okul öncesinde görev yapan öğretmenlerin çevre bilinci ve bu okullardaki çevre eğitiminin araştırılması. Yayımlanmamış yüksek lisans tezi, Marmara Üniversitesi, İstanbul.
  • Büyüköztürk, Ş., Çakmak, E. K., Akgün, Ö. E., Karadeniz, Ş., & Demirel, F. (2014). Bilimsel araştırma yöntemleri. Ankara: Pegem Akademi.
  • Çepel, N. (1992). Doğa çevre ekoloji ve insanlığın ekolojik sorunları (1. Baskı). İstanbul: Altın Kitaplar Yayınevi.
  • Çimen, O., Gökmen, A., Altunsoy, S., Ekici, G., & Yılmaz, M. (2011). Analysis of biology candidate teachers’ self-efficacy beliefs on environmental education. Procedia-Social and Behavioral Sciences, 15, 2549-2553.
  • Erten, S. (2004). Çevre eğitimi ve çevre bilinci nedir, çevre eğitimi nasıl olmalıdır. Çevre ve İnsan Dergisi, 65(66), 1-13.
  • Gough, A. (2002). Mutualism: A different agenda for environmental and science education. International Journal of Science Education, 24(11), 1201-1215.
  • Gökdayı, İ. (1997). Çevrenin geleceği yaklaşımlar ve politikalar.Ankara:Türkiye Çevre Vakfı Yayını.
  • Güler, T. (2009). The effects of an ecology based environmental education on teachers' opinions about environmental education. Eğitim ve Bilim, 34(151), 30.
  • Kahyaoğlu, M. (2011). Öğretmen adaylarının öğrenme stilleri ile çevre eğitimi öz‐yeterlikleri arasındaki ilişki. Eğitim Bilimleri Araştırmaları Dergisi, 1(2), 67-82.
  • Keleş, R., & Hamamcı, C. (1998). Çevrebilim. Ankara: İmge Kitabevi.
  • Kızıl, M. (2012). Çevre bilimi dersinin fen bilgisi öğretmen adaylarının çevre bilgisi ve çevreye kaşsı tutumlarına olan etkisinin incelenmesi. Yayınlanmamış yüksek lisans tezi, Niğde Üniversitesi, Niğde.
  • Kurtuldu, M. K. (2016). Piyano öğrencilerinin öz yeterlik düzeyleri ile piyano dersi başarılarının karşılaştırılması. Kastamonu Eğitim Dergisi, 25(1), 67-78.
  • Morgan, G. A., Leech, N. L., Gloeckner, G. W., &Barrett, K. C. (2004). SPSS for introductory statistics: Use and interpretation. New Jersey: PsychologyPress.
  • Özdemir, A., Aydın, N., & Akar Vural, R. (2010). Çevre eğitimi öz-yeterlik algısı üzerine bir ölçek geliştirme çalışması. Buca Eğitim Fakültesi Dergisi, 26, 1-8.
  • Özlü, G., Keskin, M. Ö., & Gül, A. (2013). Çevre eğitimi öz-yeterlik ölçeği geliştirilmesi: geçerlik ve güvenirlik çalışması. Gazi University Journal of Gazi Educational Faculty (GUJGEF), 33 (2). 393-410.
  • Sipahi, B., Yurtkoru, E. S., & Çinko, M. (2008). Sosyal bilimlerde SPSS'le veri analizi. İstanbul: Beta.
  • Stajkovic, A. D., &Luthans, F. (1998). Self-efficacyand work-related performance: A meta-analysis. Psychological Bulletin, 124(2), 240-261.
  • Şahin, H. S., Ünlü, S., & Ünlü, S. (2016). Öğretmen adaylarının çevre okuryazarlık farkındalık düzeylerinin incelenmesi. Education Sciences, 11(2), 82-95.
  • Şencan, H. (2005). Sosyal ve davranışsal ölçümlerde güvenilirlik ve geçerlilik. Ankara: Seçkin Yayıncılık.
  • Tecer, S. (2007). Çevre için eğitim: Balıkesir ili ilköğretim öğrencilerinin çevresel tutum, bilgi, duyarlılık ve aktif katılım düzeylerinin belirlenmesi üzerine bir çalışma. Yayımlanmamış yüksek lisans tezi, Zonguldak Karaelmas Üniversitesi, Zonguldak.
  • Timur, S. (2011). Fen bilgisi öğretmen adaylarının çevre okuryazarlık düzeylerinin belirlenmesi, Yayınlanmamış yüksek lisans tezi, Gazi Üniversitesi, Ankara.
  • Tombul, F. (2006). Türkiye'de çevre eğitimine verilen önem. Yayınlanmamış yüksek lisans tezi, Ankara Üniversitesi, Ankara.
  • Tungaç, A. S. (2015). Fen bilgisi öğretmenlerinin okul dışı (doğa deneyimine bağlı) çevre eğitimine yönelik öz-yeterlik algıları, çevre bilgileri ve çevresel tutumlarının incelenmesi: Mersin ili örneği. Yayımlanmamış yüksek lisans tezi, Mersin Üniversitesi, Mersin.
  • UNESCO (1975). The Belgrade charter: A global frame work for environmental education.Retrieved on 7th February, 2017 fromhttps://www.activeremedy.org/wp-content/uploads/2014/10/unesco_1975_the_belgrade_charter.pdf
  • Yeşilyurt, S., Gül, Ş., & Demir, Y. (2013). Biyoloji öğretmen adaylarının çevre bilinci ve çevresel duyarlılığı: Ölçek geliştirme çalışması. Mehmet Akif Ersoy Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 13(25), 38-54.
  • Zayimoğlu Öztürk, F., Öztürk, T., & Şahin, A. (2015). Sınıf öğretmeni adaylarının çevre eğitimi öz-yeterlik algılarının incelenmesi. Amasya Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 4(2), 293-311
APA ERKOL M, ERBASAN Ö (2018). Öğretmenlerin Çevre Eğitimi Öz-Yeterliklerinin Çeşitli Değişkenler Açısından İncelenmesi. , 810 - 825. 10.17556/erziefd.446125
Chicago ERKOL MEHMET,ERBASAN Ömer Öğretmenlerin Çevre Eğitimi Öz-Yeterliklerinin Çeşitli Değişkenler Açısından İncelenmesi. (2018): 810 - 825. 10.17556/erziefd.446125
MLA ERKOL MEHMET,ERBASAN Ömer Öğretmenlerin Çevre Eğitimi Öz-Yeterliklerinin Çeşitli Değişkenler Açısından İncelenmesi. , 2018, ss.810 - 825. 10.17556/erziefd.446125
AMA ERKOL M,ERBASAN Ö Öğretmenlerin Çevre Eğitimi Öz-Yeterliklerinin Çeşitli Değişkenler Açısından İncelenmesi. . 2018; 810 - 825. 10.17556/erziefd.446125
Vancouver ERKOL M,ERBASAN Ö Öğretmenlerin Çevre Eğitimi Öz-Yeterliklerinin Çeşitli Değişkenler Açısından İncelenmesi. . 2018; 810 - 825. 10.17556/erziefd.446125
IEEE ERKOL M,ERBASAN Ö "Öğretmenlerin Çevre Eğitimi Öz-Yeterliklerinin Çeşitli Değişkenler Açısından İncelenmesi." , ss.810 - 825, 2018. 10.17556/erziefd.446125
ISNAD ERKOL, MEHMET - ERBASAN, Ömer. "Öğretmenlerin Çevre Eğitimi Öz-Yeterliklerinin Çeşitli Değişkenler Açısından İncelenmesi". (2018), 810-825. https://doi.org/10.17556/erziefd.446125
APA ERKOL M, ERBASAN Ö (2018). Öğretmenlerin Çevre Eğitimi Öz-Yeterliklerinin Çeşitli Değişkenler Açısından İncelenmesi. Erzincan Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 20(3), 810 - 825. 10.17556/erziefd.446125
Chicago ERKOL MEHMET,ERBASAN Ömer Öğretmenlerin Çevre Eğitimi Öz-Yeterliklerinin Çeşitli Değişkenler Açısından İncelenmesi. Erzincan Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi 20, no.3 (2018): 810 - 825. 10.17556/erziefd.446125
MLA ERKOL MEHMET,ERBASAN Ömer Öğretmenlerin Çevre Eğitimi Öz-Yeterliklerinin Çeşitli Değişkenler Açısından İncelenmesi. Erzincan Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, vol.20, no.3, 2018, ss.810 - 825. 10.17556/erziefd.446125
AMA ERKOL M,ERBASAN Ö Öğretmenlerin Çevre Eğitimi Öz-Yeterliklerinin Çeşitli Değişkenler Açısından İncelenmesi. Erzincan Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi. 2018; 20(3): 810 - 825. 10.17556/erziefd.446125
Vancouver ERKOL M,ERBASAN Ö Öğretmenlerin Çevre Eğitimi Öz-Yeterliklerinin Çeşitli Değişkenler Açısından İncelenmesi. Erzincan Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi. 2018; 20(3): 810 - 825. 10.17556/erziefd.446125
IEEE ERKOL M,ERBASAN Ö "Öğretmenlerin Çevre Eğitimi Öz-Yeterliklerinin Çeşitli Değişkenler Açısından İncelenmesi." Erzincan Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 20, ss.810 - 825, 2018. 10.17556/erziefd.446125
ISNAD ERKOL, MEHMET - ERBASAN, Ömer. "Öğretmenlerin Çevre Eğitimi Öz-Yeterliklerinin Çeşitli Değişkenler Açısından İncelenmesi". Erzincan Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi 20/3 (2018), 810-825. https://doi.org/10.17556/erziefd.446125