Öğretmenlerin Vatandaşlık Eğitimi ve Vatandaşlık Eğitimi Sürecine Yönelik Görüşleri

İbrahim BIÇAK, (Habib Güleser Öztaş İlkokulu)
Figen EREŞ (Gazi Üniversitesi)
Türk Eğitim Bilimleri Dergisi
11 0
Yıl: 2018 Cilt: 16 Sayı: 2 Sayfa Aralığı: 257 - 279 Metin Dili: Türkçe İndeks Tarihi: 16-03-2020

Öğretmenlerin Vatandaşlık Eğitimi ve Vatandaşlık Eğitimi Sürecine Yönelik Görüşleri

Öz:
Bu araştırmanın amacı, vatandaşlık eğitimi, vatandaşlık eğitimi sürecine yönelik öğretmen görüşleriniincelemek ve bu konuya ilişkin genel bir görüş elde etmektir. Keşfedici araştırma türünde olan buaraştırma tarama modelinde betimsel bir çalışma olarak gerçekleştirilmiştir. Araştırmanın örneklemiÇorum il merkezi ve ilçelerinden seçilen 20 Anadolu Lisesinde görevli 280 öğretmenden oluşmuştur.Araştırmada öğretmenlerin vatandaşlık ve vatandaşlık eğitimi algılarını, mesleki hazırlık veeğitimlerini, vatandaşlık eğitimi uygulamalarını çeşitli değişkenler açısından incelemek amacıylaZaman’ın (2006) geliştirdiği “Vatandaşlık Eğitimi Ölçeği” kullanılmıştır. Araştırma sonucunda,vatandaşlık eğitimi kapsamında okullarda toplum bilincinin yer aldığı; vatandaşlık eğitimideğerlendirmesinde öğretmenlerin en çok sözlü katılım ve sözlü değerlendirme yöntemlerinikullandıkları ve eleştirel düşünme, öğrencilerin toplumsal aktivitelere katılımı ve toplumsal değerleringeliştirilmesinin yer alması gerektiği; yurtsever vatandaşlık boyutunda yer alan davranışlarınöğrencilerin iyi birer vatandaş olabilmeleri için çok önemli olduğu; daha etkili bir vatandaşlık eğitimiiçin öğretmenlerin vatandaşlık eğitimi hakkında ayrıca verilecek eğitimlere ve uzmanların konuhakkında iş birliği yapmasına ihtiyaç duydukları ortaya çıkmıştır. Son olarak araştırma bulgularındanhareketle öneriler sunulmuştur.
Anahtar Kelime:

Konular: Otelcilik, Konaklama, Spor ve Turizm Eğitim, Eğitim Araştırmaları Müzik Eğitim, Özel Sosyoloji

-

Öz:
The purpose of this study is to investigate teachers’ views on citizenship education. This is an exploratory research as it is a first with its content and purpose. This is a descriptive study employing the survey model. The sample of the study consists of 280 teachers working at 20 Anatolian high schools selected from the central district and other districts of Corum province of Turkey. To examine teachers’ perceptions of citizenship and citizenship education, their professional readiness and training, and citizenship education practices, “Citizenship Education Scale”, developed by Zaman (2006), was used. It was determined that public awareness is incorporated in citizenship education, whereas critical thinking, students’ involvement in social activities, and the improvement of social values should be included in citizenship education. The teachers think that the behaviors contained in the dimension of patriotic citizenship are very important for students to be good citizens. For a more effective citizenship education, teachers need additional trainings on citizenship education and experts’ cooperation in this matter. Teachers mostly use oral participation and oral assessment for assessing citizenship education. Finally, various recommendations are put forward based on the findings.
Anahtar Kelime:

Konular: Otelcilik, Konaklama, Spor ve Turizm Eğitim, Eğitim Araştırmaları Müzik Eğitim, Özel Sosyoloji
Belge Türü: Makale Makale Türü: Araştırma Makalesi Erişim Türü: Erişime Açık
  • Akar, H., & Keser Aschenberger, F. (2016). Students’ civic knowledge and perceptions of civic concepts in private school: A comparative international perspective. Uluslararası Eğitim Programları ve Öğretim Çalışmaları Dergisi, 6(12), 115-132.
  • Altunya, N. (2003). Vatandaşlık bilgisi. Ankara: Nobel.
  • Arslan, H. (2009). Educational policy vs. culturally sensitive programs in Turkish Educational System. International Journal of Progressive Education, 5(2), 44-57.
  • Arslan, S. (2014). Çokkültürlü toplumlarda vatandaşlık eğitimine yönelik öğretmen ve öğrenci düşüncelerinin incelenmesi. Yayımlanmamış doktora tezi, Marmara Üniversitesi Eğitim Bilimleri Enstitüsü, İstanbul.
  • Avcı, M. (2012). Eğitimde temel bir sorun: Yabancılaşma. Atatürk Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, 16(3), 23-40.
  • Banks, J. A. (2013). Çokkültürlü eğitime giriş(H. Aydın, Çev.). Ankara: Anı.
  • Bilge, N. (1990). Hukuk başlangıcı, hukukun temel kavram ve kurumları. Ankara: Turhan.
  • Boadu, K. (2013). Teachers' perception on the importance of teaching citizenship education to primary school children in cape coast, ghana. Journal of Arts and Humanities, 2(2), 137.
  • Celkan, H. (2014). Eğitim sosyolojisi. M. Ç. Özdemir (Ed.), Eğitim ve toplum içinde (s. 39-66). Ankara: Pegem Akademi.
  • Clough, N. ve Holden, C. (2002). Education for Citizenship: Ideas into Action: A Practical Guide for Teachers of Pupils Aged 7-14. New York: Routledge Publication.
  • Çelik, H. (2009). Sosyal bilgiler öğretmenlerinin vatandaşlık eğitiminin bugünkü durumu ve geleceğine ilişkin görüşleri. Yayımlanmamış doktora tezi, Marmara Üniversitesi Eğitim Bilimleri Enstitüsü, İstanbul.
  • Çevik Kansu, C. (2015). İlkokul 4. sınıf öğrencilerinde etkin vatandaşlık eğitiminin etkililiği. Yayımlanmamış doktora tezi, Ondokuz Mayıs Üniversitesi Eğitim Bilimleri Enstitüsü, Samsun.
  • Çevik, H. H. & Demirci, S. (2012) Kamu politikası: Kavramlar, aktörler, süreç, modeller, analiz, karar verme. Ankara: Seçkin.
  • Çıngı, H. (1994). Örnekleme kuramı. Ankara: Hacettepe Üniversitesi.
  • Çoban, A.E., Karaman, N.G., & Doğan, T. (2010). Öğretmen adaylarının kültürel farklılıklara yönelik bakış açılarının çeşitli demografik değişkenlere göre incelenmesi. Abant İzzet Baysal Üniversitesi Dergisi, 10(1), 125-131.
  • Damgacı, F. & Aydın, H. (2013). Akademisyenlerin çokkültürlü eğitime ilişkin tutumları. Elektronik Sosyal Bilimler Dergisi, 12(45), 325-341.
  • Elkatmış, M. (2013). 1998 vatandaşlık ve insan hakları eğitimi programı ile 2010 vatandaşlık ve demokrasi eğitimi programlarının karşılaştırılması. Ahi Evran Üniversitesi Kırşehir Eğitim Fakültesi Dergisi, 14(3), 59-74
  • Ereş, F. (2015). Vatandaşlık eğitimi ve karakter eğitimi politikalarının değerlendirilmesine yönelik nitel bir çalışma. Mehmet Akif Ersoy Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 1(36), 120–136.
  • Ersoy, F. (2018). Türkiye’de Etkin Vatandaşlık Eğitimi: Sorunlar ve Öneriler. Y. Karaman Kepenekçi, P. Taşkın (Ed.), Prof.Dr. Emine Akyüz’e armağan akademisyenlikte 50 yıl içinde (665-676). Ankara: Pegem.
  • Ersoy, A. F. (2007). Sosyal bilgiler dersinde öğretmenlerin etkili vatandaşlık eğitimi uygulamalarına ilişkin görüşleri. Yayımlanmamış doktora tezi, Anadolu Üniversitesi Eğitim Bilimleri Enstitüsü, Eskişehir.
  • European Commission. (2012). Citizenship education in europe. brussels: education, audiovisual and culture executive agency. İnternetten 25 Mart 2017’de elde edilmiştir. http://eacea.ec.europa.eu/Education/eurydice/documents/thema tic_reports/139 EN.pdf
  • Faiz, M., Dönmez, C. (2016). Öğretmen adaylarının siyaset okuryazarlık düzeylerinin bazı değişkinlere göre incelenmesi. Journal of Human Sciences, 13(2), 3629-3642.
  • Ford, T. N., & Quinn, L. (2010). First year teacher education candidates: what are their perceptions about multicultural education? Multicultural Education, 17(4),18-24.
  • Gündoğdu, K. (2001). Bir durum çalışması: ABD’de demokrasi kavram ve kültürünün ilköğretim düzeyinde öğretilmesine ilişkin öğretmen görüşleri. X. Ulusal Eğitim Bilimleri Kongresi 2. Cilt içinde (ss. 1223-1232). (7-9 Haziran 2001). Bolu: Abant İzzet Baysal Üniversitesi.
  • Güven, S. (2002). İlköğretim 7. ve 8. sınıflarda okutulmakta olan vatandaşlık ve insan hakları dersini veren öğretmenlerin nitelikleri ve derste karşılaştıkları problemler. Yüksek lisans tezi, Atatürk Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, Erzurum.
  • Güven, S. (2010). İlköğretim birinci kademede vatandaşlık eğitimi üzerine bir durum çalışması. Doktora tezi, Gazi Üniversitesi Eğitim Bilimleri Enstitüsü, Ankara.
  • Hoge, J. D. (2002). Character education, citizenship education, and the social studies. The Social Studies, 93(3), 103-108.
  • Karaman Kepenekçi, Y. (2009, Mayıs). Türkiye’de demokratik yurttaşlık eğitimi konusunda yapılan çalışmalara bir örnek: Avrupa Konseyi “2005–Avrupa Eğitim Yoluyla Yurttaşlık Yılı” projesi. I. Uluslararası Avrupa Birliği, Demokrasi, Vatandaşlık ve Vatandaşlık Eğitimi Sempozyumunda sunulan bildiri, Uşak.
  • Karasar, N. (2005). Bilimsel araştırma yöntemi. Ankara: Nobel.
  • Kepenekçi, Y. K. (1999). Eğitimcilerin insan haklarına yönelik tutumları. Ankara Üniversitesi Eğitim Bilimleri Fakültesi Dergisi. İnternetten 5 Kasım 2017’de elde edilmiştir. http://dergiler.ankara.edu.tr/dergiler/40/127/882.pdf
  • Kerr, D. (1999). Citizenship education: An international comparison (pp. 200-227). Qualifications and CurriculumAuthority. İnternetten 1 Kasım 2017’de elde edilmiştir. https://www.nfer.ac.uk/research/centre-forinformationandreviews/ inca/TS%20Citizenship%20Education%20an%20International%20Com parison%20199 9.pdf
  • Kerr, D. (1999). Changing the political culture: The advisory group on education for citizenship and the teaching of democracy in schools. Oxford Review of Education, 25(1 and 2) 25-35.
  • Kurum, G. (2018). Kültürel çeşitlilik bağlamında ortaokullardaki vatandaşlık eğitimi uygulamalarına ilişkin okul yöneticilerinin ve öğretmenlerin görüşleri. Y. Karaman Kepenekçi, P. Taşkın (Ed.), Prof.Dr. Emine Akyüz’e armağan akademisyenlikte 50 yıl içinde (s. 677-689). Ankara: Pegem.
  • McCray, C. R. & Beachum, F. D. (2010). An analysis of how the gender and race of school principals ınfluences. International Journal of Education Policy and Leadership, 5(4), 1-10.
  • McKay, R. (1996). Whole social studies: Finding the surest way to effective citizenship. Canadian Social Studies, 30, 108-207.
  • Milli Eğitim Bakanlığı (2014). Ortaöğretim Kurumları Haftalık Ders Çizelgeleri. İnternetten 1 Temmuz 2017’de elde edilmiştir. http://ttkb.meb.gov.tr/www/haftalik-ders-cizelgeleri/kategori/7
  • Morris, P. ve Cogan J. (2001). A comparative overview: Civic education across six soceties. International Journal of Educational Research, 35, 109-123.
  • Neville, C. (2007). Introductıon to research & research methods. West Yorkshire: University of Bradford School of Management.
  • Osler, A. ve Starkey, H. (2001). Citizenship education and national identities in France and England: Inclusive or exclusive? Oxford Review of Education, 27(2), 287-305.
  • Pederson, P. V. & Cogan J. J. (2003). Civic education pedagogy and assessment in the pacific rim: Six cases. International Journal of Social Education, 17(1), 16-30.
  • Piršl, E., Marušić-Štimac, O., & Pokrajac-Bulian, A. (2007). Stavovi učenika ı nastavnika o građanskom odgoju i ljudskim pravima. Metodički Obzori: Časopis Za Odgojno-Obrazovnu Teoriju I Praksu, 2(4), 19-34.
  • Ribeiro, A. B., Caetano, A. & Menezes, I. (2016). Citizenship education, educational policies and NGOs. British Educational Research Journal, 42(4), 646-664.
  • Schugurensky, D. (2005). Citizenship and citizenship education: Canada in an international context. İnternetten 20 Eylül 2017’de elde edilmiştir. https://s3.amazonaws.com/academia.edu.documents/31416546/DSContextsofcit izenshiped2006.pdf?AWSAccessKeyId=AKIAIWOWYYGZ2Y53UL3A&Expires=1511637347&S ignature=l0W%2BQg04en8KcCunx%2B6tiVqw2cA%3D&responsecontentdisposition=inline%3 B%20filena me%3DAdult_citizenship_education_An_ over view.pdf
  • Schugurensky, D., & Myers, J. (2003). A framework to explore lifelong learning: The case of the civic education of civics teachers. International Journal of Lifelong Education, 22(4), 325-352.
  • Sejersen, T. B. (2008). “I vow to thee my countries”– the expansion of dual citizenship in the 21st century. International Migration Review, 42(3), 523-549.
  • Sharma, S. (2005). Multicultural education: Teachers, perceptions and preparation. Journal of College Teaching And Learning, 2(5), 53-64.
  • Spinthourakis, J. A. Karatzia- Stavlioti, E. ve Lambropovios, H. (2004). Teacher views and priorities towards curricular innovation. A. Ross (Ed.), The Experience of Citizenship (p.399-406). London: CiCe.
  • Şişman, M. (2011). Eğitim bilimine giriş. Ankara: Pegem Akademi.
  • Şişman, M. (2015). Eğitim bilimine giriş. Ankara: Pegem Akademi.
  • Tonga, D. (2013). 8.Sınıf öğrencilerinin vatandaşlık bilinci düzeylerinin çeşitli değişkenler açısından değerlendirilmesi. Yayımlanmamış doktora tezi, Gazi Üniversitesi Eğitim Bilimleri Enstitüsü, Ankara.
  • Tonga, D., Keçe, M. & Kılıçoğlu, G. (2013). İlköğretim sosyal bilgiler derslerinde yer alan kazanımların vatandaşlık ve insan hakları konuları açısından değerlendirilmesi. Türkiye Sosyal Araştırmalar Dergisi, 17(1), 289-304.
  • Uğurlu, C. T. (2011). Avrupa Birliği ülkelerinde ve Türkiye’de vatandaşlık eğitimi. Elektronik Sosyal Bilimler Dergisi, 10(37), 153-169.
  • Ünlü, İ. ve Örten, H. (2013). Öğretmen adaylarının çokkültürlülük ve çokkültürlü eğitime yönelik algılarının incelenmesi. Dicle Üniversitesi Ziya Gökalp Eğitim Fakültesi Dergisi, 21(1), 287-302.
  • Ünsal, H. (2009, 28-30 Mayıs). Avrupa Birliği vatandaşlığına bağlanan sonuçlar ve bu sonuçların vatandaşlık hukukunun genel kuralları çerçevesinde değerlendirilmesi. I. Uluslararası Avrupa Birliği, Demokrasi, Vatandaşlık ve Vatandaşlık Eğitimi Sempozyumu’nda sunulan bildiri, Uşak.
  • Üstel, F. (1999). Yurttaşlık ve demokrasi. Ankara: Dost.
  • Üstel, F. (2016). “Makbul vatandaş”ın peşinde II. Meşrutiyet’ten bugüne vatandaşlık eğitimi. İstanbul: İletişim.
  • Wilkins, C. (2003). Teachers and young citizens: Teacher talk about their role as social educators. Westminster Studies in Education, 26(1),63-75.
  • Yamane, T. (2001). Temel örnekleme yöntemleri(Esin A. vd., Çev.). İstanbul: Literatür Yayınları
  • Yılmaz, D. (2002). Üniversiteliler için vatandaşlık bilgisi. Konya: Çizgi.
  • Zaman, H. (2006). Teachers’ perceptions of citizenship and ctizenship education: a comparative study. (Doctoral dissertation). İnternetten 27 Nisan 2016’da elde edilmiştir. http://www.ohiolink.edu/etd/
APA BIÇAK İ, EREŞ F (2018). Öğretmenlerin Vatandaşlık Eğitimi ve Vatandaşlık Eğitimi Sürecine Yönelik Görüşleri. , 257 - 279.
Chicago BIÇAK İbrahim,EREŞ Figen Öğretmenlerin Vatandaşlık Eğitimi ve Vatandaşlık Eğitimi Sürecine Yönelik Görüşleri. (2018): 257 - 279.
MLA BIÇAK İbrahim,EREŞ Figen Öğretmenlerin Vatandaşlık Eğitimi ve Vatandaşlık Eğitimi Sürecine Yönelik Görüşleri. , 2018, ss.257 - 279.
AMA BIÇAK İ,EREŞ F Öğretmenlerin Vatandaşlık Eğitimi ve Vatandaşlık Eğitimi Sürecine Yönelik Görüşleri. . 2018; 257 - 279.
Vancouver BIÇAK İ,EREŞ F Öğretmenlerin Vatandaşlık Eğitimi ve Vatandaşlık Eğitimi Sürecine Yönelik Görüşleri. . 2018; 257 - 279.
IEEE BIÇAK İ,EREŞ F "Öğretmenlerin Vatandaşlık Eğitimi ve Vatandaşlık Eğitimi Sürecine Yönelik Görüşleri." , ss.257 - 279, 2018.
ISNAD BIÇAK, İbrahim - EREŞ, Figen. "Öğretmenlerin Vatandaşlık Eğitimi ve Vatandaşlık Eğitimi Sürecine Yönelik Görüşleri". (2018), 257-279.
APA BIÇAK İ, EREŞ F (2018). Öğretmenlerin Vatandaşlık Eğitimi ve Vatandaşlık Eğitimi Sürecine Yönelik Görüşleri. Türk Eğitim Bilimleri Dergisi, 16(2), 257 - 279.
Chicago BIÇAK İbrahim,EREŞ Figen Öğretmenlerin Vatandaşlık Eğitimi ve Vatandaşlık Eğitimi Sürecine Yönelik Görüşleri. Türk Eğitim Bilimleri Dergisi 16, no.2 (2018): 257 - 279.
MLA BIÇAK İbrahim,EREŞ Figen Öğretmenlerin Vatandaşlık Eğitimi ve Vatandaşlık Eğitimi Sürecine Yönelik Görüşleri. Türk Eğitim Bilimleri Dergisi, vol.16, no.2, 2018, ss.257 - 279.
AMA BIÇAK İ,EREŞ F Öğretmenlerin Vatandaşlık Eğitimi ve Vatandaşlık Eğitimi Sürecine Yönelik Görüşleri. Türk Eğitim Bilimleri Dergisi. 2018; 16(2): 257 - 279.
Vancouver BIÇAK İ,EREŞ F Öğretmenlerin Vatandaşlık Eğitimi ve Vatandaşlık Eğitimi Sürecine Yönelik Görüşleri. Türk Eğitim Bilimleri Dergisi. 2018; 16(2): 257 - 279.
IEEE BIÇAK İ,EREŞ F "Öğretmenlerin Vatandaşlık Eğitimi ve Vatandaşlık Eğitimi Sürecine Yönelik Görüşleri." Türk Eğitim Bilimleri Dergisi, 16, ss.257 - 279, 2018.
ISNAD BIÇAK, İbrahim - EREŞ, Figen. "Öğretmenlerin Vatandaşlık Eğitimi ve Vatandaşlık Eğitimi Sürecine Yönelik Görüşleri". Türk Eğitim Bilimleri Dergisi 16/2 (2018), 257-279.
Sayfa Oluşturulma Tarihi
09-05-2024 5:18

İLETİŞİM

TÜBİTAK ULAKBİM TR Dizin

Yüzüncüyıl, İşçi Blokları Mahallesi

Muhsin Yazıcıoğlu Caddesi No:51/C

06530 Çankaya / ANKARA +90 (312) 298 92 00

trdizin@tubitak.gov.tr

TÜBİTAK ULAKBİM Ulusal Akademik Ağ ve Bilgi Merkezi Cahit Arf Bilgi Merkezi © Tüm Hakları Saklıdır. Gizlilik Politikası Kullanım Şartları