Sağlık Disiplini Öğrencilerinin İş Sağlığı ve Güvenliği Konusunda Eğitim Alma ve İş Kazasına Maruz Kalma Durumu
Yıl: 2018 Cilt: 5 Sayı: 1 Sayfa Aralığı: 36 - 47 Metin Dili: Türkçe DOI: 10.5222/SHYD.2018.036 İndeks Tarihi: 17-03-2020
Sağlık Disiplini Öğrencilerinin İş Sağlığı ve Güvenliği Konusunda Eğitim Alma ve İş Kazasına Maruz Kalma Durumu
Öz: AMAÇ: Çalışma, sağlık kurumlarında staj yapmak üzere kabul edilen sağlık disiplini öğrencilerinin iş sağlığı ve güvenliğihakkında eğitim alma ve iş kazasına maruz kalma durumlarını belirlemek amacıyla yapıldı.YÖNTEM: Kesitsel tanımlayıcı nitelikte olan çalışmaya, İstanbul ilinde bir Kamu Hastaneleri Birliği Genel Sekreterliğinebağlı 12 sağlık kurumunda klinik uygulama eğitimine devam eden, farklı sağlık disiplini lise ve üniversite öğrencisi 3426 kişiarasından 18 yaş ve üzerinde olan, gönüllü 452 sağlık disiplini öğrencisi dahil edildi. Veriler literatür rehberliğinde geliştirilenve toplam 23 sorudan oluşan “Yapılandırılmış Bilgi Formu” kullanılarak toplandı.BULGULAR: Öğrencilerin %90,5’inin (n=409) okulda ya da staj yapacakları kurumda klinik uygulama öncesi “İş Sağlığıve Güvenliği” konusunda eğitim aldığı belirlendi. Öğrencilerin, %13,9’unun (n=63) iş kazasına maruz kaldığı, maruziyetyaşanan iş kazasının %80,9 oranında (n=51) en fazla delici kesici alet yaralanmaları olduğu ve iş kazasına maruz kalanöğrencilerden (n=63) %76,1’inin (n=48) hemşirelik bölümü öğrencisi olduğu belirlendi. Eğitim alan öğrenciler arasında(n=409) iş kazasına maruz kalma oranı %12,4 (n=51) iken eğitim almayan öğrenciler arasında (n=43) yaralanma oranı%27,9 (n=12) olarak bulundu.SONUÇ: Araştırmada, iş sağlığı ve güvenliği eğitimi alan öğrencilerin iş kazasına maruz kalma oranının daha düşük olduğuve en fazla delici kesici alet yaralanmasının yaşandığı belirlendi.
Anahtar Kelime: Konular:
Status of Health Discipline Students to Receive Training on Occupational Health and Safety and Exposure to Occupational Accident
Öz: AIM: The study was conducted to find out the training status of health discipline students who were enrolled in health institutes as intern students about the occupational health and safety, and their risk of exposure to work accidents. METHODS: A total of 452 volunteers who were 18 years of age or older among 3426 health discipline high school and university students who continued their clinical training in 12 health facilities affiliated to the General Secretariat of Public Hospitals Association in Istanbul Province between 23.11.2016/23.02.2017 were included in this cross-sectional descriptive study. The data were collected using the “Structured Information Form” which was developed under the guidance of literature and composed of 23 questions. RESULTS: It was found that 90.5% of the students (n=409) were educated about “Occupational Health and Safety” before the clinical practice in the school or the institution they were going to undergo training . They were exposed to work accidents at the rate of 80.9% (n=51), and 76.1% (n=48) of them were students in nursing. Among the trainees (n=409) 12.4% (n=51) of them were exposed to work accidents while 27.9% (n=12) of untrained students w(n=43) were injured. CONCLUSION: As a result, it was found that students who received occupational health and safety education were exposed to the occupational accidents at a lesser rate.
Anahtar Kelime: Konular:
Belge Türü: Makale Makale Türü: Araştırma Makalesi Erişim Türü: Erişime Açık
- Abd El Hay, S.A. (2015). Prevention of needle stick and sharp injuries during clinical training among undergraduate nursing students: effect of educational program. IOSR Journal of Nursing and Health Science, 4:4, 19-30.
- Akbayır, E. (2015). Hastanelerde Davranış Odaklı Risk Değerlendirme Çalışması. Yüksek Lisans Tezi. Yeni Yüzyıl Üniversitesi, Sağlık Bilimleri Enstitüsü. İstanbul.
- Aksakal, N., İlhan, M.N., Yüksel, H., Kurtcebe, Ö., Bumin, M.A. (2009). Bir üniversite hastanesinde hemşire, sağlık memuru ve hastabakıcılarda bel ağrısı sıklığı ve etkileyen faktörler. TTB. Mesleki Sağlık ve Güvenlik Dergisi, 32, 38-46.
- Aksoy, S., Çevik, B. (2013). Bazı ön lisans programlarında eğitim gören öğrencilerin iş güvenliği konusuna yaklaşımlarının belirlenmesi (Gümüşova Meslek Yüksekokulu Örneği) Electronic Journal of Vocational Colleges, 3:3, 47-53.
- Al-Momani, S.M., Hdaib, M., Najjar, Y.W. (2013). Sustained reduction in needlestick and sharp injuries among nursing students: An initiative educational program. Educational Research, 4:9, 654-658.
- Altıok, M., Kuyurtar, F., Karaçorlu, S., Ersöz, G., Erdoğan, S. (2009). Sağlık çalışanlarının delici kesici aletlerle yaralanma deneyimleri ve yaralanmaya yönelik alınan önlemler. Maltepe Üniversitesi Hemşirelik Bilim ve Sanatı Dergisi, 2:3, 70-79.
- Arslanoğlu, A., Urk, M. (2015). Merkezi sterilizasyon ünitesinde çalışan güvenliği. Sağlık Akademisyenleri Dergisi, 2:4, 194-203.
- Azadi, A., Moireh, A., Delpisheh, A. (2010). Frequency and barriers of under reported needlestick injuries amongst Iranian nurses. Journal of Clinical Nursing, 20:3-4, 488-493.
- Baysan Arabacı, L., Akın Korhan, E., Tokem, Y., Torun, R. (2015). Hemşirelik birinci sınıf öğrencilerinin ilk klinik deneyim öncesi, sırası ve sonrası anksiyete ve stress düzeyleri ve etkileyen faktörler. Hacettepe Üniversitesi Hemşirelik Fakültesi Dergisi, 1-16.
- Beşer, A. (2012). Sağlık çalışanlarının sağlık riskleri ve yönetimi. Dokuz Eylül Üniversitesi Hemşirelik Yüksekokulu Elektronik Dergisi, 5:1, 39-44.
- Büyük, E.T., Rızalar, S., Yüksel, P., Yüksel, V.T. (2016). Öğrencilerin delici kesici aletlerle yaralanma deneyimleri ve bu konuda uygulama alanında yapılan eğitimin bilgi düzeylerine etkisi. Samsun Sağlık Bilimleri Dergisi, 1:1, 1-11.
- Ceylan, H. (2012). Türkiye’deki iş sağlığı ve güvenliği eğitimi sorunlar ve çözüm önerileri. Electronic Journal of Vocational Colleges, 2:2, 94-104.
- Çelikkalp, Ü., Saraçoğlu, GV., Tokuç, B. (2017). Hemşirelik öğrencilerinin iş sağlığı ve güvenliği hakkında bilgi düzeylerinin artırılması. Namık Kemal Tıp Dergisi, 5:1, 36-43.
- Dağlı, G. (2007). Merkezi Sterilizasyon Ünitesi Çalışanlarının Güvenliği, Ünitede Korunma ve Örgütlenme Modelleri. 5. Ulusal Sterilizasyon Dezenfeksiyon Kongresi, Antalya, 392-399.
- Dokuzoğuz, B. (2008). Sağlık Çalışanlarının Meslek Riskleri ve Kontrolü. Onuncu Ulusal İç Hastalıkları Kongre Kitabı, Antalya, 155-156.
- Güngör Özdemir, E., Şengöz, G. (2012). 500 yataklı eğitim ve araştırma hastanesinde kesici delici alet yaralanmaları tutum ve bilgi düzeyi ölçüm anketi sonuçları. Haseki Tıp Bülteni, 51:1, 11-14. https://doi.org/10.4274/Haseki.813
- Hejduk, I., Tomczyk, P. (2015). Young workers’ occupational safety knowledge creation and habits. Procedia Manufacturing, 3, 395-401. https://doi.org/10.1016/j.promfg.2015.07.184
- İşler, M.C. (2013). İş Sağlığı ve Güvenliği Eğitimleri ile Güvenlik Kültürünün İş Kazası ve Meslek Hastalıklarının Önlenmesindeki Etkisi. İş Müfettiş Yardımcılığı Etüdü, Ankara.
- Karataş, B., Çelik, S.S., Koç, A. (2016). Hemşirelik öğrencilerinin kesici delici aletlerle yaralanmaya ilişkin bilgi düzeylerinin ve tutumlarının incelenmesi. Bozok Tıp Dergisi, 6:4, 21-29.
- Kepenek, E., Eker, H.B. (2017). Bir devlet hastanesinde çalışanlarda meydana gelen kesici ve delici alet yaralanmalarının değerlendirilmesi. Klinik Dergisi, 30:2, 78-82. https://doi.org/10.5152/kd.2017.19
- Kılkış, İ., Demir, S. (2012). İşverenin iş sağlığı ve güvenliği eğitimi verme yükümlülüğü üzerine bir inceleme. Çalışma İlişkileri Dergisi, 3:1, 23-47.
- Khorshid, L., Demir, Y. (2006). Ergonomi ve hemşirelik. Hastane Yönetimi, 10, 67-75.
- Kuruüzüm, Z., Elmalı, Z., Günay, S., Gündüz, S. ve Yapan, Z. (2008). Occupational exposures to blood and body fluids among health care workers: A questionary survey. Mikrobiyoloji Bulteni, 42, 61-69.
- Kuyurtar, F., Altınok, M. (2009). Tıp ve hemşire öğrencilerinin delici-kesici aletlerle yaralanma deneyimleri ve aldıkları önlemler. Fırat Sağlık Hizmetleri Dergisi, 4:12, 67-84.
- Owens, J.A. (2007). Sleep loss and fatigue in healthcare professional. Journal of Perinatal & Neonatal Nursing, 21, 92-100. https://doi.org/10.1097/01.JPN.0000270624.64584.9d
- Özata, M. ve Dömbekçi Akman, H. (2016). Selçuk Üniversitesi Sağlık Bilimleri Fakültesi Öğrencilerinin Staj ve Uygulamalar Esnasında Karşılaştıkları İş Kazalarının Analizi. Uluslararası İş Güvenliği ve Çalışan Sağlığı Kongresi Bildiri Kitabı, Kocaeli, 86.
- Öztürk, H., Babacan, E., Özdaş Anahar, E. (2012). Hastanede çalışan sağlık personelinin iş sağlığı ve güvenliği. Gümüşhane Üniversitesi Sağlık Bilimleri Dergisi, 1:4, 252-268.
- Parlar, S. (2008). Sağlık çalışanlarında göz ardı edilen bir durum: Sağlıklı çalışma ortamı. TAF Preventive Medicine Bulletin, 7:6, 547-554.
- Sarıkaya, M., Güllü, A. ve Seyman, M.N. (2009). Meslek yüksekokullarında iş sağlığı ve güvenliği eğitimi verilmesinin önemi. TUBAV Bilim Dergisi, 2:3, 327-332.
- Saygun, M. (2012). Sağlık çalışanlarında iş sağlığı ve güvenliği sorunları. TAF Prev Med Bull, 11:4, 373-382. https://doi.org/10.5455/pmb.1-1319955395
- Smith, D.R., Leggat, P.A. (2005). Issues and innovations in nursing practice: Needlestick and sharps injuries among nursing students. Journal of Advanced Nursing, 51:5, 449-455. https://doi.org/10.1111/j.1365-2648.2005.03526.x
- Talas, M.S. (2009). Occupational exposure to blood and body fluids among Turkish nursing students during clinical practice training: Frequency of needlestick/sharp injuries and hepatitis B immunization. Journal of Clinical Nursing, 18:10, 1394-1403. https://doi.org/10.1111/j.1365-2702.2008.02523.x
- Togan, T., Işık, B., Turan, H., Çiftci, Ö. (2015). Aksaray il merkezinde sağlık meslek lisesi öğrencilerinin el hijyeni ve iş kazaları ile ilgili bilgi, tutum ve davranışları. Sağlık Akademisyenleri Dergisi, 2:1, 8-15.
- Uçak, A. (2009). Sağlık Personelinin Maruz Kaldığı İş Kazları ve Geri Bildirimlerinin Değerlendirilmesi. Yüksek Lisans Tezi. Afyonkarahisar Kocatepe Üniversitesi, Sağlık Bilimleri Enstitüsü, Afyonkarahisar.
- Vehid, S., Erginöz, E., Yurtseven, E., Çetin, E., Köksal S. ve Kaypmaz, A. (2011). Noise level of hospital environment. TAF Prev Med Bull, 10:4, 409-414. https://doi.org/10.5455/pmb.20110226020938
- Yang, Y.H., Liou, S.H., Chen, C.J., Yang, C.H., Wang, C.L., Chen, C.Y. et al. (2007). The effectiveness of a training program on reducing needlestick injuries/sharp object injuries among soon graduate vocational nursing school students in southern Taiwan. Journal of Occupational Health, 49, 424-429. https://doi.org/10.1539/joh.49.424
- Yıldırım, A. ve Özpulat, F. (2015). Sağlık meslek lisesi öğrencilerinin mesleki riskler konusunda bilgi ve farkındalık düzeyleri. Sürekli Tıp Eğitimi Dergisi, 24:1, 18-25.
- International Labour Organization (1996). Recording and Notification of Occupational Accidents and Diseases. Geneva, 1-77.
- İş Sağlığı ve Güvenliği Kanunu. http://www.mevzuat.gov.tr/MevzuatMetin/1.5.6331.pdf (Erişim 28.07.2017).
- WHO, Word Health Organization, http://www.who.int/en/ (Erişim 10.12.2017).
APA | Savcı C, ŞERBETÇİ G, KILIÇ Ü (2018). Sağlık Disiplini Öğrencilerinin İş Sağlığı ve Güvenliği Konusunda Eğitim Alma ve İş Kazasına Maruz Kalma Durumu. , 36 - 47. 10.5222/SHYD.2018.036 |
Chicago | Savcı Cemile,ŞERBETÇİ GÜLSER,KILIÇ Ümmühan Sağlık Disiplini Öğrencilerinin İş Sağlığı ve Güvenliği Konusunda Eğitim Alma ve İş Kazasına Maruz Kalma Durumu. (2018): 36 - 47. 10.5222/SHYD.2018.036 |
MLA | Savcı Cemile,ŞERBETÇİ GÜLSER,KILIÇ Ümmühan Sağlık Disiplini Öğrencilerinin İş Sağlığı ve Güvenliği Konusunda Eğitim Alma ve İş Kazasına Maruz Kalma Durumu. , 2018, ss.36 - 47. 10.5222/SHYD.2018.036 |
AMA | Savcı C,ŞERBETÇİ G,KILIÇ Ü Sağlık Disiplini Öğrencilerinin İş Sağlığı ve Güvenliği Konusunda Eğitim Alma ve İş Kazasına Maruz Kalma Durumu. . 2018; 36 - 47. 10.5222/SHYD.2018.036 |
Vancouver | Savcı C,ŞERBETÇİ G,KILIÇ Ü Sağlık Disiplini Öğrencilerinin İş Sağlığı ve Güvenliği Konusunda Eğitim Alma ve İş Kazasına Maruz Kalma Durumu. . 2018; 36 - 47. 10.5222/SHYD.2018.036 |
IEEE | Savcı C,ŞERBETÇİ G,KILIÇ Ü "Sağlık Disiplini Öğrencilerinin İş Sağlığı ve Güvenliği Konusunda Eğitim Alma ve İş Kazasına Maruz Kalma Durumu." , ss.36 - 47, 2018. 10.5222/SHYD.2018.036 |
ISNAD | Savcı, Cemile vd. "Sağlık Disiplini Öğrencilerinin İş Sağlığı ve Güvenliği Konusunda Eğitim Alma ve İş Kazasına Maruz Kalma Durumu". (2018), 36-47. https://doi.org/10.5222/SHYD.2018.036 |
APA | Savcı C, ŞERBETÇİ G, KILIÇ Ü (2018). Sağlık Disiplini Öğrencilerinin İş Sağlığı ve Güvenliği Konusunda Eğitim Alma ve İş Kazasına Maruz Kalma Durumu. Sağlık ve Hemşirelik Yönetimi Dergisi, 5(1), 36 - 47. 10.5222/SHYD.2018.036 |
Chicago | Savcı Cemile,ŞERBETÇİ GÜLSER,KILIÇ Ümmühan Sağlık Disiplini Öğrencilerinin İş Sağlığı ve Güvenliği Konusunda Eğitim Alma ve İş Kazasına Maruz Kalma Durumu. Sağlık ve Hemşirelik Yönetimi Dergisi 5, no.1 (2018): 36 - 47. 10.5222/SHYD.2018.036 |
MLA | Savcı Cemile,ŞERBETÇİ GÜLSER,KILIÇ Ümmühan Sağlık Disiplini Öğrencilerinin İş Sağlığı ve Güvenliği Konusunda Eğitim Alma ve İş Kazasına Maruz Kalma Durumu. Sağlık ve Hemşirelik Yönetimi Dergisi, vol.5, no.1, 2018, ss.36 - 47. 10.5222/SHYD.2018.036 |
AMA | Savcı C,ŞERBETÇİ G,KILIÇ Ü Sağlık Disiplini Öğrencilerinin İş Sağlığı ve Güvenliği Konusunda Eğitim Alma ve İş Kazasına Maruz Kalma Durumu. Sağlık ve Hemşirelik Yönetimi Dergisi. 2018; 5(1): 36 - 47. 10.5222/SHYD.2018.036 |
Vancouver | Savcı C,ŞERBETÇİ G,KILIÇ Ü Sağlık Disiplini Öğrencilerinin İş Sağlığı ve Güvenliği Konusunda Eğitim Alma ve İş Kazasına Maruz Kalma Durumu. Sağlık ve Hemşirelik Yönetimi Dergisi. 2018; 5(1): 36 - 47. 10.5222/SHYD.2018.036 |
IEEE | Savcı C,ŞERBETÇİ G,KILIÇ Ü "Sağlık Disiplini Öğrencilerinin İş Sağlığı ve Güvenliği Konusunda Eğitim Alma ve İş Kazasına Maruz Kalma Durumu." Sağlık ve Hemşirelik Yönetimi Dergisi, 5, ss.36 - 47, 2018. 10.5222/SHYD.2018.036 |
ISNAD | Savcı, Cemile vd. "Sağlık Disiplini Öğrencilerinin İş Sağlığı ve Güvenliği Konusunda Eğitim Alma ve İş Kazasına Maruz Kalma Durumu". Sağlık ve Hemşirelik Yönetimi Dergisi 5/1 (2018), 36-47. https://doi.org/10.5222/SHYD.2018.036 |