Koroner Arter Hastalarında Sağlık Algısı ve Sağlıklı Yaşam Biçimi Davranışlarının Belirlenmesi
Yıl: 2019 Cilt: 6 Sayı: 2 Sayfa Aralığı: 209 - 219 Metin Dili: Türkçe DOI: 10.17681/hsp.420313 İndeks Tarihi: 25-06-2020
Koroner Arter Hastalarında Sağlık Algısı ve Sağlıklı Yaşam Biçimi Davranışlarının Belirlenmesi
Öz: ÖZAmaç: Bu araştırma koroner arter hastalarında sağlık algısı ve sağlıklı yaşam biçimi davranışlarının belirlenmesi amacıyla tanımlayıcı olarak yapılmıştır.Gereç ve Yöntem: Araştırmanın örneklemini İstanbul’da özel bir hastaneye Mayıs 2016- Ocak 2017 tarihleri arasında koroner arter olay nedeniyle yatmış ≥18 ve <80 yaş arası peruktan koroner girişim uygulanmış, çalışmaya katılmayı gönüllü olarak kabul eden ve sorulara eksiksiz cevap veren 305 hasta oluşturmuştur. Çalışma verileri hastalarla yüz yüze görüşülerek ‘Sosyodemografik Bilgi Formu’ ‘Sağlık Algısı Ölçeği’ ve ‘Sağlıklı Yaşam Biçimi Davranışları Ölçeği II’ kullanılarak elde edilmiştir. Elde edilen verilerin değerlendirilmesinde sayı, yüzde, ortalama, Cronbach alfakatsayısı, Kolmogorov-Smirnov, Mann Whitney U testi, Kruskal Wallis testi kullanılmıştır.Bulgular: Katılımcıların yaş ortalaması 58,63 ± 11,08 olup, %32,5’inin 55-64 yaş grubunda (n=99) olduğu saptanmıştır. Ayrıca %63,3’ünün erkek (n=193), %84,6’sının (n=258) evli, %48,5’inin ilköğretim mezunu (n=148) olduğu görülmüştür. Katılımcıların SAÖ’den aldıkları puan ortalamasının 47,37±5,77, SYBDÖ II’den aldıkları puan ortalamasının 131,36±26,71 olup ortalamanın üzerinde olduğu saptanmıştır. Spearman korelasyon analizi ile incelendiğinde; SAÖ ile SYBDÖ II’den alınan puan ortalamaları arasında zayıf derecede pozitif ilişki saptanmıştır(r=0,403; p=0,000).Sonuç: SYBDÖ II ölçeğinin fiziksel aktivite alt boyutu ve SAÖ kesinlik alt boyutu hariç tüm alt boyutların puan ortalamalarının ortanın üzerinde olması hem sağlıklı yaşam biçimi davranışlarının hem de sağlık algısının istendik düzeye yakın olduğunun bir göstergesi olabilir. Bu sonuçlar doğrultusunda planlanan hasta eğitimlerinde fiziksel aktivite ve SAÖ’nin kesinlik alt boyutunun öncelikle ele alınması önerilebilir
Anahtar Kelime: Determination of Health Perception and Healthy Lifestyle Behaviors in Patients with Coronary Artery Disease
Öz: ABSTRACT Purpose: The purpose of our descriptive study was to determine the perception of health and healthy lifestyle behaviors in patients with coronary artery disease (CAD).Materials and Methods: The study sample is consisted of 305 patients, treated in the coronary care unit of the Private Hospital Complex between May 2016–January 2017, who were diagnosed as having coronary artery disease, treated with percutaneous coronary intervention, willing to participate in the study, and able to completely answer the study questionnaires. Study data was obtained by using the “Sociodemographic Information Form”, “Perception of Health Scale (PHS)”, and “Health Promoting Life Style II (HPLP II)” through direct communication with the participants. The statistical methods included number, percentage, mean, Cronbach alfa coefficient, Kolmogorov-Smirnov, Mann Whitney U, and Kruskal Wallis tests.Results: It was determined that the mean age of participants was 58.63 ± 11.08, 63.3% of the patients were male (n=193). Ninety-nine patients (32.5%) appeared to be between ages of 55–64. Also, 63.3% of them were male (n=193), 84.6% (n=258) were married and 48.5% were primary school graduates (n=148). The mean score of the PHS was 47.37 ± 5.77 and the mean score of the HPLP II was 131.36 ± 26.71. Spearman correlation was used to analyze the relation between mean scores of the PHS and the HPLP II. There was a relatively weak association between the mean PHS and the HPLP II scores (r=0.403; p=0.001).Conclusion: The fact that all subscales except the physical activity subdimension of Healthy Life Style Behaviour Scale II and the precision subscale of Perception of Health Scale are above the median of the mean of the points may be a sign that both healthy lifestyle behaviors and health perception are close to the desired level. It may be suggested that physical activity and the precision of the Perception of Health Scale should be considered first in the patient trainings planned in line with these results
Anahtar Kelime: Belge Türü: Makale Makale Türü: Araştırma Makalesi Erişim Türü: Erişime Açık
- 1. World Health Organization. Cardiovascular diseases (CVDs). [Updated: 2018 Jun 9; Cited: 2017 May 17]. Available from: http://www.who.int/mediacentre/factsheets/.
- 2. Onat A, Yüksel, M, Köroğlu M, Gümrükçüoğlu A, Aydın M, Çakmak A. ve ark. TEKHARF 2012: Genel ve koroner mortalite ile metabolik sendrom prevalansı eğilimleri. Türk Kardiyol Dern Arş. 2013; 41(5):373-378. DOI:10.5543/tkda.2013.15853
- 3. Zaman MJ, Patel A, Jan S, Et Al. Socioeconomic distribution of cardiovascular risk factors and knowledge in rural India. Int J Epidemiol [IEA]. 2012 Oct; 41(5):1302-14. DOI: 10.1093/ije/dyr226
- 4. Ceylan Y, Kaya Y, Tuncer M. Akut koroner sendrom kliniği ile başvuran hastalarda koroner arter hastalığı risk faktörleri. Van Tıp Dergisi. 2011; 18(3):147-154.
- 5. Jensen BO, Petersson K. The illness experiences of patients after a first time myocardial infarction. Patient Educ Couns [PEC]. 2003 Oct; 51(2): 123-31. DOI: 10.1016/S0738-3991(02)00196-9
- 6. Hanssen TA, Nordrehaug JE, Eide GE, Hanestad BR. Does a telephone follow-up intervention for patients discharged with acute myocardial infarction have long-term effects on health-related quality of life a randomised controlled trial. J Clin Nurs [JCN]. 2009 May; 18(9):1334-45. DOI: 10.1111/j.1365- 2702.2008.02654.x.
- 7. Eshah NF, Bond E. Cardiac rehabilitation programme for coronary heart disease patients: an integrative literature review. Int J Nurs Pract. 2009 Jun; 15(3):131–9. DOI: 10.1111/j.1440-172X.2009.01738.x.
- 8. White S, Bissell P, Anderson C. Patients perspectives on cardiac rehabilitation, lifestyle change and taking medicines: implications for service development. J Health Serv Res Policy. 2010 Apr; 15(2):47-53. DOI: 10.1258/jhsrp.2009.009103
- 9. Thygesen K, Alpert JS, Jaffe AS, Simoons ML, Chaitman BR, White HD et al. Third universal definition of myocardial infarction. Circulation. 2012 Aug; 126:2020-35. DOI: 10.1161/CIR.0b013e31826e1058
- 10. Eski S, Miyokart enfarktüsü geçiren bireylerin yaşam kalitesinin belirlenmesi [Yüksek Lisans Tezi]. Ankara: Hacettepe Üniversitesi; 1999.
- 11. Özer S, Argon G. Kalp yetmezliğinde sağlık davranışları, sağlığa verilen önem ve yaşam kalitesi ilişkisinin incelenmesi. Ege Üniversitesi Hemşirelik Yüksek Okulu Dergisi. 2005; 21(1):63-77.
- 12. Ünsar S, Et al. Health-related quality of life in patients with coronary artery disease. Journal of Cardiovascular Nursing. 2007; 22(6):501- 507.
- 13. Kadıoğlu H, Yıldız A. Sağlık algısı ölçeğinin türkçe çevriminin geçerlilik ve güvenilirliği. Türkiye Klinikleri J Med Sci. 2012; 32(1):47– 53.
- 14. Walker SN, Hill-Polerecky DM. Psychometric evaluation of the health-promoting lifestyle profile II. Unpublished manuscript, University of Nebraska Medical Center, 1996.
- 15. Bahar Z, Beşer A, Gördes N, Ersin F, Kıssal A. Sağlıklı yaşam biçimi davranışları ölçeği II’nin geçerlik ve güvenirlik çalışması. Cumhuriyet Üniversitesi Hemşirelik Yüksek Okulu Dergisi. 2008; 12(1):1-13.
- 16. Bayülgen YM, Altıok M. Perkütan translüminal koroner anjiyoplasti uygulanan hastaların sağlıklı yaşam şekli davranışları ve etkileyen faktörler. Turk J Card Nur. 2017; 8(16): 45-54 DOI:10.5543/khd.2017.28199
- 17. Ermiş C, Demir I, Semiz E, Yalçinkaya S, Sancaktar O, Tüzüner FE, Değer N. Demographic and clinical features of coronary artery patients in the district of Antalya and comparison of them with Turkey’s averages. Anadolu Kardiyol Derg. 2001 Mar; 1(1):10-3.
- 18. Yıldırır A. Postmenopozal Hormon Replasman Tedavisi ve Kardiyovasküler Sistem. Türk Kardiyol Dern Arş. 2010; 38(1):32-40.
- 19. Ceylan Y, Kaya Y, Tuncer M. Akut Koroner Sendrom Kliniği ile Başvuran Hastalarda Koroner Arter Hastalığı Risk Faktörleri. Van Tıp Dergisi. 2011; 18(3):147-154.
- 20. Njolstad I, Arnesen E, Lund-Larsen PG. Smoking, serum lipids, blood pressure, and sex differences in myocardial infarction. Circulation. 1996 Feb 1; 93(3): 450-6.
- 21. Onat, editor. TEKHARF 2017 Tıp Dünyasının Kronik Hastalıklara Yaklaşımına Öncülük [electronic resource]. İstanbul: Logos Yayıncılık; 2017. p.180.
- 22. Küçükberber N, Özdilli K, Yorulmaz H. Kalp hastalarında sağlıklı yaşam biçimi davranışları ve yaşam kalitesine etki eden faktörlerin değerlendirilmesi. Anadolu Kardiyol Derg. 2011; 11:619- 26. DOI:10.5152/akd.2011.166
- 23. Savaşan A, Ayten M, Ergene O. Koroner Arter Hastalarında Sağlıklı Yaşam Biçimi Davranışları ve Umutsuzluk. Journal of Psychiatric Nursing. 2013; 4(1):1-6. DOI: 10.5505/phd.2013.07279
- 24. Kuru N, Piyal B. Gülhane askeri tıp akademisi eğitim hastanesine başvuran koroner arter hastalığı tanılı bireylerin sağlıklı yaşam biçimi davranışlarının belirlenmesi. TAF Preventive Medicine Bulletin. 2012; 11(3): 287-298. DOI:10.5455/pmb.1-1310111881
- 25. Song R, Lee H. Managing health habits for myocardial infarction (MI) patients. Int J Nurs Stud. 2001 Aug; 38(4): 375-80. DOI: 10.1016/S0020-7489(00)00117-6
- 26. Durna Z, Enç N, Can G. PTCA uygulanan hastalarda kardiyak risk faktörlerinin ve sağlık davranışlarının değerlendirilmesi. Florence Nightingale Hemşirelik Dergisi [FNJN]. 2000; 12(46): 5-18.
- 27. Açıkgöz G. Esansiyel hipertansiyonu olan bireylerin hastalık algıları ile sağlıklı yaşam biçimi davranışları ve ilaç uyumları arasındaki ilişki [Yüksek Lisans Tezi]. Mersin: Mersin Üniversitesi; 2014.
- 28. Thanavaro JL, Moore SM, Anthony M, Narsavage G, Delicath T. Predictors of health promotion behavior in women without prior history of coronary heart disease. App Nurs Res. 2006 Aug;19(3): 149-55.DOI: 10.1016/j.apnr.2005.07.006
- 29. Yeşil P, Altıok M. Kardiyovasküler hastalıkların önlenmesi ve kontrolünde fiziksel aktivitenin önemi. Turk J Card Nur. 2012; 3(3): 39-48. DOI:10.5543/khd.2012.005.
APA | GÜR G, SUNAL N (2019). Koroner Arter Hastalarında Sağlık Algısı ve Sağlıklı Yaşam Biçimi Davranışlarının Belirlenmesi. , 209 - 219. 10.17681/hsp.420313 |
Chicago | GÜR Gözde,SUNAL Nihal Koroner Arter Hastalarında Sağlık Algısı ve Sağlıklı Yaşam Biçimi Davranışlarının Belirlenmesi. (2019): 209 - 219. 10.17681/hsp.420313 |
MLA | GÜR Gözde,SUNAL Nihal Koroner Arter Hastalarında Sağlık Algısı ve Sağlıklı Yaşam Biçimi Davranışlarının Belirlenmesi. , 2019, ss.209 - 219. 10.17681/hsp.420313 |
AMA | GÜR G,SUNAL N Koroner Arter Hastalarında Sağlık Algısı ve Sağlıklı Yaşam Biçimi Davranışlarının Belirlenmesi. . 2019; 209 - 219. 10.17681/hsp.420313 |
Vancouver | GÜR G,SUNAL N Koroner Arter Hastalarında Sağlık Algısı ve Sağlıklı Yaşam Biçimi Davranışlarının Belirlenmesi. . 2019; 209 - 219. 10.17681/hsp.420313 |
IEEE | GÜR G,SUNAL N "Koroner Arter Hastalarında Sağlık Algısı ve Sağlıklı Yaşam Biçimi Davranışlarının Belirlenmesi." , ss.209 - 219, 2019. 10.17681/hsp.420313 |
ISNAD | GÜR, Gözde - SUNAL, Nihal. "Koroner Arter Hastalarında Sağlık Algısı ve Sağlıklı Yaşam Biçimi Davranışlarının Belirlenmesi". (2019), 209-219. https://doi.org/10.17681/hsp.420313 |
APA | GÜR G, SUNAL N (2019). Koroner Arter Hastalarında Sağlık Algısı ve Sağlıklı Yaşam Biçimi Davranışlarının Belirlenmesi. Sağlık Bilimleri ve Meslekleri Dergisi /Journal of Health Sciences and Professions, 6(2), 209 - 219. 10.17681/hsp.420313 |
Chicago | GÜR Gözde,SUNAL Nihal Koroner Arter Hastalarında Sağlık Algısı ve Sağlıklı Yaşam Biçimi Davranışlarının Belirlenmesi. Sağlık Bilimleri ve Meslekleri Dergisi /Journal of Health Sciences and Professions 6, no.2 (2019): 209 - 219. 10.17681/hsp.420313 |
MLA | GÜR Gözde,SUNAL Nihal Koroner Arter Hastalarında Sağlık Algısı ve Sağlıklı Yaşam Biçimi Davranışlarının Belirlenmesi. Sağlık Bilimleri ve Meslekleri Dergisi /Journal of Health Sciences and Professions, vol.6, no.2, 2019, ss.209 - 219. 10.17681/hsp.420313 |
AMA | GÜR G,SUNAL N Koroner Arter Hastalarında Sağlık Algısı ve Sağlıklı Yaşam Biçimi Davranışlarının Belirlenmesi. Sağlık Bilimleri ve Meslekleri Dergisi /Journal of Health Sciences and Professions. 2019; 6(2): 209 - 219. 10.17681/hsp.420313 |
Vancouver | GÜR G,SUNAL N Koroner Arter Hastalarında Sağlık Algısı ve Sağlıklı Yaşam Biçimi Davranışlarının Belirlenmesi. Sağlık Bilimleri ve Meslekleri Dergisi /Journal of Health Sciences and Professions. 2019; 6(2): 209 - 219. 10.17681/hsp.420313 |
IEEE | GÜR G,SUNAL N "Koroner Arter Hastalarında Sağlık Algısı ve Sağlıklı Yaşam Biçimi Davranışlarının Belirlenmesi." Sağlık Bilimleri ve Meslekleri Dergisi /Journal of Health Sciences and Professions, 6, ss.209 - 219, 2019. 10.17681/hsp.420313 |
ISNAD | GÜR, Gözde - SUNAL, Nihal. "Koroner Arter Hastalarında Sağlık Algısı ve Sağlıklı Yaşam Biçimi Davranışlarının Belirlenmesi". Sağlık Bilimleri ve Meslekleri Dergisi /Journal of Health Sciences and Professions 6/2 (2019), 209-219. https://doi.org/10.17681/hsp.420313 |