Yetişkinlerde Öznel İyi Oluş Düzeyini Artırmaya Yönelik Hazırlanan Yaratıcı Drama Temelli Eğitim Programının Etkililiğinin Sınanması
Yıl: 2020 Cilt: 15 Sayı: 1 Sayfa Aralığı: 19 - 34 Metin Dili: Türkçe DOI: 10.21612/yader.2020.002 İndeks Tarihi: 09-10-2020
Yetişkinlerde Öznel İyi Oluş Düzeyini Artırmaya Yönelik Hazırlanan Yaratıcı Drama Temelli Eğitim Programının Etkililiğinin Sınanması
Öz: Yaşamı mutlu bir şekilde geçirmek insanların önemli isteklerinden bir tanesidir. Psikolojide mutluluk öznel iyi oluş kavramı ile ele alınmaktadır. Öznel iyi oluş, bireyin kendi yaşamını değerlendirerek bir yargı bildirmesi anlamına gelmektedir ve olumlu duygulanım, olumsuz duygulanım ve yaşam doyumu boyutlarını içermektedir. Öznel iyi oluş, bireylerin yaşamlarına olumlu katkıları olduğu için üzerinde durulan bir kavramdır. Çalışmalarda yüksek düzey öznel iyi oluşun ilişkili olduğu değişkenler; stresle daha olumlu baş etme gibi kişisel çıktılardan daha iyi bir vatandaş olmak gibi daha genel sonuçlara uzanan geniş bir yelpazede gösterilmiştir. Bu araştırmanın temel amacı, “Öznel İyi Oluş Eğitim Programı”nın yetişkinlerin öznel iyi oluş düzeyleri üzerindeki etkisini incelemektir. Bu amaçla Elektrik Mühendisleri Odası çalışanlarından katılıma gönüllü olan toplam 32 kişiden oluşan bir çalışma grubu belirlenmiştir. Çalışmanın veri toplama aracı olarak “Öznel İyi Oluş Ölçeği” kullanılmış ve uygulanan programın etkililiği söz konusu ölçme aracı ile değerlendirilmiştir. Deney ve kontrol grupları rastlantısal atama yoluyla oluşturulmuştur. İki grubun ön test ölçek puanlarının farklılaşmadığı görülmüştür. Ardından deney grubuna yaratıcı drama uygulamaları ve bilişsel davranışçı yaklaşım temelinde, her biri 180 dakika süren 6 haftalık program uygulanmıştır. Son oturumda son test verileri alınmıştır. Veriler, nonparametrik testlerden Mann Whitney U ve Wilcoxon işaretli sıralar analizi testleri ile değerlendirilmiştir. Bulgular deney grubunun son test puanlarının ön test puanlarından yüksek olduğunu gösterirken, kontrol grubunda herhangi bir farklılaşma gözlenmemiştir. Deney ve kontrol grubu son test puanları ise deney grubu lehine farklılaşmaktadır. Sonuçlar yaratıcı drama temelli öznel iyi oluş eğitim programının yetişkinlerin öznel iyi oluş düzeylerini artırmada etkililiğini kanıtlamaktadır.
Anahtar Kelime: Testing the Effectiveness of Creative Drama Based Training Program Prepared to Increase Subjective Well-Being Level in Adults
Öz: Living happily is one of the important wishes of people. Happiness in psychology is addressed by the concept of subjective well-being. Subjective well-being means an individual’s judgment by evaluating his/her life and includes positive effect, negative effect and life satisfaction dimensions. In the studies, related variables with high-level subjective well-being are shown in a wide range, from coping with stress to being a better citizen. The purpose of this study is to test the effectiveness of the subjective well-being training program on adults. A total of 32 volunteers participated in the study. Subjective Well-Being Scale was used as the data collection tool and to test the effectiveness of the training program. Experimental and control groups were randomly assigned. It was found that there is no difference between the two groups with respect to the pre-test scores. The experimental group participated in a 6-week training program, which lasted for 180 minutes, on the basis of creative drama practices and a rational emotional behavioral approach. After the last session, the post-test data were collected from the experimental and control group. Mann Whitney U and Wilcoxon signed rank analysis tests were used in the analyses. The results showed that the posttest scores of the experimental group were higher than the pre-test scores, but no difference in the control group. Experimental and control group posttest scores differed in favor of the experimental group. The results have demonstrated the effectiveness of the subjective well-being training program to increase the subjective well-being of adults.
Anahtar Kelime: Belge Türü: Makale Makale Türü: Araştırma Makalesi Erişim Türü: Erişime Açık
- Altınova, H. H., ve Adıgüzel, Ö. (2012). Yaratıcı drama yönteminin kadınların özsaygı düzeyine etkililiği. Effect of creatıve drama method to self-esteem level. Ankara Sağlık Bilimleri Dergisi. 1(3), 145-164
- Ataman, M. (2010). Türkçe derslerinde kullanılabilecek yaratıcı etkinlikler ve yaratıcı yazma örnekleri:(Yara-tıcı drama yöntemiyle). Kök Yayıncılık, Ankara.
- Aytaş, G. (2013). Eğitim ve öğretimde alternatif bir yöntem: Yaratıcı drama. Adıyaman Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, (12), 35-54.
- Bradburn, N. M. (1969). The Structure of Psychological Well-Being. Chicago: Aldine Publications.
- Büyüköztürk, Ş.(2001). Deneysel Desenler: Öntest-Sontest Kontrol Grubu Desen ve Veri Analizi. Ankara: Pegem Akademi Yayıncılık.
- Csikszentmihayli, M. (1999). A Creative Dialog-Mihayli Csikszentmihayli and Robert Epstein Discuss Crea-tivity. Psychology Today, Summer Issue, Sussex Publishers Inc, 5-7.
- Diener, E. (1984). Subjective well being. Psychological Bulletin, 95, 542-575.
- Diener, E. (2001) Subjective well-being: The science of happiness and a proposal for a national index. Ameri-can Psychologist, 55, 34-43.
- Diener, E.,& Seligman, M.E. P. (2002).Very happy people. Psychological Science, 13, 80–83.
- Diener, E., & Seligman, M. E. P. (2004). Beyond money: Toward an economy of wellbeing. Psychological Science in the Public Interest, 5, 1–31.
- Diener, E., Smith, H., ve Fujita, F. (1995). The personality structure of affect. Journal of Personality and Social Psychology, 69(1), 130-141.
- Doğan, S. (1995). Akılcı-Duygusal Terapi: Kuramsal Bir İnceleme. Psikolojik Danışma ve Rehberlik Dergisi, 2 (6), 29-36.
- Dost, Meliha Tuzgöl, 2005. “Öznel İyi Oluş Ölçeği’nin Geliştirilmesi: Geçerlik Güvenirlik Çalışması”, Türk Psikolojik Danışma ve Rehberlik Dergisi, 3(23),103–110.
- Dursun, A. (2015). Anne babası boşanmış ergenlerin öznel iyi oluşunu arttırma programının etkililiğinin in-celenmesi (Yayımlanmamış yüksek lisans tezi). Eskişehir Osmangazi Üniversitesi, Eğitim Bilimleri Ens-titüsü, Eskişehir.
- Eryılmaz, A., & Ercan, L. (2011). Öznel iyi oluşun cinsiyet, yaş grupları ve kişilik özellikleri açısından ince-lenmesi. Türk Psikolojik Danışma ve Rehberlik Dergisi, 4(36), 139-149.
- Fraenkel, J. R., & Wallen, N. E. (1996). How to design and evaluate research (3. baskı). New York: Mc Graww-Hill.
- Fredrickson, B. L. (2003). The value of positive emotions: The emerging science of positive psychology is coming to understand why it’s good to feel good. American scientist, 91(4), 330-335.
- Fredrickson, B. L., & Joiner, T. E. Jr., (2002). Positive emotions trigger upward spirals toward emotional well-being. Psychological Science, 13(2), 172–175.
- Gable, L.S., Reis, H.T., Asher, E.R., & Impett, E.A. (2004). What do you do when things go right?: The intra-personal and interpersonal beneits of sharing positive events. Journal of Personality and Social Psycho-logy, 87, 228-245.
- Genç, H. N. (2003). Eğitimde yaratıcı dramanın alımlanması. Hacettepe Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 24(24),196-205.
- Gökçakan, Z. (2008). Akılcı duygusal davranış terapisine dayalı grupla psikolojik danışmanın üniversite öğ-rencilerinin yetkinlik inançlarını yükseltmedeki etkisi. Çukurova Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, 17 (2), 191-204.
- Hybron, D.(2000). Two philosophical problems in the study of happiness. Journal of Happiness Stu-dies,1:207-225.
- King, L.A. (2001). The health beneits of writing about life goals. Personality and Social Psychology Bulletin, 27, 798-807.
- Kuzucu, Y. (2006). Duyguları fark etmeye ve ifade etmeye yönelik bir psiko eğitim programının, üniversite öğrencilerinin duygusal farkındalık düzeylerine, duyguları ifade etme eğilimlerine, psikolojik ve öznel iyi oluşlarına etkisi. Yayınlanmamış doktora tezi, Ankara Üniversitesi Eğitim Bilimleri Enstitüsü.
- Lyubomirsky, S., Sheldon, K. M., & Schkade, D. (2005). Pursuing happiness: The architecture of sustainable change. Review of General Psychology, 9, 111-131.
- Lyubomirsky, S., King, L. & Diener, E. (2005). The beneits of frequent positive affect: Does happiness lead to success? Psychological Bulletin, 131, 803-855.
- Malkoç, A. (2011). Öznel iyi oluş müdahale programının üniversite öğrencilerinin öznel iyi oluş düzeylerine etkisi. TC, Marmara Üniversitesi, Eğitim Bilimleri Enstitüsü, Eğitim Bilimleri Ana Bilim Dalı, Psikolojik Danışma ve Rehberlik Bilim Dalı, Doktora Tezi, İstanbul.
- Pennebaker, J. W. (1997). Writing about emotional experiences as a therapeutic process. Psychological Scien-ce, 8, 162-166.
- Sağkal, A. S., & Türnüklü, A. (2017). Barış eğitimi programının lise öğrencilerinin öznel iyi oluş ve umut düzeyleri üzerindeki etkileri. Türk Psikolojik Danışma ve Rehberlik Dergisi, 7(47), 69-85.
- Schwartz, C.E., & Sendor, M. (1999). Helping others helps oneself: Response shift effects in peer support. Social Science and Medicine, 48, 1563-1575.
- Seligman, M. E. (2002). Positive psychology, positive prevention, and positive therapy. Handbook of positive psychology, 2, 3-12.
- Seligman, M. E., Steen, T. A., Park, N., and Peterson, C. (2005). Positive psychology progress. American ps-ychologist, 60(5), 410-421.
- Somers, J. (2008). Drama ve iyi oluş: anlatı kuram ve ruh sağlığı bilincini arttırmada interaktif tiyatronun kul-lanımı, Yaratıcı Drama Dergisi, 1 (5), 115-141.
- Yavuzer, Y., Gündoğdu, R., & Dikici, A. (2010). Yaratıcı drama temelli grup rehberliği ve bilişsel-davranışçı yaklaşıma dayalı grupla psikolojik danışmanın ergenlerin kaygı düzeylerine etkileri. e-Journal of New World Sciences Academy, 5(3), 1026-1040.
- Üstündağ, T. (1988). Dramatizasyon Ağırlıklı Yöntemin Etkililiği. Hacettepe Üniversitesi Sağlık Bilimleri Ens-titüsü yayımlanmamış yüksek lisans tezi, Ankara.
- Üstündağ, T. (1998). Yaratıcı drama eğitim programının öğeleri. Eğitim ve Bilim, 22(107), 28-35.
- Vaillant, G.E. (2003). Mental health. Am J Psychiatry, 160:1373-1384.
| APA | atalan ergin d, eren n, TATLI C (2020). Yetişkinlerde Öznel İyi Oluş Düzeyini Artırmaya Yönelik Hazırlanan Yaratıcı Drama Temelli Eğitim Programının Etkililiğinin Sınanması. , 19 - 34. 10.21612/yader.2020.002 |
| Chicago | atalan ergin derya,eren naime,TATLI CEMRE Yetişkinlerde Öznel İyi Oluş Düzeyini Artırmaya Yönelik Hazırlanan Yaratıcı Drama Temelli Eğitim Programının Etkililiğinin Sınanması. (2020): 19 - 34. 10.21612/yader.2020.002 |
| MLA | atalan ergin derya,eren naime,TATLI CEMRE Yetişkinlerde Öznel İyi Oluş Düzeyini Artırmaya Yönelik Hazırlanan Yaratıcı Drama Temelli Eğitim Programının Etkililiğinin Sınanması. , 2020, ss.19 - 34. 10.21612/yader.2020.002 |
| AMA | atalan ergin d,eren n,TATLI C Yetişkinlerde Öznel İyi Oluş Düzeyini Artırmaya Yönelik Hazırlanan Yaratıcı Drama Temelli Eğitim Programının Etkililiğinin Sınanması. . 2020; 19 - 34. 10.21612/yader.2020.002 |
| Vancouver | atalan ergin d,eren n,TATLI C Yetişkinlerde Öznel İyi Oluş Düzeyini Artırmaya Yönelik Hazırlanan Yaratıcı Drama Temelli Eğitim Programının Etkililiğinin Sınanması. . 2020; 19 - 34. 10.21612/yader.2020.002 |
| IEEE | atalan ergin d,eren n,TATLI C "Yetişkinlerde Öznel İyi Oluş Düzeyini Artırmaya Yönelik Hazırlanan Yaratıcı Drama Temelli Eğitim Programının Etkililiğinin Sınanması." , ss.19 - 34, 2020. 10.21612/yader.2020.002 |
| ISNAD | atalan ergin, derya vd. "Yetişkinlerde Öznel İyi Oluş Düzeyini Artırmaya Yönelik Hazırlanan Yaratıcı Drama Temelli Eğitim Programının Etkililiğinin Sınanması". (2020), 19-34. https://doi.org/10.21612/yader.2020.002 |
| APA | atalan ergin d, eren n, TATLI C (2020). Yetişkinlerde Öznel İyi Oluş Düzeyini Artırmaya Yönelik Hazırlanan Yaratıcı Drama Temelli Eğitim Programının Etkililiğinin Sınanması. Yaratıcı Drama Dergisi, 15(1), 19 - 34. 10.21612/yader.2020.002 |
| Chicago | atalan ergin derya,eren naime,TATLI CEMRE Yetişkinlerde Öznel İyi Oluş Düzeyini Artırmaya Yönelik Hazırlanan Yaratıcı Drama Temelli Eğitim Programının Etkililiğinin Sınanması. Yaratıcı Drama Dergisi 15, no.1 (2020): 19 - 34. 10.21612/yader.2020.002 |
| MLA | atalan ergin derya,eren naime,TATLI CEMRE Yetişkinlerde Öznel İyi Oluş Düzeyini Artırmaya Yönelik Hazırlanan Yaratıcı Drama Temelli Eğitim Programının Etkililiğinin Sınanması. Yaratıcı Drama Dergisi, vol.15, no.1, 2020, ss.19 - 34. 10.21612/yader.2020.002 |
| AMA | atalan ergin d,eren n,TATLI C Yetişkinlerde Öznel İyi Oluş Düzeyini Artırmaya Yönelik Hazırlanan Yaratıcı Drama Temelli Eğitim Programının Etkililiğinin Sınanması. Yaratıcı Drama Dergisi. 2020; 15(1): 19 - 34. 10.21612/yader.2020.002 |
| Vancouver | atalan ergin d,eren n,TATLI C Yetişkinlerde Öznel İyi Oluş Düzeyini Artırmaya Yönelik Hazırlanan Yaratıcı Drama Temelli Eğitim Programının Etkililiğinin Sınanması. Yaratıcı Drama Dergisi. 2020; 15(1): 19 - 34. 10.21612/yader.2020.002 |
| IEEE | atalan ergin d,eren n,TATLI C "Yetişkinlerde Öznel İyi Oluş Düzeyini Artırmaya Yönelik Hazırlanan Yaratıcı Drama Temelli Eğitim Programının Etkililiğinin Sınanması." Yaratıcı Drama Dergisi, 15, ss.19 - 34, 2020. 10.21612/yader.2020.002 |
| ISNAD | atalan ergin, derya vd. "Yetişkinlerde Öznel İyi Oluş Düzeyini Artırmaya Yönelik Hazırlanan Yaratıcı Drama Temelli Eğitim Programının Etkililiğinin Sınanması". Yaratıcı Drama Dergisi 15/1 (2020), 19-34. https://doi.org/10.21612/yader.2020.002 |
