Fransa’da ve Türkiye’de Yerelleşme Politikaları: İl Özel İdareleri ve Büyükşehir Belediyeleri Üzerinden Karşılaştırmalı Bir Değerlendirme

ARSLAN, ERKAN

Fransa’da ve Türkiye’de Yerelleşme Politikaları: İl Özel İdareleri ve Büyükşehir Belediyeleri Üzerinden Karşılaştırmalı Bir Değerlendirme

Erkan ARSLAN (Cumhuriyet Üniversitesi, Yıldızeli Meslek Yüksek Okulu, Yönetim ve Organizasyon Bölümü, Sivas, Türkiye)

Çağdaş Yerel Yönetimler

30 6

Yıl: 2019 Cilt: 28 Sayı: 3 Sayfa Aralığı: 43 - 71 Metin Dili: Türkçe İndeks Tarihi: 17-10-2020

Fransa’da ve Türkiye’de Yerelleşme Politikaları: İl Özel İdareleri ve Büyükşehir Belediyeleri Üzerinden Karşılaştırmalı Bir Değerlendirme

Öz:

Türkiye’de merkeziyetçi yönetim geleneğinin hakimiyeti yanında yerelleşme çabaları tarihsel olarak Tanzimat dönemine kadar uzanmaktadır. Ancak yerelleşme politikaları çeşitli iç ve dış dinamiklerin etkisi ile 1980 sonrası dönemde tartışılmaya başlanmıştır. Bu politikaların yoğun biçimde uygulamaya geçmesi ise 2000’lerin başında olmuştur. Türkiye ile kıyaslandığında Fransa’nın yerelleşme sürecini erken bir zamanda başlattığı görülmektedir. Bu süreçte Fransa’da il yönetimleri, büyükşehir yapıları ve diğer belediyeleri (communes) konu alan düzenlemeler yapılmış ve en üst düzeyde çeşitli tartışmalar yürütülmüştür. Çalışmada, Türkiye ile Fransa’nın yerelleşme bağlamında aldığı yol değerlendirilmekte, büyükşehir ile il özel idarelerinde ortaya çıkan değişim ve tartışmalar üzerinden bir analiz sunulması amaçlanmaktadır.

Anahtar Kelime:

Decentralization Policy in France and Turkey: A Comparative Evaluation on Special Provincial Administrations and Metropolitan Municipalities

Öz:

Even though the centralist administrative structure has been traditionally dominant in Turkey, decentralization efforts extend back to the Tanzimat period. However, decentralization policies began to be discussed in the post-1980 period due to the influence of various internal and external dynamics. The intensive implementation of these policies started at the beginning of the 2000s. When compared to Turkey, the decentralization process in France seems to start earlier. Regulations on the provincial special administrations, metropolitan municipalities and other municipalities (communes) were made in the decentralization process and various discussions were held at highest level. This study aims to present an evaluation on the decentralization processes in Turkey and France and an analysis of the changes and debates in the French and Turkish metropolitan municipalities and provincial special administrations.

Anahtar Kelime:

Belge Türü: Makale Makale Türü: Araştırma Makalesi Erişim Türü: Erişime Açık

Arıkboğa, E. (2013). “Geçmişten Geleceğe Büyükşehir Modeli”. Yerel Politikalar, Konya: Çizgi Kitabevi, 48-96.
Arıkboğa, E. (2018). “Yerinden Yönetim ve Merkezileşmiş Büyükşehir Sisteminde Yetkilerin Dağıtılması”. Marmara Üniversitesi Siyasal Bilimler Dergisi, 6(1), 1-34.
Arslan, E. (2018). “İngiltere’de Yerelleşme Politikaları ve Yerel Yönetimler”. İnsan ve Toplum Bilimleri Araştırmaları Dergisi, 7 (4), 2868-2884.
Arslan, E., F. Gürses ve Ö. Baykal (2015). “Hükümet Programlarında Yerelleşme Vurgusu: Gerçekleşenler Vaatler”. Yerelleşme Merkezileşme Tartışmaları, 9. Kamu Yönetimi Sempozyumu Bildiriler Kitabı, (Ed. S. Karatepe, vd.). Ankara: TODAİE, 42-53.
Cole, A. (2005). French Politics and Society. 2nd edn, Pearson Longman,
Cole, A. (2006). “Decentralization in Franch: Central Steering, Capacity Building and Identity Construction”. France Politics, (4), 31-57.
Cole, A. (2010). “State Reform In France: From Public Service To Public Management?”. Perspectives on European Politics and Society, 11(4), 343-357.
Cole, A. (2011). “France: Between Centralization and Fragmentation”. The Oxford Handbook of Local and Regional Democracy in Europe, ,(Ed. J. Loughlin, vd.), Oxford: Oxford University Press, 307-331.
Cole, A. (2012), “The French State and Its Territories Challenges”. Public Administration, 90(2), 335-350.
Çam, Ç. (2015), “Yeniden Yönetim ve Kentsel Siyaset: Avrupa Yönetim Sistemine Karşılaştırmalı Bir Bakış”. Yerel Demokrasi Sorunsalı, (Ed. P. Uyan Semerci). İstanbul: İstanbul Üniversitesi Yayınları, 15-47.
Eliçin, Y (2017). “Fransa’da Yerelleşme Reformları: Türkiye Üzerinden Bir Değerlendirme”. KTÜ Sosyal Bilimler Dergisi, 7(13), 27-54.
Eryılmaz, B. (2012). Kamu Yönetimi. Kocaeli: Umuttepe Yayınları.
Gözübüyük, Ş. (2015). Yönetim Hukuku. Ankara: Turhan Kitabevi.
Gül, H., H. M. Kiriş, N. Negiz ve İ. Gökdayı (2014). Türkiye’de Yerel Yönetimler ve Yerel Siyaset. Ankara: Detay Yayıncılık.
Güngör, H. (2012). “Yeni Büyükşehir Yönetimi ve Geçiş Nedenleri”. İller ve Belediyeler Dergisi, 274-275, 19-31.
Günal, A., S. Atvur ve K. Okudan Dernek (2014). “6360 Sayılı Yasanın Yerelleşme Bağlamında Değerlendirilmesi”. S.D.Ü, İİBF Dergisi, 19(3), 55-70.
İnternet: 5216 sayılı Büyükşehir Belediyesi Kanunu Ek ve Değişiklik Getiren Mevzuatı Gösterir Liste İçin www. Mevzuat.gov.tr (E. T. 15.01.2017). İnternet: https://www.e-icisleri.gov.tr/Anasayfa/MulkiIdariBolumleri.aspx (E. T. 05.02.2019)
Kayıkçı, S. (2003). “1982 Reform Yasası Sonrası Fransa’da Yerel Yönetimler ve Yerel Özerklik Şartı”. Çağdaş Yerel Yönetimler, 12(3), 22-47.
Karahanoğulları, O. (2009). “Fransa’da Kamu Yönetimi”. Kamu Yönetimi Ülke İncelemeleri, (Ed. B. G. Ayman, O. Karahanoğulları, U. Ömürgönülşen, Ö. Akın, E. Tellal, N. E. Kekin, T. Çınar, S. Esen ve M. N. Kutlu). Ankara: İmge Kitabevi, 39-168.
Kartal, N. (2012). Muhassıllık Meclislerinden 5302 Sayılı Kanuna Türkiye’de İl Özel İdareleri, Ağrı: Ağrı İbrahim Çeçen Üniversitesi Yayınları.
Kerrouche, E. (2010). “The Exceptionalism of French Local Government”. French Politics, Macmillan Publishers, (8), 96-100.
Kocaoğlu, M. ve S. Usta (2015). “Seçilmiş ülkeler Bağlamında Yerel Yönetimlerde Reformlar ve Temel Eğilimler”. İdari ve Mali Açıdan Türkiye’de Yerel Yönetimler, (Ed. M. Mecek, M. Doğan ve B. Barlak). Antalya: Bekad Yayınları, 331-352.
Koçak, Y. (2008). Karşılaştırmalı Yerel Yönetimler. Ankara: Orion Kitabevi.
Koçak Y. S. ve H. Tek (2010). “Avrupa Birliği Etkisindeki Bölgeselleşme Reformları: Fransa Ve Türkiye Örnekleri”. Yerel Yönetimler Yerel Siyaset ve Kentsel Politikalar, (Ed. Parlak. B). Bursa: Dora Yayınları, 359- 371.
Kuhlmann, S. (2011). “Decentralisation in France: The »Jacobin« State Stuck Between Continuity And Transformation”. Hrvatska I Kompatativna Javna UpravaPRAVA, 11(2), 311-336.
On Dört İlde Büyükşehir Belediyesi ve Yirmi Yedi İlçe Kurulması İl Bazı Kanun ve Kanun Hükümlerinde Değişiklik Yapılmasına Dair Kanun RG: 06.12.2012, S. 28489.
Ortaylı, İ. (1985). Tanzimat’tan Cumhuriyete Yerel Yönetim Geleneği, İstanbul: Hil Yayınları.
Ökmen, M. ve B. Parlak (2015). Yerel Yönetimlerde Yeni Vizyonlar. Bursa: Ekin Yayınevi.
Reiter, R., S. Grohs, F. Ebinger, S. Kuhlmann and J. Bogumil (2010). “Impacts of Decentralization: The French Experience İn A Comparative Perspective”. In: French Politics. 8(2), 166-189.
Rondinelli, D. (2004). “What and Why”. (Ed. J. Litvack and J. Seddon). Decentralization Briefing Notes, World Bank Institute WBI Working Papers in Collaboration with PREM Network, 1-8.
Sharma, C. K. (2006). “Decentralization Dilemma: Measuring The Degree and Evaluating The Outcomes”. The Indian Journal of Political Science LXVII (1), 49-64.
Şengül, R. (2007). “Fransa’da Kamu Yönetiminde Merkeziyetçilikten Yerelleşmeye Doğru”. Kamu Yönetimi Yazıları, (Ed. B. Eryılmaz, M. Eken ve M. L. Şen). Ankara: Nobel Yayınları, 563- 581.
Şengül, R. (2011). Yerel Yönetimler. Kocaeli: Umuttepe Yayınları.
Şinik, B. (2009). “Fransa’da Adem-İ Merkezileşme Süreci”. Yerel Yönetimlerin Güncel Sorunları –Küresel Bölgesel ve Yerel Perspektifler, (Ed. K. Görmez, ve M Ökmen). İstanbul: Beta Yayınları, 249-270.
Şinik, B. (2012). Avrupa’dan Karşılaştırmalı Yerel Yönetim Örnekleri. İstanbul: Türkmen Kitabevi.
Tokgöz, F., A. E. Özgür, Ö. Uluçay, L. Koç, G. Atar ve N. Akalın (2009). Yerel Yönetim Sitemleri. İstanbul: TESEV Yayınları.
Tokgöz, F. (2015). “Giriş”. Yerel Demokrasi Sorunsalı: Büyükşehir Belediye Meclisleri Yapısı ve İşleyişi. (Ed. P. U. Semerci). İstanbul: İstanbul Üniversitesi Yayınları, 1-13.
Turan, H. T. (2013). “Bölgeler Avrupa’sında Fransız Yerel Yönetimleri”. Dünyada Yerel Yönetimler: Örnekler- Uygulamalar. (Ed. M. Okçu ve H. Özgür). Ankara: Seçkin Yayınevi, 245-281.
Yuliani, E. L. (2004). “Decentralization, Decontcentration and Devolution: What Do They Mean?”. Workshop On Decentralization, Interlaken, Switzerland, 27-30 April.
Zengin, G. (2014). “Etkinlik ve Demokrasi Açmazında, 6360 Sayılı Kanun: Merkeziyetçi Yerelleşme Anlayışının Yerel Yönetimler Üzerine Etkileri”. Kamu Yönetiminde Değişim, XII. Kamu Yönetimi Forumu Bildiriler Kitabı, (Ed. F. N. Genç). Aydın: 337-354.
Zengin, O. (2014). “Büyükşehir Belediyesi Sisteminin Dönüşümü: Son On Yılın Değerlendirilmesi”. Ankara Barosu Dergisi, (2), 91-116.

APA	ARSLAN E (2019). Fransa’da ve Türkiye’de Yerelleşme Politikaları: İl Özel İdareleri ve Büyükşehir Belediyeleri Üzerinden Karşılaştırmalı Bir Değerlendirme. , 43 - 71.
Chicago	ARSLAN ERKAN Fransa’da ve Türkiye’de Yerelleşme Politikaları: İl Özel İdareleri ve Büyükşehir Belediyeleri Üzerinden Karşılaştırmalı Bir Değerlendirme. (2019): 43 - 71.
MLA	ARSLAN ERKAN Fransa’da ve Türkiye’de Yerelleşme Politikaları: İl Özel İdareleri ve Büyükşehir Belediyeleri Üzerinden Karşılaştırmalı Bir Değerlendirme. , 2019, ss.43 - 71.
AMA	ARSLAN E Fransa’da ve Türkiye’de Yerelleşme Politikaları: İl Özel İdareleri ve Büyükşehir Belediyeleri Üzerinden Karşılaştırmalı Bir Değerlendirme. . 2019; 43 - 71.
Vancouver	ARSLAN E Fransa’da ve Türkiye’de Yerelleşme Politikaları: İl Özel İdareleri ve Büyükşehir Belediyeleri Üzerinden Karşılaştırmalı Bir Değerlendirme. . 2019; 43 - 71.
IEEE	ARSLAN E "Fransa’da ve Türkiye’de Yerelleşme Politikaları: İl Özel İdareleri ve Büyükşehir Belediyeleri Üzerinden Karşılaştırmalı Bir Değerlendirme." , ss.43 - 71, 2019.
ISNAD	ARSLAN, ERKAN. "Fransa’da ve Türkiye’de Yerelleşme Politikaları: İl Özel İdareleri ve Büyükşehir Belediyeleri Üzerinden Karşılaştırmalı Bir Değerlendirme". (2019), 43-71.

APA	ARSLAN E (2019). Fransa’da ve Türkiye’de Yerelleşme Politikaları: İl Özel İdareleri ve Büyükşehir Belediyeleri Üzerinden Karşılaştırmalı Bir Değerlendirme. Çağdaş Yerel Yönetimler, 28(3), 43 - 71.
Chicago	ARSLAN ERKAN Fransa’da ve Türkiye’de Yerelleşme Politikaları: İl Özel İdareleri ve Büyükşehir Belediyeleri Üzerinden Karşılaştırmalı Bir Değerlendirme. Çağdaş Yerel Yönetimler 28, no.3 (2019): 43 - 71.
MLA	ARSLAN ERKAN Fransa’da ve Türkiye’de Yerelleşme Politikaları: İl Özel İdareleri ve Büyükşehir Belediyeleri Üzerinden Karşılaştırmalı Bir Değerlendirme. Çağdaş Yerel Yönetimler, vol.28, no.3, 2019, ss.43 - 71.
AMA	ARSLAN E Fransa’da ve Türkiye’de Yerelleşme Politikaları: İl Özel İdareleri ve Büyükşehir Belediyeleri Üzerinden Karşılaştırmalı Bir Değerlendirme. Çağdaş Yerel Yönetimler. 2019; 28(3): 43 - 71.
Vancouver	ARSLAN E Fransa’da ve Türkiye’de Yerelleşme Politikaları: İl Özel İdareleri ve Büyükşehir Belediyeleri Üzerinden Karşılaştırmalı Bir Değerlendirme. Çağdaş Yerel Yönetimler. 2019; 28(3): 43 - 71.
IEEE	ARSLAN E "Fransa’da ve Türkiye’de Yerelleşme Politikaları: İl Özel İdareleri ve Büyükşehir Belediyeleri Üzerinden Karşılaştırmalı Bir Değerlendirme." Çağdaş Yerel Yönetimler, 28, ss.43 - 71, 2019.
ISNAD	ARSLAN, ERKAN. "Fransa’da ve Türkiye’de Yerelleşme Politikaları: İl Özel İdareleri ve Büyükşehir Belediyeleri Üzerinden Karşılaştırmalı Bir Değerlendirme". Çağdaş Yerel Yönetimler 28/3 (2019), 43-71.