Yıl: 2019 Cilt: 14 Sayı: 2 Sayfa Aralığı: 73 - 86 Metin Dili: Türkçe DOI: 10.7827/TurkishStudies.14915 İndeks Tarihi: 19-10-2020

LİSE YÖNETİCİLERİNİN SİBER ZORBALIK FARKINDALIK DÜZEYLERİ

Öz:
Bu araştırmanın amacı lise yöneticilerin siber zorbalık davranışlarına ilişkin farkındalık düzeylerini incelemektir. Araştırma, 2017- 2018 eğitim öğretim yılında resmi liselerde görev yapan 403 okul yöneticisi ile yürütülmüştür. Araştırmada, “Kişisel Bilgiler Formuna” ek olarak okul yöneticileri için ilgili literatürden hareketle Serin (2012) tarafından geliştirilen “Siber Zorbalık Davranışları Yönetici Farkındalık Anketi” kullanılmıştır. Yöneticilere, anketi cevaplamaya başlamadan önce siber zorbalığın tanımını içeren metni okumaları istenmiş, ankette yer alan soruları bu tanıma göre cevaplandırmaları istenmiştir. Yöneticilere, siber zorbalık kavramını daha önceden duyup duymadıkları, görev yaptıkları okullarda bu tür davranışlara şahit olup olmadıklarına ilişkin sorular yöneltilmiştir. Araştırmadan elde edilen bulgulara göre; lise yöneticilerinin % 68.5’inin “siber zorbalık” kavramını daha önceden duydukları, yöneticilerin % 53.1’inin bu kavramın tanımını bildikleri bulunmuştur. Yöneticilerden okullarında dokuz ile on ikinci sınıflar arasında eğitim gören öğrencilerin yüzde kaçının siber zorbalık davranışlarında bulunduklarını tahmin etmeleri istendiğinde, bütün yöneticiler için bu oran ortalama olarak % 54.1 olarak bulunmuştur. Aynı şekilde okul yöneticilerinin kendi okullarına devam eden öğrencilerin siber mağdur olma oranını tahmin etmeleri istendiğinde yöneticiler için bu oranın ortalama % 45.4 olduğu görülmüştür. Okul yöneticilerinin % 58.6’sı siber zorbalık ile ilgili davranışların en fazla onuncu sınıfta görüldüğünü beyan etmişlerdir. Yöneticilerin % 23.3’ü siber zorbalık davranışlarının en fazla on birinci sınıfta, % 11.7’si dokuzuncu sınıfta, % 6.5’i on ikinci sınıfta görüldüğünü belirtmişlerdir.
Anahtar Kelime:

CYBERBULLYING AWARENESS LEVELS OF HIGH SCHOOL ADMINISTRATORS

Öz:
The aim of this study is to examine the awareness levels of high school administrators about cyberbullying behaviours. The study was conducted with 403 school administrators working in public high schools in the 2017-2018 academic year. In addition to “personal information form”, “Cyber Bullying Behaviour Manager Awareness Questionnaire” developed by Serin (2012) on the basis of literature was used in the study. The administrators were asked to read the text containing the definition of cyberbullying before answering the questionnaire and they were asked to answer the questions in the questionnaire according to this definition. The administrators were asked questions about whether they had previously heard about the concept of cyberbullying, whether they had witnessed such behaviour in the schools they served. According to the findings obtained from the study, it was found that 68.5% of high school administrators had previously heard the concept of cyberbullying and 53.1% of administrators had known the definition of this concept. When administrators were asked to estimate the percentage of students studying between nine and twelve grades engaging in cyberbullying behaviours in their schools, this rate was found to be 54.1% for all administrators. In the same way, when the school administrators were asked to estimate the rate of cyber victimization of the students attending their schools, this rate was found to be 45.4% for the administrators. 58.6% of the school administrators stated that the behaviours related to cyberbullying were the highest in the tenth grade. 23.3% of the administrators stated that cyberbullying behaviours were the highest in the eleventh grade, 11.7% in the ninth grade and 6.5% in the twelfth year.
Anahtar Kelime:

Belge Türü: Makale Makale Türü: Araştırma Makalesi Erişim Türü: Erişime Açık
  • Aboujaoude, E., Savage, M. W., Starcevic, V., & Salame, W. O. (2015). Cyberbullying: Review of an old problem gone viral. Journal of Adolescent Health, 57(1), 10-18.
  • Akgül, G. (2018). Ergenlerde gelişimsel değişkenlerin siber zorbalık ve siber mağduriyet ilişkisinin incelenmesi. Yayınlanmamış Doktora Tezi, Ankara Üniversitesi Eğitim Bilimleri Enstitüsü, Ankara.
  • Aricak, T., Siyahhan, S., Uzunhasanoglu, A., Saribeyoglu, S., Ciplak, S., Yilmaz, N., & Memmedov, C. (2008). Cyberbullying among Turkish adolescents. Cyberpsychology & Behavior, 11(3), 253- 261.
  • Ayas, T. ve Horzum, M. B. (2012). İlköğretim öğrencilerinin sanal zorba ve mağdur olma durumu. İlköğretim Online, 11(2), 369-380.
  • Baker, K. M. (2010). Florida teacher perceptions concerning internet dangers for students. Phd Thesis. University of Central Florida, Department of Educational Research, Orlando.
  • Baker, Ö. E., & Tanrıkulu, İ. (2010). Psychological consequences of cyber bullying experiences among Turkish secondary school children. Procedia-Social and Behavioral Sciences, 2(2), 2771-2776.
  • Bayar, Y. (2010). Okul sosyal iklimi ile geleneksel ve sanal zorbalık arasındaki ilişkiler: Genellenmiş akran algısının aracı rolü. Yayınlanmamış Yüksek Lisans Tezi, Hacettepe Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, Ankara.
  • Baykal, F. (2016). Lise öğrencilerinde siber zorbalık ve mağduriyetin ailedeki koruyucu etmenlerle ilişkisi: Afyonkarahisar İli Örneği. Yayınlanmamış Yüksek Lisans Tezi, Afyon Kocatepe Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü.
  • Beran,T., & Li, Q. (2005). Cyber harassment: A study of new method for an old behavior. Journal of Educational Computing Research, 32(3), 265–277.
  • Burgess-Proctor, A., Patchin, J. & Hinduja, S. (2009). Cyberbullying and online harassment: Reconceptualizing the victimization of adolescent girls. Female crime victims: Reality reconsidered, 162-176.
  • Burnukara, P. (2009). İlk ve orta ergenlikte geleneksel ve sanal akran zorbalığına ilişkin betimsel bir İnceleme. Yayınlanmamış Yüksek Lisans Tezi, Hacettepe Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, Ankara.
  • Büyüköztürk, Ş., Çakmak, E.K, Akgün, Ö.E., Karadeniz, Ş. ve Demirel, F. (2010). Bilimsel araştırma yöntemleri (6. baskı). Ankara: Pegem Akademi.
  • Çivilidağ, A. ve Cooper, H.T. (2013). Ergenlerde siber zorba ve öfkenin incelenmesi üzerine bir araştırma: Niğde ili örneği. International Journal of Social Science, 6 (1), 497-511.
  • Eroğlu, Y., Aktepe, E., Akbaba, S., Işık, A. ve Özkorumak, E. (2015). Siber zorbalık ve mağduriyetin yaygınlığının ve risk faktörlerinin incelenmesi. Eğitim ve Bilim, 40 (177), 93-107.
  • Evegü, E. (2014). Ergenlerde siber zorbalığın utangaçlık ve bazı demografik değişkenler açısından incelenmesi. Yayınlanmamış Yüksek Lisans Tezi, İnönü Üniversitesi Eğitim Bilimleri Enstitüsü, Malatya.
  • Gardella, J. H., Fisher, B. W., & Teurbe-Tolon, A. R. (2017). A Systematic review and meta-analysis of cyber-victimization and educational outcomes for adolescents. Review Educational Research, 87(2), 283-308.
  • Hinduja, S., & Patchin, J.W. (2014). Bullying beyond the schoolyard: Preventing and responding to cyberbullying. USA: Corwin Press.
  • Hines, H.N. (2011). Traditional bullying and cyber-bullying: are the impacts on self-concept the same? Unpublished master’s thesis, Western Carolina University, North Carolina.
  • Kağan, M. ve Ciminli, A. (2016). Ergenlerde sanal zorbalık ve mağduriyetin cinsiyet, sınıf, okul değişkenleri ve kişilik özellikleriyle ilişkisinin incelenmesi. Online Journal Of Technology Addiction & Cyberbullying, 3(2), 14-34.
  • Karabacak, K., Öztunç, M., Eksioglu, S., Erdoğan., D.G., Yar, S., Ekenler, D., & Selim, K. (2015a). Determination of the level of being cyber bully/victim of eighth grade students of elementary schools. Procedia-Social and Behavioral Sciences, 176, 846-853.
  • Karabacak, K., Ekşioğlu, S., Öztunç, M., Başçiçek F., Soydan, E. ve Yaşar, V. (2015b). Lise öğrencilerinin zorbalık davranışları. Route Educational and Social Science Journal, 2(2), 365-377.
  • Karasar, N. (2012). Bilimsel araştırma yöntemleri. Ankara: Nobel.
  • Kim, S., Colwell, S. R., Kata, A., Boyle, M. H., & Georgiades, K. (2017). Cyberbullying victimization and adolescent mental health: evidence of differential effects by sex and mental health problem type. Journal of Youth and Adolescence, 1-12.
  • Kowalski, R. M., & Limber, S. (2007). Electronic bullying among middle school students. Journal of Adolescent Health, 41, 22-30.
  • Kowalski, R.M., Limber, S.P., & Agatston, P.W. (2008). Cyberbullying: Bullying in the digital age. UK: Blackwell Publishing.
  • Mieczynski, N.D. (2008). Cyberbullying: exploring the experiences of mental health professionals. Phd Thesis, Antioch University, New England, New Hampshire.
  • Mishna, F., Khoury-Kassabri, M., Gadalla, T., & Daciuk, J. (2012). Risk factors for involvement in cyber bullying: Victims, bullies and bully–victims. Children and Youth Services Review, 34(1), 63-70.
  • Özdemir, M. ve Akar, F. (2011). Lise öğrencilerinin siber zorbalığa ilişkin görüşlerinin bazı değişkenler bakımından incelenmesi. Kuram ve Uygulamada Eğitim Yönetimi, 17(4), 605-626.
  • Patchin, J. W., & Hinduja, S. (2006). Bullies move beyond the schoolyard: A preliminary look at cyberbullying. Youth Violence And Juvenile Justice, 4(2), 148-169.
  • Patchin, J. W., & Hinduja, S. (2012). Cyberbullying: An update and synthesis of the research. In J. Patchin & S. Hinduja (Eds.), Cyberbullying prevention and response: Expert perspectives (pp. 13-35). New York: Routledge.
  • Peker, A. (2015). Analyzing the risk factors predicting the cyberbullying status of secondary school students. Eğitim ve Bilim, 40(181), 57-75.
  • Pepler, D.J., Craig, W.M., Connolly, J.A., Yuile, A., McMaster, L., & Jiang, D. (2006). A developmental perspective on bullying, Aggressive Behavior, 32, 376-384.
  • Polat, Z. D. ve Bayraktar, S. (2016). Ergenlerde siber zorbalık ve siber mağduriyet ile ilişkili değişkenlerin incelenmesi. Mediterranean Journal of Humanities, VI (I), 115-132.
  • Raskauskas, J., & Stoltz, A.D. (2007). Involvement in traditional and electronic bullying among adolescents. Developmental Psychology, 43, 564–575.
  • Sabancı, Y. (2018). Ergenlerde siber zorbalık ve siber mağduriyetin yordayıcıları olarak akılcı olmayan inançlar psikolojik sağlamlık ve psikolojik ihtiyaçlar. Yayınlanmamış Yüksek Lisans Tezi, Gaziantep Üniversitesi Eğitim Bilimleri Enstitüsü, Gaziantep.
  • Semerci, A. (2017). Lise öğrencilerinin siber zorbalık ve mağduriyet durumlarının farklı değişkenler acısından incelenmesi, Kastamonu Eğitim Dergisi , 25 (4), 1285-1300.
  • Serin, H. (2012). Ergenlerde siber zorbalık/siber mağduriyet yaşantıları ve bu davranışlara ilişkin öğretmen ve eğitim yöneticilerinin görüşleri. Yayınlanmamış Doktora Tezi, İstanbul Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, İstanbul.
  • Shariff, S. (2008). Cyber-bullying: Issues and solutions for the school, the classroom and the home. New York: Routledge.
  • Slonje, R. & Smith, P. K. (2008). Cyberbullying: Another main type of bullying? Scandinavian Journal of Psychology, 49(2), 147-154.
  • Smokowski, P. R., Evans, C. B., Cotter, K. L., & Webber, K. C. (2014). Ethnic identity and mental health in American Indian youth: Examining mediation pathways through self-esteem, and future optimism. Journal of Youth and Adolescence, 43(3), 343-355.
  • Srabstein, J. C., & Leventhal, B. L. (2010). Prevention of bullying-related morbidity and mortality: A call for public health policies. Bulletin of the World Health Organization, 88, 403-404.
  • Tanrıkulu, İ. (2019). How do school children learn cyberbullying perpetration? Kuramsal Eğitimbilim Dergisi [Journal of Theoretical Educational Science], 12(1), 1-15.
  • Türkoğlu, S. (2013). Ergenlerin problemli internet kullanımları ile siber zorbalık eğilimleri arasındaki ilişkinin incelenmesi. Yayınlanmamış Yüksek Lisans Tezi. Marmara Üniversitesi Eğitim Bilimleri Enstitüsü, İstanbul.
  • Varjas, K., Henrich, C. C., & Meyers, J. (2009). Urban middle school students' perceptions of bullying, cyberbullying, and school safety. Journal of School Violence, 8(2), 159-176.
  • Willard, N.E. (2007). Cyberbullying and cyberthreats: Responding to the challenge of online social aggression, threats, and distress. Illinois: Research Press.
  • Williams, K., & Guerra, N. G. (2007). Prevalence and predictors of internet bullying. Journal of Adolescent Health, 41, 14–21.
  • Yaman, E. ve Sönmez, Z. (2015). Ergenlerin siber zorbalık eğilimleri. Online Journal Of Technology Addiction & Cyberbullying, 2(1), 18-31.
  • Ybarra, M.L., & Mitchell, K.J. (2007). Prevalence and frequency of ınternet harassment ınstigation: Implications for adolescent health, Journal of Adolescent Health, 41, 189–195.
  • Ybarra, M. L., Diener-West, M., & Leaf, P. J. (2007). Examining the overlap in Internet harassment and school bullying: Implications for school intervention. Journal of Adolescent Health, 41, 42–50.
  • Yeşilyurt, F. ve Erdoğan, İ. (2018). Ergenlerin oynadıkları çevrimiçi oyunların cinsiyet, sınıf düzeyi ve ders başarısına göre incelenmesi. HAYEF: Journal of Education, 15(2), 100-121.
  • https://www.ipsos.com/tr-tr/siber-zorbalik-konusunda-kamuoyundaki-farkindalik-artiyor adresinden 15.01.2019 tarihinde erişilmiştir.
  • https://www.statista.com/statistics/268136/top-15-countries-based-on-number-of-facebookusers/ adresinden 06.01.2019 tarihinde erişilmiştir.
  • http://www.tuik.gov.tr/PreTablo.do?alt_id=1028 adresinden 24.01.2019 tarihinde erişilmiştir.
  • https://wearesocial.com/uk/blog/2018/10/the-state-of-the-internet-in-q4-2018 adresinden 25.01.2019 tarihinde erişilmiştir.
  • https://wearesocial.com/global-digital-report-2019 adresinden 04.02.2019 tarihinde erişilmiştir
APA Serin H (2019). LİSE YÖNETİCİLERİNİN SİBER ZORBALIK FARKINDALIK DÜZEYLERİ. , 73 - 86. 10.7827/TurkishStudies.14915
Chicago Serin Huseyin LİSE YÖNETİCİLERİNİN SİBER ZORBALIK FARKINDALIK DÜZEYLERİ. (2019): 73 - 86. 10.7827/TurkishStudies.14915
MLA Serin Huseyin LİSE YÖNETİCİLERİNİN SİBER ZORBALIK FARKINDALIK DÜZEYLERİ. , 2019, ss.73 - 86. 10.7827/TurkishStudies.14915
AMA Serin H LİSE YÖNETİCİLERİNİN SİBER ZORBALIK FARKINDALIK DÜZEYLERİ. . 2019; 73 - 86. 10.7827/TurkishStudies.14915
Vancouver Serin H LİSE YÖNETİCİLERİNİN SİBER ZORBALIK FARKINDALIK DÜZEYLERİ. . 2019; 73 - 86. 10.7827/TurkishStudies.14915
IEEE Serin H "LİSE YÖNETİCİLERİNİN SİBER ZORBALIK FARKINDALIK DÜZEYLERİ." , ss.73 - 86, 2019. 10.7827/TurkishStudies.14915
ISNAD Serin, Huseyin. "LİSE YÖNETİCİLERİNİN SİBER ZORBALIK FARKINDALIK DÜZEYLERİ". (2019), 73-86. https://doi.org/10.7827/TurkishStudies.14915
APA Serin H (2019). LİSE YÖNETİCİLERİNİN SİBER ZORBALIK FARKINDALIK DÜZEYLERİ. Turkish Studies - Educational Sciences , 14(2), 73 - 86. 10.7827/TurkishStudies.14915
Chicago Serin Huseyin LİSE YÖNETİCİLERİNİN SİBER ZORBALIK FARKINDALIK DÜZEYLERİ. Turkish Studies - Educational Sciences 14, no.2 (2019): 73 - 86. 10.7827/TurkishStudies.14915
MLA Serin Huseyin LİSE YÖNETİCİLERİNİN SİBER ZORBALIK FARKINDALIK DÜZEYLERİ. Turkish Studies - Educational Sciences , vol.14, no.2, 2019, ss.73 - 86. 10.7827/TurkishStudies.14915
AMA Serin H LİSE YÖNETİCİLERİNİN SİBER ZORBALIK FARKINDALIK DÜZEYLERİ. Turkish Studies - Educational Sciences . 2019; 14(2): 73 - 86. 10.7827/TurkishStudies.14915
Vancouver Serin H LİSE YÖNETİCİLERİNİN SİBER ZORBALIK FARKINDALIK DÜZEYLERİ. Turkish Studies - Educational Sciences . 2019; 14(2): 73 - 86. 10.7827/TurkishStudies.14915
IEEE Serin H "LİSE YÖNETİCİLERİNİN SİBER ZORBALIK FARKINDALIK DÜZEYLERİ." Turkish Studies - Educational Sciences , 14, ss.73 - 86, 2019. 10.7827/TurkishStudies.14915
ISNAD Serin, Huseyin. "LİSE YÖNETİCİLERİNİN SİBER ZORBALIK FARKINDALIK DÜZEYLERİ". Turkish Studies - Educational Sciences 14/2 (2019), 73-86. https://doi.org/10.7827/TurkishStudies.14915