Türkiye’nin Göller Bölgesi’nde Yetiştirilen Buğday Çeşitlerinin Bazı Kalite Özellikleri
Yıl: 2020 Cilt: 7 Sayı: 3 Sayfa Aralığı: 586 - 595 Metin Dili: Türkçe DOI: 10.30910/turkjans.663641 İndeks Tarihi: 22-11-2020
Türkiye’nin Göller Bölgesi’nde Yetiştirilen Buğday Çeşitlerinin Bazı Kalite Özellikleri
Öz: Bu çalışmada, Göller Bölgesi’nde yetiştirilen bazı yerel ve ticari buğday genotiplerinin öğütülmesiile elde edilen unların bazı kalite özellikleri incelenmiştir. Göller Bölgesi’nde yer alan Isparta ve Burdur ili,ilçe ve köylerinden 7 adet yerel, 12 adet tescilli ticari çeşitler olmak üzere toplam 19 adet (9 tanesiekmeklik, 10 tanesi makarnalık buğday çeşidi) buğday genotipi toplanmıştır. Buğday unu örneklerinde,kül, yaş öz, kuru öz, gluten indeks, sedimantasyon, gecikmeli sedimentasyon analizleri ile bu unlardanhazırlanan hamurlarda farinograf analizi, SMS/Kieffer hamur ve gluten uzayabilirlik analizi veDobraszczyk/Roberts hamur şişirme analizi yapılmıştır. Genotipler arasında, incelenen tüm özelliklerbakımından istatistiksel olarak önemli farklar (p<0.01) saptanmıştır. En yüksek yaş gluten (%36.17), kurugluten (%14.13), sedimantasyon (40 ml) ve gecikmeli sedimantasyon (49.3 ml) değerleri Bezostajaçeşidinde belirlenmiştir. Bezostaja buğday unu ile elde edilen hamurların reolojik özelliklerinin de diğergenotiplerden daha üstün olduğu saptanmıştır. Mirzabey, Sert Buğday (Bağıllı), Lavanta, Çeşit 1252 veKunduru-1149 çeşitlerinin süne zararına uğradığı tespit edilmiştir.
Anahtar Kelime: Some Quality Characteristics of Wheat Varieties Grown in Lake District of Turkey
Öz: This study was carried out to examine the some quality characteristics of flours obtained by milling of some local and commercial wheat genotypes cultivated in Lakes District. For this purpose, totaly 19 different wheat genotypes (7 of them landraces and 12 of them commercial wheat cultivars) were collected from the province of Isparta and Burdur which are located in the Lake District of Turkey. Ash, wet gluten, dry gluten, gluten index, sedimentation, delayed sedimentation, farinograph, SMS/Kieffer dough and gluten extensibility and Dobraszczyk/Roberts dough inflation analysis were performed on wheat flour and dough samples prepared from these wheat varieties. Significant differences (p<0.01) were found between genotypes in terms of all features examined. The highest wet gluten (36.17%), dry gluten (14.13%), sedimentation (40 ml) and delayed sedimentation (49.3 ml) values were determined in Bezostaja genotype. Also the rheological properties of this genotype were higher than that of the other genotypes. Mirzabey, Sert Buğday (Bağıllı), Lavanta, Çeşit 1252 and Kunduru-1149 were damaged by the sunn pest.
Anahtar Kelime: Belge Türü: Makale Makale Türü: Araştırma Makalesi Erişim Türü: Erişime Açık
- AACCI Methods. 2010. AACC International Approved Methods. 11th Edition. American Association of Cereal Chemists, Inc, St. Paul, Minnesota, USA.
- Alava, J.M., Sahi, S.S., Garcia-Alvarez, J., Turob, A., Chavez, J.A., Garcia, M.J. ve Salazar, J. 2007. Use of ultrasound for the determination of flour quality. Ultrasonics, 46: 270–276.
- Aydın, N., Bayramoğlu, H.O., Mut, Z. ve Özcan, H. 2005. Ekmeklik buğday (Triticum aestivum L.) çeşit ve hatlarinin karadeniz koşullarinda verim ve kalite özelliklerinin belirlenmesi. Tarım Bilimleri Dergisi, 11 (3): 257-262.
- Aydoğan, S., Akçacık, A.G., Şahin, M., Kaya, Y., Koç, H. ve Ekici, M. 2012. Ekmeklik buğday unlarında alveograf, farinograf ve miksografta ölçülen reolojik özellikler arasındaki ilişkinin belirlenmesi. Süleyman Demirel Üniversitesi Ziraat Fakültesi Dergisi, 7 (1): 74-82.
- Aydoğan, S., Akçacık, A.G., Şahin, M., Önmez, H., Demir, B. ve Yakışır, E. 2013. Ekmeklik buğday çeşitlerinde fizikokimyasal ve reolojik özelliklerin belirlenmesi. Tarla Bitkileri Merkez Araştırma Enstitüsü Dergisi, 22 (2): 74- 85.
- Chin, N.L. ve Campbell, G.M. 2005. Dough aeration and rheology: Part 2. Effects of flour type, mixing speed and total work input on aeration and rheology of bread dough. Journal of the Science of Food and Agriculture, 85: 2194-2202.
- Constantin G., Voicu G., Rusnescu C.O. ve Tefan E.M. 2011. Researches on Rheological Characteristics of Dough of Wheat Flour and their Changes During Storage. Bulletin UASVM Agriculture, 68(2)/2011.
- Çoşkuner, Y., Karababa, E. ve Ercan, R. 2011. Çukurova bölgesinde yetiştirilen bazi buğday çeşitlerinin iki katli yassi ekmek üretimine uygunluğunun belirlenmesi. Electronic Journal of Food Technologies 6 (1):1-12.
- Diepenbrock, W., Ellmer, F., & Leon, J. 2005. Ackerbau, Pflanzenbau und Planzenzüchtung, UTB2629, Verlag Eugen Ulmer, Stuttgart.
- Dizlek, H., Gül, H., Özer, M.S., Aksoy, M. ve Özkan, H. 2013. Çukurova Üniversitesi Ziraat Fakültesi Tarla Bitkileri Bölümü tarafından yetiştirilen 30 farklı ekmeklik buğday çeşidinin değerlendirilmesi I. Fiziksel ve teknolojik özellikler. Dünya Gıda Dergisi, 18 (1): 76-88.
- Dizlek, H., Gül, H., Özer, M.S., Aksoy, M. ve Özkan, H. 2014. Genetik olarak iyileştirilerek yetiştirilen 30 farklı ekmeklik buğday çeşidinin değerlendirilmesi II. reolojik ve ekmek özellikleri. Dünya Gıda Dergisi, 19 (7): 81-93.
- Egesel, C.Ö., Kahrıman F., Tayyar, Ş. ve Baytekin, H. 2009. Ekmeklik buğdayda un kalite özellikleri ile dane veriminin karşılıklı etkileşimleri ve uygun çeşit seçimi. Anadolu Tarım Bilim Dergisi, 24 (2): 76-83.
- Eser, D., Geçit, H.H., ve Emekliler, H.Y. 1987. Türkiye’nin tahil gen kaynaklari bakimindan önemi. Türkiye Tahıl Sempozyumu, Bursa (1987). Ss:347-352.
- Greenaway, W., Neustadt, M. H. ve Zeleny, L. 1965. Communication to the Editor: A test for stink bug damage in wheat. Cereal Chemistry, 42 (6): 577-579.
- Hazen, S.P.ve Ward, R.W. 1997. Variation in Soft Winter Wheat Characteristics Measured by the Single Kernel Characterization System. Crop Science, 37: 1079-1086.
- Kahrıman, F. ve Egesel, C.Ö. 2011. Farklı Ekmeklik Buğday Çeşitlerinin Agronomik ve Kalite Özellikleri Bakımından Değerlendirilmesi. Ordu Üniversitesi Bil. Tek. Derg., 1(1): 22-35.
- Kara, B. ve Akman, Z. 2008. Comparison of Yield and some Quality Components of Wheat Cultivars and Landraces. Turkish Journal of Field Crops, 13: 12-23.
- Kara, B., Dizlek, H., Uysal, N. ve Gül, H. 2009. Buğdayda geç dönemde azot uygulamasının tane protein ve unda bazı fizikokimyasal özelliklere etkisi. Süleyman Demirel Üniversitesi Fen Bilimleri Enstitüsü Dergisi, 13 (1): 25-32.
- Kieffer, R., Wieser, H., Henderson, M.H. ve Graveland, A. 1998. Correlations of the bread making performance of wheat flour with rheological measurements on a micro-scale. Journal of Cereal Science, 27: 53–60.
- Menderis, M., Atlı, A., Kökten, M. ve Kılıç, H. 2008. Gluten indeks değeri ve yaş gluten/protein oranı ile ekmeklik buğday kalite değerlendirilmesi. Harran Üniversitesi Ziraat Fakültesi Dergisi, 12 (3): 57-64.
- Meral, R., Yıldız, Ö. ve Doğan, İ.S. 2010. Unların reolojik özelliklerinin belirlenmesinde tekstür analiz cihazının kullanımı ve sonuçların ekstensograf değerleri ile karşılaştırılması. Gıda Teknolojileri Elektronik Dergisi, 5(3): 17-24.
- Munteanu M.G., Voicu G., Ungureanu N., Zăbavă B., Ionescu M., Constantin G.A. ve Istrate I. 2016. Methods for Determining the Characteristics of Flour and Dough. Conference: 5th International Conference on Thermal Equipment, Renewable Energy and Rural Development TE-RE-RD.
- Reçber, A. 2011. İleri Ekmeklik Buğday (Triticum aestivum L.) Hatlarinin Bazi Agronomik ve Kalite Özelliklerinin Belirlenmesi (Yüksek Lisans Tezi). Ege Üniversitesi, Fen Bilimleri Enstitüsü, 90s, İzmir.
- Sözen, E. ve Yağdı, K. 2005. Bazı İleri Makarnalik Buğday (Triticum durum Desf.) Hatlarinin Kalite Özelliklerinin Belirlenmesi. Uludağ Üniversitesi Ziraat Fakültesi Dergisi, 19(2): 69-81.
- Topdemir, P.Ç. 2004. Türkiye’de yetiştirilen bazi ekmeklik buğday çeşitlerinin un ve ekmek kalitelerinin belirlenmesi (Yüksek Lisans Tezi). Celal Bayar Üniversitesi, Fen Bilimleri Enstitüsü, İzmir.
- TÜİK. 2019. Türkiye İstatistik Kurumu (Erişim tarihi: 31.07.2019).
- Yağdı, K. 2004. Bursa Koşullarinda Geliştirilen Ekmeklik Buğday (Triticum aestivum L.) Hatlarinin Bazi Kalite Özelliklerinin Araştirilması. Uludağ Üniversitesi Ziraat Fakültesi Dergisi, 18 (1): 11-23.
| APA | GUL H, KARA B, ACUN S, ASLAN S, SAMUR A (2020). Türkiye’nin Göller Bölgesi’nde Yetiştirilen Buğday Çeşitlerinin Bazı Kalite Özellikleri. , 586 - 595. 10.30910/turkjans.663641 |
| Chicago | GUL HULYA,KARA Burhan,ACUN Sultan,ASLAN Sinem TÜRK,SAMUR Ayşe ÖZTÜRK Türkiye’nin Göller Bölgesi’nde Yetiştirilen Buğday Çeşitlerinin Bazı Kalite Özellikleri. (2020): 586 - 595. 10.30910/turkjans.663641 |
| MLA | GUL HULYA,KARA Burhan,ACUN Sultan,ASLAN Sinem TÜRK,SAMUR Ayşe ÖZTÜRK Türkiye’nin Göller Bölgesi’nde Yetiştirilen Buğday Çeşitlerinin Bazı Kalite Özellikleri. , 2020, ss.586 - 595. 10.30910/turkjans.663641 |
| AMA | GUL H,KARA B,ACUN S,ASLAN S,SAMUR A Türkiye’nin Göller Bölgesi’nde Yetiştirilen Buğday Çeşitlerinin Bazı Kalite Özellikleri. . 2020; 586 - 595. 10.30910/turkjans.663641 |
| Vancouver | GUL H,KARA B,ACUN S,ASLAN S,SAMUR A Türkiye’nin Göller Bölgesi’nde Yetiştirilen Buğday Çeşitlerinin Bazı Kalite Özellikleri. . 2020; 586 - 595. 10.30910/turkjans.663641 |
| IEEE | GUL H,KARA B,ACUN S,ASLAN S,SAMUR A "Türkiye’nin Göller Bölgesi’nde Yetiştirilen Buğday Çeşitlerinin Bazı Kalite Özellikleri." , ss.586 - 595, 2020. 10.30910/turkjans.663641 |
| ISNAD | GUL, HULYA vd. "Türkiye’nin Göller Bölgesi’nde Yetiştirilen Buğday Çeşitlerinin Bazı Kalite Özellikleri". (2020), 586-595. https://doi.org/10.30910/turkjans.663641 |
| APA | GUL H, KARA B, ACUN S, ASLAN S, SAMUR A (2020). Türkiye’nin Göller Bölgesi’nde Yetiştirilen Buğday Çeşitlerinin Bazı Kalite Özellikleri. Türk Tarım ve Doğa Bilimleri Dergisi, 7(3), 586 - 595. 10.30910/turkjans.663641 |
| Chicago | GUL HULYA,KARA Burhan,ACUN Sultan,ASLAN Sinem TÜRK,SAMUR Ayşe ÖZTÜRK Türkiye’nin Göller Bölgesi’nde Yetiştirilen Buğday Çeşitlerinin Bazı Kalite Özellikleri. Türk Tarım ve Doğa Bilimleri Dergisi 7, no.3 (2020): 586 - 595. 10.30910/turkjans.663641 |
| MLA | GUL HULYA,KARA Burhan,ACUN Sultan,ASLAN Sinem TÜRK,SAMUR Ayşe ÖZTÜRK Türkiye’nin Göller Bölgesi’nde Yetiştirilen Buğday Çeşitlerinin Bazı Kalite Özellikleri. Türk Tarım ve Doğa Bilimleri Dergisi, vol.7, no.3, 2020, ss.586 - 595. 10.30910/turkjans.663641 |
| AMA | GUL H,KARA B,ACUN S,ASLAN S,SAMUR A Türkiye’nin Göller Bölgesi’nde Yetiştirilen Buğday Çeşitlerinin Bazı Kalite Özellikleri. Türk Tarım ve Doğa Bilimleri Dergisi. 2020; 7(3): 586 - 595. 10.30910/turkjans.663641 |
| Vancouver | GUL H,KARA B,ACUN S,ASLAN S,SAMUR A Türkiye’nin Göller Bölgesi’nde Yetiştirilen Buğday Çeşitlerinin Bazı Kalite Özellikleri. Türk Tarım ve Doğa Bilimleri Dergisi. 2020; 7(3): 586 - 595. 10.30910/turkjans.663641 |
| IEEE | GUL H,KARA B,ACUN S,ASLAN S,SAMUR A "Türkiye’nin Göller Bölgesi’nde Yetiştirilen Buğday Çeşitlerinin Bazı Kalite Özellikleri." Türk Tarım ve Doğa Bilimleri Dergisi, 7, ss.586 - 595, 2020. 10.30910/turkjans.663641 |
| ISNAD | GUL, HULYA vd. "Türkiye’nin Göller Bölgesi’nde Yetiştirilen Buğday Çeşitlerinin Bazı Kalite Özellikleri". Türk Tarım ve Doğa Bilimleri Dergisi 7/3 (2020), 586-595. https://doi.org/10.30910/turkjans.663641 |
