Üstün Zekâlı ve Yetenekli Olan ve Üstün Zekâlı ve Yetenekli Olmayan Öğrencilerin Biyolojiye İlişkin Algılarının Karşılaştırılması: Metaforik Çalışma

Yıl: 2019 Cilt: 0 Sayı: 45 Sayfa Aralığı: 310 - 334 Metin Dili: Türkçe DOI: 10.9779/PUJE.2018.235 İndeks Tarihi: 29-12-2020

Üstün Zekâlı ve Yetenekli Olan ve Üstün Zekâlı ve Yetenekli Olmayan Öğrencilerin Biyolojiye İlişkin Algılarının Karşılaştırılması: Metaforik Çalışma

Öz:
Bu çalışmanın amacı, üstün zekalı ve yetenekli öğrenciler ile üstün zekalı ve yetenekli olmayan öğrencilerin biyoloji kavramına ilişkin algılarının metaforlar yardımı ile karşılaştırılmasıdır. Çalışma grubu, kolay ulaşılabilir durum örneklemesi yöntemi ile belirlenmiştir. Çalışma grubu 2014-2015 akademik yılı bahar döneminde, Marmara bölgesinin 2 farklı ilindeki Bilim ve Sanat Merkezlerine (BİLSEM) devam eden 82 üstün zekâlı ve yetenekli öğrenci ile Marmara bölgesinde bir ortaokul ile bir Teknik ve Mesleki Anadolu Lisesinde öğrenim gören üstün zekalı ve yetenekli olmayan 82 öğrenci ile gerçekleştirilmiştir. Çalışmada nitel araştırma desenlerinden olgubilim deseni kullanılmıştır. Verilerin analizinde içerik analizi kullanılmıştır. Her öğrencinin “Biyoloji……………. gibidir/benzer; çünkü……….....” cümlesini tamamlamasıyla veriler elde edilmiştir. Araştırma sonuçlarına göre, tüm katılımcıların biyoloji kavramına yönelik olarak çoğunlukla hayat/yaşam metaforlarını oluşturdukları gözlenmiş olup, biyolojiye yönelik olumlu bir algıya sahip oldukları tespit edilmiştir. Araştırmada; üstün zekalı ve yetenekli öğrencilerin üstün zekalı ve yetenekli olmayan öğrencilere göre biyolojiye yönelik daha fazla çeşitte metafor oluşturdukları belirlenmiştir. Ayrıca üstün zekalı ve yetenekli öğrencilerin üstün zekalı ve yetenekli olmayan öğrencilere göre biyolojinin merak uyandırıcı bir alan olduğunun daha fazla vurgulandığı tespit edilmiştir. Araştırmada üstün zekalı ve yetenekli öğrenciler ile üstün zekalı ve yetenekli olmayan öğrencilerin biyolojiye yönelik algıları arasında istatistiksel olarak anlamlı bir ilişki bulunamamıştır.
Anahtar Kelime:

The Comparison of Gifted and Talented Students and Non Gifted Students’ Perception of Biology: Metaphoric Study

Öz:
The aim of this study is to compare gifted and talented students and non-gifted students’ perception of Biology with the help of metaphors. Phenomenology Design from qualitative research designs is used in the study. The study group is decided through the method of convenience sampling. The study is fulfilled with the study group that consists of 82 gifted and talented students who have attended Science and Art Centre in two different cities of Marmara region and 82 non gifted students who have been studying in a secondary school and a Vocational and Technical Anatolian High school in Marmara region in the Spring term of 2014-2015 education year. The data is obtained through asking students to complete the sentence “Biology is like……….; because…………..” According to research results, it is observed that all participants usually create life and experience metaphors related to the concept of Biology and it is retained that the participants have a positive perception towards Biology. In the research, it is determined that gifted and talented students are able to create more various metaphors towards Biology than non-gifted students. Moreover, it is retained that gifted and talented students emphasize more than non-gifted ones that Biology is an intriguing field. In the research, there is not a statistically significant relationship found between the gifted and talented students and non-gifted ones’ perception of Biology
Anahtar Kelime:

Belge Türü: Makale Makale Türü: Araştırma Makalesi Erişim Türü: Erişime Açık
  • Açışlı, S. ve Kolomuç, A. (2012). Fen bilgisi öğretmen adaylarının fen branşlarına karşı tutumlarının incelenmesi. X. Ulusal Fen Bilimleri ve Matematik Eğitimi Kongresi, Niğde, 27-30 June 2012.
  • Akarsu, F. (2004). Üstün yetenekliler/Enderun: Üstün yetenekliler için saray okulu. 1. Türkiye Üstün Yetenekli Çocuklar Kongresi Seçilmiş Makaleler Kitabı, İstanbul: Çocuk Vakfı Yayınları, 127– 154.
  • Aktamış, H. ve Dönmez, G. (2016). Metaphoric perceptions of students’ towards science course, science, science teacher and scientist. Ondokuz Mayis University Journal of Faculty of Education, 35(1), 7- 30.
  • Akturan, U. ve Esen, A. (2008). Fenomenoloji, Nitel Araştırma Yöntemleri (Qualitative Research Methods), (eds. Baş, T. and Akturan, U.). Ankara: Seçkin Publishing.
  • Al-Zahrani, A. (2008). “Darwin’s metaphors revisited: Conceptual metaphors, conceptual blends, and idealized cognitive models in the theory of evolution”. Metaphor and Symbol, 23, 50–82.
  • Andrzej, K. K. (2002). “Grand metaphors of biology in the genome era”. Computers & Chemistry, 26(5), 397-401.
  • Ataman, A. (2009). Special needs children and introduction of special education. Gifted and talented children. Ankara: Gündüz Education and Publishing.
  • Baykoç, N. (2014). Üstün; akıl, zeka, deha, yetenek, dahiler-savantlar gelişimleri ve eğitimleri.. Ankara: Vize Yayıncılık.
  • Büyüköztürk, Ş., Çakmak E. K., Akgün, Ö. E., Karadeniz Ş. ve Demirel, F. (2011) Bilimsel araştırma yöntemleri Ankara: Pegem Academic Publishing
  • Cerit, Y. (2008). Öğretmen kavramı ile ilgili metaforlara ilişkin öğrenci, öğretmen ve yöneticilerin görüşleri. Journal of Turkish Educational Sciences, 6(4), 693-712.
  • Cerrah, L., Özsevgeç, T. ve Ayas, A. (2005). Knowledge level of prospective biology teachers on 11th grade national biology curriculum: Trabzon sample. Inonu University Journal of Education Faculty, 6(9), 15-25.
  • Çağlar, D. (2004). Üstün Zekâlı Çocukların Eğitim ve Öğretimi. 1. Türkiye Üstün Yetenekli Çocuklar Kongresi Üstün Yetenekli Çocuklar Seçilmiş Makaleler Kitabı, İstanbul: Çocuk Vakfı Yayınları, 265–274.
  • Davis, G.A. & Rimm S. B. (2004). Educated of the gifted and talented (Fifth Edition) Boston: Pearson Education.
  • Ekici, G. (2016). Determination of the preservice biology teachers’ perceptions of microscope: example for metaphor analysis. Ahi Evran Üniversitesi Kırşehir Eğitim Fakültesi Dergisi, 17(1), 615-636. Fredriksson, A. & Pelger, S. (2016). Metaphorical concepts in molecular biology students’ texts–a way to improve subject-matter understanding. Nordic Studies in Science Education, 12(1), 90-106.
  • Girmen, P. (2007). İlköğretim öğrencilerinin konuşma ve yazma sürecinde metaforlardan yararlanma durumları. Doktora tezi, Anadolu Üniversitesi, Eskişehir.
  • Guerrero, M. & Villamil, S. (2002). Metaphorical conceptualizations of ESL teaching and learning. Language Teaching Research, 6, 95-120.
  • Gül, Ş. ve Yeşilyurt, S. (2010). Ortaöğretim öğrencilerinin biyoloji ve biyoloji dersine yönelik tutumları (Pilot Uygulama), Mehmet Akif Ersoy Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 10(20), 28- 47.
  • Gürbüzoğlu Yalmancı, S. ve Aydın, A. (2013). Pre-servıce teachers’ metaphorical perceptions towards biology. Mustafa Kemal University Journal of Social Sciences Institute, 10(21), 208-223.
  • Harrison, A. G. & Treagust, D. F. (2006). Teaching and learning with analogies. In metaphor and analogy in science education, Springer Netherlands.
  • Heijkoop, M. E. A. (2013). The meaning secondary school students attribute to genome metaphors. Master thesis. Freudenthal Institute for Science and Mathematics Education Universiteit Utrecht, Faculteit Bètawetenschappen, http://dspace.library.uu.nl/handle/1874/267506.
  • Hellsten L. & Nerlich, B. (2011). “Synthetic biology: building the language for a new science brick by metaphorical brick”. New Genetics & Society, 30(4), 375–397.
  • Inbar, D. (1996). The free educational prison: Metaphors and images. Educational Research, 38(1), 77–92.
  • Jensen, F. N. (2006). Metaphors as a bridge to understanding educational and social contexts. International Journal of Qualitative Methods, 5(1), 1-17.
  • Jeppsson, F., Haglund, J., Amin, T. G. & Strömdahl, H. (2013). Exploring the use of conceptual metaphors in solving problems on entropy. Journal of the Learning Sciences, 22(1), 70-120.
  • Kahyaoğlu, M. ve Kırıktaş, H. (2016). Ortaöğretim ve üniversite öğrencilerinin “doğa” kavramına ilişkin algılarının metafor analizi yoluyla incelenmesi. Marmara Coğrafya Dergisi,, 33, 58-76.
  • Karaçam, S. ve Aydın, F. (2014). Ortaokul öğrencilerinin teknoloji kavramına ilişkin algılarının metafor analizi. Gaziantep University Journal of Social Sciences, 13(2), 545-572.
  • Kontaş, H. (2009). BİLSEM öğretmenlerinin program geliştirme ihtiyaçlarına ilişkin geliştirilen programın etkililiği. Doktora Tezi, Hacettepe, Ankara, Ankara.
  • Kontaş, H. (2010). Learning strategies of gifted elementary students. Elementary Education Online, 9(3), 1148–1158.
  • Kök, B. (2012). Üstün zekâlı ve yetenekli öğrencilerde farklılaştırılmış geometri öğretiminin yaratıcılığa, uzamsal yeteneğe ve başarıya etkisi. Doktora Tezi, İstanbul Üniversitesi, İstanbul.
  • Lakoff, G. (1993). The contemporary theory of metaphor. In A. Ortony (Ed.), Metaphor and thought (2nd ed.). Cambridge: Cambridge Univ. Press
  • Lakoff, G. & Johnson, M. (1980). Metaphors we live by. Chicago: University of Chicago Press.
  • Levent F. (2014). Üstün yetenekli çocukları anlamak. (2. Baskı). Ankara: Nobel Akademik Yayıncılık.
  • MEB BİLSEM Yönergesi, (2007). Milli Eğitim Bakanlığı Bilim ve Sanat Merkezleri Yönergesi. Retrieved from http://mevzuat.meb.gov.tr/html/25930.html.
  • Miles, M.B. & Huberman, A.M. (1994). Qualitative data analysis. Thousand Oaks, CA: Sage.
  • Ocak, G. ve Gündüz, M. (2006). Eğitim fakültesini yeni kazanan öğretmen adaylarının öğretmenlik mesleğine giriş dersini almadan önce ve aldıktan sonra öğretmenlik mesleği hakkındaki metaforlarının karşılaştırılması. Afyon Kocatepe University Social Sciences Journal, 8(2), 293-311.
  • Özarslan, M. (2015). Proje paydaşlarının BİLSEM biyoloji projeleri hakkındaki düşünceleri ve bu projelerin üstün zekalı ve yetenekli öğrencilerin biyoloji öğrenmeye yönelik motivasyonları ile bilimsel tutumlarına etkisi.. Doktora Tezi, Balıkesir Üniversitesi, Balıkesir.
  • Palancı, M. (2004). Üstün yetenekli öğrencilerin ihtiyaçlarını karşılamaya yönelik gerçeklik terapisi temelli okul rehberlik ve psikolojik danışma hizmetleri modeli. Üstün Yetenekli Çocuklar
  • Bildiriler Kitabı, İstanbul: Çocuk Vakfı Yayınları, I. Türkiye Üstün Yetenekli Çocuklar Kongresi Yayın Dizisi.
  • Pallant, J. (2001). SPSS survival manual. Maidenhead, PA: Open University Press.
  • Sak, U. (2012). Üstün zekâlılar: Özellikleri tanılanmaları 2. Baskı, Ankara: Vize Publishing.
  • Selvi, M. (2007). Biyoloji öğretmen adaylarının çevre kavramları ile ilgili algılamalarının değerlendirilmesi. Doktora Tezi, Gazi Üniversitesi, Ankara
  • Stuart T. & Beste, A. (2011) Farklı olduğumu biliyordum: Üstün yeteneklileri anlayabilmek, Ankara: Kök yayıncılık, 3. Baskı.
  • Strauss, S. (2009). A metaphor for DNA? New Scientist, 201(2696), 22.
  • TDK (2016). Büyük Türkçe sözlük, 14.07.2016 Retrieved from http://www.tdkterim.gov.tr/bts/.
  • Turhan Türkkan, B. ve Yeşilpınar Uyar, M. (2016). The metaphors of secondary school students towards the concept of “Mathematical problem”. Çukurova Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 45(1),99-130.
  • Tomlinson, C. A. (2015). Üstün zekâlı ve yetenekli öğrencilerin bulunduğu sınıflarda karma öğretim, Ankara: Anı Yayıncılık.
  • Tortop, H.S. (2015). Üstün zekâlılar eğitiminde farklılaştırılmış öğretim müfredat farklılaştırma modelleri. Düzce: Genç Bilge Yayıncılık.
  • Töremen, F. ve Döş, İ. (2009). İlköğretim öğretmenlerinin müfettişlik kavramına ilişkin metaforik algıları. International Journal of Educational Reform, 13(3), 295-306.
  • Ulukök, Ş., Bayram, K. ve Selvi, M. (2015). Pre-service science teachers’ mental ımages towards biology concept (Metaphor analysis sample). International Online Journal of Educational Sciences,7(3),244-259.
  • Van Tassel-Baska, J. & Stambaugh, T. (2009). Üstün zekâlı ve yetenekli öğrenciler için eğitim programı. İstanbul: Bilimsel Açılım Academic Publishing., 315–333.
  • Yapıcı, Ü. İ. (2015). Lise öğrencilerinin biyoloji kavramına ilişkin metaforik algıları. Electronic Journal of Social Sciences,14(55),139-147.
  • Yıldırım, A. ve Şimşek, H. (2008). Nitel araştırma yöntemleri (7.baskı). Ankara: Seçkin Yayıncılık.
APA Özarslan M (2019). Üstün Zekâlı ve Yetenekli Olan ve Üstün Zekâlı ve Yetenekli Olmayan Öğrencilerin Biyolojiye İlişkin Algılarının Karşılaştırılması: Metaforik Çalışma. , 310 - 334. 10.9779/PUJE.2018.235
Chicago Özarslan Murat Üstün Zekâlı ve Yetenekli Olan ve Üstün Zekâlı ve Yetenekli Olmayan Öğrencilerin Biyolojiye İlişkin Algılarının Karşılaştırılması: Metaforik Çalışma. (2019): 310 - 334. 10.9779/PUJE.2018.235
MLA Özarslan Murat Üstün Zekâlı ve Yetenekli Olan ve Üstün Zekâlı ve Yetenekli Olmayan Öğrencilerin Biyolojiye İlişkin Algılarının Karşılaştırılması: Metaforik Çalışma. , 2019, ss.310 - 334. 10.9779/PUJE.2018.235
AMA Özarslan M Üstün Zekâlı ve Yetenekli Olan ve Üstün Zekâlı ve Yetenekli Olmayan Öğrencilerin Biyolojiye İlişkin Algılarının Karşılaştırılması: Metaforik Çalışma. . 2019; 310 - 334. 10.9779/PUJE.2018.235
Vancouver Özarslan M Üstün Zekâlı ve Yetenekli Olan ve Üstün Zekâlı ve Yetenekli Olmayan Öğrencilerin Biyolojiye İlişkin Algılarının Karşılaştırılması: Metaforik Çalışma. . 2019; 310 - 334. 10.9779/PUJE.2018.235
IEEE Özarslan M "Üstün Zekâlı ve Yetenekli Olan ve Üstün Zekâlı ve Yetenekli Olmayan Öğrencilerin Biyolojiye İlişkin Algılarının Karşılaştırılması: Metaforik Çalışma." , ss.310 - 334, 2019. 10.9779/PUJE.2018.235
ISNAD Özarslan, Murat. "Üstün Zekâlı ve Yetenekli Olan ve Üstün Zekâlı ve Yetenekli Olmayan Öğrencilerin Biyolojiye İlişkin Algılarının Karşılaştırılması: Metaforik Çalışma". (2019), 310-334. https://doi.org/10.9779/PUJE.2018.235
APA Özarslan M (2019). Üstün Zekâlı ve Yetenekli Olan ve Üstün Zekâlı ve Yetenekli Olmayan Öğrencilerin Biyolojiye İlişkin Algılarının Karşılaştırılması: Metaforik Çalışma. Pamukkale Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 0(45), 310 - 334. 10.9779/PUJE.2018.235
Chicago Özarslan Murat Üstün Zekâlı ve Yetenekli Olan ve Üstün Zekâlı ve Yetenekli Olmayan Öğrencilerin Biyolojiye İlişkin Algılarının Karşılaştırılması: Metaforik Çalışma. Pamukkale Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi 0, no.45 (2019): 310 - 334. 10.9779/PUJE.2018.235
MLA Özarslan Murat Üstün Zekâlı ve Yetenekli Olan ve Üstün Zekâlı ve Yetenekli Olmayan Öğrencilerin Biyolojiye İlişkin Algılarının Karşılaştırılması: Metaforik Çalışma. Pamukkale Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, vol.0, no.45, 2019, ss.310 - 334. 10.9779/PUJE.2018.235
AMA Özarslan M Üstün Zekâlı ve Yetenekli Olan ve Üstün Zekâlı ve Yetenekli Olmayan Öğrencilerin Biyolojiye İlişkin Algılarının Karşılaştırılması: Metaforik Çalışma. Pamukkale Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi. 2019; 0(45): 310 - 334. 10.9779/PUJE.2018.235
Vancouver Özarslan M Üstün Zekâlı ve Yetenekli Olan ve Üstün Zekâlı ve Yetenekli Olmayan Öğrencilerin Biyolojiye İlişkin Algılarının Karşılaştırılması: Metaforik Çalışma. Pamukkale Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi. 2019; 0(45): 310 - 334. 10.9779/PUJE.2018.235
IEEE Özarslan M "Üstün Zekâlı ve Yetenekli Olan ve Üstün Zekâlı ve Yetenekli Olmayan Öğrencilerin Biyolojiye İlişkin Algılarının Karşılaştırılması: Metaforik Çalışma." Pamukkale Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 0, ss.310 - 334, 2019. 10.9779/PUJE.2018.235
ISNAD Özarslan, Murat. "Üstün Zekâlı ve Yetenekli Olan ve Üstün Zekâlı ve Yetenekli Olmayan Öğrencilerin Biyolojiye İlişkin Algılarının Karşılaştırılması: Metaforik Çalışma". Pamukkale Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi 45 (2019), 310-334. https://doi.org/10.9779/PUJE.2018.235