Dünya Sağlık Örgütü ve Uluslararasi Sağlık Tüzüğü: COVID-19 Örneğinde Uluslararası Hukukta Salgın Hastalıklarla Mücadele
Yıl: 2020 Cilt: 78 Sayı: 2 Sayfa Aralığı: 983 - 1007 Metin Dili: Türkçe DOI: 10.26650/mecmua.2020.78.2.0023 İndeks Tarihi: 28-02-2021
Dünya Sağlık Örgütü ve Uluslararasi Sağlık Tüzüğü: COVID-19 Örneğinde Uluslararası Hukukta Salgın Hastalıklarla Mücadele
Öz: Bu makalede halihazırda yaşanmakta olan COVID-19 salgın hastalığı ile uluslararası mücadelede başrolü oynayan Dünya Sağlık Örgütü ve onun salgınları tespit ve kontrol altına almada en önemli normatif düzenleme aracı olan Uluslararası Sağlık Tüzüğü incelenmektedir. Bu çerçevde ilk olarak Örgüt’ün kurulmasına giden tarihsel süreç kısaca açıklanmakta ve kurucu andlaşmasında düzenlenmiş olan organları ve bunların yetkileri ele alınmaktadır. İkinci kısımda söz konusu Sağlık Tüzüğü çerçevesinde salgın hastalıklarla ilgili Örgüt’ün yetki ve sorumlulukları ile üye devletlerin yükümlülükleri analiz edilmektedir. Son kısımda ise Örgüt’ün halihazırdaki salgın sürecini yönetirken kendisine yöneltilen birtakım eleştiriler dikkate alınarak bunların uluslararası hukuk bakımından ne tür sonuçlar doğurabileceği tartışılmaktadır.
Anahtar Kelime: World Health Organization and International Health Regulations: The COVID-19 Case And Combating Epidemics Under International Law
Öz: This article examines the World Health Organization (WHO), which plays the biggest role in combating the current COVID-19 pandemic. The WHO likewise provides for International Health Regulations as its most important normative regulatory measure for confirming and controlling pandemics. In the first section, the historical background leading to the establishment of the WHO and its organs and their powers that are established by the constitution is explained. In the second section of this article, the WHO’s powers and responsibilities and the member states’ obligations for pandemics are analyzed in the context of International Health Regulations. The last section considers some criticism leveled against the WHO for handling the current pandemic. It shall also discuss possible international legal consequences that may arise from the same.
Anahtar Kelime: Belge Türü: Makale Makale Türü: Araştırma Makalesi Erişim Türü: Erişime Açık
- Beigbeder, Yves ‘World Health Organization’, Max Planck Encyclopedias of International Law, (OUP 2013)
- Bergkamp, Lucas ‘State Liability for Failure to Control the COVID-19 Epidemic: International and Dutch Law’ (2020) 11(2) European Journal of Risk Regulation 343-49
- Broberg, Morten ‘A Critical Appraisal of the World Health Organization’s International Health Regulations (2005) in Times of Pandemic: It is Time for Revision’ (2020) 11(2) European Journal of Risk Regulation 201-209.
- Bogdandy, Armin von ve Villarreal, Pedro A ‘International Law on Pandemic Response: A First Stocktaking in Light of the Coronavirus Crisis’, MPIL Research Paper Series No 2020-07
- Coco, Antonio ve de Souza Talita ‘Due Diligence and COVID-19: States’ Duties to Prevent and Halt the Coronavirus Outbreak’ (EJIL Talk! 24 March 2020) <https://www.ejiltalk.org/part-i-due-diligence- and-covid-19-states-duties-to-prevent-and-halt-the-coronavirus-outbreak/> Eriş̧im Tarihi 15 June 2020.
- De Herdt, Sandrine ‘A Reference to the ICJ for an Advisory Opinion over COVID-19 Pandemic’, (EJIL Talk! 20 May 2020) <https://www.ejiltalk.org/a-reference-to-the-icj-for-an-advisory-opinion-over-covid-19-pandemic/> Eriş̧im Tarihi 15 June 2020.
- Dünya Sağlık Örgütü, Uluslararası Sağlık Tüzüğü (2005), (2. basım, Dünya Sağlık Örgütü, 2008)
- Eccleston-Turner, Mark ‘Declaration of a Public Health Emergency of International Concern in International Law’, <http://opiniojuris.org/2020/03/31/covid-19-symposium-the-declaration-of-a-public-health-emergency-of-international-concern-in-international-law/> Eriş̧im Tarihi 10 June 2020.
- Gasbarri, Lorenzo ‘The Failure to Pursue the Mandates of International Organizations in the Midst of the COVID-19 Pandemic’, (EJIL Talk! 27 May 2020) <https://www.ejiltalk.org/the-failure-to-pursue-the-mandates-of-international-organizations-in-the-midst-of-the-covid-19-pandemic/> Eriş̧im Tarihi 15 June 2020.
- Habibi et al, “Do not violate the International Health Regulations during the COVID-19 outbreak”, (29 February 2020) 395 <www.thelancet.com> 664-66
- Kurtdarcan, Bleda ve Mumcu, Özgür ‘COVID-19’un Düşü̧ündürdükleri: Uluslararası Hukukun Pandemiyle Mücadele Rejimine Genel Bir Bakış̧’, (2020) 19(1) Galatasaray Üniv. Hukuk Fakültesi Dergisi 165-86
- Samancı, Uğur ‘Uluslararası Sağlık Tüzüğü (2005) ve Hukuki Niteliği’, (2014) 16(2) DEÜ Hukuk Fakültesi Dergisi 113-169
- Samancı, Uğur ‘Dünya Sağlık Örgütü ve Normatif İş̧levi’, (2016) 18(1) DEÜ SBE Dergisi, 55-89
- Schermers, Henry G ve Blokker, Niels M International Institutional Law, (5. baskı, Martinus Nijhof 2011)
- Taylor, Allyn L. ve Habibi, Roojin ‘The Collapse of Global Cooperation under the WHO International Health Regulations at the Outset of COVID-19: Sculpting the Future of Global Health Governance’ 2020 24 (15) Asil Insights 3 <https://www.asil.org/insights/volume/24/ issue/15/collapse-global-cooperation-under-who-international-health-regulations > Eriş̧im Tarihi 20 June 2020.
- Telesetsky, Anastasia ‘International Governance of Global Health Pandemics’ (2020) 24(3) Asil Insights 2 <https://www.asil.org/insights/volume/24/issue/3/international-governance-global-health-pandemics > Eriş̧im Tarihi 20 June 2020.
- Tonti, Lauren ‘International Heaş̧th Regulations: The Past and the Present, But What Future’ 2020 Harvard International Law Journal <https://harvardilj.org/2020/04/the-international-health-regulations-the-past-and-the-present-but-what-future/> Eriş̧im Tarihi 15 June 2020.
- Villarreal, Pedro A ‘Pandemic Intrigue in Geneva: COVID-19 and the 73rd World Health Assembly’, (EJIL Talk! 22 May 2020) <https://www.ejiltalk.org/pandemic-intrigue-in-geneva-covid-19-and-the-73rd-world-health-assembly/> Eriş̧im Tarihi 15 June 2020
| APA | Kaya İ, SIMSEK G (2020). Dünya Sağlık Örgütü ve Uluslararasi Sağlık Tüzüğü: COVID-19 Örneğinde Uluslararası Hukukta Salgın Hastalıklarla Mücadele. , 983 - 1007. 10.26650/mecmua.2020.78.2.0023 |
| Chicago | Kaya İbrahim,SIMSEK GALIP ENGIN Dünya Sağlık Örgütü ve Uluslararasi Sağlık Tüzüğü: COVID-19 Örneğinde Uluslararası Hukukta Salgın Hastalıklarla Mücadele. (2020): 983 - 1007. 10.26650/mecmua.2020.78.2.0023 |
| MLA | Kaya İbrahim,SIMSEK GALIP ENGIN Dünya Sağlık Örgütü ve Uluslararasi Sağlık Tüzüğü: COVID-19 Örneğinde Uluslararası Hukukta Salgın Hastalıklarla Mücadele. , 2020, ss.983 - 1007. 10.26650/mecmua.2020.78.2.0023 |
| AMA | Kaya İ,SIMSEK G Dünya Sağlık Örgütü ve Uluslararasi Sağlık Tüzüğü: COVID-19 Örneğinde Uluslararası Hukukta Salgın Hastalıklarla Mücadele. . 2020; 983 - 1007. 10.26650/mecmua.2020.78.2.0023 |
| Vancouver | Kaya İ,SIMSEK G Dünya Sağlık Örgütü ve Uluslararasi Sağlık Tüzüğü: COVID-19 Örneğinde Uluslararası Hukukta Salgın Hastalıklarla Mücadele. . 2020; 983 - 1007. 10.26650/mecmua.2020.78.2.0023 |
| IEEE | Kaya İ,SIMSEK G "Dünya Sağlık Örgütü ve Uluslararasi Sağlık Tüzüğü: COVID-19 Örneğinde Uluslararası Hukukta Salgın Hastalıklarla Mücadele." , ss.983 - 1007, 2020. 10.26650/mecmua.2020.78.2.0023 |
| ISNAD | Kaya, İbrahim - SIMSEK, GALIP ENGIN. "Dünya Sağlık Örgütü ve Uluslararasi Sağlık Tüzüğü: COVID-19 Örneğinde Uluslararası Hukukta Salgın Hastalıklarla Mücadele". (2020), 983-1007. https://doi.org/10.26650/mecmua.2020.78.2.0023 |
| APA | Kaya İ, SIMSEK G (2020). Dünya Sağlık Örgütü ve Uluslararasi Sağlık Tüzüğü: COVID-19 Örneğinde Uluslararası Hukukta Salgın Hastalıklarla Mücadele. İstanbul hukuk mecmuası, 78(2), 983 - 1007. 10.26650/mecmua.2020.78.2.0023 |
| Chicago | Kaya İbrahim,SIMSEK GALIP ENGIN Dünya Sağlık Örgütü ve Uluslararasi Sağlık Tüzüğü: COVID-19 Örneğinde Uluslararası Hukukta Salgın Hastalıklarla Mücadele. İstanbul hukuk mecmuası 78, no.2 (2020): 983 - 1007. 10.26650/mecmua.2020.78.2.0023 |
| MLA | Kaya İbrahim,SIMSEK GALIP ENGIN Dünya Sağlık Örgütü ve Uluslararasi Sağlık Tüzüğü: COVID-19 Örneğinde Uluslararası Hukukta Salgın Hastalıklarla Mücadele. İstanbul hukuk mecmuası, vol.78, no.2, 2020, ss.983 - 1007. 10.26650/mecmua.2020.78.2.0023 |
| AMA | Kaya İ,SIMSEK G Dünya Sağlık Örgütü ve Uluslararasi Sağlık Tüzüğü: COVID-19 Örneğinde Uluslararası Hukukta Salgın Hastalıklarla Mücadele. İstanbul hukuk mecmuası. 2020; 78(2): 983 - 1007. 10.26650/mecmua.2020.78.2.0023 |
| Vancouver | Kaya İ,SIMSEK G Dünya Sağlık Örgütü ve Uluslararasi Sağlık Tüzüğü: COVID-19 Örneğinde Uluslararası Hukukta Salgın Hastalıklarla Mücadele. İstanbul hukuk mecmuası. 2020; 78(2): 983 - 1007. 10.26650/mecmua.2020.78.2.0023 |
| IEEE | Kaya İ,SIMSEK G "Dünya Sağlık Örgütü ve Uluslararasi Sağlık Tüzüğü: COVID-19 Örneğinde Uluslararası Hukukta Salgın Hastalıklarla Mücadele." İstanbul hukuk mecmuası, 78, ss.983 - 1007, 2020. 10.26650/mecmua.2020.78.2.0023 |
| ISNAD | Kaya, İbrahim - SIMSEK, GALIP ENGIN. "Dünya Sağlık Örgütü ve Uluslararasi Sağlık Tüzüğü: COVID-19 Örneğinde Uluslararası Hukukta Salgın Hastalıklarla Mücadele". İstanbul hukuk mecmuası 78/2 (2020), 983-1007. https://doi.org/10.26650/mecmua.2020.78.2.0023 |
