Yıl: 2020 Cilt: 52 Sayı: 52 Sayfa Aralığı: 400 - 419 Metin Dili: Türkçe DOI: 10.15285/maruaebd.559884 İndeks Tarihi: 05-04-2021

Göç konusunun sözlü tarih yöntemiyle işlenmesine yönelik bir araştırma

Öz:
Bu araştırmanın amacı sözlü tarih yöntemi kullanılarak öğrencilerin göç konusunu öğrenmelerini, anlamalarını, göçlerin neden sonuçlarını öğrenmeleri ve göç edenlerle empati yapmalarını sağlamaktır. Bu çalışmada nitel araştırma yöntemi kullanılmıştır. Araştırmada eylem araştırması deseni kullanılmıştır. Araştırmanın katılımcılarını İstanbul ili Küçükçekmece ilçesinde bir ortaokulda kolay ulaşılabilir örneklem yöntemi kullanılarak seçilen otuz 7. sınıf öğrencisi oluşturmuştur. Araştırma sürecinde öğrencilere 45 Balkan göçmeni ile sözlü tarih görüşmesi yaptırılmıştır. Sözlü tarih çalışması yapılmadan önce öğrencilerin göçlerle ilgili bilgilerini ve bakış açılarını tespit etmek için ön değerlendirme çalışması yapılmıştır. Daha sonra öğrencilere uzman kişi tarafından sözlü tarih eğitimi verilmiştir. Araştırmada veri toplama formu olarak öğretmenin rehberliğinde öğrenciler tarafından geliştirilen yarı yapılandırılmış görüşme formu kullanılmıştır. Öğrenciler tarafından sözlü tarih çalışmaları gerçekleştirildikten sonra öğrencilerin göçlerle ilgili bilgileri ve bakış açıları son değerlendirme yapılarak tespit edilmiştir. Öğrencilerin ön değerlendirme ve son değerlendirme sorularına verdikleri cevaplar betimsel analiz yöntemiyle incelenmiştir. Verilerin analizi sonucunda öğrencilerin ön değerlendirmede göçlere ilişkin olarak bilgilerinin ders bağlamında anlatılanlarla sınırlı olduğu, göçlerin nedenlerine yönelik olarak daha çok ekonomik nedenleri ön plana çıkardıkları sonucuna varılmıştır. Sözlü tarih uygulaması yapıldıktan sonra yapılan değerlendirmede ise öğrencilerin göçler ile ilgili bilgilerinin arttığı, göçlerin nedenlerine yönelik olarak ekonomik nedenlerin yanında, dini, kültürel nedenlere de yer verdikleri görülmüştür. Öğrencilerin göç edenlerin çektikleri zorluklara ve yaşadıklarına ilişkin olarak bilgilerinin arttığı ve göç edenlerle empati kurma eğilimi gösterdikleri sonucuna ulaşılmıştır. Ayrıca öğrencilerin sözlü tarih uygulamasına ilişkin olarak olumlu bir bakış açısı geliştirdikleri tespit edilmiştir.
Anahtar Kelime:

A research aiming on processing the subject of migration through oral history method

Öz:
The purpose of this study is to make students understand migrations, learning migration, learn the reasons-causes of migrations and empathize with immigrants by use of oral history method. Qualitative research method was used in this study. Action research design was used in the study. Participants of the study consisted of thirty 7th grade students chosen from a middle school in Küçükçekmece county of Istanbul using convenience sampling method. During the research process, students had an oral history interview with 45 Balkan immigrants. Pre assessment study was performed prior to oral history study in order to determine the knowledge and perspective of students regarding migrations. Later on, the students received an oral history education by a specialist. In the study, semi-structured interview forms developed by the students under the guidance of their teacher were used as the data collection form. After conducting oral history studies by the students, knowledge and perspective of the students regarding migrations were determined with a final assessment. Students’ answers to pre assessment and final assessment questions were examined through descriptive analysis method. Upon analysis of the data, it was concluded that the knowledge of students regarding migrations in the pre assessment was limited to what was told within the context of the class and that they spotlighted economic reasons regarding the causes of migration. It was determined that the students had a limited understanding of the challenges and hardships that immigrants face. In the assessment after the oral history practice, it was noticed that the students’ knowledge of migrations increased and that they included religious and cultural reasons as well as economic reasons as for the causes of migrations. It was concluded that the students’ knowledge of the challenges and hardships immigrants face increased and that they showed tendency towards empathizing with immigrants. Also, it was established that the students showed a positive perspective towards oral history practice.
Anahtar Kelime:

Belge Türü: Makale Makale Türü: Araştırma Makalesi Erişim Türü: Erişime Açık
  • Abrams, L. (2016). Oral history teory. New York: Routledge.
  • Açıkalın, M. (2018). Araştırmaya dayalı sosyal bilgiler öğretimi. İstanbul: Yeni İnsan Yayınevi.
  • Akçalı, A. A., ve Aslan, E. (2012). Tarih öğretiminin iyileştirilmesi yolunda alternatif bir yöntem: sözlü tarih. Kastamonu Eğitim Dergisi, 20(2), 669-688.
  • Caunce, S. (2008). Sözlü tarih ve yerel tarihçi. (Çev. Bilmez Bülent Can ve Alper Yalçınkaya). İstanbul: Tarih Vakfı Yurt Yayınları.
  • Demircioğlu, İ. H. (2005). Sözlü tarihin bir öğretim yaklaşımı olarak tarih derslerinde kullanımı. II. Sosyal Bilimler Eğitimi Kongresi, s. 310-315.
  • Demircioğlu, İ. H. (2007). Tarih öğretiminde öğrenci merkezli yaklaşımlar. Ankara: Anı yayıncılık.
  • Dere, İ., ve Alkaya, S. (2017). Sosyal bilgiler derslerinde tıp tarihi konularının sözlü tarihle öğretimi. Journal of History Culture and Art Research, 6(6), 504-522.
  • Dere, İ., ve Dinç, E . (2018). Yapılandırmacı Bir Öğrenme ve Öğretme Yöntemi Olarak Sözlü Tarihin Sosyal Bilgiler Derslerine Entegrasyonu. İnönü Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 19 (2), 115-127.
  • Erlandson, D. A., Harris, E. L., Skipper, B. L., & Allen, S. D. (1993). Doing naturalistic inquiry: A guide to
  • methods. Beverly Hills, CA: Sage.
  • Gazel, A. A. (2015). Tarih öğretiminde öğrenci merkezli bir yaklaşım olarak sözlü tarih, (Ed. Muammer Demirel) Tarih Öğretim Yöntemleri (s.109-116). Ankara: Pegem Akademi Yayıncılık
  • Güçlü, M. (2013). Eğitim tarihi araştırmalarında sözlü tarih uygulaması. Türk Eğitim Bilimleri Dergisi, 11(1), 100-113.
  • Haggerty, P. M. (2000). Oral history: let their voices be heard. linking learning with life. national dropout prevention center. Washington.
  • İncegül, S. (2010). Sosyal bilgiler dersinde örnek bir sözlü tarih uygulaması. Marmara Üniversitesi Eğitim Bilimleri Enstitüsü. Yayınlanmamış Yüksek Lisans Tezi. İstanbul.
  • Kabapınar, Y. (2012). Kuramdan Uygulamaya Hayat Bilgisi ve Sosyal Bilgiler Öğretimi. Ankara: Pegem Akademi Yayıncılık.
  • Kaplan, E. (2005). İlköğretim öğrencilerinin tarihsel düşünce becerilerinin sözlü tarih çalışmalarıyla geliştirilmesi. Marmara Üniversitesi Eğitim Bilimleri Enstitüsü. Yayınlanmamış Yüksek Lisans Tezi. İstanbul.
  • Karadeniz, H. (2019). Beşinci sınıf öğrencilerinin sosyal bilgiler dersinde misafirperverlik değerindeki değişim ve sürekliliğe ilişkin değerlendirmeleri. Sakarya Üniversitesi Eğitim Bilimleri Enstitüsü. Yayınlanmamış Yüksek Lisans Tezi. Sakarya
  • Kaya, M. (2013). Sosyal bilgiler dersinde kullanılabilecek bir öğretim yöntemi olarak sözlü tarih: Amaç, içerik, uygulama. Marmara Üniversitesi Eğitim Bilimleri Enstitüsü. Yayınlanmamış Yüksek Lisans Tezi. İstanbul.
  • Kılıç, A. (2018). Hayat bilgisi dersi, “dün, bugün, yarın” temasında sözlü ve yerel tarih etkinliklerinin değerlendirilmesi. İstanbul Üniversitesi Eğitim Bilimleri Enstitüsü. Yayınlanmamış Yüksek Lisans Tezi. İstanbul.
  • Kumru, G. (2009). Tarih öğretimi açısından sözlü tarih yazımı: Karaca Ahmet Dergâhı örneği. Marmara Üniversitesi Eğitim Bilimleri Enstitüsü. Yayınlanmamış Yüksek Lisans Tezi İstanbul.
  • Küpüç, E. (2014). Sözlü tarih kavramı ve sözlü tarih öğretimindeki rolü. Yüzüncü Yıl Üniversitesi Eğitim Bilimleri Enstitüsü. Yayınlanmamış Yüksek Lisans Tezi. Van.
  • Mert, B. (2019). Sosyal bilgiler öğretiminde sözlü ve yerel tarih uygulamalarının öğrencilerin kavramsal başarılarına ve farkındalık oluşturmalarına etkisi. Recep Tayyip Erdoğan Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü. Yayınlanmamış Yüksek Lisans Tezi. Rize.
  • Özer, E. (2012). Sosyal bilgiler dersinde yerel ve sözlü tarih etkinliklerinin programlanması. Konya Üniversitesi Eğitim Bilimleri Enstitüsü. Yayınlanmamış Yüksek Lisans Tezi. Konya.
  • Öztürkmen, A. (2001). Sözlü tarih: Yeni bir disiplinin cazibesi. Toplum ve Bilim Dergisi, (91) 115 – 121.
  • Sarı, İ. (2007). Sosyal bilgiler öğretiminde sözlü tarih etkinliklerinin öğrenci başarı, beceri ve tutumlarına etkisi.
  • Gazi Üniversitesi Eğitim Bilimleri Enstitüsü. Yayınlanmamış Doktora Tezi. Ankara.
  • Somersan, S. (2015). Sözlü tarih, araştırmacılık ve tarih yazımına katılım. (Hazl. S. Özbaran). Tarih Öğretimi ve Ders Kitapları 1994 Buca Sempozyumu (s. 368-379, 2. Baskı). İstanbul: Tarih Vakfı Yayınları.
  • Şahin, S. (2019). İlkokul 4. sınıf sosyal bilgiler ersinde sözlü tarih uygulamalarının etkililiği ve önemi. Recep Tayyip Erdoğan Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü. Yayınlanmamış Yüksek Lisans Tezi. Rize.
  • Şimşek, H. ve Yıldırım, A. (2008). Sosyal bilimlerde nitel araştırma yöntemleri. Ankara: Seçkin Yayıncılık.
  • Şimşek, H. ve Yıldırım, A. (2013). Sosyal bilimlerde nitel araştırma yöntemleri. Ankara: Seçkin Yayıncılık.
  • Thompson, P. (1999). Geçmişin sesi. (Çev. Şehnaz Layıkel). İstanbul: Tarih Vakfı Yurt Yayınları.
  • Yazıcı, F., ve Mert, G. (2017). Sözlü tarih yönteminin 4. sınıf düzeyinde etkililiği. Turkish History Education Journal, 6(2), 324-342.
APA YILMAZ A, AYAYDIN Y (2020). Göç konusunun sözlü tarih yöntemiyle işlenmesine yönelik bir araştırma. , 400 - 419. 10.15285/maruaebd.559884
Chicago YILMAZ ALI,AYAYDIN YAKUP Göç konusunun sözlü tarih yöntemiyle işlenmesine yönelik bir araştırma. (2020): 400 - 419. 10.15285/maruaebd.559884
MLA YILMAZ ALI,AYAYDIN YAKUP Göç konusunun sözlü tarih yöntemiyle işlenmesine yönelik bir araştırma. , 2020, ss.400 - 419. 10.15285/maruaebd.559884
AMA YILMAZ A,AYAYDIN Y Göç konusunun sözlü tarih yöntemiyle işlenmesine yönelik bir araştırma. . 2020; 400 - 419. 10.15285/maruaebd.559884
Vancouver YILMAZ A,AYAYDIN Y Göç konusunun sözlü tarih yöntemiyle işlenmesine yönelik bir araştırma. . 2020; 400 - 419. 10.15285/maruaebd.559884
IEEE YILMAZ A,AYAYDIN Y "Göç konusunun sözlü tarih yöntemiyle işlenmesine yönelik bir araştırma." , ss.400 - 419, 2020. 10.15285/maruaebd.559884
ISNAD YILMAZ, ALI - AYAYDIN, YAKUP. "Göç konusunun sözlü tarih yöntemiyle işlenmesine yönelik bir araştırma". (2020), 400-419. https://doi.org/10.15285/maruaebd.559884
APA YILMAZ A, AYAYDIN Y (2020). Göç konusunun sözlü tarih yöntemiyle işlenmesine yönelik bir araştırma. Marmara Üniversitesi Atatürk Eğitim Fakültesi Eğitim Bilimleri Dergisi, 52(52), 400 - 419. 10.15285/maruaebd.559884
Chicago YILMAZ ALI,AYAYDIN YAKUP Göç konusunun sözlü tarih yöntemiyle işlenmesine yönelik bir araştırma. Marmara Üniversitesi Atatürk Eğitim Fakültesi Eğitim Bilimleri Dergisi 52, no.52 (2020): 400 - 419. 10.15285/maruaebd.559884
MLA YILMAZ ALI,AYAYDIN YAKUP Göç konusunun sözlü tarih yöntemiyle işlenmesine yönelik bir araştırma. Marmara Üniversitesi Atatürk Eğitim Fakültesi Eğitim Bilimleri Dergisi, vol.52, no.52, 2020, ss.400 - 419. 10.15285/maruaebd.559884
AMA YILMAZ A,AYAYDIN Y Göç konusunun sözlü tarih yöntemiyle işlenmesine yönelik bir araştırma. Marmara Üniversitesi Atatürk Eğitim Fakültesi Eğitim Bilimleri Dergisi. 2020; 52(52): 400 - 419. 10.15285/maruaebd.559884
Vancouver YILMAZ A,AYAYDIN Y Göç konusunun sözlü tarih yöntemiyle işlenmesine yönelik bir araştırma. Marmara Üniversitesi Atatürk Eğitim Fakültesi Eğitim Bilimleri Dergisi. 2020; 52(52): 400 - 419. 10.15285/maruaebd.559884
IEEE YILMAZ A,AYAYDIN Y "Göç konusunun sözlü tarih yöntemiyle işlenmesine yönelik bir araştırma." Marmara Üniversitesi Atatürk Eğitim Fakültesi Eğitim Bilimleri Dergisi, 52, ss.400 - 419, 2020. 10.15285/maruaebd.559884
ISNAD YILMAZ, ALI - AYAYDIN, YAKUP. "Göç konusunun sözlü tarih yöntemiyle işlenmesine yönelik bir araştırma". Marmara Üniversitesi Atatürk Eğitim Fakültesi Eğitim Bilimleri Dergisi 52/52 (2020), 400-419. https://doi.org/10.15285/maruaebd.559884