5. Sınıf Sosyal Bilgiler Dersi Öğretim Programında Yer Alan Kazanımların Güncelleştirilmiş Bloom Taksonomisine Göre İncelenmesi
Yıl: 2020 Cilt: 15 Sayı: 1 Sayfa Aralığı: 113 - 125 Metin Dili: Türkçe İndeks Tarihi: 04-05-2021
5. Sınıf Sosyal Bilgiler Dersi Öğretim Programında Yer Alan Kazanımların Güncelleştirilmiş Bloom Taksonomisine Göre İncelenmesi
Öz: Bilişsel öğrenme alanına ilişkin Bloom'un ortaya koyduğu taksonomi, öğrenme-öğretme süreçlerindesistematik sınıflandırmayı ortaya koyan bir kuram olarak uzun süredir yaygın olarak kullanılmaktadır.Günümüzde öğrencinin öğrenme sürecinde aktif katılımını sağlayan, kendi öğrenmesinden sorumlu olduğuve bilginin keşfedilip yapılandırıldığı bir süreç olan öğrenci merkezli eğitim anlayışının ön plana çıktığıgörülmektedir. Bu sebeple günümüzde Bloom’un bilişsel alan sınıflamasının uygulanmasına yönelik çeşitlieleştiriler yapılarak birtakım yeniliklerin yapılması gerektiği düşülmüştür. Bloom taksonomisinde bilişselsüreçlerin basitten karmaşığa tek boyutta sıralanmasının önemli bir eksiklik olduğu ifade edilerekdeğerlendirme basamağının sentez basamağından daha karmaşık olmadığı ve sentez basamağınındeğerlendirme basamağını da kapsadığı belirtilmiştir. Yapılan bu değişiklikler sonrasında orijinal taksonomi“Bilgi Boyutu” ve “Bilişsel Süreç Boyutları” olmak üzere iki farklı boyutta ele alınmıştır. Böylece, ikiboyutlu revize edilmiş taksonomi, bilişsel öğrenmeleri sadece bilgi açısından değil aynı zamanda süreçaçısından da değerlendirmeye imkân tanıdığı görülmektedir. Bu çalışma ile 2017-2018 eğitim-öğretimyılında uygulamaya konulan 5. Sınıf Sosyal Bilgiler Dersi Öğretim Programı’nda yer alan kazanımların,güncelleştirilmiş Bloom taksonomisinin bilgi birikimi ve bilişsel süreç boyutlarının hangi basamağında yeraldığının belirlenmesi amaçlanmıştır. Çalışmada veriler, nitel araştırma modellerinden biri olan dokümanincelemesi yoluyla analiz edilmiştir. Yapılan analizler sonucunda 5. Sınıf Sosyal Bilgiler Dersi ÖğretimProgramı’ndaki kazanımların; bilgi birikimi boyutu içinde “üsbilişsel bilgi” boyutunda yer aldığı, bilişselsüreç boyutu içinde ise “anlama” basamağında (11 kazanım %36.63) yoğunlaştığı görülmektedir
Anahtar Kelime: The Analysis of the 5th Grade Social Studies Curriculum Objectives in Accordance with the Bloom’s Revised Taxonomy
Öz: Taxonomy, put forward by Bloom regarding cognitive learning, has been widely used as a theory that reveals systematic classification in learning-teaching processes. Today, it is observed that a studentcentered education approach, in which the student is an active participant, responsible for self-learning process and where information is discovered and structured, comes to the fore. For this reason, some innovations have been considered necessary today by making various criticisms concerning the application of Bloom's classification of cognitive domain. In Bloom taxonomy, it is stated that the ordering of cognitive processes from simple to complex in one dimension is an important deficiency and it is emphasized that the evaluation step is not more complicated than the synthesis step and the synthesis step also includes the evaluation step. After these changes, the original taxonomy was handled in two different dimensions as “Knowledge Dimension” and “Cognitive Process Dimension”. Thus, the taxonomy revised twodimensionally appears to allow cognitive learning to be evaluated not only in terms of knowledge but also in terms of process. This study aims to determine the objectives within the scope of the cognitive field in 5th grade Social Studies Curriculum that was put into practice in the academic year of 2017-2018 in terms of to which category of knowledge dimension and to which stage of the cognitive process dimension they belong in the revised Bloom’s Taxonomy. In the study, the data were analyzed through document analysis, which is one of the qualitative research models. The results of the study indicate that the objectives of the 5th Grade Social Studies Curriculum are mostly included in the scope of exponential knowledge in the knowledge dimension, whereas they focus on the phase of “comprehension” (%36.63) in the cognitive process dimension.
Anahtar Kelime: Belge Türü: Makale Makale Türü: Araştırma Makalesi Erişim Türü: Erişime Açık
- Anderson, L., & Krathwohl, D. E. (2001). A Taxonomy for learning, teaching and assessing: A Revision of Bloom’s taxonomy of educational objectives [Abridge Edition]. New York: Addison Wesley Longman, Inc.
- Anderson, L. W., & Krathwohl, D. R. & diğ. (Eds.) (2010). Öğrenme, öğretim ve değerlendirme ile ilgili bir sınıflama. Bloom’un eğitimin hedefleri ile ilgili sınıflamasının güncelleştirilmiş biçimi. (Çev. D. A. Özçelik). Ankara: Pegem Akademi.
- Arı, A., & Gökler, Z. S. (2012). İlköğretim fen ve teknoloji dersi kazanımları ve SBS sorularının yeni Bloom taksonomisine göre değerlendirilmesi. X. Ulusal Fen Bilimleri ve Matematik Eğitimi Kongresi, Niğde, 2012. 1(2), 114-133. https://doi.org/10.17522/nefefmed.22297
- Ayvacı H. Ş., & Türkdoğan, A. (2010). Yeniden yapılandırılan Bloom taksonomisine göre fen ve teknoloji dersi yazılı sorularının incelenmesi. Türk Fen Eğitimi Dergisi, 7(1), 13-25. https://doi.org/10.17121/ressjournal.302
- Bradley, M.E., Thom, L. R., Hayes, J., & Hay, C. (2008). Ask and you will receive: how question type influences quantity and quality of online discussions. British Journal of Educational Technology, 39(5). 888-900. https://doi.org/10.1111/j.1467-8535.2007.00804.x
- Bümen, N. T. (2006). Program geliştirmede bir dönüm noktası: yenilenmiş Bloom taksonomisi. Eğitim ve Bilim, 31(142), 3-14.
- Çetinkaya, B. (2016). Sosyal bilgiler eğitimi öğretmen adaylarının Bloom taksonomisine göre soru yazmaya ilişkin başarı düzeylerinin değerlendirilmesi. Ahi Evran Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 11(1), 57–76. https://doi.org/10.17556/erziefd.478416
- Çintaş Yıldız, D. (2015). Türkçe dersi sınav sorularının yeniden yapılandırılan Bloom taksonomisine göre analizi. Gaziantep University Journal Of Social Sciences, 14(2), 479- 497. https://doi.org/10.17051/ilkonline.2017.330234
- Demir, P. (2015). Yenilenmiş Bloom taksonomisi’ne göre 2005 yılı sosyal bilgiler öğretim programında yer alan kazanımlar ve seviye belirleme sınav soruları. Yüksek lisans tezi, Ondokuz Mayıs Üniversitesi, Samsun. https://doi.org/10.19129/sbad.223
- Dönmez, C. (2003). Sosyal bilimler ve sosyal bilgiler Editör: C. Şahin. Konu alanı ders kitabı inceleme kılavuzu. Ankara: Gündüz Eğitim ve Yayıncılık. https://doi.org/10.14527/9786053646051.05
- Duman, E. Z., & Arslan, A. (2017). 2009 Mantık dersi öğretim programı kazanımlarının Bloom’un yenilenen taksonomosi açısından değerlendirilmesi. Eğitim ve Öğretim Araştırmaları Dergisi, 6(1), 11-18. https://doi.org/10.14527/9786052416266.08
- Dursun, A. (2014). YGS 2013 matematik soruları ile ortaöğretim 9. sınıf matematik sınav sorularının Bloom taksonomisi ve öğretim programlarına göre değerlendirilmesi. Yüksek lisans tezi. İstanbul Aydın Üniversitesi, İstanbul. https://doi.org/10.12973/jesr.2014.4os2a
- Eke, C. (2015). Dalgalar ünitesindeki kazanımların yenilenmiş Bloom taksonomisine göre incelenmesi. 6th International Congress on New Trends in Education (ICONTE), 24-26 Nisan 2015, Antalya. 4(2) 345-353.
- ERG (2017). Eğitim reformu girişimi’nin Milli Eğitim Bakanlığı taslak öğretim programları inceleme ve değerlendirmesi. http://www.egitimreformugirisimi.org/wpcontent/uploads/2017/03/ERG’NİN-MEB-TASLAK-ÖĞRETİM-PROGRAMLARIİNCELEME- VE-DEĞERLENDİRMESİ-SON.pdf. https://doi.org/10.1501/egifak_0000000310
- Eroğlu, D. (2013). 6, 7, 8. sınıf Türkçe çalışma kitaplarındaki dilbilgisi soruları ve kazanımlarının yenilenmiş Bloom taksonomisine göre değerlendirilmesi. Yüksek lisans tezi. Başkent Üniversitesi, Ankara. https://doi.org/10.31463/aicusbed.581301
- Ferris, T. L. J., & Aziz S. M. (2005). A psychomotor skills extension to Bloom’s taxonomy of education objectives for engineering education. Exploring Innovation in Education and Research Tainan, Taiwan, 1(5) 1-6.
- Forehand, M. (2011). Bloom’s Taxonomy. Emerging Perspectives in learning teaching and technology. Erişim Tarihi: 18.05.2018. http://www.coe.uga.edu./epltt/bloom.htm.
- Fullan, M. (2007). The new meaning of educational change (fourth edition). New York: Teachers College Press.
- Holloway, J. H. (1999). Caution: Constructivism ahead. Educational Leadership, 57(3), 85-86.
- Kan Ç. (2009). Sosyal bilgiler eğitiminde küresel vatandaşlık. Pamukkale Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 26, 25–30.
- Kısakürek, M. A. (1981) Sosyal bilimlerde lisans program modelleri ve programların disipliner analizi. Ankara Üniversitesi Eğitim Fakültesi Yayınları, No:100. https://doi.org/10.1501/egifak_0000000667
- Korkmaz, F., & Ünsal, S. (2016). Bloom’un yenilenmiş taksonomisine göre bir sınav analizi. Turkish Journal of Education, 5(3), 170-183. https://doi.org/10.19128/turje.97805
- Krathwohl, D. (2002). A revision of Bloom’s taxonomy: An overview. Theory Into Practice, 41(4), 212-218. https://doi.org/10.1207/s15430421tip4104_2
- MEB (2006). İlköğretim 6. sınıf sosyal bilgiler öğretmen kılavuz kitabı. Milli Eğitim Basımevi.
- MEB (2017). Sosyal bilgiler dersi öğretim programı (ilkokul ve ortaokul 4, 5, 6 ve 7. sınıflar). Ankara, 2017. https://doi.org/10.22464/diyalektolog.257
- NCSS (1992). A vision of powerful teaching and learning in the social studies. Building social understanding and civic efficacy. Position statement. Washington DC: National Council for the Social Studies.
- Öner Sünkür, M., & Gezer, M. (2013). Fen bilimleri dersi kazanımlarının revize edilmiş Bloom taksonomisine göre analizi. 4th International Conference on New Horizons in Education (İNTE), 25-27 Haziran 2013, Roma, İtalya 25-27. https://doi.org/10.17679/inuefd.435796
- Özdemir, S. M., Altıok, S. & Baki, N. (2015). Bloom’un yenilenmiş taksonomisine göre sosyal bilgiler öğretim programı kazanımlarının incelenmesi. Eğitim ve Öğretim Araştırmaları Dergisi,4(3),363-375. https://doi.org/10.17679/inuefd.435796
- Paykoç, F. (1991). Tarih öğretimi. Eskişehir: A.Ü. Açıköğretim Fakültesi Yayınları.
- Tanık, N., & Saraçoğlu, S. (2011). Fen ve teknoloji dersi yazılı sorularının yenilenmiş Bloom taksonomisine göre incelenmesi. TÜBAV Bilim Dergisi, 4(4), 235-246. https://doi.org/10.17121/ressjournal.302
- Tolan, Y. (2011). Seviye belirleme sınavı (SBS) sorularının fen ve teknoloji dersi öğretim programına uygunluğu ve Bloom taksonomisine göre incelenmesi. Yüksek lisans tezi, Atatürk Üniversitesi, Erzurum. https://doi.org/10.17121/ressjournal.302
- TTK (2017). Müfredatta yenileme ve değişiklik çalışmalarımız üzerine... Ankara, 18 Temmuz 2017. http://ttkb.meb.gov.tr/meb_iys_dosyalar/2017_07/18160003_basin_aciklamasiprogram.pdf.
- Tutkun, Ö. F., Demirtaş, Z., Arslan, S. & Erdoğan, G. D. (2015). Revize Bloom taksonomisinin genel yapısı: gerekçeler ve değişiklikler. The Journal of Academic Social Science Studies,32, 57- 62. https://doi.org/10.9761/jasss2684
- Yurdabakan, İ. (2012). Bloom’un revize edilen taksonomisinin eğitimde ölçme ve değerlendirmeye etkileri. Gaziantep Üniversitesi Sosyal Bilimler Dergisi, 11(2), 327-348.
- Yüksel, S. (2007). Bilişsel alanın sınıflamasında (taksonomi) yeni gelişmeler ve sınıflamalar. Türk Eğitim Bilimleri Dergisi, 5(3), 479-509.
APA | EKER C, KUUK Ö (2020). 5. Sınıf Sosyal Bilgiler Dersi Öğretim Programında Yer Alan Kazanımların Güncelleştirilmiş Bloom Taksonomisine Göre İncelenmesi. , 113 - 125. |
Chicago | EKER CEVAT,KUUK Özlem 5. Sınıf Sosyal Bilgiler Dersi Öğretim Programında Yer Alan Kazanımların Güncelleştirilmiş Bloom Taksonomisine Göre İncelenmesi. (2020): 113 - 125. |
MLA | EKER CEVAT,KUUK Özlem 5. Sınıf Sosyal Bilgiler Dersi Öğretim Programında Yer Alan Kazanımların Güncelleştirilmiş Bloom Taksonomisine Göre İncelenmesi. , 2020, ss.113 - 125. |
AMA | EKER C,KUUK Ö 5. Sınıf Sosyal Bilgiler Dersi Öğretim Programında Yer Alan Kazanımların Güncelleştirilmiş Bloom Taksonomisine Göre İncelenmesi. . 2020; 113 - 125. |
Vancouver | EKER C,KUUK Ö 5. Sınıf Sosyal Bilgiler Dersi Öğretim Programında Yer Alan Kazanımların Güncelleştirilmiş Bloom Taksonomisine Göre İncelenmesi. . 2020; 113 - 125. |
IEEE | EKER C,KUUK Ö "5. Sınıf Sosyal Bilgiler Dersi Öğretim Programında Yer Alan Kazanımların Güncelleştirilmiş Bloom Taksonomisine Göre İncelenmesi." , ss.113 - 125, 2020. |
ISNAD | EKER, CEVAT - KUUK, Özlem. "5. Sınıf Sosyal Bilgiler Dersi Öğretim Programında Yer Alan Kazanımların Güncelleştirilmiş Bloom Taksonomisine Göre İncelenmesi". (2020), 113-125. |
APA | EKER C, KUUK Ö (2020). 5. Sınıf Sosyal Bilgiler Dersi Öğretim Programında Yer Alan Kazanımların Güncelleştirilmiş Bloom Taksonomisine Göre İncelenmesi. Turkish Studies - Educational Sciences , 15(1), 113 - 125. |
Chicago | EKER CEVAT,KUUK Özlem 5. Sınıf Sosyal Bilgiler Dersi Öğretim Programında Yer Alan Kazanımların Güncelleştirilmiş Bloom Taksonomisine Göre İncelenmesi. Turkish Studies - Educational Sciences 15, no.1 (2020): 113 - 125. |
MLA | EKER CEVAT,KUUK Özlem 5. Sınıf Sosyal Bilgiler Dersi Öğretim Programında Yer Alan Kazanımların Güncelleştirilmiş Bloom Taksonomisine Göre İncelenmesi. Turkish Studies - Educational Sciences , vol.15, no.1, 2020, ss.113 - 125. |
AMA | EKER C,KUUK Ö 5. Sınıf Sosyal Bilgiler Dersi Öğretim Programında Yer Alan Kazanımların Güncelleştirilmiş Bloom Taksonomisine Göre İncelenmesi. Turkish Studies - Educational Sciences . 2020; 15(1): 113 - 125. |
Vancouver | EKER C,KUUK Ö 5. Sınıf Sosyal Bilgiler Dersi Öğretim Programında Yer Alan Kazanımların Güncelleştirilmiş Bloom Taksonomisine Göre İncelenmesi. Turkish Studies - Educational Sciences . 2020; 15(1): 113 - 125. |
IEEE | EKER C,KUUK Ö "5. Sınıf Sosyal Bilgiler Dersi Öğretim Programında Yer Alan Kazanımların Güncelleştirilmiş Bloom Taksonomisine Göre İncelenmesi." Turkish Studies - Educational Sciences , 15, ss.113 - 125, 2020. |
ISNAD | EKER, CEVAT - KUUK, Özlem. "5. Sınıf Sosyal Bilgiler Dersi Öğretim Programında Yer Alan Kazanımların Güncelleştirilmiş Bloom Taksonomisine Göre İncelenmesi". Turkish Studies - Educational Sciences 15/1 (2020), 113-125. |