Türkiye mantar üretimi ve ARIMA (Box-Jenkins) ile projeksiyonu
Yıl: 2019 Cilt: 6 Sayı: 1 Sayfa Aralığı: 72 - 76 Metin Dili: Türkçe DOI: 10.17568/ogmoad.461534 İndeks Tarihi: 10-05-2021
Türkiye mantar üretimi ve ARIMA (Box-Jenkins) ile projeksiyonu
Öz: Artan nüfus ile birlikte alternatif besin kaynaklarına olan gereksinimgiderek önem kazanmıştır. Mantar, uygun şartların sağlanmasıdurumunda yıl boyunca birden fazla ürün alınabilen, kolayyetiştirilebilen ve besin değeri yüksek bir ürün olmasının yanında,doğada mevsimine bağlı olarak kendiliğinden yetişebilen ve kırsalalanda yaşayan insanların besin ihtiyacını karşılayan önemli bir gıdamaddesidir. Bu çalışmada, Türkiye’nin mantar üretimi incelenmişve Türkiye mantar üretiminin gelecekteki durumunu belirlemekamacıyla tahmin yapılmıştır. Bu kapsamda, 1985-2016 yıllarıarasındaki verilerden yola çıkarak gelecek on yıllık mantar üretimdeğerleri ARIMA (Box-Jenkins) yöntemi ile tahmin edilmiştir.Sonuçlar, Türkiye mantar üretiminin kademeli bir şekilde artarak2025 yılında 100 bin tonu aşacağını göstermiştir.
Anahtar Kelime: Mushroom production and projection in Turkey using ARIMA (Box-Jenkins)
Öz: The need for alternative food sources has become more important with the rapid increase in population. Mushroom is an important food, which can be harvested more than once a year under suitable conditions, easily grown and is high in nutritional value. It can also grow spontaneously in nature depending on the season and meet the nutritional needs of people living in the rural areas. The purpose of this study was to examine the mushroom production in Turkey and estimations were made to determine mushroom production in Turkey in the future. In this context, using the data from 1985- 2016, mushroom production values for the next ten years have been estimated using ARIMA (Box-Jenkins). The results showed that the mushroom production of Turkey would exceed 100 thousand tons in 2025 by gradually increasing.
Anahtar Kelime: Belge Türü: Makale Makale Türü: Araştırma Makalesi Erişim Türü: Erişime Açık
- Boa, E., 2004. Wild Edible Fungi A Global Overview of Their Use and Importance to People. NonWood Forest Products 17, Fao Press, Rome-Italy.
- Box, G.E.P., Jenkins, G.M., 1970. Time Series Analysis: Forecasting and Control. Holden-Day Inc., San Francisco, California.
- Dickey, D.A., Fuller W.A., 1979. Distribution of the estimators for autoregressive time series with a unit root. Journal of the American Statistical Association, 74: 427–431.
- Dickey, D.A., Fuller, W.A., 1981. Likelihood ratio statistics for autoregressive time series with a unit root. Econometrica 49 (4): 1057-1072.
- Enders, W., 1995. Applied Econometris Time Series. John Wiley & Sons, New York.
- Eren, E., Pekşen, A., 2014. Türkiye’de kültür mantarı üretimi, sorunları ve çözüm yolları. I. Ulusal Mikoloji Günleri, Erzurum, 01-04 Eylül 2014, s. 29.
- Erkel, I., 1992. Dünya’da ve Türkiye’de kültür mantarcılığının durumu. Türkiye 4. Yemeklik Mantar Kongresi, Yalova, 1: 1-8.
- FAO, 2018. Food and Agriculture Organization of the United Nations. Website, http://www.fao.org/ faostat/, Accessed: 01.05.2018.
- Hamzaçebi, C., Kutay, F., 2004. Yapay sinir ağları ile Türkiye elektrik enerjisi tüketiminin 2010 yılına kadar tahmini. Gazi Üniversitesi MühendislikMimarlık Fakültesi Dergisi, 19 (3): 227-233.
- Kılıç, C., 2015. Tüketici kredileri ve cari açık arasındaki ilişki: Türkiye örneği. Atatürk Üniversitesi İktisadi ve İdari Bilimler Dergisi, 29 (2): 407-420.
- Kibar, B., 2015. Iğdır ili mantar tüketim alışkanlıklarının belirlenmesi. Iğdır Üniversitesi Fen Bilimleri Enstitüsü Dergisi, 5 (4): 9-16.
- Kurt, R., Can, A., Sivrikaya, H., 2018a. Bartın ilinde kültür mantarı yetiştiriciliğinin mevcut durumu, sorunları ve bazı çözüm önerileri. Journal of Bartin Faculty of Forestry, 20 (2): 25-33.
- Kurt, R., Imren, E., Cabuk, Y., Karayilmazlar, S., 2018b. Estimation of global wood pellet production as a renewable energy source by ARIMA method. Fresenius Environmental Bulletin, 27 (7): 5147-5152.
- Özdemir, M.A., Bahadır, M., 2010. Denizli’de Box Jenkins tekniği ile küresel iklim değişikliği öngörüleri. The Journal of International Social Research, 3 (12): 352-362.
- Sevüktekin, M., Nargeleçekenler, M., 2010. Ekonometrik Zaman Serileri Analizi: Eviews Uygulamalı. Geliştirilmiş 3. Baskı, Nobel Yayın Dağıtım, Ankara, 494 s.
- Şen, S., Yalçın, M., 2010. Dünya ve Türkiye’de kültür mantarcılığı ve geliştirilmesi. III. Ulusal Karadeniz Ormancılık Kongresi, 20-22 Mayıs 2010, (3): 1208-1216.
- Topçuoğlu, K., Pamuk, G., Özgürel, M., 2005. Gediz havzası yağışlarının stokastik modellemesi. Ege Üniv. Ziraat. Fak. Derg., 42: 89-97.
- TÜİK, 2018. Türkiye İstatistik Kurumu. Ankara, www.tuik.gov.tr, Ziyaret tarihi: 05.05.2018.
| APA | Kurt R, Karayılmazlar S (2019). Türkiye mantar üretimi ve ARIMA (Box-Jenkins) ile projeksiyonu. , 72 - 76. 10.17568/ogmoad.461534 |
| Chicago | Kurt Rıfat,Karayılmazlar Selman Türkiye mantar üretimi ve ARIMA (Box-Jenkins) ile projeksiyonu. (2019): 72 - 76. 10.17568/ogmoad.461534 |
| MLA | Kurt Rıfat,Karayılmazlar Selman Türkiye mantar üretimi ve ARIMA (Box-Jenkins) ile projeksiyonu. , 2019, ss.72 - 76. 10.17568/ogmoad.461534 |
| AMA | Kurt R,Karayılmazlar S Türkiye mantar üretimi ve ARIMA (Box-Jenkins) ile projeksiyonu. . 2019; 72 - 76. 10.17568/ogmoad.461534 |
| Vancouver | Kurt R,Karayılmazlar S Türkiye mantar üretimi ve ARIMA (Box-Jenkins) ile projeksiyonu. . 2019; 72 - 76. 10.17568/ogmoad.461534 |
| IEEE | Kurt R,Karayılmazlar S "Türkiye mantar üretimi ve ARIMA (Box-Jenkins) ile projeksiyonu." , ss.72 - 76, 2019. 10.17568/ogmoad.461534 |
| ISNAD | Kurt, Rıfat - Karayılmazlar, Selman. "Türkiye mantar üretimi ve ARIMA (Box-Jenkins) ile projeksiyonu". (2019), 72-76. https://doi.org/10.17568/ogmoad.461534 |
| APA | Kurt R, Karayılmazlar S (2019). Türkiye mantar üretimi ve ARIMA (Box-Jenkins) ile projeksiyonu. Ormancılık Araştırma Dergisi, 6(1), 72 - 76. 10.17568/ogmoad.461534 |
| Chicago | Kurt Rıfat,Karayılmazlar Selman Türkiye mantar üretimi ve ARIMA (Box-Jenkins) ile projeksiyonu. Ormancılık Araştırma Dergisi 6, no.1 (2019): 72 - 76. 10.17568/ogmoad.461534 |
| MLA | Kurt Rıfat,Karayılmazlar Selman Türkiye mantar üretimi ve ARIMA (Box-Jenkins) ile projeksiyonu. Ormancılık Araştırma Dergisi, vol.6, no.1, 2019, ss.72 - 76. 10.17568/ogmoad.461534 |
| AMA | Kurt R,Karayılmazlar S Türkiye mantar üretimi ve ARIMA (Box-Jenkins) ile projeksiyonu. Ormancılık Araştırma Dergisi. 2019; 6(1): 72 - 76. 10.17568/ogmoad.461534 |
| Vancouver | Kurt R,Karayılmazlar S Türkiye mantar üretimi ve ARIMA (Box-Jenkins) ile projeksiyonu. Ormancılık Araştırma Dergisi. 2019; 6(1): 72 - 76. 10.17568/ogmoad.461534 |
| IEEE | Kurt R,Karayılmazlar S "Türkiye mantar üretimi ve ARIMA (Box-Jenkins) ile projeksiyonu." Ormancılık Araştırma Dergisi, 6, ss.72 - 76, 2019. 10.17568/ogmoad.461534 |
| ISNAD | Kurt, Rıfat - Karayılmazlar, Selman. "Türkiye mantar üretimi ve ARIMA (Box-Jenkins) ile projeksiyonu". Ormancılık Araştırma Dergisi 6/1 (2019), 72-76. https://doi.org/10.17568/ogmoad.461534 |
