SOSYAL BİLGİLER DERSİ ÖĞRETMEN ADAYLARININ, EK KAYNAK ve MATERYAL OLARAK TARİHİ ROMAN KULLANMA YETERLİKLERİNİN DERS PLANLARI ÜZERİNDEN İNCELENMESİ

Yıl: 2018 Cilt: 7 Sayı: 1 Sayfa Aralığı: 69 - 91 Metin Dili: Türkçe İndeks Tarihi: 19-05-2021

SOSYAL BİLGİLER DERSİ ÖĞRETMEN ADAYLARININ, EK KAYNAK ve MATERYAL OLARAK TARİHİ ROMAN KULLANMA YETERLİKLERİNİN DERS PLANLARI ÜZERİNDEN İNCELENMESİ

Öz:
Sosyal Bilgiler öğretmen adaylarının tarihi roman kullanımlarının ders planları üzerinden incelendiği bu araştırmada, öğretmen adaylarının farklı kaynaklarla ders planı hazırlayabilme becerisini de gözlemlenmiştir. Çalışma, nitel araştırma yöntemi çerçevesinde durum çalışması deseni kullanılarak tasarlanmıştır. Çalışmada doküman incelemesi tekniği kullanılmıştır. Elde edilen veriler, betimsel analiz tekniğiyle incelenmiştir. Çalışmaya, 12 bayan, 18 erkek toplam 30 öğrenmen adayı katılmıştır. Öğretmen adaylarının okuduğu 10 tarihi roman çalışmada kullanılmıştır. Elde edilen veriler; öğretmen adaylarının tarihi romanları sıklıkla Sosyal Bilgiler dersi içerisindeki tarih konularının öğretiminde kullanmayı tercih etmişlerdir. Tarihi romanları dersle ilişkilendirme sürecinde bireysel ve grupla okuma tekniklerinin yanında görsel okuma tekniğini de kullanmışlardır. Okuma etkinliklerini pekiştirmek adına yaratıcı yazma (mektup, öykü oluşturma, öykü tamamlama, şiir, resim, kompozisyon) etkinliklerine yer vermişlerdir. Tarihi romanların, derse ait kazanımın öğretimi için seçilen yöntem ve teknikleri de etkilediği tespit edilmiştir. Öğretmen adaylarının değer öğretimi sürecinde tarihi romanlardan alıntılar yaptığı ancak telkin yöntemi dışında bir değer öğretim yöntemi kullanmadıkları görülmüştür. Sosyal Bilgiler öğretmen adaylarının tarihi ders planları üzerinden incelenmesi romanlardan da yararlanarak hazırladıkları ders planlarında pedagojik alan bilgisi yetersizliğinden kaynaklı hatalar gözlemlenmiştir. Bu bağlamda; öğretmen adaylarının ders kitabı dışındaki kaynak ve materyal kullanımlarıyla ilgili becerilerini geliştirmeye yönelik eylem araştırmaları yapılabilir.
Anahtar Kelime:

EXAMINING the SOCIAL STUDIES TEACHER CANDIDATES’ EFFICACY on USING HISTORICAL NOVELS AS ADDITIONAL SOURCES and MATERIALS

Öz:
In this study, in which the use of historical novels by Social Studies teacher candidates was examined over lesson plans, the ability of tea cher candidates in preparing lesson plans with various sources was also observed. The study was designed by using the Case Study Design, which is one of the Qualitative Research Methods. The Document Review Technique was also used in the study. The data co llected in the study were examined with the Descriptive Analysis Technique. 12 female and 18 male teacher candidates were included in the study, which made a total of 30 participants. 10 of the historical novels which were read by the teacher candidates we re used in the study. The data collected in the study showed that teacher candidates preferred to use historical novels mostly in teaching history topics in the social studies classes. They also used Visual Reading Technique as well as Individual and Group Treading Techniques in associating the historical novels with the classes. They also included Creative Writing (letter, story formation, story completion, poems, drawings, and compositions) to reinforce reading activities. It was also determined in the st udy that historical novels affected the methods and techniques that were selected for teaching the acquisitions of the lesson. It was also observed that teacher candidates made quotations from historical novels in teaching the values process; however, they did not use any other value teaching methods besides Suggestopedia. Some mistakes that stemmed from the lack of pedagogical field knowledge of the teacher candidates were also observed in the lesson plans that were prepared by them by making use of histor ical novels. In this context, Action Research may be conducted to improve the skills of teacher candidates in using sources and materials aside from the course books.
Anahtar Kelime:

Belge Türü: Makale Makale Türü: Araştırma Makalesi Erişim Türü: Erişime Açık
  • Akçalı, A. A. (2015). Kuram ve uygulamada sınıf dışı tarih öğretimi algısı: öğretmen ve aday öğretmen görüşleri. Eğitim ve Bilim, 40(181).
  • Aşılıoğlu, B. (1986). Çocuk romanlarının çocuk eğitimindeki yeri ve önemi. (Yayımlanmamış Yüksek Lisans Tezi). A.Ü. Sosyal Bilimler Enstitüsü, Ankara.
  • Ata, B. (2000). Tarih öğretiminde bir araç olarak tarihî romanlar. Türk Yurdu. 153-154, 158-166.
  • Aydın, S.,& Boz, Y. (2012). Fen öğretmen eğitiminde pedagojik alan bilgisi araştırmalarının derlenmesi: Türkiye örneği. Kuram ve Uygulamada Eğitim Bilimleri, 12(1), 479-505.
  • Büyüköztürk; Ş. (2004). Sosyal bilimler için veri analizi el kitabı, Ankara: Pegem A Yayınları.
  • Davis, S. J. &Hunter, J. (1990). Historicalnovels: A contextforgiftedstudentresearch, Journal of Adolescent&AdultLiteracy, 33 (8), 602-606.
  • Demir, S. B., & Akengin, H. (2011). Hikâyelerle sosyal bilgiler öğretimi. Ankara: Pegem A.
  • Demirel, Özcan (2007). Eğitimde Program Geliştirme, Ankara: Pegem A.
  • Denzin, N. K. & Lincoln, Y. S. (Eds) (1994). Handbook of Qualitative Research. Thousand Oas, CA: Sage.
  • Ergunşah, H. (1990). Türk edebiyatında tarihî roman (Yayımlanmamış Doktora Tezi). Marmara Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, İstanbul.
  • Erol, K. (2012). Tarih-edebiyat ilişkisi ve tarihî romanların tarih öğretimine katkısı. Dil ve Edebiyat Eğitimi Dergisi, 1(2), 59.
  • Çençen, N. (2010). 11. sınıf Türkiye Cumhuriyeti İnkılâp Tarihi ve Atatürkçülük dersinde tarih öğretmenlerinin “edebi ürün” kullanımına ilişkin görüşleri (Yayımlanmamış Doktora Tezi). Gazi Üniversitesi, Eğitim Bilimleri Enstitüsü, Ankara.
  • Grossman, P. (1990). Themaking of a teacher. New York: Teachers College.
  • H.B. (1894). History: Historyand Fiction. Parents' Review, 5, 255-259. İnternetten 23. 01. 2006 tarihinde alınmıştır. http://www.amblesideonline.org/PR/PR0 5p255Historyand Fiction.shtml.
  • Harris, K. & Austin, P. (2000). Voices from America's past: Historical novels and audio books. Book Links, 10 (1), 22-24.
  • Hitchcock, G. & Hughes D. (1995). Research and the teacher: A qualitative ıntroduction to school-based research. 26.02.2010, http://books.google.com/books?id=qRuNQ6_ KLSsC&printsec=frontcover&dq=hitchcock+hughes&hl=tr&cd=1#v=onepage&q=&f=false
  • Jarolimek, J.,Foster, C. and Kellough, R. D. (2005). Teaching and learning in the elemantary school. (Eight Edition). New Jersey, NY: Pearson Education.
  • Kaymakçı, S. (2013). Sosyal bilgiler ders kitaplarında sözlü ve yazılı edebi türlerin kullanım durumu. Dicle Üniversitesi, Ziya Gökalp Eğitim Fakültesi Dergisi, 20, 230-255.
  • Keçe, M. (2013), Sosyal Bilgiler öğretiminde yararlanılan sınıf içi tarihi roman kullanım tekniklerinin öğrencilerin tarih okuryazarlığı düzeylerine etkisi (Yayımlanmamış Doktora Tezi). Gazi Üniversitesi Eğitim Bilimleri Enstitüsü, Ankara.
  • Küçükoğlu, H. (2010). Importance of literature in children’s development with some suggested activities. İçinde, D. Şahhüseyinoğlu ve D. Ilisko (Eds.). How do children learn best? Ankara: Araştırmacı Çocuk Merkezi, ss. 144-157.
  • MEB (2017). Sosyal bilgiler dersi öğretim programı (İlkokul ve Ortaokul 4, 5, 6 ve 7. Sınıflar), Ankara.
  • McGowan, T. & Guzzetti, B. (1991). Edebiyat temelli sosyal bilgiler öğretimi. (Çev: Ahmet Doğanay), Çukurova Üniversitesi Türkoloji Araştırmaları Merkezi’nin web sitesinde yayımlanan çeviri çalışma. İnternetten 23. 01. 2006 tarihinde alınmıştır. http://turkoloji.cu.edu.tr/GENEL/doganay _01.pdf.
  • Merriam, S. (1998). Qualitative research and case study applications in education. Revised and expanded from case study research in education. USA: JB.
  • Mishra, P. &Koehler, M. J. (2006). Technological pedagogical content knowledge: a framework for teache rknowledge. Teachers College Record, 108(6), ss. 1017– 1054.
  • Okur-Berberoğlu, E.,& Uygun, S. (2013). Sınıf dışı eğitimin dünyadaki ve Türkiye’deki gelişim durumunun örgün ve yaygın eğitim kapsamında incelenmesi. Mersin Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 9(2).
  • Oruç, Ş. ve Erdem, R. (2010). Sosyal bilgiler öğretiminde biyografi kullanımının öğrencilerin sosyal bilgiler dersine ilişkin tutumlarına etkisi. Selçuk Üniversitesi, Ahmet Keleşoğlu Eğitim Fakültesi Dergisi, 30, ss. 215-229.
  • Öztürk, A. (2002). Tarih öğretiminde tarihi romanların kullanılması (Yayımlanmamış Yüksek Lisans Tezi). Gazi Üniversitesi, Eğitim Bilimleri Enstitüsü, Ankara.
  • Öztürk, H. İ. (2011). Tarih öğretmeni eğitiminde tarihsel romanların kullanımı: bir eylem araştırması. Ahi Evran Üniversitesi, Kırşehir Eğitim Fakültesi Dergisi, 12/4, s.277-301.
  • Safran, M. & Ata, B. (1998). Okul dışı tarih öğretimi. Gazi Üniversitesi, Gazi Eğitim Fakültesi Dergisi. 18 (1): 87-94.
  • Smith, A. J. & Monson, J. A. &Dopson, D. (1992). A case study on integrating history and reading instruction through literature. Social Education, 56 (7), pp. 370-375.
  • Şimşek, A. (2006a). İlköğretim sosyal bilgiler dersinde tarihsel hikâyeye yönelik öğrenci görüşleri. Gazi Üniversitesi, Gazi Eğitim Fakültesi Dergisi, 26 (1). 187-202.
  • Şimşek, A. (2006b). Tarihsel romanın eğitimsel işlevi. BİLİG, 37, ss. 65-80.
  • Yıldırım, A. & Şimşek, H. (2003). Sosyal bilimlerde nitel araştırma yöntemleri. Ankara: Seçkin.
  • Tokdemir, M. A. (2016). Osmanlı Devleti’nin kuruluşunun öğretilmesinde tarihsel roman kullanımı: 1486. D evlet ana romanını okumak. Kas tamonu Eğitim Dergisi , 24(3), ss. 1469
  • Yeşilbursa, C. C.,& Sabancı, O. (2015). Sosyal bilgiler öğretmen adaylarının sosyal bilgiler öğretiminde edebi ürünlerin kullanımına yönelik görüşleri. Üniversitesi, Eğitim Fakültesi Dergisi
  • Yıldırım, A. & Şimşek, H. (2013). , 1 (36), ss. 1933. Nitel araştırma yöntemleri Mehmet Akif Ersoy . Ankara: Seçkin.
  • Yılmaz, H. & Sümbül, M. (2001). © 2018 Öğretimde planlama ve değerlendirme 91 TUHED Tüm Hakları Saklıdır. . İstanbul: Çizgi. ISSN: 21474516
APA ÜNLÜ İ, KAŞKAYA A (2018). SOSYAL BİLGİLER DERSİ ÖĞRETMEN ADAYLARININ, EK KAYNAK ve MATERYAL OLARAK TARİHİ ROMAN KULLANMA YETERLİKLERİNİN DERS PLANLARI ÜZERİNDEN İNCELENMESİ. , 69 - 91.
Chicago ÜNLÜ İhsan,KAŞKAYA Alper SOSYAL BİLGİLER DERSİ ÖĞRETMEN ADAYLARININ, EK KAYNAK ve MATERYAL OLARAK TARİHİ ROMAN KULLANMA YETERLİKLERİNİN DERS PLANLARI ÜZERİNDEN İNCELENMESİ. (2018): 69 - 91.
MLA ÜNLÜ İhsan,KAŞKAYA Alper SOSYAL BİLGİLER DERSİ ÖĞRETMEN ADAYLARININ, EK KAYNAK ve MATERYAL OLARAK TARİHİ ROMAN KULLANMA YETERLİKLERİNİN DERS PLANLARI ÜZERİNDEN İNCELENMESİ. , 2018, ss.69 - 91.
AMA ÜNLÜ İ,KAŞKAYA A SOSYAL BİLGİLER DERSİ ÖĞRETMEN ADAYLARININ, EK KAYNAK ve MATERYAL OLARAK TARİHİ ROMAN KULLANMA YETERLİKLERİNİN DERS PLANLARI ÜZERİNDEN İNCELENMESİ. . 2018; 69 - 91.
Vancouver ÜNLÜ İ,KAŞKAYA A SOSYAL BİLGİLER DERSİ ÖĞRETMEN ADAYLARININ, EK KAYNAK ve MATERYAL OLARAK TARİHİ ROMAN KULLANMA YETERLİKLERİNİN DERS PLANLARI ÜZERİNDEN İNCELENMESİ. . 2018; 69 - 91.
IEEE ÜNLÜ İ,KAŞKAYA A "SOSYAL BİLGİLER DERSİ ÖĞRETMEN ADAYLARININ, EK KAYNAK ve MATERYAL OLARAK TARİHİ ROMAN KULLANMA YETERLİKLERİNİN DERS PLANLARI ÜZERİNDEN İNCELENMESİ." , ss.69 - 91, 2018.
ISNAD ÜNLÜ, İhsan - KAŞKAYA, Alper. "SOSYAL BİLGİLER DERSİ ÖĞRETMEN ADAYLARININ, EK KAYNAK ve MATERYAL OLARAK TARİHİ ROMAN KULLANMA YETERLİKLERİNİN DERS PLANLARI ÜZERİNDEN İNCELENMESİ". (2018), 69-91.
APA ÜNLÜ İ, KAŞKAYA A (2018). SOSYAL BİLGİLER DERSİ ÖĞRETMEN ADAYLARININ, EK KAYNAK ve MATERYAL OLARAK TARİHİ ROMAN KULLANMA YETERLİKLERİNİN DERS PLANLARI ÜZERİNDEN İNCELENMESİ. Turkish History Education Journal, 7(1), 69 - 91.
Chicago ÜNLÜ İhsan,KAŞKAYA Alper SOSYAL BİLGİLER DERSİ ÖĞRETMEN ADAYLARININ, EK KAYNAK ve MATERYAL OLARAK TARİHİ ROMAN KULLANMA YETERLİKLERİNİN DERS PLANLARI ÜZERİNDEN İNCELENMESİ. Turkish History Education Journal 7, no.1 (2018): 69 - 91.
MLA ÜNLÜ İhsan,KAŞKAYA Alper SOSYAL BİLGİLER DERSİ ÖĞRETMEN ADAYLARININ, EK KAYNAK ve MATERYAL OLARAK TARİHİ ROMAN KULLANMA YETERLİKLERİNİN DERS PLANLARI ÜZERİNDEN İNCELENMESİ. Turkish History Education Journal, vol.7, no.1, 2018, ss.69 - 91.
AMA ÜNLÜ İ,KAŞKAYA A SOSYAL BİLGİLER DERSİ ÖĞRETMEN ADAYLARININ, EK KAYNAK ve MATERYAL OLARAK TARİHİ ROMAN KULLANMA YETERLİKLERİNİN DERS PLANLARI ÜZERİNDEN İNCELENMESİ. Turkish History Education Journal. 2018; 7(1): 69 - 91.
Vancouver ÜNLÜ İ,KAŞKAYA A SOSYAL BİLGİLER DERSİ ÖĞRETMEN ADAYLARININ, EK KAYNAK ve MATERYAL OLARAK TARİHİ ROMAN KULLANMA YETERLİKLERİNİN DERS PLANLARI ÜZERİNDEN İNCELENMESİ. Turkish History Education Journal. 2018; 7(1): 69 - 91.
IEEE ÜNLÜ İ,KAŞKAYA A "SOSYAL BİLGİLER DERSİ ÖĞRETMEN ADAYLARININ, EK KAYNAK ve MATERYAL OLARAK TARİHİ ROMAN KULLANMA YETERLİKLERİNİN DERS PLANLARI ÜZERİNDEN İNCELENMESİ." Turkish History Education Journal, 7, ss.69 - 91, 2018.
ISNAD ÜNLÜ, İhsan - KAŞKAYA, Alper. "SOSYAL BİLGİLER DERSİ ÖĞRETMEN ADAYLARININ, EK KAYNAK ve MATERYAL OLARAK TARİHİ ROMAN KULLANMA YETERLİKLERİNİN DERS PLANLARI ÜZERİNDEN İNCELENMESİ". Turkish History Education Journal 7/1 (2018), 69-91.