Zorbalıkta Seyirci Müdahale Ölçeği’nin (ZSMÖ) TürkçeUyarlaması: Geçerlik ve Güvenirlik Çalışması

Neşe Kurt Demirbaş, (Gazi Üniversitesi, Eğitim Bilimleri Enstitüsü, PDR Bilim Dalı, Ankara, Türkiye)
Kemal Öztemel (Gazi Üniversitesi, Gazi Eğitim Fakültesi, PDR Ana Bilim Dalı, Ankara, Türkiye)
Türk Psikolojik Danışma ve Rehberlik Dergisi
13 0
Yıl: 2019 Cilt: 9 Sayı: 54 Sayfa Aralığı: 965 - 985 Metin Dili: Türkçe İndeks Tarihi: 07-06-2021

Zorbalıkta Seyirci Müdahale Ölçeği’nin (ZSMÖ) TürkçeUyarlaması: Geçerlik ve Güvenirlik Çalışması

Öz:
Bu çalışmanın amacı zorbalıkta seyirci müdahale ölçeğini (ZSMÖ) Türkçe’ye uyarlayarak ortaokul öğrencileri için geçerlik ve güvenirliğini incelemektir. Ölçek geçerlik ve güvenirlik çalışmaları için 364 ortaokul öğrenci (191 kız, 173 erkek) grubuna uygulanmıştır. Ölçeğin yapı geçerliği doğrulayıcı faktör analizi ile test edilmiş ve analiz sonucunda elde edilen uyum iyiliği katsayıları kabul edilebilir düzeyde bulunmuştur. Ölçeğin tamamına ilişkin iç tutarlık katsayısı .88, alt boyutlardan olayı fark etme için .60; olayı acil olarak yorumlama için .78; yardım etme sorumluluğunu kabul etme için .67; nasıl müdahale edileceğine karar verme için .75 ve müdahale kararını uygulama için .78 olarak bulunmuştur. Dört hafta arayla yapılan test-tekrar-test güvenirlik katsayısı ise .80 bulunmuştur. Ölçeğin ortaokul öğrencilerinin zorbalığa seyirci olmaları ile ilgili yapılacak araştırmalarda kullanılabilecek düzeyde olduğu kanısına ulaşılmıştır.
Anahtar Kelime:

Adaptation of the Bystander Intervention Scale in Bullying to Turkish: Validity and Reliability Study

Öz:
The main purpose of this study is to adapt the Bystander Intervention Scale in Bullying and toinvestigate its validity and reliability for middle school students. The scale was applied to 364 students(191 girls, 173 boys) middle school students for validity and reliability analysis. The construct validityof the scale was tested by CFA, and the goodness of fit coefficients obtained from the analysis werefound to be acceptable. The internal consistency coefficient for the whole scale was .88, and for the sub dimensions of the scale, it was .60 for noticing the event, .78 for interpreting the event as anemergency, .67 for accepting responsibility for help, .75 for deciding how to intervene, and .78 forimplementing the decision to intervene. The test-retest reliability coefficient obtained at the four-weekinterval was .80. It has been concluded that the scale is at a level that can be used in the researches to beconducted on bystander intervention of middle school students in bullying.
Anahtar Kelime:

Belge Türü: Makale Makale Türü: Araştırma Makalesi Erişim Türü: Bibliyografik
  • Büyüköztürk, Ş. (2010). Sosyal bilimler için veri analizi el kitabı. Ankara: Pegem Yayıncılık.
  • Coloroso, B. (2003). The bully, the bullied and the bystander. New York: Harper Resource.
  • DeVellis, R. F. (2016). Scale Development: Theory and Applications. Washigton: Sage Publications.
  • Dupper, D. R. (2013). School bullying: new perspectives on a growing problem. 18 Mayıs 2018 tarihinde Oxford: Oxford University press. https://books.google.com.tr/books adresinden erişildi.
  • Ergül, A. (2009). Bir grup süreci olarak akran zorbalığı: Katılımcı rolü gruplarında tepkisel-amaçlı saldırganlık ve toplumsal konum. Yüksek lisans tezi, Ankara Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, Ankara.
  • Ergül-Topçu, A. ve Dönmez, A. (2015). Bir grup süreci olarak akran zorbalığı: Katılımcı rollerinin cinsiyet ve sosyal statü açısından incelenmesi. Türk Psikoloji Dergisi, 30(75), 1- 13.
  • Espelage, D. L. (2018). Understanding the complexity of school bully involvement. The Chautauqua Journal. 2(20), 1-24.
  • Farrell, A. D., Sullivan,T. N., Sutherland, K. S., Corona, R., & Masho,S. (2018). Evaluation of the Olweus bully prevention in an urban school system in the USA. Prevention Science. 19(6), 833-847.
  • Harris, S., & Petrie, G. F. (2003). Bullying; the bullies, the victims, the bystanders. Lanham: Maryland and Oxford.
  • Jenkins, L.N., & Nickerson, A.B. (2017). Bullying participant roles and gender as predictors of bystander intervention. Agressive Behaviour. 43(3), 281-290.
  • Jenkins, L.N., & Nickerson, A.B. (2019). Bystander intervention in bullying: role of social skills and gender. Journal of Early Adolescence. 39(2).
  • Kaya ve Siyez (2010). KA-Sİ çocuk ve ergenler için empatik eğilim ölçeği: Geliştirilmesi geçerlik ve güvenirlik çalışması. Eğitim ve Bilim, 35(156), 110-125.
  • Kline, T. J. B. (2005). Psychological testing: A practical app¬roach to design and evaluation. Thousand Oaks: Sage Publications.
  • Kutlu, F ve Aydın, G. (2010). Akran zorbalığı ölçek geliştirme ön çalışması: kendini bildirim formu. Türk Psikoloji Yazıları, 13(25), 1-12.
  • Midgett, A., Doumas, D., & Trull, R. (2017). Evaluation of a brief, school-based bullying bystander intervention for elementary school students. Professional School Counseling. 20(1), 172-183.
  • Nunnally, J. C., & Bernstein, I. H. (1994). Psychometric theory. New York: McGraw-Hill.
  • Olweus, D. (1993). Bullying at school: what we know and what we can do. Malden: Blackwell Publishing.
  • Olweus, D. (1997). Bully/victim problems in school: facts and interventions. European Journal of Psychology of Education, 12(4), 495-510.
  • Pişkin, M. (2002). Okul zorbalığı: tanımı, türleri, ilişkili olduğu faktörler ve alınabilecek önlemler. Kuram ve Uygulamada Eğitim Bilimleri Dergisi, 2, 531-562.
  • Polanin, J. R, Espelage, D.R, & Pigott, D.T. (2012). A meta-analysis of school-based bullying prevention programs’ effects on bystander intervention behavior. School Psychology Review. 41(1), 47– 65.
  • Rigby, K. (1999). Peer victimisation at school and the health of secondary school students. British Journal of Educational Psychology. 69 (1), 95-104.
  • Rigby, K. (2002). New perspectives on bullying. London: Jessica Kingsley Publishers.
  • Salmivalli, C., Lagerspetz, K., Björkqvist, K., Österman, K., & Kaukiainen, A. (1996). Bullying as a groupprocess: participant roles and their relations to social status with in the group. Aggressive Behavior, 22, 1-15.
  • Salmivalli, C. (1999). Participant role approach to school bullying: Implications for Interventions. Journal of Adolescence, 22, 453-459.
  • Smith, P. K., Pepler, D., & Rigby, K. (2004). Bullying in schools: how successful can interventions be?. Cambridge: Cambridge Universty Press.
  • Sullivan, K., Cleary, M., & Sullivan, G. (2004). Bullying in secondary schools: What it looks like and how to manage it. California: Paul Chapman Publishing & Corwin Pres.
  • Şahin, M. (2007). İlköğretim okullarında zorbacı davranışların azaltılmasına yönelik empati eğitim programının etkisinin araştırılması. Yayınlanmamış doktora tezi, Atatürk Üniversitesi, Erzurum.
  • Taylor, K. (2014). The bystander intervention in bullying survey: An examination in an elementary school sample. Master Thesis, Eastern Illinois University. US.
APA Kurt Demirbaş N, Öztemel K (2019). Zorbalıkta Seyirci Müdahale Ölçeği’nin (ZSMÖ) TürkçeUyarlaması: Geçerlik ve Güvenirlik Çalışması. , 965 - 985.
Chicago Kurt Demirbaş Neşe,Öztemel Kemal Zorbalıkta Seyirci Müdahale Ölçeği’nin (ZSMÖ) TürkçeUyarlaması: Geçerlik ve Güvenirlik Çalışması. (2019): 965 - 985.
MLA Kurt Demirbaş Neşe,Öztemel Kemal Zorbalıkta Seyirci Müdahale Ölçeği’nin (ZSMÖ) TürkçeUyarlaması: Geçerlik ve Güvenirlik Çalışması. , 2019, ss.965 - 985.
AMA Kurt Demirbaş N,Öztemel K Zorbalıkta Seyirci Müdahale Ölçeği’nin (ZSMÖ) TürkçeUyarlaması: Geçerlik ve Güvenirlik Çalışması. . 2019; 965 - 985.
Vancouver Kurt Demirbaş N,Öztemel K Zorbalıkta Seyirci Müdahale Ölçeği’nin (ZSMÖ) TürkçeUyarlaması: Geçerlik ve Güvenirlik Çalışması. . 2019; 965 - 985.
IEEE Kurt Demirbaş N,Öztemel K "Zorbalıkta Seyirci Müdahale Ölçeği’nin (ZSMÖ) TürkçeUyarlaması: Geçerlik ve Güvenirlik Çalışması." , ss.965 - 985, 2019.
ISNAD Kurt Demirbaş, Neşe - Öztemel, Kemal. "Zorbalıkta Seyirci Müdahale Ölçeği’nin (ZSMÖ) TürkçeUyarlaması: Geçerlik ve Güvenirlik Çalışması". (2019), 965-985.
APA Kurt Demirbaş N, Öztemel K (2019). Zorbalıkta Seyirci Müdahale Ölçeği’nin (ZSMÖ) TürkçeUyarlaması: Geçerlik ve Güvenirlik Çalışması. Türk Psikolojik Danışma ve Rehberlik Dergisi, 9(54), 965 - 985.
Chicago Kurt Demirbaş Neşe,Öztemel Kemal Zorbalıkta Seyirci Müdahale Ölçeği’nin (ZSMÖ) TürkçeUyarlaması: Geçerlik ve Güvenirlik Çalışması. Türk Psikolojik Danışma ve Rehberlik Dergisi 9, no.54 (2019): 965 - 985.
MLA Kurt Demirbaş Neşe,Öztemel Kemal Zorbalıkta Seyirci Müdahale Ölçeği’nin (ZSMÖ) TürkçeUyarlaması: Geçerlik ve Güvenirlik Çalışması. Türk Psikolojik Danışma ve Rehberlik Dergisi, vol.9, no.54, 2019, ss.965 - 985.
AMA Kurt Demirbaş N,Öztemel K Zorbalıkta Seyirci Müdahale Ölçeği’nin (ZSMÖ) TürkçeUyarlaması: Geçerlik ve Güvenirlik Çalışması. Türk Psikolojik Danışma ve Rehberlik Dergisi. 2019; 9(54): 965 - 985.
Vancouver Kurt Demirbaş N,Öztemel K Zorbalıkta Seyirci Müdahale Ölçeği’nin (ZSMÖ) TürkçeUyarlaması: Geçerlik ve Güvenirlik Çalışması. Türk Psikolojik Danışma ve Rehberlik Dergisi. 2019; 9(54): 965 - 985.
IEEE Kurt Demirbaş N,Öztemel K "Zorbalıkta Seyirci Müdahale Ölçeği’nin (ZSMÖ) TürkçeUyarlaması: Geçerlik ve Güvenirlik Çalışması." Türk Psikolojik Danışma ve Rehberlik Dergisi, 9, ss.965 - 985, 2019.
ISNAD Kurt Demirbaş, Neşe - Öztemel, Kemal. "Zorbalıkta Seyirci Müdahale Ölçeği’nin (ZSMÖ) TürkçeUyarlaması: Geçerlik ve Güvenirlik Çalışması". Türk Psikolojik Danışma ve Rehberlik Dergisi 9/54 (2019), 965-985.
Sayfa Oluşturulma Tarihi
23-04-2024 18:7

İLETİŞİM

TÜBİTAK ULAKBİM TR Dizin

Yüzüncüyıl, İşçi Blokları Mahallesi

Muhsin Yazıcıoğlu Caddesi No:51/C

06530 Çankaya / ANKARA +90 (312) 298 92 00

trdizin@tubitak.gov.tr

TÜBİTAK ULAKBİM Ulusal Akademik Ağ ve Bilgi Merkezi Cahit Arf Bilgi Merkezi © Tüm Hakları Saklıdır. Gizlilik Politikası Kullanım Şartları