Yıl: 2020 Cilt: 0 Sayı: 74 Sayfa Aralığı: 75 - 85 Metin Dili: Türkçe DOI: 10.17211/tcd.678626 İndeks Tarihi: 13-06-2021

6360 sayılı büyükşehir yasasının Türkiye’nin kırsal yerleşim düzenine mevcut vemuhtemel etkileri: Konya örneği

Öz:
6360 Sayılı Büyükşehir Yasası, Türkiye’nin mevcut yerel yönetim sisteminde köklü bir değişim ya-ratmanın yanında, kırsal yerleşim düzenini doğrudan etkileyen birçok değişime de neden olmuştur.Yasanın uygulanmaya başlanmasıyla birlikte Türkiye’de kırsal yerleşim birimleri ve kırsal nüfus ileilgili kavramların içeriği değişmiş ve ikili bir yapı oluşmuştur. Yasanın çıkarıldığı 2012 yılında kırsalnüfusun Türkiye toplam nüfus içindeki oranı % 22,7 iken, 2014 yılında bu oran % 8,2’ye, 2019 yılındaise % 7,2’ye gerilemiştir. Bu çalışmanın amacı Türkiye’nin en geniş yüzölçümüne (40 838 km²) sahipili olan Konya’da 6360 Sayılı Büyükşehir Yasası’nın kırsal yerleşim düzeni üzerindeki mevcut ve muh-temel etkilerini ortaya koymaktır. 6360 Sayılı Kanunla birlikte Konya İlinde 296’sı orman köyü olmaküzere toplamda 585 köy ve 175 belde belediyesinin tüzel kişiliği kaldırılarak mahalleye dönüştürül-müş, toplam mahalle sayısı 760’a çıkmıştır.A r aştırmamızın dayandığı kavramsal temelleri ortayakoyabilmek adına öncelikle 6360 Sayılı Kanun ile ilgili konular için geniş bir literatür çalışması yapıl-mıştır.A y rıca, Kanunun kırsal alandaki etkilerini somut olarak ortaya koyabilmek amacıyla farklızaman dilimlerinde araştırma sahasında arazi çalışmaları yapılmış, Konya’nın uzak ilçeleri olan Yunak(156 km) ve Hüyük (95 km) ile yakın ilçelerinden Sarayönü (39 km) ve Altınekin (55 km) ilçelerininkırsal mahallelerinde anket ve mülakatlar yapılmıştır. Kaynaklardan ve saha çalışmalarından eldeedilen bilgiler amaç doğrultusunda yorumlanmış ve 6360 Sayılı Yasa’nın kırsal yerleşim düzeni üze-rindeki olumlu-olumsuz etkileri tespit edilmeye çalışılmıştır. Yapılan tespitler neticesinde adı geçenyasanın uygulanmasına yönelik olumlu görüşler olduğu gibi, olumsuz düşüncelerin de var olduğuortaya konulmuştur.
Anahtar Kelime:

Current and prospective effects of metropolitan law (no. 6360) on Turkey's rural settlements layout: case of Konya

Öz:
In addition to creating a radical change in the existing local government system of Turkey, the Met-ropolitan Law No. 6360 has also caused many changes that directly affect the rural settlements.With the start of implementation of the Act, rural settlements and concepts related to the contentof the rural population in Turkey has changed and forming a dual structure. While the rural popu-lation rate was 22.7% in 2012 in Turkey's total population,before the law adopted, it is declned to8.2% in 2014 and 7.2% in 2019. The purpose of this study is to reveal current and prospectiveeffects of metropolitan law (no. 6360) on Turkey's rural settlements layout as a case study of KonyaProvince which has the largest surface area (40 838 km²) in Turkey. With the Law no. 6360, thelegal entity of 585 villages and 175 municipalities in Konya, 296 of which are forest villages, wasabolished and transformed into neighborhoods and the total number of neighborhoods increasedto 760. In order to reveal the theoretical foundations on which the research is based, a large lite-rature study on Law No. 6360 has been conducted. In addition, in order to present the effects ofthe Law in the rural areas, field studies have been carried out in the research area in different time,surveys and interviews were conducted in the remote districts of Konya such as Yunak (156 km)and Hüyük (95 km), and nearby districts such as Sarayönü (39 km) and Altınekin (55 km). The in-formation obtained from the sources and field studies were interpreted for the purpose and thepositive and negative effects of Law No. 6360 on the rural settlements were tried to be determined.As a result of the findings, it was revealed that there are positive opinions about the implementationof the law as well as negative opinions.
Anahtar Kelime:

Belge Türü: Makale Makale Türü: Araştırma Makalesi Erişim Türü: Erişime Açık
  • 6360 Sayılı On Dört İlde Büyükşehir Belediyesi ve Yirmi Yedi İlçe Ku-rulması ile Bazı Kanun ve Kanun Hükmünde Kararnamelerde De-ğişiklik Yapılmasına Dair Kanun. Resmi Gazete, 28489,12/11/2012.
  • Adıgüzel, Ş. (2012). 6360 Sayılı Yasa’nın Türkiye’nin Yerel Yönetim Diz-gesi Üzerine Etkileri: Eleştirel Bir Değerlendirme, Toplum ve De-mokrasi Dergisi, 14: 153-176.
  • Ayyıldız, M., Çiçek, A., Ayyıldız, B. (2016). 6360 Sayılı Büyükşehir Ya-sasının Kırsal Kesime Olası Etkileri. Nevşehir Bilim ve Teknoloji Der-gisi TARGİD, Özel Sayı: 280-285.
  • Bekdemir, Ü., Kocaman, S., Polat, S. (2014). Yeni Büyükşehir YasasıSonrasında Türkiye’de Şehir Nüfusu Ve Şehir Yerleşmeleri, DoğuCoğrafya Dergisi, 32: 277-297.
  • Bulut, Y., Dönmez, D. (2019). 6360 Sayılı Düzenlemeyle Oluşan Büyük şehir Modelinde Büyükşehir Belediyesi İle İlçe Belediyeleri Ara-sında Yaşanan Sorunlar ve Çözüm Önerileri: Hatay İli Örneği. Ulus-lararası Yönetim Akademisi Dergisi, 2 (1) , 29-40.
  • Çukurçayır, M. A., Negiz, N., Yemen, A. (2014). 6360 Sayılı Kanun’unUygulamasında Köy(lü) mü Mahalle(li) mi?: Katıl(a)mayanlar Açı-sından Bir Değerlendirme, Uluslararası XI. Kamu Yönetimi ForumuBildiriler Kitabı: AfroAvrasya Coğrafyasında Kamu Yönetimi Uygu-lamaları ve Sorunları. Ankara: TODAİE Yayınları, Ankara.
  • Ekonomi Raporu (2018). Konya: Ticaret Odası Yayınları, Konya.Eryılmaz, B. (2006). Tanzimat ve Yönetimde Modernleşme. İstanbul:İşaret Yayınları, İstanbul.
  • Göküş, M., Alptürker, H. (2016). 6360 Sayılı Yasa İle Köy YönetimindenMahalle Yönetimine Geçiş Sonrası Etkin Hizmet Sunumuna İlişkinMuhtarların Görüşü: Silifke Köyleri Örneği. Selçuk Üniversitesi Sos-yal ve Teknik Araştırmalar Dergisi 11: 67-86.
  • Gürbüz, M., Yıldırım, U., Belli, A. (2014). Büyükşehir Belediye Kanu-nu’nun Kahramanmaraşİli Ölçeğinde Analizi. Adnan MenderesÜniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi 1: 102-135.
  • Kalpaklıoğlu, G. (2017). 6360 Sayılı Büyükşehir Yasasının Kırsal KesimeEtkilerinin Değerlendirilmesi (Ordu Büyükşehir Belediyesi Örneği). Gaziosmanpaşa Üniversitesi Fen Bilimleri Enstitüsü Tarım Eko-nomisi Anabilim Dalı, Yayınlanmamış Yüksek Lisans Tezi, Tokat.
  • Keleş, R. (2013). Kentleşme Politikası, Ankara: İmge Kitabevi, Ankara. Keleş, R. (1985). Türkiye’de Anakent Yönetimi, Amme İdaresi Dergisi,2: 69-82.
  • Kırmızı, M. (2019). 6360 Sayılı Yasanın Kent ve Kır Alanlarına Etkileri:Diyarbakır Örneği. Manisa Celal Bayar Üniversitesi Sosyal BilimlerEnstitüsü Kamu Yönetimi Anabilim Dalı, Yayınlanmamış Yüksek Li-sans Tezi, Manisa.,
  • Kut Görgün, E., Yörür, N. (2017). 6360 Sayılı Büyükşehir Kanunu Son-rası Kırsal Alanları Yeniden Düşünmek- İzmir Örneği. Aydın İktisatFakültesi Dergisi 2: 11-27
  • Oktay, T. (2009). Belediyenin Tarihsel Gelişimi (Ed: Bozlağan, R. ve De-mirkaya Y. Türkiye’de Yerel Yönetimler içinde). Ankara: Nobel Ya-yınları, Ankara.
  • Ortaylı, İ. (2000). Tanzimat Devrinde Osmanlı Mahalli İdareleri 1840-1880, Ankara: Türk Tarih Kurumu Yayınları, Ankara.
  • Özçağlar, A. (2015). Yönetsel Coğrafya. Ankara: Nika Yayınevi, Ankara.
  • Özçağlar, A. (2016). Büyükşehir Belediyeli İllerde Kır ve Kent Nüfusu-nun Tespiti Mümkün mü?. TÜCAUM Uluslararası Coğrafya Sem-pozyumu 2016, Bildiriler Kitabı Tam Metin: 271-291, Ankara
  • Öztürk, Y. (2014). Kuruluşundan 1950’ye Kadar Bursa Belediyesi veHizmetleri. Atatürk Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü TarihAnabilim Dalı, Yayınlanmamış Doktora Tezi, Erzurum.
  • Söylemez, A., Tekin, Ö. F. (2016). Türkiye’de Büyükşehir Yönetimi ve6360 Sayılı Yasanın Getirdiği Değişim: Konya Örneği, Kamu Yöne-timinde Değişimin Yönü ve Etkileri (KAYFOR 13 Bildiri Kitabı).Konya:1435-1449.
  • Susta Olgun G., Gülçubuk B. (2016). Kırsalın Dönüşümünde Fırsat veTehditleriyle Yeni Büyükşehir Yasası’nın Analizi. XII. Ulusal TarımKongresi 2016: 1059-1068.
  • Susta Olgun G. (2018). 6360 Sayılı Yasa İle Oluşan Yeni Büyükşehir Ya-sası’nın Kırsal Alanda Hizmet Etkililiği Açısından İncelenmesi: İzmirili Kiraz İlçesi Araştırması. Ankara Üniversitesi Fen Bilimleri Ensti-tüsü Tarım Ekonomisi Anabilim Dalı, Ankara.
  • Şenol, E. (2019). Büyükşehir Statüsündeki İllerde Kırsal Nüfusun Tes-piti: Ordu İli Örneği. Türk Coğrafya Dergisi 72: 53-63.
  • Taş, B. (2017). Türkiye’de Yönetim ve Yerleşme Açısından Mahalleler,TCK 75. Kuruluş Yılı Uluslararası Kongresi, Bildiriler Kitabı Ta mMetin: 25-30, Ankara.
  • Tolun Denker, B. (1977). Yerleşme Coğrafyası-Kır Yerleşmeleri. İstan-bul: İstanbul Üniversitesi Yayınları, İstanbul.
  • Usta, S., Akman E., Kocaoğlu, M. (2018). 6360 Sayılı Kanun’un Büyük-şehir Belediye Sistemine Etkileri: Konya Büyükşehir Belediyesi Ör-neği. TESAM Akademi Dergisi, Yerel Yönetimler ÖzelSayısı,217-249.
  • Yılmaz, M. (2015). Türkiye’de Kırsal Nüfusun Değişimi ve İllere GöreDağılımı (1980-2012). Doğu Coğrafya Dergisi, 33: 161-188.
  • Yörükoğlu, F. (2009). Türk Belediyeciliğinin Gelişim Süreci, MevzuatDergisi, 135.
  • Zengin, O.(2014). Büyükşehir Belediyesi Sisteminin Dönüşümü: SonOn Yılın Değerlendirmesi. Ankara Barosu Dergisi, 2014/2: 91-116.
APA TUNCER B, BAKIRCI M (2020). 6360 sayılı büyükşehir yasasının Türkiye’nin kırsal yerleşim düzenine mevcut vemuhtemel etkileri: Konya örneği. , 75 - 85. 10.17211/tcd.678626
Chicago TUNCER Bayram,BAKIRCI MUZAFFER 6360 sayılı büyükşehir yasasının Türkiye’nin kırsal yerleşim düzenine mevcut vemuhtemel etkileri: Konya örneği. (2020): 75 - 85. 10.17211/tcd.678626
MLA TUNCER Bayram,BAKIRCI MUZAFFER 6360 sayılı büyükşehir yasasının Türkiye’nin kırsal yerleşim düzenine mevcut vemuhtemel etkileri: Konya örneği. , 2020, ss.75 - 85. 10.17211/tcd.678626
AMA TUNCER B,BAKIRCI M 6360 sayılı büyükşehir yasasının Türkiye’nin kırsal yerleşim düzenine mevcut vemuhtemel etkileri: Konya örneği. . 2020; 75 - 85. 10.17211/tcd.678626
Vancouver TUNCER B,BAKIRCI M 6360 sayılı büyükşehir yasasının Türkiye’nin kırsal yerleşim düzenine mevcut vemuhtemel etkileri: Konya örneği. . 2020; 75 - 85. 10.17211/tcd.678626
IEEE TUNCER B,BAKIRCI M "6360 sayılı büyükşehir yasasının Türkiye’nin kırsal yerleşim düzenine mevcut vemuhtemel etkileri: Konya örneği." , ss.75 - 85, 2020. 10.17211/tcd.678626
ISNAD TUNCER, Bayram - BAKIRCI, MUZAFFER. "6360 sayılı büyükşehir yasasının Türkiye’nin kırsal yerleşim düzenine mevcut vemuhtemel etkileri: Konya örneği". (2020), 75-85. https://doi.org/10.17211/tcd.678626
APA TUNCER B, BAKIRCI M (2020). 6360 sayılı büyükşehir yasasının Türkiye’nin kırsal yerleşim düzenine mevcut vemuhtemel etkileri: Konya örneği. Türk Coğrafya Dergisi, 0(74), 75 - 85. 10.17211/tcd.678626
Chicago TUNCER Bayram,BAKIRCI MUZAFFER 6360 sayılı büyükşehir yasasının Türkiye’nin kırsal yerleşim düzenine mevcut vemuhtemel etkileri: Konya örneği. Türk Coğrafya Dergisi 0, no.74 (2020): 75 - 85. 10.17211/tcd.678626
MLA TUNCER Bayram,BAKIRCI MUZAFFER 6360 sayılı büyükşehir yasasının Türkiye’nin kırsal yerleşim düzenine mevcut vemuhtemel etkileri: Konya örneği. Türk Coğrafya Dergisi, vol.0, no.74, 2020, ss.75 - 85. 10.17211/tcd.678626
AMA TUNCER B,BAKIRCI M 6360 sayılı büyükşehir yasasının Türkiye’nin kırsal yerleşim düzenine mevcut vemuhtemel etkileri: Konya örneği. Türk Coğrafya Dergisi. 2020; 0(74): 75 - 85. 10.17211/tcd.678626
Vancouver TUNCER B,BAKIRCI M 6360 sayılı büyükşehir yasasının Türkiye’nin kırsal yerleşim düzenine mevcut vemuhtemel etkileri: Konya örneği. Türk Coğrafya Dergisi. 2020; 0(74): 75 - 85. 10.17211/tcd.678626
IEEE TUNCER B,BAKIRCI M "6360 sayılı büyükşehir yasasının Türkiye’nin kırsal yerleşim düzenine mevcut vemuhtemel etkileri: Konya örneği." Türk Coğrafya Dergisi, 0, ss.75 - 85, 2020. 10.17211/tcd.678626
ISNAD TUNCER, Bayram - BAKIRCI, MUZAFFER. "6360 sayılı büyükşehir yasasının Türkiye’nin kırsal yerleşim düzenine mevcut vemuhtemel etkileri: Konya örneği". Türk Coğrafya Dergisi 74 (2020), 75-85. https://doi.org/10.17211/tcd.678626