Bilim Tarihi Tutum Ölçeği: Geliştirilmesi, Geçerlik Ve Güvenirlik Çalışması

Zeynep Neslihan ALIŞIR, (Marmara Üniversitesi, Atatürk Eğitim Fakültesi, Matematik ve Fen Bilimleri Eğitimi Bölümü, İstanbul, Türkiye)
Levent DENİZ, (Marmara Üniversitesi, Atatürk Eğitim Fakültesi, Eğitim Bilimleri Bölümü, İstanbul, Türkiye)
Serhat İREZ (Marmara Üniversitesi, Atatürk Eğitim Fakültesi, Matematik ve Fen Bilimleri Eğitimi Bölümü, İstanbul, Türkiye)
Trakya Eğitim Dergisi
9 2
Yıl: 2020 Cilt: 10 Sayı: 3 Sayfa Aralığı: 835 - 853 Metin Dili: Türkçe DOI: 10.24315/tred.649863 İndeks Tarihi: 29-07-2022

Bilim Tarihi Tutum Ölçeği: Geliştirilmesi, Geçerlik Ve Güvenirlik Çalışması

Öz:
Bu çalışmanın amacı öğretmen adaylarının bilim tarihine ve bilim tarihini derslerinde kullanmalarına yönelik tutumlarını ortaya çıkaracak bir ölçek geliştirmektir. Bu amaç doğrultusunda ilgili alan yazın taranarak madde havuzu oluşturulmuş ve bu madde havuzunda yer alan maddelerin kapsam geçerliğinin sağlanması için uzman görüşüne başvurulmuştur. Araştırma, geliştirilen ölçeğin ön formu ve son formu olmak üzere iki ayrı örneklem üzerinde uygulanmıştır. Ölçeğin ön formu 183 öğretmen adayına uygulanmıştır. Ölçeğin ön formunun yapı geçerliği için Açımlayıcı Faktör Analizi yapılmıştır. Ölçeğin güvenirliğine ilişkin Cronbach alfa iç tutarlık katsayısına bakılmış, üst %27 ile alt %27 grupların madde ortalamaları arasındaki farkların anlamlılığı incelenmiş ve faktörler arasında anlamlı bir ilişki bulunup bulunmadığını belirlemek amacıyla Pearson çarpım moment korelasyonları hesaplanmıştır. Çalışmanın ikinci aşamasında geliştirilen ölçeğin son formu 113 öğretmen adayına uygulanmış ve elde edilen verilerle yapı geçerliği için Doğrulayıcı Faktör Analizi yapılmış; güvenirlik çalışması için Cronbach alfa iç tutarlık katsayısı, faktörler arasında anlamlı bir ilişki bulunup bulunmadığını belirlemek amacıyla da Pearson çarpım moment korelasyonları hesaplanmıştır. İki aşamalı gerçekleştirilen bu ölçek geliştirme çalışmasının sonucunda beşli likert tipte, 29 maddeden oluşan ve 3 faktörlü Bilim Tarihi Tutum Ölçeği geliştirilmiştir. Ölçeğin geneli için Cronbach alfa iç tutarlık katsayısı 0.95; Bilim Tarihi Yönteminin Öğrenmeye Katkısı (Faktör 1) için 0.93, Bilim Tarihi İlgi (Faktör 2) için 0.92 ve Bir Öğretim Yöntemi Olarak Bilim Tarihi (Faktör 3) için 0.85 olarak hesaplanmıştır. Tüm analizler sonucunda Bilim Tarihi Tutum Ölçeği’nin öğretmen adaylarının bilim tarihine ve bilim tarihini derslerinde kullanmalarına yönelik tutumlarının ortaya çıkarılmasında kullanılabilecek geçerli ve güvenilir bir ölçme aracı olduğu saptanmıştır.
Anahtar Kelime:

History Of Science Attitude Scale: The Development, Validation And Reliability Study

Öz:
The aim of this study is to develop a valid andreliable scale to identify attitudes of teacher candidatestowards the history of science and using the history of scienceas a teaching method in their classes. For this purpose, therelated field literature was searched and item pool wascreated. Following that, items in the item pool were sent tofive experts to ensure the content validity. The pre-form andfinal-form of the developed scale were administered twodifferent samples. The pre-form of the scale wasadministered to 183 pre-service teachers. The constructvalidity of the pre-form of the scale was examined withExploratory Factor Analysis. Additionally, Cronbach alphacorrelation coefficients, t-tests between items’ means ofupper 27%-lower 27% points and Pearson product momentcorrelations were calculated. The second stage of the studywas carried out with 113 pre-service teachers in order toperform the confirmatory factor analysis of the final form ofthe scale. The construct validity of the final form of the scalewas examined through Confirmatory Factor Analysis and thereliability was calculated through Cronbach alpha correlationcoefficients and Pearson product moment correlations. As aresult, the History of Science Attitude Scale, a 5-point Likert type attitude scale consisted of three subscales with 29 itemswas developed. Cronbach alpha coefficient of the whole scaleis 0,95. Internal consistency coefficients for the sub-scalesvaried between 0,85 and 0,93 and found to be withinadmissible limits. In the light of the results, it could be arguedthat the History of Science Attitude Scale is valid and reliableinstrument and can be used in identifying attitudes of teachercandidates towards the history of science and using thehistory of science as a teaching method in their classes.
Anahtar Kelime:

Belge Türü: Makale Makale Türü: Araştırma Makalesi Erişim Türü: Erişime Açık
  • Akıncı, E. D. (2007). Yapısal eşitlik modellerinde bilgi kriterleri. (Yayınlanmamış doktora tezi). Mimar Sinan Güzel Sanatlar Üniversitesi/Fen Bilimleri Enstitüsü, İstanbul.
  • Akpınar, E., & Ergin, Ö. (2005). Yapılandırmacı kuramda fen öğretmeninin rolü. İlköğretim Online, 4(2), 55-64.
  • Bakanay, Ç. D. (2015). Fen derslerinde bilim tarihi kullanımının ortaöğretim fen alanları öğretmenlerinin eğitim oryantasyonları çerçevesinden incelenmesi. (Yayınlanmamış doktora tezi). Marmara Üniversitesi/Eğitim Bilimleri Enstitüsü, İstanbul.
  • Barak, M., Ashkar, T., & Dori, Y. J. (2011). Learning science via animated movies: Its effect on students’ thinking and motivation. Computers & Education, 56(3), 839-846.
  • Brown, T. A. (2006). Confirmatory factor analysis for applied research. New York, NY: The Guilford Press.
  • Büyüköztürk, Ş. (2014). Sosyal bilimler için veri analizi el kitabı: istatistik, araştırma deseni, SPSS uygulamaları ve yorum (20. baskı). Ankara: Pegem Yayınları.
  • Can, A. (2013). SPSS ile bilimsel araştırma sürecinde nicel veri analizi. Ankara: Pegem Akademi Yayıncılık.
  • Cavicchi, E. M. (2008). Historical experiments in students’ hands: Unfragmenting science through action and history. Science & Education, 17(7), 717-749.
  • Çokluk, Ö., Şekercioğlu, G., & Büyüköztürk, Ş. (2012). Sosyal bilimler için çok değişkenli istatistik: SPSS ve LISREL uygulamaları (Vol. 2). Ankara: Pegem Akademi.
  • Dedes, C., & Ravanis, K. (2009). Teaching image formation by extended light sources: The use of a model derived from the history of science. Research in Science Education, 39(1), 57-73.
  • Driver, R., Leach, J., Millar, R., & Scott, P. (1996). Young people’s images of science. Buckingham: Open University Press.
  • Field, A. (2005). Discovering statistics using SPSS. Sage publications. Fontana, D. (1981). Psychology for teachers. The British Psychological Society and Macmillan Publishers Limited.
  • Heering, P. (2000). Getting shocks: Teaching secondary school physics through history. Science & Education, 9(4), 363-373.
  • Ho, R. (2006). Handbook of univariate and multivariate data analysis and interpretation with SPSS. CRC Press.
  • Hoşgörür, V. (1997). Bogardus, Guttman ve Likert ölçekleri. Ondokuz Mayıs Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 10(1), 346-357.
  • Höttecke, D., Henke, A., & Riess, F. (2012). Implementing history and philosophy in science teaching: Strategies, methods, results and experiences from the European HIPST project. Science & Education, 21(9), 1233- 1261.
  • Hurd, P. D. (1998). Scientific literacy: New minds for a changing world. Science Education, 82(3), 407-416.
  • Irwin, A. R. (2000). Historical case studies: Teaching the nature of science in context. Science Education, 84(1), 5-26.
  • Kara, Y., & Çam, F. (2007). Yaratıcı drama yönteminin bazı sosyal becerilerin kazandırılmasına etkisi. Hacettepe Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 32(32).
  • Kavak, N. (2007). Maddenin tanecikli doğası hakkında ilköğretim 7. sınıf öğrencilerinin imaj oluşturmalarına rol oynama öğretim yönteminin etkisi. Gazi Üniversitesi Gazi Eğitim Fakültesi Dergisi, 27(2).
  • Kaya, A. (2007). Fen eğitiminde bilim tarihi destekli öğretimin fen bilgisi öğretmen adaylarının bilim doğasına ilişkin görüşlerine etkisinin değerlendirilmesi. (Yayınlanmamış Yüksek Lisans Tezi). Balıkesir Üniversitesi, Balikesir.
  • Kılıç, G. B., Haymana, F., & Bozyılmaz, B. (2008). Analysis of the elementary science and technology curriculum of Turkey with respect to different aspects of scientific literacy and scientific process. Eğitim ve Bilim, 33(150), 52.
  • Kline, R.B. (2011). Principles and practice of structural equation modeling. New York: The Guilford Press.
  • Laçin-Şimşek, C. (2009). Fen ve Teknoloji dersi öğretim programları ve kitapları bilim tarihinden ne kadar ve nasıl yararlanıyor?. İlköğretim Online, 8(1), 129-145.
  • Lin, H. S., & Chen, C. C. (2002). Promoting preservice chemistry teachers' understanding about the nature of science through history. Journal of Research in Science Teaching, 39(9), 773-792.
  • Matthews, M. R. (1994). Science teaching: The role of history and philosophy of science. Psychology Press.
  • MEB (2018). Milli Eğitim Bakanlığı, Talim Terbiye Kurulu Başkanlığı. Ortaöğretim Biyoloji Dersi (9, 10, 11 ve 12. Sınıflar) Öğretim Programı. Ankara.
  • MEB (2018). Milli Eğitim Bakanlığı, Talim Terbiye Kurulu Başkanlığı. Ortaöğretim Fen Bilimleri Dersi Öğretim Programı (İlkokul ve Ortaokul 3, 4, 5, 6, 7 ve 8. Sınıflar). Ankara.
  • MEB (2018). Milli Eğitim Bakanlığı, Talim Terbiye Kurulu Başkanlığı. Ortaöğretim Fizik Dersi (9, 10, 11 ve 12. Sınıflar) Öğretim Programı. Ankara.
  • MEB (2018). Milli Eğitim Bakanlığı, Talim Terbiye Kurulu Başkanlığı. Ortaöğretim Kimya Dersi (9, 10, 11 ve 12. Sınıflar) Öğretim Programı. Ankara.
  • Özdamar K. (2002). Paket programlarla istatistiksel veri analizi-1. 4. Baskı. Eskişehir: Kaan Kitabevi.
  • Scott, P. J., & Spencer, C. P. (1998). Psychology: A contemporary introduction. Blackwell Publishers.
  • Smith, J. A. R. (2010). Historical short stories and the nature of science in a high school biology classroom. Iowa State University.
  • Solbes, J., & Traver, M. (2003). Against a negative image of science: History of science and the teaching of physics and chemistry. Science & Education, 12(7), 703-717.
  • Stinner, A., & Williams, H. (1993). Conceptual change, history, and science stories. Interchange, 24(1-2), 87- 103.
  • Tanguma, J. (2001). Effect of sample size on the distribution of selected fit indices: A graphical approach, Educational and Psychological Measurement, 61(5), 759-776.
  • Tavşancıl, E. (2014). Tutumların ölçülmesi ve SPSS ile veri analizi (5. Basım). Ankara: Nobel Yayıncılık.
  • Tezbaşaran, A. A. (2008). Likert tipi ölçek hazırlama kılavuzu (e-kitap). (Erişim Tarihi: 22/06/2019). Erişim adresi:https://www.academia.edu/1288035/Likert_Tipi_%C3%96l%C3%A7ek_Haz%C4%B1rlama_K% C4%B1lavuzu Türk Dil Kurumu, (2019). Genel türkçe sözlük. (Erişim Tarihi: 22/06/2019). Erişim adresi: https://sozluk.gov.tr/
  • Wandersee, J. (1985). Are there too many terms to learn in biology?. The American Biology Teacher, 47(6), 346- 347.
  • Yaman, M., Gerçek, C., & Soran, H. (2008). Biyoloji öğretmen adaylarının mesleki ilgilerinin farklı değişkenler açısından incelenmesi. Hacettepe Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 35(35), 351-361.
  • Yurdugül, H. (2005). Ölçek geliştirme çalışmalarında kapsam geçerliği için kapsam geçerlik indekslerinin kullanılması. XIV. Ulusal Eğitim Bilimleri Kongresi, 1, 771-774.
  • Yükseköğretim Program Atlası-YÖK. (ErişimTarihi:14/05/2020). Erişim adresi: https://yokatlas.yok.gov.tr/lisans-univ.php?u=1072
APA Alisir Z, Deniz L, Irez S (2020). Bilim Tarihi Tutum Ölçeği: Geliştirilmesi, Geçerlik Ve Güvenirlik Çalışması. , 835 - 853. 10.24315/tred.649863
Chicago Alisir Zeynep Neslihan,Deniz Levent,Irez Serhat Bilim Tarihi Tutum Ölçeği: Geliştirilmesi, Geçerlik Ve Güvenirlik Çalışması. (2020): 835 - 853. 10.24315/tred.649863
MLA Alisir Zeynep Neslihan,Deniz Levent,Irez Serhat Bilim Tarihi Tutum Ölçeği: Geliştirilmesi, Geçerlik Ve Güvenirlik Çalışması. , 2020, ss.835 - 853. 10.24315/tred.649863
AMA Alisir Z,Deniz L,Irez S Bilim Tarihi Tutum Ölçeği: Geliştirilmesi, Geçerlik Ve Güvenirlik Çalışması. . 2020; 835 - 853. 10.24315/tred.649863
Vancouver Alisir Z,Deniz L,Irez S Bilim Tarihi Tutum Ölçeği: Geliştirilmesi, Geçerlik Ve Güvenirlik Çalışması. . 2020; 835 - 853. 10.24315/tred.649863
IEEE Alisir Z,Deniz L,Irez S "Bilim Tarihi Tutum Ölçeği: Geliştirilmesi, Geçerlik Ve Güvenirlik Çalışması." , ss.835 - 853, 2020. 10.24315/tred.649863
ISNAD Alisir, Zeynep Neslihan vd. "Bilim Tarihi Tutum Ölçeği: Geliştirilmesi, Geçerlik Ve Güvenirlik Çalışması". (2020), 835-853. https://doi.org/10.24315/tred.649863
APA Alisir Z, Deniz L, Irez S (2020). Bilim Tarihi Tutum Ölçeği: Geliştirilmesi, Geçerlik Ve Güvenirlik Çalışması. Trakya Eğitim Dergisi, 10(3), 835 - 853. 10.24315/tred.649863
Chicago Alisir Zeynep Neslihan,Deniz Levent,Irez Serhat Bilim Tarihi Tutum Ölçeği: Geliştirilmesi, Geçerlik Ve Güvenirlik Çalışması. Trakya Eğitim Dergisi 10, no.3 (2020): 835 - 853. 10.24315/tred.649863
MLA Alisir Zeynep Neslihan,Deniz Levent,Irez Serhat Bilim Tarihi Tutum Ölçeği: Geliştirilmesi, Geçerlik Ve Güvenirlik Çalışması. Trakya Eğitim Dergisi, vol.10, no.3, 2020, ss.835 - 853. 10.24315/tred.649863
AMA Alisir Z,Deniz L,Irez S Bilim Tarihi Tutum Ölçeği: Geliştirilmesi, Geçerlik Ve Güvenirlik Çalışması. Trakya Eğitim Dergisi. 2020; 10(3): 835 - 853. 10.24315/tred.649863
Vancouver Alisir Z,Deniz L,Irez S Bilim Tarihi Tutum Ölçeği: Geliştirilmesi, Geçerlik Ve Güvenirlik Çalışması. Trakya Eğitim Dergisi. 2020; 10(3): 835 - 853. 10.24315/tred.649863
IEEE Alisir Z,Deniz L,Irez S "Bilim Tarihi Tutum Ölçeği: Geliştirilmesi, Geçerlik Ve Güvenirlik Çalışması." Trakya Eğitim Dergisi, 10, ss.835 - 853, 2020. 10.24315/tred.649863
ISNAD Alisir, Zeynep Neslihan vd. "Bilim Tarihi Tutum Ölçeği: Geliştirilmesi, Geçerlik Ve Güvenirlik Çalışması". Trakya Eğitim Dergisi 10/3 (2020), 835-853. https://doi.org/10.24315/tred.649863
Sayfa Oluşturulma Tarihi
25-04-2024 14:14

İLETİŞİM

TÜBİTAK ULAKBİM TR Dizin

Yüzüncüyıl, İşçi Blokları Mahallesi

Muhsin Yazıcıoğlu Caddesi No:51/C

06530 Çankaya / ANKARA +90 (312) 298 92 00

trdizin@tubitak.gov.tr

TÜBİTAK ULAKBİM Ulusal Akademik Ağ ve Bilgi Merkezi Cahit Arf Bilgi Merkezi © Tüm Hakları Saklıdır. Gizlilik Politikası Kullanım Şartları