Çeviri Teknolojileri, Yerelleştirme Konulu Lisansüstü Tezlerin Türkçe Çeviribilim Literatürü Bağlamında Değerlendirilmesi

Yıl: 2020 Cilt: 15 Sayı: 1 Sayfa Aralığı: 497 - 514 Metin Dili: Türkçe DOI: 10.29228/TurkishStudies.39592 İndeks Tarihi: 19-06-2021

Çeviri Teknolojileri, Yerelleştirme Konulu Lisansüstü Tezlerin Türkçe Çeviribilim Literatürü Bağlamında Değerlendirilmesi

Öz:
Bu çalışmada, Türkiye’deki mütercim-tercümanlık veya çeviribilimbölümlerinde hazırlanan çeviri teknolojileri,yerelleştirmekonululisansüstütezler,Türkçeçeviribilimliteratürübağlamında değerlendirilmektedir. Çalışmanın amacı, Türkiye’de hazırlanan çeviri teknolojileri, yerelleştirme konulu lisansüstü tezlerin, Türkçe çeviribilim literatüründe hangi boşlukları doldurduğunu açığa çıkarmak ve mevcut eksikliklerin giderilmesi için bazı önerilerde bulunmaktır. Türkiye’de konu kapsamında hazırlanan lisansüstü tezler hangi alt başlıklara yönelmektedir? Çeviri teknolojileri, yerelleştirme konusu, çeviribilimin kuram ve uygulama alanları açısından yeterince irdelenmiş midir? Konu kapsamında hazırlanan lisansüstü tezler, Türkçe çeviribilim literatüründeki hangi boşlukları doldurmaktadır? Çalışmada, betimleyici yaklaşım çerçevesinde,Türkiye’dekimütercim-tercümanlıkveyaçeviribilimbölümlerindehazırlanançeviri teknolojileri, yerelleştirme konulu lisansüstü tezler ayrıntılı bir şekilde incelenmiştir. Çalışma neticesinde, Türkiye’de hazırlanan konu kapsamındaki lisansüstü tezlerin, çeviri teknolojileri alt alanının Türkiye’de daha tanınır hale gelmesine, bu alandaki ihtiyaç ve eksiklerin tespit edilmesine, Türkçe çeviribilim literatüründe çeviri teknolojileri, yerelleştirme konusuyla ilgili boşlukların doldurulmasına ve Türkçe kaynak eksikliğinin giderilmesine katkı sağladığı görülmüştür. Bununla birlikte, çeviribilimin araştırma konularından biri olan çeviri teknolojileriyle ilgili lisansüstü tezlerin artırılması, bu tezlerde çeviribilimin kuramsal bağlamının daha fazla ele alınması ve yeni yönelimler çerçevesinde tez konusu seçilmesi, Türkçe çeviribilim literatüründeki diğer boşlukların doldurulmasında önemli bir rol oynayacaktır. Bu çalışmanın, çeviribilim alanına ve çeviriyle ilgilenen araştırmacı, akademisyen ve öğrencilere katkı sağlayacağı ümit edilmektedir.
Anahtar Kelime:

Evaluation of Graduate Theses on Translation Technologies and Localization within the Context of Turkish Translation Studies Literature

Öz:
This study focuses on graduate theses on translation technologies and localization, which are prepared in translation-interpreting and translation studies programs in Turkish universities, within the context of contemporary literature on Turkish translation studies. The aim of this study is to clarify the gaps in the academic literature on Turkish translation studies, to be filled by graduate theses on translation technologies and localization, and to make some suggestions for existing shortcomings. Which sub-fields are discussed in those graduate theses through their specific field of study? What is the extent of adequacy in translation technologies and localization topics, examined in terms of translation studies’ applied and theoretical areas? Which new and unexplored subjects are covered by the graduate theses' scopes in the specified field of the Turkish translation studies literature? In this study, through descriptive approach, the theses on translation technologies and localization, prepared in translation-interpreting or translation studies programs in Turkey, are examined in detail. As the particular outcome of this study, that theses within the above-mentioned scope have contributed the field of translation technologies and increased its prominence, graduate theses on Turkish translation studies literature have contributed to and increased the quality and quantity of Turkish sources in this field. However, increasing number of graduate theses in translation technologies, which is one of the research fields in translation science, carrying analysis further in the theoretical context of translation science, and selecting the thesis research subjects within the framework of new orientations; all these will play an important role in filling other specific gaps in Turkish translation studies literature. It is hoped that this study will contribute to translation studies field and to researchers, academics and students who are particularly interested in translation.
Anahtar Kelime:

Belge Türü: Makale Makale Türü: Araştırma Makalesi Erişim Türü: Erişime Açık
  • Bacaksız, A. D. The Future of Translation Studies through Artificial Intelligence (Yapay Zekâ ile Çeviri Çalışmalarının Geleceği). (Hazırlanma aşamasında olan Yüksek Lisans Tezi). Atılım Üniversitesi. Ankara. (Erişim tarihi: https://tez.yok.gov.tr 28.08.2019).
  • Bakır, G. R. (2012). Yazılımda Yerelleştirme ve Çeviri. (Yayımlanmamış Yüksek Lisans Tezi). Sakarya Üniversitesi. Sakarya.
  • Balkul, H. İ. (2015). Türkiye’de Akademik Çeviri Eğitiminde Çeviri Teknolojilerinin Yerinin Sorgulanması: Müfredat Analizi ve Öğretim Elemanlarının Konuya İlişkin Görüşleri Üzerinden Bir İnceleme. (Yayımlanmamış Doktora Tezi). Sakarya Üniversitesi. Sakarya. https://doi.org/10.31464/jlere.420363.
  • Balkul, H. İ., Can, M. Z., Çalık, O., Gümüş A. F. (2018). Türkiye’de Çeviribilim Alanında 2013- 2018 Yılları Arasında Hazırlanan Makaleler Üzerine Betimsel Bir Analiz. Filolojide Güncel Akademik Çalışmalar.Ankara: Gece Kitaplığı. https://doi.org/10.31123/akil.534400
  • Canım, S. (2008). Türkiye'de Çeviri Bürolarında Web Sitesi Yerelleştirmeleri ve Bu Süreçte Bilgi Teknolojilerinin Kullanımı. (Yayımlanmamış Yüksek Lisans Tezi). İstanbul Üniversitesi. İstanbul.
  • Canım Alkan, S. (2013). Lisans Düzeyinde Çeviri Eğitiminde Teknoloji Eğitiminin Yeri. İ. Ü. Çeviribilim Dergisi, 7: 127-147.
  • Canım Alkan, S. (2014). Web Sitesi Yerelleştirmelerinde Bir Eyleyen Olarak Çevirmenin Konumu: Türkiye Örneği. (Yayımlanmamış Doktora Tezi). İstanbul Üniversitesi. İstanbul.
  • Çetin, Ö. (2009). Çeviride insan zekâsı ve yapay zekâ. (Yayımlanmamış Yüksek Lisans Tezi). Muğla Üniversitesi. Muğla.
  • Çetiner, C. (2015). Kırıkkale Üniversitesi İngilizce Mütercim-Tercümanlık Anabilim Dalı Öğrencilerinin Çeviri Teknolojilerine Yönelik Tutumlarının İncelenmesi. (Yayımlanmamış Yüksek Lisans Tezi). Sakarya Üniversitesi. Sakarya. https://doi.org/10.19126/suje.38758.
  • Çetiner, C., The Effect of Post-Editing on the Attitudes and Performance of Translation Students (Makine Çevirisi Sonrası Düzeltme İşleminin Çeviri Öğrencilerinin Tutum ve Çeviri Performanslarına Etkisi). (Hazırlanma aşamasında olan Doktora Tezi). Ankara Hacı Bayram Veli Üniversitesi. Ankara. (Erişim tarihi: https://tez.yok.gov.tr 28.08.2019), https://doi.org/10.29000/rumelide.649333.
  • Ersoy, H., Balkul, H. İ. (2016). Çeviribilim Alanındaki Lisansüstü Tezler Üzerine Betimleyici Bir Çalışma. International Journal of Languages’ Education and Teaching. 4 (2): 151-163, https://doi.org/10.18298/ijlet.642.
  • Eryatmaz, S. (2017). Makine Çevirisi Değerlendirme Dinamiklerinin Çeviri Piyasasının İş Sınıflaması Bağlamında İncelenmesi İçin Bir Yöntem Önerisi. (Yayımlanmamış Doktora Tezi). İstanbul Üniversitesi. İstanbul.
  • Karagöz, S. (2019). Amatörler, uzmanlar, kâşifler: Türkiye'de video oyun çevirileri ve yerelleştirme süreci. (Yayımlanmamış Doktora Tezi).Yıldız Teknik Üniversitesi. İstanbul.
  • Odacıoğlu, M. C. (2016). Çeviribilimde Yerelleştirme Paradigmasına Doğru. (Yayımlanmamış Doktora Tezi). Sakarya Üniversitesi. Sakarya.
  • Odacıoğlu, M. C. (2018). Çeviri Teknolojilerinin Çevirmen Adayları İçin Önemi: Kuramsal Bir Bakış. (Odacıoğlu & Köktürk tarafından sunulan The effects of technology on translation students in academic translation teaching adlı bildirinin kısa özeti, 7th World Conference on Educational Sciences, (WCES-2015), 05-07 February 2015, Novotel Athens Convention Center, Athens, Greece), Atılım Üniversitesi. Ankara. https://doi.org/10.1016/j.sbspro.2015.07.349.
  • Özalp, A. (1995). Çeviri ortamı ve çevirmen: Bir çeviri projesi örneğinde çeviri süreci içindeki kararlar açısından çevirmenin rolü. (Yayımlanmamış Yüksek Lisans Tezi). İstanbul Üniversitesi. İstanbul. https://doi.org/10.14225/joh881.
  • Öztürk, E. (2013). Yerelleştirme ve Çeviri: Çeviribilimde ve Çeviri Eğitiminde Yerelleştirmenin Konumu. (Yayımlanmamış Yüksek Lisans Tezi). Sakarya Üniversitesi. Sakarya.
  • Şahin, M. (2013). Çeviri ve Teknoloji. İzmir: İzmir Ekonomi Üniversitesi Yayınları.
  • Şahin, Ö. (2015). Bilgisayar Çevirisi Kalitesinin Değerlendirmesi Yöntemlerinde Tutarlılık. (Yayımlanmamış Yüksek Lisans Tezi). Hacettepe Üniversitesi. Ankara.
  • Şahin, Ö. Çeviri Belleklerindeki Farklı Derecelerdeki Bulanık Eşleşmelerin Çevirmenin Çabasına Etkisi (The Effect of Different Fuzzy Match Rates in the Translation Memories on the Effort of Translators). (Hazırlanma aşamasında olan Doktora Tezi). Sakarya Üniversitesi. Sakarya. (Erişim tarihi: https://tez.yok.gov.tr 28.08.2019). https://doi.org/10.29228/ijlet.39454.
  • Tok, Z. (2010). Fransızca bankacılık terimlerinin Türkçe'ye çevirisi: Otomatik sözlük programı. (Yayımlanmamış Yüksek Lisans Tezi). Kırıkkale Üniversitesi. Kırıkkale.
  • Türkmen, B. (2019). Dijital medyanın çeviri eğitimindeki yeri ve dijital medya edinci önerisi. (Yayımlanmamış Doktora Tezi). Sakarya Üniversitesi. Sakarya.
  • Yalın, Y. (2005). Teknik Çeviri Eğitimi Kapsamında WEB Sitelerinin Yerelleştirilmesi Uygulamaları için Bir Model Önerisi. (Yayımlanmamış Yüksek Lisans Tezi). Yıldız Teknik Üniversitesi. İstanbul.
  • Yazar, U. (2017). Yerelleştirme Bağlamında Kullanılan Çeviri Teknolojileri (Çeviribilim Öğrencileri ve Çeviri Sektörü Örneklemlerinde). (Yayımlanmamış Doktora Tezi). Sakarya Üniversitesi. Sakarya.
  • Yazıcı, M. (2007). Çeviribilimde Yüksek Lisans Tezleri Üzerine Görgül Bir Araştırma. Anadolu Üniversitesi Eğitim Bilimleri Enstitüsü III. Lisansüstü Eğitim Sempozyumu. Lisans Üstü Eğitimde Sorunlar ve Çözüm Önerileri Bildiriler 17-20 Ekim 2007.
  • https://doi.org/10.21764/maeuefd.581698.
  • https://tez.yok.gov.tr (Erişim Tarihi: 28.08.2019).
  • https://tez.yok.gov.tr/UlusalTezMerkezi/tezSorguSonucYeni.jsp (Erişim Tarihi: 28.08.2019).
APA Yıldırım C (2020). Çeviri Teknolojileri, Yerelleştirme Konulu Lisansüstü Tezlerin Türkçe Çeviribilim Literatürü Bağlamında Değerlendirilmesi. , 497 - 514. 10.29228/TurkishStudies.39592
Chicago Yıldırım Ceylan Çeviri Teknolojileri, Yerelleştirme Konulu Lisansüstü Tezlerin Türkçe Çeviribilim Literatürü Bağlamında Değerlendirilmesi. (2020): 497 - 514. 10.29228/TurkishStudies.39592
MLA Yıldırım Ceylan Çeviri Teknolojileri, Yerelleştirme Konulu Lisansüstü Tezlerin Türkçe Çeviribilim Literatürü Bağlamında Değerlendirilmesi. , 2020, ss.497 - 514. 10.29228/TurkishStudies.39592
AMA Yıldırım C Çeviri Teknolojileri, Yerelleştirme Konulu Lisansüstü Tezlerin Türkçe Çeviribilim Literatürü Bağlamında Değerlendirilmesi. . 2020; 497 - 514. 10.29228/TurkishStudies.39592
Vancouver Yıldırım C Çeviri Teknolojileri, Yerelleştirme Konulu Lisansüstü Tezlerin Türkçe Çeviribilim Literatürü Bağlamında Değerlendirilmesi. . 2020; 497 - 514. 10.29228/TurkishStudies.39592
IEEE Yıldırım C "Çeviri Teknolojileri, Yerelleştirme Konulu Lisansüstü Tezlerin Türkçe Çeviribilim Literatürü Bağlamında Değerlendirilmesi." , ss.497 - 514, 2020. 10.29228/TurkishStudies.39592
ISNAD Yıldırım, Ceylan. "Çeviri Teknolojileri, Yerelleştirme Konulu Lisansüstü Tezlerin Türkçe Çeviribilim Literatürü Bağlamında Değerlendirilmesi". (2020), 497-514. https://doi.org/10.29228/TurkishStudies.39592
APA Yıldırım C (2020). Çeviri Teknolojileri, Yerelleştirme Konulu Lisansüstü Tezlerin Türkçe Çeviribilim Literatürü Bağlamında Değerlendirilmesi. Turkish Studies - Language and Literature, 15(1), 497 - 514. 10.29228/TurkishStudies.39592
Chicago Yıldırım Ceylan Çeviri Teknolojileri, Yerelleştirme Konulu Lisansüstü Tezlerin Türkçe Çeviribilim Literatürü Bağlamında Değerlendirilmesi. Turkish Studies - Language and Literature 15, no.1 (2020): 497 - 514. 10.29228/TurkishStudies.39592
MLA Yıldırım Ceylan Çeviri Teknolojileri, Yerelleştirme Konulu Lisansüstü Tezlerin Türkçe Çeviribilim Literatürü Bağlamında Değerlendirilmesi. Turkish Studies - Language and Literature, vol.15, no.1, 2020, ss.497 - 514. 10.29228/TurkishStudies.39592
AMA Yıldırım C Çeviri Teknolojileri, Yerelleştirme Konulu Lisansüstü Tezlerin Türkçe Çeviribilim Literatürü Bağlamında Değerlendirilmesi. Turkish Studies - Language and Literature. 2020; 15(1): 497 - 514. 10.29228/TurkishStudies.39592
Vancouver Yıldırım C Çeviri Teknolojileri, Yerelleştirme Konulu Lisansüstü Tezlerin Türkçe Çeviribilim Literatürü Bağlamında Değerlendirilmesi. Turkish Studies - Language and Literature. 2020; 15(1): 497 - 514. 10.29228/TurkishStudies.39592
IEEE Yıldırım C "Çeviri Teknolojileri, Yerelleştirme Konulu Lisansüstü Tezlerin Türkçe Çeviribilim Literatürü Bağlamında Değerlendirilmesi." Turkish Studies - Language and Literature, 15, ss.497 - 514, 2020. 10.29228/TurkishStudies.39592
ISNAD Yıldırım, Ceylan. "Çeviri Teknolojileri, Yerelleştirme Konulu Lisansüstü Tezlerin Türkçe Çeviribilim Literatürü Bağlamında Değerlendirilmesi". Turkish Studies - Language and Literature 15/1 (2020), 497-514. https://doi.org/10.29228/TurkishStudies.39592