Yıl: 2021 Cilt: 19 Sayı: 220 Sayfa Aralığı: 1677 - 1746 Metin Dili: Türkçe İndeks Tarihi: 02-10-2021

TAHKİM SÜRESİ

Öz:
Hakemlerin hüküm verme yetkisinin süre ile sınırlandırıldığı durumlarda tahkim süresinden söz edilir. Tahkim süresi taraflarca kararlaştırılabilir ya da kanunla düzenlenmiş olabilir. Hukuk sistemimizde tahkim süresi kanunlarla (HMK m. 427; MTK m. 10/B) bir yıl olarak düzenlenmiş olmakla birlikte, taraflarca daha kısa ya da daha uzun bir süre kararlaştırılabilir. Sürenin uzatılması hususunda taraflar anlaşamazlarsa, mahkemeden yardım talep edebilirler. Kurumsal tahkim merkezinin kararlaştırıldığı durumlarda ise süre ve sürenin uzatılması hakkındaki usûl ilgili kurallara göre belirlenir. Bunlarla birlikte tahkimin kanunla ya da taraflarca süre ile sınırlandırılması zorunlu değildir. Hatta tahkimin süre ile sınırlandırılması, tahkim yargılamasının sırf bu nedenle sona ermesi ya da hakem kararının iptal edilmesi riskini de beraberinde getirir. Özellikle taraflar tahkimi süre ile sınırlandırmama iradesi ile sürenin öngörülmediği bir tahkim merkezini seçtiklerinde dahi tahkim kanunlarındaki yedek kuralların uygulanması suretiyle tahkimi mutlaka bir süre ile sınırlandırmak, taraf iradesine dayanan tahkimin niteliğine uygun düşmeyecektir. Tahkimin süre ile sınırlandırılmadığı düzenlemelerde ise tahkim yargılamasının süresi hakemlerin kontrolüne bırakılmıştır. Hukukumuz bakımından da tahkimi süre ile sınırlandıran hükümlerin gözden geçirilerek, tahkimi peşinen belirlenen bir süre ile sınırlandırma yaklaşımının yeniden değerlendirilmesi uygun olacaktır. Tahkim süresinin uzatılması için mahkemelerin yardımına başvurulduğunda ise, mahkemece karar verilinceye kadar tahkim süresinin durması gerekmektedir. Tahkim süresinin durması, hakemlerin yargılamaya devam etmeyecekleri anlamına gelmez. Sürenin durduğunun kabulü ile birlikte mahkemece karar verilinceye kadar hakemlerce yapılan işlemler de süresinde yapılmış sayılacaktır. Hakemlerin bu süre içerisinde karar vermesi halinde ise, mahkemenin tahkim süresinin uzatılması talebi hakkında karar verilmesine yer olmadığına karar vermesi gerekir. Mahkemenin süre uzatım talebini reddetmesi halinde ise, kalan sürenin sona ermesi ile tahkimin sona ermesi gerektiğini kabul etmek daha uygun olacaktır.
Anahtar Kelime:

TIME LIMIT OF ARBITRATION

Öz:
In cases where the power of arbitrators to give judgment is limitedwith time, the arbitration period is mentioned. The arbitration periodcan be decided by the parties or regulated by law. In our legal system,the arbitration period is regulated as one year by laws (HMK Art. 427;MTK Art. 10 / B), but a shorter or longer period can be decided by theparties. If the parties cannot agree on the extension of the period, theycan request assistance from the court. In cases where the institutionalarbitration center is decided, the duration and the procedure forextending the period are determined according to the relevant rules.However, the arbitration is not required to be limited by law or by theparties to a period of time. In fact, limiting the duration of thearbitration brings with it the risk of terminating the arbitrationproceedings solely for this reason or the set aside of the arbitral award.In particular, even when the parties choose an arbitration center withthe will not to limit the arbitration to a period of time, limiting thearbitration to a period of time by applying the reserve rules in thearbitration laws will not be in accordance with the nature of the arbitration based on the will of the party. In the regulations where thearbitration is not limited with time, the duration of the arbitration is leftto the control of the arbitrators. In terms of our law, it would beappropriate to reconsider the approach of limiting the arbitration to apredetermined period by reviewing the provisions limiting thearbitration period.
Anahtar Kelime:

Belge Türü: Makale Makale Türü: Araştırma Makalesi Erişim Türü: Bibliyografik
  • Akıncı, Z., Milletlerararası Tahkim (4th edn, Vedat Kitapçılık 2016).
  • Aküzüm, U., “Covid 19 Sürecinde Tahkimde Süreler: Türk Huku- kunda Öğreti ve Kurumsal Uygulamalar”, (2020) Legal Hukuk Dergisi, 18 (208) 1681.
  • Alangoya, Y., Medeni Usul Hukukumuzda Tahkimin Niteliği ve Denetlenmesi (Fakülteler Matbaası 1973).
  • Alangoya, Y., Yıldırım K. and Deren Yıldırım, N., Medenî Usul Hukuku Esasları (Beta 2009)
  • Arslan, R., Hukuk Muhakemeleri Kanunu’nun Tahkime İlişkin Hükümleri, X. ICC Milletlerarası Tahkim Semineri, Ankara 30 Nisan 2012 (Türkiye Milli Komitesi 2012) 25 vd.
  • Arslan, R., Yılmaz, E., Taşpınar Ayvaz, S. and Hanağası, E., Me- denî Usul Hukuku, (6th edn, Yetkin Yayınları 2020).
  • Ansay, S.Ş., Hukuk Yargılama Usulleri (Güzel Sanatlar Matbaası 1960).
  • Atalı, M. in Medeni Usul Hukuku C. III, Hakan Pekcanıtez, Mu- hammet Özekes, Mine Akkan, ve Hülya Taş Korkmaz (eds), (On İki Levha 2018).
  • Atalı, M., Ermenek, İ. and Erdoğan, E. Medeni Usûl Hukuku (3rd edn, Yetkin Yayınları, 2020).
  • Aygül, M., Milletlerarası Ticari Tahkimde Tahkim Usulüne Uygu- lanacak Hukuk ve Deliller, (On İki Levha 2014).
  • Balcı, M., İhtilafların Çözüm Yolları ve Tahkim (Danışman 1999).
  • Bilge N. and Önen, E., Medeni Yargılama Hukuku (Sevinç Matba- ası 1978).
  • Birsel, M.T. and Budak, A. C.,“Türk Tahkim Hukuku ve UNCIT- RAL Kanun Örneği” Türk Tahkim Hukuku ve UNCITRAL Tahkim Örneği 1997 (Milletlerarası Tahkim Konusunda Yasal Bir Düzenleme Gerekir Mi? C. I,
  • Boog, C. and Stark-Traber, S. in Schweizerische Zivilprozessord- nung Band III, Heinz Hausheer ve Hans Peter Walter (eds.) (Stämpfli Verlag AG 2014).
  • Boztaş, N., “Tahkimde Geçici Hukuki Korumalar ve Mahkemele- rin Yardım ve Denetimi”, MİHDER, C.16, S.45, 2020,163-220.
  • Budak, A.C., “Yeni Hukuk Muhakemeleri Kanunu’nun Tahkim Hükümleri” (2012) UTTDER I (1), 55 vd.
  • Budak, A.C. and Karaarslan, V., Medeni Usûl Hukuku (4th edn, Adalet 2020).
  • Dasser, F. in Kurzkommentar ZPO, Paul Oberhammer, Tanja Do- mej ve Ulrich Haas (eds.), (Helbing Lichtenhahn Verlag, 2013).
  • Dayınlarlı, K., “Hakem Kararlarının Bozulması Sebepleri” in Prof. Dr. Ernst E. Hirsch’in Hâtırasına Armağan (Banka ve Ticaret Hukuku Araştırma Enstitüsü 1986) 771-812.
  • Dayınlarlı, K., Milli-Milletlerarası Kamu Düzeni ve Tahkime Etki- leri, Ankara 1994.
  • Demir Gökyayla, C., Yabancı Mahkeme Kararlarının Tanınması ve Tenfizinde Kamu Düzeni, Seçkin, Ankara 2001.
  • Deynekli, A., “Yabancı Hakem Kararlarının Türkiye’de Tanınması ve Tenfizinde Karşılaşılan Sorunlar” (2014) Dokuz Eylül Üniversitesi Hukuk Fakültesi Dergisi 16 (0) 105-122.
  • Ekşi, N., Hukuk Muhakemeleri Kanunu’nda Tahkim (2nd edn, Be- ta 2019)
  • Erdem, B., Milletlerarası Ticaret Hukuku, (2nd edn, On İki Levha 2020).
  • Ertekin, E. and Karataş, İ, Uygulamada İhtiyari Tahkim ve Yaban- cı Hakem Kararlarının Tenfizi (Yetkin Yayınları 1997).
  • Ertabak, Ü., Tahkim Sözleşmesi ile İlgili İhtilâflar (Legal 2009).
  • Esen, E., “Yetkili Kılınan Tahkim Kurumunun Mevcut veya Belirli Olmadığı Tahkim Anlaşmalarının Geçerliliği” (2017) UTTDER, 6 (1), 89.
  • Frick, M.R., “When Foreign Arbitral Awards Are Late, Should US Courts Enforce Them”, Dis. Res. J., 57 (1), 40-47.
  • Göksu, T., Schiedsgerichtsbarkeit (Dike Verlag 2014).
  • Görgün, Ş., Börü, L, Toraman B. and Kodakoğlu, M., Medenî Usûl Hukuku (7 th edn, Yekin Yayınları, 2018).
  • Grundmann, S., in Kommentar zur Schweizerischen Zivilprozes- sordnung (3rd edn, Schultess Juristische Medien AG 2016) Thomas Sut- ter-Somm, Franz Hasenböhler, Christoph Leuenberger (eds.)
  • Gül, M. A., New York Sözleşmesi Bağlamında Usuli Tenfiz En- gelleri (Oniki Levha 2016).
  • Habegger, P., in Schweizerische Zivilprozessorgnung, Spühler, Tenchio, Infanger (eds.), (2nd edn, Helbing Lichtenhahn Verlag 2013).
  • Harris, B., Planterose, R. and Tecks J., The Arbitration Act 1996: A Commentary (5th edn, Willey Blackwell 2014).
  • Hayford, S. L., “Law in Disarray: Judicial Standards for Vacatur of Commercial Arbitration Awards” (1996) 30 Georgia Law Revew, 731, 739.
  • Kale, S. and Tunç Yücel, M., “Sigortacılık Kanununda Tahkim” Halûk Konuralp Anısına Armağan, C.I (Yetkin 2009) 461-477.
  • Kalpsüz, T., Türkiye’de Milletlerarası Tahkim, Genişletilmiş 2nd edn, Ankara 2010.
  • Kalpsüz, T., “Türk Hakem Kararı Kavramı”, Yabancı Hakem Ka- rarlarının Türkiye’de Tanınması ve Tenfizi, II. Tahkim Haftası, 25-26 Kasım, Bildiriler-Tartışmalar, Ankara 1983.
  • Karadaş, İ., 6100 Sayılı HMK’da Düzenlenen (İç) Tahkim (Adalet Yayınevi 2013).
  • Karayalçın, Y., “Milletlerarası Tahkimde Muhakeme Usulü” (1998) Batıder, XIX (3) 3-52.
  • Karslı, A., Medeni Muhakeme Hukuku (3rd edn, Alternatif 2012).
  • Korucu, Y., Hukuk Muhakemeleri Kanununa Göre Tahkim (Ada- let Yayınevi 2015).
  • Kuru, B., Hukuk Muhakemeleri Usûlü, C.VI (Demir Demir 2001)
  • Kuru, B., Hukuk Muhakemeleri Usulü El Kitabı (İstanbul 1995)
  • Kuru, B. and Yılmaz, E. Türkiye’de Yabancı Hakem Kararlarının Tanınması (Banka ve Ticaret Hukuku Araştırma Enstitüsü 1984.
  • Müller, E.,“ Fast Track Arbitration: Meeting the Demands of the Last Millenium” (1998), 15 J. Int’l Arb. 5-18.
  • Nomer, E., Ekşi, N. and Öztekin Gelgel, G., Milletlerarası Tahkim Hukuku, C.I (4th edn, Beta, 2013).
  • Özbay, İ., Hakem Kararlarının Temyizi (Yetkin Yayınları 2004)
  • Özbek, M.S., “Yeni İcra ve İflâs Kanunu İçin Öneriler Işığında İlâmlı İcrada İcranın Ertelenmesi” (2018) TNBD, 8(1) 7-124.
  • Özbek, M.S., “Tahkim Yargılamasında Hakem Kararları” (2019) TNBD, 6 (2), 117-198.
  • Özekes, M. in Medeni Usul Hukuku C. I, Hakan Pekcanıtez, Mu- hammet
  • Özekes, Mine Akkan, ve Hülya Taş Korkmaz (eds), (On İki Levha 2018).
  • Özekes, M., “Medeni Usul Hukukunda Yok Hüküm ve Etkisiz Hüküm” (2000), Yargıtay Dergisi, 26 (4) 661-699.
  • Öztek, S., “Ulusal Tahkimde Uygulanacak Yargılama Usulü” in II. Uluslararası Özel Hukuk Sempozyumu “Tahkim” 14 Şubat 2009, Ko- nuşmalar-Tartışmalar-Bildiriler, Erol Ulusoy ve Aslı Yıldırım (eds).
  • Öztek, S., “Hukuk Usulü Muhakemeleri Kanunu Yönünden Sigor- tacılıkta Tahkime Bakış” (2009) MİHDER, 5 (13) 221-249.
  • Pekcanıtez, H., “Yeni Hukuk Muhakemeleri Kanununun Tahkime İlişkin Hükümleri” Makaleler C. II (On İki Levha 2016) 507-530.
  • Pekcanıtez, H., “Milletlerarası Tahkimde Geçici Hukuki Koruma Önlemleri, Makaleler C. I (On İki Levha 2016) 781-822.
  • Pekcanıtez, H., “İstanbul Tahkim Merkezi Kanun Tasarı Taslağı”, Makaleler C.II (On İki Levha 2016) 495-506.
  • Pekcanıtez, H., “Tahkim Usulü ile İlgili İptal Sebepleri” in Maka- leler C.II (On İki Levha 2016) 731-756.
  • Pekcanıtez, H. and Yeşilırmak, A. in Medeni Usul Hukuku C. III, Hakan Pekcanıtez, Muhammet Özekes, Mine Akkan, ve Hülya Taş Korkmaz (eds), (On İki Levha 2018).
  • Pekcanıtez, H., Atalay, O. and Özekes, M, Medeni Usûl Hukuku Ders Kitabı (8th edn, On İki Levha 2020).
  • Planinic, T. and Erk-Kubat, N. in ZPO Kommentar Schweizerisc- he Zivilprozessordnung, Myriam A. Gehri, Ingrid Jent-Sørensen ve Mar- tin Sarbach (eds.) (Orell Füssli Verlag 2015).
  • Postacıoğlu, İ. and Altay, S., Medenî Usûl Hukuku, (8th edn, İs- tanbul 2020).
  • Sarısözen, S., Medeni Usûl Hukukunda Hakem Yargılaması (Ka- zancı 2005).
  • Selçuk, S., Hukuk Muhakemeleri Kanunu’na Göre Hakem Karar- larının İptali (Yetkin Yayınları, 2018).
  • Schwander, I. and Stacher, M. in ZPO Schweizerische Zivilpro- zessordnung Kommentar, Alexander Brunner, Dominik Gasser ve Ivo Schwander (eds.) (Dike Verlag 2016) Art. 366.
  • Sinclair, A., (çev. Ekin Hacıbekiroğlu), ICSID Tahkimi Ne Kadar Sürer, (2010) MİHDER, 6 (16) 305-315.
  • Süral, C., Avrupa Birliğinde Yanbacı Mahkeme Kararlarının Ta- nınması ve Tenfizi (Güncel Yayınevi 2007).
  • Şanlı, C., Uluslararası Ticari Akitlerin Hazırlanması ve Uyuşmaz- lıkların Çözüm Yolları (6th edn, Beta 2016).
  • Şit Köşkeroğlu, B., “İptal Davasında Esasa Uygulanacak Hukuk” in Tahkim ve Uygulanacak Hukuk (Ed. Akıncı, Ziya/Demirkol/Berk) (On İki Levha 2021).
  • Tanrıbilir, F. B., “On Yıllık Süreçte Yargıtay Kararları Işığında Milletlerarası Tahkim Kanunu” (2013) UTTDER 2 (1) 69-120.
  • Tanrıver, S., “Yabancı Hakem Kararlarının Türkiye’de Tenfizinde Kamu Düzenin Rolü” (1998) Prof. Dr. Ali Bozer’e Armağan (Banka ve Ticaret Hukuku Araştırma Enstitüsü) 565-578 (Tenfiz).
  • Tanrıver, S. “Yabancı Hakem Kararlarının Türkiye’de Tenfizi Bağlamında Kamu Düzenine Etkisi” Milletlerarası Hukuk ve Milletlera- rası Özel Hukuk Bülteni, (1997-1998) 17 (1-2) 480 vd. (Kamu Düzeni)
  • Tanrıver, S., Medenî Usûl Hukuku C.I (3rd edn, Yetkin Yayınları 2020).
  • Tanrıver, S., Medeni Usul Hukuku C.II (Yetkin Yayınları 2021).
  • Taşkın, Â., Hakem Sözleşmesi (2nd edn, Turhan Kitabevi 2005).
  • Taşkın, Â., “Fransız Milli ve Milletlerarası Tahkim Hukukunda Tahkim Reformuna Dair Kararname (Madde 1442 – 1462) ile Türk Tah- kim Hukuku (HMK, MTK) Hükümlerinin Mukayesesi (Karşılaştırılma- sı)”, (2019) Uyuşmazlık Mahkemesi Dergisi 7 (13) 461-499.
  • Taşpınar Ayvaz, S., "Asliye Ticaret Mahkemeleri Hakkında Yapı- lan Değişiklikler Çerçevesinde Tahkimde Görevli Mahkeme" (2014) 16 (0) Dokuz Eylül Üniversitesi Hukuk Fakültesi Dergisi, 469-482.
  • Taşpolat Tuğsavul, M. “4686 Sayılı Milletlerarası Tahkim Kanunu Uyarınca Hakemlerin ve Mahkemelerin Geçici Hukukî Koruma Kararı Verme Yetkisi” (2014) Dokuz Eylül Hukuk Fakültesi Dergisi 16 (0) 2063-2113.
  • Tunç Yücel, M., HMK Uyarınca Tahkimde İhtiyati Tedbir ve Delil Tespiti (Seçkin Yayıncılık 2013).
  • Ulaş, I., “Sigortacılıkta Tahkim” (2007) Banka ve Ticaret Dergisi, XXIV (2) 239-266.
  • Ulukuş Bulut, Ş. T., MTK ile Karşılaştırmalı Olarak HMK Hü- kümlerine Göre Hakem Kararlarının İptali (Yetkin Yayınları 2018).
  • Umar, B., Hukuk Muhakemeleri Kanunu Şerhi (Yetkin Yayınları 2014).
  • Üstündağ, S., “Tahkim ve Özellikle Uluslararası Tahkim” Yargı Reformu 2000 Sempozyumu (İzmir Barosu)
  • Üstündağ, S., Medeni Yargılama Hukuku (Alfa Basım Yayım Da- ğıtım 2000).
  • White, R. H., “Arbitration and the Administrative State” (2003) Wake Forest Law Review 1283, 1326.
  • Wilske, S., Fox, T. and Grishchenkova, A., “The View From Eu- rope What’s New in European Arbitration” (2016) Dis. Resol. J., 71 (4) 164-166.
  • Wilske, S., Fox, T. and Freiburg, E. “The View From Europe What’s New in European Arbitration” (2018) Dis. Resol. J., 73 (2) 109-117.
  • Yeğengil, R., (L’Arbitrage) Tahkim (1974).
  • Yeşilırmak, A., Türkiye’de Ticari Hayatın ve Yatırım Ortamının İyileştirilmesi İçin Uyuşmazlıkların Etkin Çözümünde Doğrudan Görüşme, Arabuluculuk, Hakem- Bilirkişilik ve Tahkim: Sorunlar ve Çözüm Önerileri, (On İki Levha Yayıncılık 2011).
  • Yeşilırmak, A., ICC Tahkim Kuralları ve Uygulaması (On İki Levha 2018).
  • Yeşilova, B., Milletlerarası Ticari Tahkimde Nihai Karardan Önce Mahkemelerin Yardım ve Denetimi (Güncel Yayınevi 2008).
  • Yeşilova, B., “Lex Loci Arbitri” ve “Tahkim Yeri” Kavramları Işığında Milletlerarası Tahkim Kanunu’nun Yer İtibariyle Uygulama Alanı (2013) UTTDER 2 (1) 99-165.
  • Yılmaz, E., Hukuk Muhakemeleri Kanunu Şerhi, IV. Cilt (Yetkin Yayınları 2021).
  • Zekos, G., I. Developments on Courts’ Involvement in Arbitration. Volume 2: Courts and Law. Nova, 2019.
APA Yazıcı Ç (2021). TAHKİM SÜRESİ. , 1677 - 1746.
Chicago Yazıcı Çiğdem TAHKİM SÜRESİ. (2021): 1677 - 1746.
MLA Yazıcı Çiğdem TAHKİM SÜRESİ. , 2021, ss.1677 - 1746.
AMA Yazıcı Ç TAHKİM SÜRESİ. . 2021; 1677 - 1746.
Vancouver Yazıcı Ç TAHKİM SÜRESİ. . 2021; 1677 - 1746.
IEEE Yazıcı Ç "TAHKİM SÜRESİ." , ss.1677 - 1746, 2021.
ISNAD Yazıcı, Çiğdem. "TAHKİM SÜRESİ". (2021), 1677-1746.
APA Yazıcı Ç (2021). TAHKİM SÜRESİ. Legal Hukuk Dergisi, 19(220), 1677 - 1746.
Chicago Yazıcı Çiğdem TAHKİM SÜRESİ. Legal Hukuk Dergisi 19, no.220 (2021): 1677 - 1746.
MLA Yazıcı Çiğdem TAHKİM SÜRESİ. Legal Hukuk Dergisi, vol.19, no.220, 2021, ss.1677 - 1746.
AMA Yazıcı Ç TAHKİM SÜRESİ. Legal Hukuk Dergisi. 2021; 19(220): 1677 - 1746.
Vancouver Yazıcı Ç TAHKİM SÜRESİ. Legal Hukuk Dergisi. 2021; 19(220): 1677 - 1746.
IEEE Yazıcı Ç "TAHKİM SÜRESİ." Legal Hukuk Dergisi, 19, ss.1677 - 1746, 2021.
ISNAD Yazıcı, Çiğdem. "TAHKİM SÜRESİ". Legal Hukuk Dergisi 19/220 (2021), 1677-1746.