COVID-19 İLE GERÇEKLEŞEN TÜKETİCİ DAVRANIŞLARI VE EĞİLİMLERİNE YÖNELİK BİR ARAŞTIRMA

Volkan TEMİZKAN, (Karabük Üniversitesi, Sosyal Bilimler Meslek Yüksek Okulu, Karabük, Türkiye)
Ebru Ö. GÜVEN, (Sakarya Uygulamalı Bilimler Üniversitesi, Turizm Fakültesi, Sakarya, Türkiye)
Aydın YILMAZER, (Sakarya Uygulamalı Bilimler Üniversitesi, Turizm Fakültesi, Sakarya, Türkiye)
Cumhur ANDSOY (Karabük Üniversitesi, Yenice Meslek Yüksek Okulu, Karabük, Türkiye)
Elektronik Sosyal Bilimler Dergisi (elektronik)
77 13
Yıl: 2021 Cilt: 20 Sayı: 79 Sayfa Aralığı: 1311 - 1327 Metin Dili: Türkçe DOI: 10.17755/esosder.839996 İndeks Tarihi: 29-07-2022

COVID-19 İLE GERÇEKLEŞEN TÜKETİCİ DAVRANIŞLARI VE EĞİLİMLERİNE YÖNELİK BİR ARAŞTIRMA

Öz:
Bireyler, belirli dönemlerde birtakım zorluklarla karşılaşabilirler. Bu tür zorluklar ekonomik, politik, kültürel, toplumsağlığı gibi durumlar ile ilgili olabilir. Karşılaşılan her zorluğun toplumun veya bireylerin üzerinde birtakım etkileriolacağı bir gerçektir. Bu etkilerin bireylerin davranışlarında değişiklikler ile sonuçlanması muhtemeldir. Bu araştırma,küresel çapta etki yaratan COVID-19’un ve beraberinde ilan edilen salgının tüketicilerin satın alma davranışları veeğilimleri üzerindeki etkisini araştırmayı amaçlamaktadır. Pandemi ilan edilmesinden iki ay sonra, Mayıs ayındayapılan çevrimiçi anket ile katılımcıların demografik verileri, virüse karşı farkındalık düzeyleri, sosyal yaşama katılımniyetleri ile temel ihtiyaçlarına ve turizm hizmetlerine yönelik satın alma davranışları ve eğilimlerini içeren verilertoplanmıştır. Bu araştırma, nicel araştırma türü olarak tasarlanmış, tanımlayıcı araştırmadır. 976 anket formunundeğerlendirmeye alındığı bu çalışma ile pandemi nedeniyle zorunlu kılınan yasaklar, kısıtlamalar ve kurallar (sosyalmesafe-maske-hijyen) altında tüketicilerin nasıl bir satın alma davranışı ve eğilimi göstereceği anlaşılmak istenmiştir.Pilot çalışmanın ardından son halini alan anket 1 ila 15 Mayıs 2020 tarihleri arasında katılımcılara ulaştırılarak verilertoplanmıştır. Araştırma kapsamında ifadeler arasındaki farklılıkları test etmek için t-testi ve ANOVA kullanılmıştır.Elde edilen sonuçlar, Alışveriş Merkezi (AVM) ve markete yönelik satın alma davranış ve eğilimlerinde teknolojiktemelli çevrimiçi satın alma alışkanlıklarının artacağı, turizm ve rekreasyon alanlarına yönelik satın alma davranışeğilimlerinde kısıtlamaya gidileceği, günlük rutin yaşam döngüsü içerisinde daha titiz bir yaşam sürüleceği, ekonomikolarak daha tutumlu ve bilinçli tutum eğilim sergileneceğine yöneliktir.
Anahtar Kelime:

A RESEARCH ON CONSUMER BEHAVIOR AND TRENDS WITH COVID-19

Öz:
Individuals may encounter some difficulties in certain periods. Such difficulties may be related to economic, political, cultural, public health, etc. It is a fact that every difficulty encountered will have some effects on society or individuals. These effects are likely to result in changes in individuals' behavior. This research aims to investigate the impact of COVID-19, which has a global impact, and the epidemic announced with it on the purchasing behavior and tendencies of consumers. Two months after the announcement of the pandemic, the demographic data of the participants, their awareness levels of the virus, their intention to participate in social life, their basic needs and their purchasing behaviours and tendencies towards tourism services were collected. This research is descriptive research designed as a quantitative research type. With this study, in which 976 questionnaires were taken into consideration, it was aimed to understand what kind of purchasing behavior and tendency consumers would show under the prohibitions, restrictions and rules (social distance-mask-hygiene) imposed by the pandemic. The questionnaire, which was finalized after the pilot study, was delivered to the participants between 1 and 15 May 2020 and data were collected. The data was analyzed using the SPSS program. T-test and ANOVA were used to test the differences between expressions within the scope of the research. The results indicate that technology-based online purchasing habits will increase in shopping malls and supermarket purchasing behaviors and trends, there will be restrictions in purchasing behavior tendencies towards tourism and recreation areas, a more rigorous life will be lived in the daily routine life cycle, economically the more thrifty and conscious attitude is towards the tendency.
Anahtar Kelime:

Belge Türü: Makale Makale Türü: Araştırma Makalesi Erişim Türü: Erişime Açık
  • Alderfer, CP. (1969). An empirical test of a new theory of human needs. Organizational Behavior and Human Performance 4, 142-175.
  • Altunışık, R., Coşkun, R., Bayraktaroğlu, S., & Yıldırım, E., (2007), Sosyal bilimlerde araştırma yöntemleri: SPSS Uygulamalı, Sakarya Yayıncılık, 5. Baskı.
  • Ajzen, I. (1991). The theory of planned behaviour. Organization behaviour and human decision process, 50, 179-211.
  • Aydın, B. & Doğan, M. (2020). Yeni koronavirüs (COVID-19) pandemisinin turistik tüketici davranışları ve Türkiye turizmi üzerindeki etkilerinin değerlendirilmesi, Pazarlama Teorisi ve Uygulamaları Dergisi, 6(1), 93-115.
  • Baker, S. Bloom , N., Davis, S., & Terry, S. (2020). COVID-induced economic uncertainty and its consequences. VOX CEPR Policy Portal. Https://Voxeu.Org/Article/COVID-Induced-Economic-Uncertainty-And-Its-Consequences? (Erişim Tarihi: 29.04.2020)
  • Baker RK, White KM. (2010). Predicting adoloscents’ use of social networkingsites from an extended theory of planned behavior perspective. Computers in Human Behavior, 26, 1591-1597.
  • Bakırtaş, D. & Demirhan, H. (2015). İhtiyaç ve istek paradoksu: iktisadi ve metafizik bir yaklaşım. Siyaset, Ekonomi ve Yönetim Araştırmaları Dergisi, 3(3), 71-87.
  • Baltacı, A. & Akaydın, H. (2020). COVID-19 pandemi sürecinin tüketicilerin gıda ürünlerini satın alma davranışları üzerindeki etkisi: Bir literatür taraması, Yüksek İhtisas Üniversitesi sağlık Bilimleri dergisi, 1, 57-64.
  • Barlı, Ö., (2010). Davranış bilimleri ve örgütlerde davranış. Erzurum: Afşar Matbaacılık, 4.bs.
  • Bohlen B, Carlotti S, Mihas, L.(2010). How the recession has changed US consumer behavior. McKinsey Quarterly, 1, 17-20.
  • Çakıroğlu, K. I. Pirtini, S. & Çengel, Ö. (2020). COVID-19 sürecinde ve post- pandemi döneminde yaşam tarzı açısından tüketici davranışlarının değişen eğilimi üzerine kavramsal bir çalışma, İstanbul Ticaret Üniversitesi Sosyal Bilimler Dergisi, COVID-19 sosyal bilimler özel sayısı (37), 81-103.
  • Danışmaz, A.T. (2020), COVID-19 Salgınının Tüketicilerin Online Alışveriş Tercihine Etkisi, Sosyal Bilimler Araştırma Dergisi, 9 (2), 83-90.
  • Davis FD. (1989). Perceived Usefulness, Perceived Ease of Use, and User Acceptance of Information Technology, MIS Quarterly, 13, 319-340.
  • Davis FD, Bagozzi RP, Warshaw PR.(1989). User Acceptance of Computer Technology: A Comparison of two Theoretical Models, Management Science, 35, 982-1003.
  • Durante, K. M. (2016). The Effect of Stress on Consumer Saving and Spending, Journal of Marketing Research, 53, 814–828.
  • Durmaz, Y. & Bahar, R. (2011). Tüketicilerin Satın Alma Davranışları Üzerinde Sosyolojik Faktörlerin Etkisinin İncelenmesine Yönelik Ampirik Bir Çalışma. Elektronik Sosyal Bilimler Dergisi, 10(37), 60-77
  • Durmaz, Y. Oruç, B.R. (2011). Tüketicilerin Satın Alma Davranışları Üzerinde Sosyolojik Faktörlerin Etkisinin İncelenmesine Yönelik bir Çalışma, Elektronik Sosyal Bilimler Dergisi, 10(37), 60-77.
  • ESAM, İstanbul Şube Başkanlığı (2020). COVID-19 Raporu, Çok Yönlü Etki Analiziyle “COVID-19 Pandemisi, (Editörler: Demir A. Yalçın B., Akgül O.) İstanbul www.esamistanbul.org.org
  • Fishbein M, Ajzen I. (1975). Belief, Attitude, Intention, and Behavior: An Introduction to Theory and Research. Massachusetts: Addison-Wesley.
  • Güney, Salih., (2000). Davranış Bilimleri, Nobel Yayın Dağıtım Ankara.
  • He, H. & Harris, L. (2020), The Impact of COVID-19 Pandemic on Corporate Social Responsibility and Marketing Philosophy, Journal of Business Research, 116, 176-182.
  • Hobbs, J. E. (2020). Food Supply Chains During the COVID‐ 19 Pandemic. Canadian Journal of Agricultural Economics/Revue canadienne d'agroeconomie.
  • Howard, M. C. (2020). Who Wants to Reopen the Economy During the COVID-19 Pandemic? The Daring and Uncaring. Personality and Individual Differences, 168, 110335.
  • Ipsos, (2020). Coronavırus & Behavior Change, What does this Mean for Brands? By Chris Murphy, Steven Naert, and Colin Strong, March 2020, https://www.ipsos.com/
  • Irianto, H. (2015). Consumers' Attitude and Intention Towards Organic Food Purchase: An Extension of Theory of Planned Behavior in Gender Perspective. International journal of management, economics and social sciences, 4(1), 17-31.
  • İnce M. & Kadıoğlu, C T. (2020) Tüketicilerin COVID19 (Korona) Virüsüyle Artan Stoklama İsteğinin Online Satın Alma Davranışına Etkisi. OPUS Uluslararası Toplum Araştırmaları Dergisi, 16(29), 1-1.
  • Jribi, S. Ben Ismail, H. Doggui, D. & Debbabi, H. (2020). COVID-19 Virus Outbreak Lockdown: What Impacts on Household Food Wastage? Environment, Development and Sustainability, 22, 3939-3955.
  • Karakaya, E. (2020). İklim Haber. COVID-19 Krizinin Ekonomi, Enerji ve Emisyonlara Etkileri: Mevcut Durum ve Olası Post-Korona Senaryoları, https://www.iklimhaber.org/COVID-19- krizinin-ekonomi-enerji-ve-emisyonlara-etkileri-mevcut-durum-ve-olasi-post-coronasenaryolari/.
  • Kayabaşı, T. E. (2020). COVID-19’un Piyasalara ve Tüketici Davranışlarına Etkisi, Avrasya Sosyal ve Ekonomi Araştırmaları Dergisi, 7(5). 15-25.
  • Kazançoğlu, İ., Ventura, K., & Aktepe, Ç. (2017). Perakendecilikte Omni-Kanal Uygulamaları: Lojistik Faaliyetlere İlişkin Zorluklar ve Engeller. Uluslararası İktisadi ve İdari İncelemeler Dergisi, (16) 219-236.
  • Kissler , S., Tedijanto, C., Goldstein , E., Grad , Y., & Lipsitch, M. (2020). Projecting the Transmission Dynamics of SARS-CoV-2 Through the Ostpandemic Period. https://science.sciencemag.org/, 1-18.
  • Kline, R. B. (2011). Principles and Practice of Structural Equation Modeling (Third Edition). New York: TheGuilfordPress.
  • Knotek II, E.S., Schoenle, R., Dietrich, A., Kuester, K., Müller, G., Myrseth, K.O.R., & Weber, M., (2020). Consumers and COVID-19: A Real-Time Survey, Economic Commentary.
  • Koç, Erdoğan (2016). Tüketici Davranışı ve Pazarlama Stratejileri: Global ve Yerel Yaklaşım, 7. Baskı, Ankara: Seçkin Yayıncılık
  • Kotler, P. (2005). Principles of Marketing, Prentice Hall, Tenth Edition.
  • Kotler, P. (2020). The Consumer in The Age of Coronavirus. Journal of Creating Value, 6(1),12-15.
  • Lawson, R. (2010). Consumer Behaviour, Marketing Theory-A Student Text, Second Edition, Ed. Baker, M. J. & Saren, M., London: Sage, 263-280.
  • Maslow AH. (1943). A Theory of Human Motivation. Psychological Review. 50, 370-396.
  • Odabaşı, Y. & Gülfidan B. (2006). Tüketici Davranışı, İstanbul: MediaCat Kitapları
  • Pride W. M. Ferell, O.C. (2000). Marketing Concepts and Strategies, Houghton Mifflin Compony, U.S.A.
  • Reed S, Crawford M. (2014). How does Consumer Spending Change During Boom, Recession and Recovery? U.S. Bureau of Labour Statistics, 3, 1-6.
  • Robbins S. (1994). Örgütsel Davranışın Temelleri (Çev: Sevgi Ayşe Öztürk). ETAM Basım Yayın. Eskişehir.
  • Schumann, David W., Curtis P. Haugtvedt & Edith Davidson (2008). History of Consumer Psychology, Handbook of Consumer Psychology, Lawrence Erlbaum Associates, Taylor & Francis Group, LLC.
  • Shaikh, A. (2020). Effective Factors in Changing The Buying Behavior of Consumer Due to COVID19, Studies in Indian Place Names, 40 (68), 408-414.
  • Sheth, J. (2020). Impact of COVID-19 on Consumer Behavior: Will the Old Habits Return or Die? Journal of Business Research, (117), 280-283
  • Sökmen, A. (2013). Örgütsel Davranış, Detay Yayıncılık, Ankara
  • TRT Haber (2020). Gündem, “Bakan Koca açıkladı: Kontrollü Sosyal Hayat Dönemi Başlıyor” https://www.trthaber.com/
  • Tutar, H. (2019). Davranış Bilimlerinin Temel Kavramları, (Editör; Yılmazer, A.), Detay Yayınları, Ankara.
  • Ural, A., Kılıç, İ. (2013). Bilimsel Araştırma Süreci ve SPSS ile veri Analizi, Detay Yayıncılık, Ankara.
  • We Are Social (2020). Dijital in 2020 Global Dijital Owerview, Digital 2020 Turkey, Hootsuite, https://wearesocial.com/digital-2020
  • Wen, J. Kozak, M. Yang, S. & Liu, F., (2020). “COVID-19: Potential Effects on Chinese Citizens’ Lifestyle and Travel”, Tourism Review. 2(6), 1-21
  • WHO (2020), Naming the Coronavirus Disease (COVID-19) and The Virus That Causes It, https://www.who.int/emergencies/diseases/novel-coronavirus-2019/technical-guidance/
  • Walters, Charles G. (1974). Consumer Behaviour: Theory and Practice, R. D. Irwin.
  • Yang Y, Nishiuira H, Jung SM, Linton NM, Knoshita R, Hayash K.(2020). The Extent of Transmission of Novel Coronavirus in Wuhan, China. Journal of Clinical Medicine, 9 (2), 1-5.
  • Yavuz, F. (2020). Tarıma Koronavirüs Etkisi. Kriter Dergisi, 5(46), 1-35. Yılmazer, A. (2016). Davranış Bilimlerine Giriş ve Örgütsel Davranış, Detay Yayıncılık, Ankara.
APA Temizkan V, Güven E, YILMAZER A, Andsoy C (2021). COVID-19 İLE GERÇEKLEŞEN TÜKETİCİ DAVRANIŞLARI VE EĞİLİMLERİNE YÖNELİK BİR ARAŞTIRMA. , 1311 - 1327. 10.17755/esosder.839996
Chicago Temizkan Volkan,Güven Ebru Özlem,YILMAZER AYDIN,Andsoy Cumhur COVID-19 İLE GERÇEKLEŞEN TÜKETİCİ DAVRANIŞLARI VE EĞİLİMLERİNE YÖNELİK BİR ARAŞTIRMA. (2021): 1311 - 1327. 10.17755/esosder.839996
MLA Temizkan Volkan,Güven Ebru Özlem,YILMAZER AYDIN,Andsoy Cumhur COVID-19 İLE GERÇEKLEŞEN TÜKETİCİ DAVRANIŞLARI VE EĞİLİMLERİNE YÖNELİK BİR ARAŞTIRMA. , 2021, ss.1311 - 1327. 10.17755/esosder.839996
AMA Temizkan V,Güven E,YILMAZER A,Andsoy C COVID-19 İLE GERÇEKLEŞEN TÜKETİCİ DAVRANIŞLARI VE EĞİLİMLERİNE YÖNELİK BİR ARAŞTIRMA. . 2021; 1311 - 1327. 10.17755/esosder.839996
Vancouver Temizkan V,Güven E,YILMAZER A,Andsoy C COVID-19 İLE GERÇEKLEŞEN TÜKETİCİ DAVRANIŞLARI VE EĞİLİMLERİNE YÖNELİK BİR ARAŞTIRMA. . 2021; 1311 - 1327. 10.17755/esosder.839996
IEEE Temizkan V,Güven E,YILMAZER A,Andsoy C "COVID-19 İLE GERÇEKLEŞEN TÜKETİCİ DAVRANIŞLARI VE EĞİLİMLERİNE YÖNELİK BİR ARAŞTIRMA." , ss.1311 - 1327, 2021. 10.17755/esosder.839996
ISNAD Temizkan, Volkan vd. "COVID-19 İLE GERÇEKLEŞEN TÜKETİCİ DAVRANIŞLARI VE EĞİLİMLERİNE YÖNELİK BİR ARAŞTIRMA". (2021), 1311-1327. https://doi.org/10.17755/esosder.839996
APA Temizkan V, Güven E, YILMAZER A, Andsoy C (2021). COVID-19 İLE GERÇEKLEŞEN TÜKETİCİ DAVRANIŞLARI VE EĞİLİMLERİNE YÖNELİK BİR ARAŞTIRMA. Elektronik Sosyal Bilimler Dergisi (elektronik), 20(79), 1311 - 1327. 10.17755/esosder.839996
Chicago Temizkan Volkan,Güven Ebru Özlem,YILMAZER AYDIN,Andsoy Cumhur COVID-19 İLE GERÇEKLEŞEN TÜKETİCİ DAVRANIŞLARI VE EĞİLİMLERİNE YÖNELİK BİR ARAŞTIRMA. Elektronik Sosyal Bilimler Dergisi (elektronik) 20, no.79 (2021): 1311 - 1327. 10.17755/esosder.839996
MLA Temizkan Volkan,Güven Ebru Özlem,YILMAZER AYDIN,Andsoy Cumhur COVID-19 İLE GERÇEKLEŞEN TÜKETİCİ DAVRANIŞLARI VE EĞİLİMLERİNE YÖNELİK BİR ARAŞTIRMA. Elektronik Sosyal Bilimler Dergisi (elektronik), vol.20, no.79, 2021, ss.1311 - 1327. 10.17755/esosder.839996
AMA Temizkan V,Güven E,YILMAZER A,Andsoy C COVID-19 İLE GERÇEKLEŞEN TÜKETİCİ DAVRANIŞLARI VE EĞİLİMLERİNE YÖNELİK BİR ARAŞTIRMA. Elektronik Sosyal Bilimler Dergisi (elektronik). 2021; 20(79): 1311 - 1327. 10.17755/esosder.839996
Vancouver Temizkan V,Güven E,YILMAZER A,Andsoy C COVID-19 İLE GERÇEKLEŞEN TÜKETİCİ DAVRANIŞLARI VE EĞİLİMLERİNE YÖNELİK BİR ARAŞTIRMA. Elektronik Sosyal Bilimler Dergisi (elektronik). 2021; 20(79): 1311 - 1327. 10.17755/esosder.839996
IEEE Temizkan V,Güven E,YILMAZER A,Andsoy C "COVID-19 İLE GERÇEKLEŞEN TÜKETİCİ DAVRANIŞLARI VE EĞİLİMLERİNE YÖNELİK BİR ARAŞTIRMA." Elektronik Sosyal Bilimler Dergisi (elektronik), 20, ss.1311 - 1327, 2021. 10.17755/esosder.839996
ISNAD Temizkan, Volkan vd. "COVID-19 İLE GERÇEKLEŞEN TÜKETİCİ DAVRANIŞLARI VE EĞİLİMLERİNE YÖNELİK BİR ARAŞTIRMA". Elektronik Sosyal Bilimler Dergisi (elektronik) 20/79 (2021), 1311-1327. https://doi.org/10.17755/esosder.839996
Sayfa Oluşturulma Tarihi
26-04-2024 1:43

İLETİŞİM

TÜBİTAK ULAKBİM TR Dizin

Yüzüncüyıl, İşçi Blokları Mahallesi

Muhsin Yazıcıoğlu Caddesi No:51/C

06530 Çankaya / ANKARA +90 (312) 298 92 00

trdizin@tubitak.gov.tr

TÜBİTAK ULAKBİM Ulusal Akademik Ağ ve Bilgi Merkezi Cahit Arf Bilgi Merkezi © Tüm Hakları Saklıdır. Gizlilik Politikası Kullanım Şartları