Yıl: 2021 Cilt: 10 Sayı: 1 Sayfa Aralığı: 356 - 374 Metin Dili: Türkçe İndeks Tarihi: 06-12-2021

Psikolojik Sözleşme İhlali İle Örgütsel Bağlılık Arasında Örgütsel Güvenin Aracılık Rolü

Öz:
Psikolojik sözleşmeler günümüz yazılı sözleşmelerinin fiziki imkansızlık nedeniyle kapsayamadığı çalışma ilişkisinin tüm açık ya da örtük taahhüt ve yükümlülükleri kapsamaktadır. Bu taahhüt ve yükümlülüklerin zaman içinde karşılanmaması ya da imkansızlık nedeniyle karşılanamaması durumunda çalışanlarda psikolojik sözleşme ihlali algısı oluşmaktadır. Psikolojik sözleşme ihlali algısının örgütsel bağlılık üzerindeki etkisi daha önce gerçekleştirilen çalışmalarda incelenmiştir, bu çalışmada ise örgütsel güvenin bu ilişkiyi nasıl etkilediği ortaya konulmaya çalışılacaktır. Bu çalışmanın temel amacı çalışanlarının psikolojik sözleşme ihlali algılarının örgüte olan bağlılıklarını ve örgüte olan güvenlerini nasıl etkilediğini tespit etmek ve bu süreç içinde güven kaybının bağlılığa olan dolaylı etkisini ortaya koymaktır. Çalışmada sunulan hipotezlerin test edilmesi için sağlık sektöründe çalışan 261 çalışandan oluşan bir örneklemden alınan veriler kullanılmıştır. Araştırma modeli katılımcıların psikolojik sözleşme ihlali algısını, örgütsel güven ve örgütsel bağlılık seviyelerini değerlendirmeleri amacıyla, yazında kullanılan ölçeklerden yararlanılarak hazırlanan anket kullanılarak test edilmiştir. Sonuçlar psikolojik sözleşme ihlali algısının örgütsel bağlılığa olan etkisinde örgütsel güvenin kısmi aracılık rolünün varlığını ortaya koymuştur. Çalışmada araştırma sonuçlarının gelecekteki araştırmalar için pratik sonuçları tartışılmıştır. Ayrıca çalışma, psikolojik sözleşme ihlali, örgütsel güven ve örgütsel bağlılık kuramlarını genişletmektedir.
Anahtar Kelime:

The Mediating Role of Organizational Trust between Psychological Contract Violation and Organizational Commitment

Öz:
Psychological contracts encompass all explicit or implicit commitments and obligations of the working relationship, which today's written contracts cannot cover due to physical impossibility. The effect of the perception of violation of psychological contract on organizational commitment has been examined in previous studies, and this study will try to determine how organizational trust affects this relationship. The major aim of this study is to determine how psychological contract perceptions of private hospital employees affect their commitment and trust in the organization, and to reveal the indirect effect of loss of trust on loyalty in this process. In order to test the hypotheses presented in the study, data from a sample of 261 employees were used. The research model was tested using validated questionnaires to assess participants' perception of psychological contract violations, organizational trust and organizational commitment levels. The results showed that there is a partial mediating role of organizational trust in the effect of perception of psychological contract violation on organizational commitment. In this study, the practical results of the research results for future researches are also discussed. In addition, the study extends the theories of psychological contract violation, organizational trust and organizational commitment.
Anahtar Kelime:

Belge Türü: Makale Makale Türü: Araştırma Makalesi Erişim Türü: Erişime Açık
  • Al-Esmael, B. A. (2007). A comparative ınvestigation of organizational commitment in government, public, and private organizations in Qatar (Doktora Tezi). University of Hull
  • Allen, N. J. ve Meyer, J. P. (1990). The measurement and antecedents of affective, continuance and nonnative commitment to the organization. Journal of Occupational Psychology, 63(1), 1-18.
  • Bhati S. ve Zoysa A. D. (2013). Stages of Trust Development in Banking Relationship. Banks and Bank Systems, 8(1), 36-44
  • Cassar, V. (2001). Violating psychological contract terms amongst Maltese public service employees: occurrence and relationships. Journal of Managerial Psychology, 16(3), 194-208.
  • Cummings, L. L. ve Bromiley, P. (1996). The organizational trust inventory (OTI). Trust in organizations: Frontiers of Theory and Research, 302(330), 39-52
  • Çakinberk, A., Derin, N. ve Demirel, E. T. (2011). Shaping of organizational identification by organizational commitment: example of private education institutions in Malatya and Tunceli. İşletme Araştırmaları Dergisi, 3(1), 89-121.
  • Çetin, M.Ö. (2004). Örgüt kültürü ve örgütsel bağlılık. İstanbul: Nobel Yayınları
  • Dağlı, M. (2016). Psikolojik sözleşme ihlalleri, örgütsel vatandaşlık ve örgütsel adalet algısı ilişkisine yönelik bir araştırma (Doktora Tezi). Haliç Üniversitesi, Sosyal Bilimler Enstitüsü.
  • Demirel, Y. (2008). Örgütsel güvenin örgütsel bağlılık üzerine etkisi: Tekstil sektörü çalışanlarına yönelik bir araştırma. Yönetim ve Ekonomi: Celal Bayar Üniversitesi İktisadi ve İdari Bilimler Fakültesi Dergisi, 15(2), 179-194.
  • Erdoğan M. (2015). psikolojik sözleşme ihlali algısının örgütsel sinizm ve örgütsel bağlılık üzerindeki etkisi: konaklama işletmelerinde bir uygulama (Doktora Tezi). Atatürk Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, Erzurum.
  • Gilbert, J. A. ve Tang, T. Li-Ping. (1998). An examination of organizational trust antecedents. Public Personnel Management, 27(3), 321-338.
  • Guest, D. E. ve Conway, N. (2002). Communicating the psychological contract: An employer perspective. Human Resource Management Journal, 12(2), 22-39.
  • Johnson, J. L. ve O'Leary‐Kelly, A. M. (2003). The effects of psychological contract breach and organizational cynicism: Not all social exchange violations are created equal. Journal of Organizational Behavior: The International Journal of Industrial, Occupational and Organizational Psychology and Behavior, 24(5), 627-647.
  • Kickul, J. ve Lester, S. (2001). Broken promises: Equity sensitivity as a moderator between psychological contract breach and employee attitudes and behavior. Journal of Business and Psychology, 16(2), 191-217.
  • Kickul, J., Lester, S. W. ve Finkl, J. (2002). Promise breaking during radical organizational change: do justice interventions make a difference? Journal of Organizational Behavior: The International Journal of Industrial, Occupational and Organizational Psychology and Behavior, 23(4), 469-488.
  • Kickul, J. ve Zaper, J. A. (2000). Untying the knot: Do personal and organizational determinants influence entrepreneurial intentions? Journal of Small Business & Entrepreneurship, 15(3), 57-77
  • Kramer, R. M. (1999). Trust and distrust in organizations: emerging perspectives, enduring questions. Annual Review of Psychology, 50
  • Kurum, G. (2013). Trakya Üniversitesi’nde görev yapan öğretim elemanlarının örgüt sağlığı algıları ile örgütsel güven düzeyleri arasındaki ilişki (Master's Thesis). Trakya Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, Edirne.
  • Mayer R. C., Davis J. H. ve Schoorman F. D. (1995). An integrative model of organizational trust. Academy of Management Review, 20(3), 709-734
  • Morrison, E. W. ve Robinson, S. L. (1997). When employees feel betrayed: A model of how psychological contract violation develops. Academy of management Review, 22(1), 226-256.
  • Paine, S. C. (2007). The relationship among ınterpersonel and organizational trust and organizational commitment (Ph.D. Thesis). Alliant International University.
  • Pelit, E., Boylu, Y. ve Güçer, E., (2007). Gazi Üniversitesi Ticaret ve Turizm Eğitim Fakültesi akademisyenlerinin örgütsel bağlılık düzeyleri üzerine bir araştırma. Ticaret ve Turizm Eğitim Fakültesi Dergisi, 1, 86-114
  • Polat, M., & MEYDA, C. (2011). Örgüt kültürü bağlamında güç eğilimi ve örgütsel bağlılık ilişkisinde örgütsel özdeşleşmenin aracılık rolü. Atatürk Üniversitesi İktisadi ve İdari Bilimler Dergisi, 25(1), 153-170.
  • Robinson, S. L. (1996). Trust and breach of the psychological contract. Administrative Science Quarterly, 41(4), 574-599.
  • Robinson, S. L. ve Morrison, E. W. (1995). Psychological contracts and OCB: The effect of unfulfilled obligations on civic virtue behavior. Journal of Organizational Behavior, 16(3), 289-298.
  • Robinson S. L. ve Morrison E.. (2000). The development of psychological contract breach and violation: A longitudinal study. Journal of Organizational Behavior, 21, 525-546.
  • Robinson, S. L. ve Rousseau D. M. (1994). Violating the psychological contract: Not the exception but the norm. Journal of Organizational Behavior, 15(3), 245-259.
  • Rousseau D. M. (1989). Psychological and ımplied contracts in organizations. Employee Responsibilities and Rights Journal, 2(2), 128
  • Sargut, A. S. (1994). Bireycilik ve ortaklaşa davranışçılık ikileminde yönetim ve örgüt kuramları. Ankara Üniversitesi SBF Dergisi, 49(1-2), 321-332
  • Turnley, W. H., Bolino, M. C., Lester, S. W. ve Bloodgood, J. M. (2003). The impact of psychological contract fulfillment on the performance of in-role and organizational citizenship behaviors. Journal of Management, 29(2), 187-206.
  • Turnley W. H. ve Feldman D. C. (1999). A discrepancy model of psychological contract violations. Human Resource Management Review, 9(3), 369
  • Turnley, W. H. ve Feldman, D. C. (2000). Re‐examining the effects of psychological contract violations: unmet expectations and job dissatisfaction as mediators. Journal of Organizational Behavior, 21(1), 25-42.
  • Tüzün K. İ. (2007). Güven, örgütsel güven ve örgütsel güven modelleri. Karamanoğlu Mehmetbey Üniversitesi Sosyal ve Ekonomik Araştırmalar Dergisi, 2, 93-118.
  • Vineburgh, J. H. (2010). A study of organizational trust and related variables among faculty members at HBCUs (Doktora Tezi). Graduate College of The University of Iowa
APA guney m, Turan M (2021). Psikolojik Sözleşme İhlali İle Örgütsel Bağlılık Arasında Örgütsel Güvenin Aracılık Rolü. , 356 - 374.
Chicago guney murat,Turan Mehmet Psikolojik Sözleşme İhlali İle Örgütsel Bağlılık Arasında Örgütsel Güvenin Aracılık Rolü. (2021): 356 - 374.
MLA guney murat,Turan Mehmet Psikolojik Sözleşme İhlali İle Örgütsel Bağlılık Arasında Örgütsel Güvenin Aracılık Rolü. , 2021, ss.356 - 374.
AMA guney m,Turan M Psikolojik Sözleşme İhlali İle Örgütsel Bağlılık Arasında Örgütsel Güvenin Aracılık Rolü. . 2021; 356 - 374.
Vancouver guney m,Turan M Psikolojik Sözleşme İhlali İle Örgütsel Bağlılık Arasında Örgütsel Güvenin Aracılık Rolü. . 2021; 356 - 374.
IEEE guney m,Turan M "Psikolojik Sözleşme İhlali İle Örgütsel Bağlılık Arasında Örgütsel Güvenin Aracılık Rolü." , ss.356 - 374, 2021.
ISNAD guney, murat - Turan, Mehmet. "Psikolojik Sözleşme İhlali İle Örgütsel Bağlılık Arasında Örgütsel Güvenin Aracılık Rolü". (2021), 356-374.
APA guney m, Turan M (2021). Psikolojik Sözleşme İhlali İle Örgütsel Bağlılık Arasında Örgütsel Güvenin Aracılık Rolü. Manas Journal of Social Studies, 10(1), 356 - 374.
Chicago guney murat,Turan Mehmet Psikolojik Sözleşme İhlali İle Örgütsel Bağlılık Arasında Örgütsel Güvenin Aracılık Rolü. Manas Journal of Social Studies 10, no.1 (2021): 356 - 374.
MLA guney murat,Turan Mehmet Psikolojik Sözleşme İhlali İle Örgütsel Bağlılık Arasında Örgütsel Güvenin Aracılık Rolü. Manas Journal of Social Studies, vol.10, no.1, 2021, ss.356 - 374.
AMA guney m,Turan M Psikolojik Sözleşme İhlali İle Örgütsel Bağlılık Arasında Örgütsel Güvenin Aracılık Rolü. Manas Journal of Social Studies. 2021; 10(1): 356 - 374.
Vancouver guney m,Turan M Psikolojik Sözleşme İhlali İle Örgütsel Bağlılık Arasında Örgütsel Güvenin Aracılık Rolü. Manas Journal of Social Studies. 2021; 10(1): 356 - 374.
IEEE guney m,Turan M "Psikolojik Sözleşme İhlali İle Örgütsel Bağlılık Arasında Örgütsel Güvenin Aracılık Rolü." Manas Journal of Social Studies, 10, ss.356 - 374, 2021.
ISNAD guney, murat - Turan, Mehmet. "Psikolojik Sözleşme İhlali İle Örgütsel Bağlılık Arasında Örgütsel Güvenin Aracılık Rolü". Manas Journal of Social Studies 10/1 (2021), 356-374.