Yıl: 2021 Cilt: 4 Sayı: 2 Sayfa Aralığı: 377 - 397 Metin Dili: Türkçe DOI: 10.33400/kuje.908351 İndeks Tarihi: 29-07-2022

Okul öncesi öğretmen adaylarının cinsel eğitim hakkındaki görüşlerinin incelenmesi

Öz:
Gelişimin temel elementlerinden biri olan cinsel gelişim, doğumla birlikte başlamakla birlikte, erken çocukluk dönemindeki merak ve sorgulamaya paralel olarak artış göstermektedir. Bireyin sağlıklı bir gelişim göstermesi için bu dönemde doğru bilgi, tutum ve becerilerin kazandırılmasında ailelere olduğu kadar okul öncesi öğretmenlerine de önemli bir rol düşmektedir. Erken çocukluk döneminde verilecek olan cinsel eğitimin öğretmenlerin bilgi ve yaklaşımlarına bırakılması sebebiyle öğretmenlerin bu eğitim hakkındaki bilgi ve görüşleri son derece önemlidir. Bu doğrultuda çalışmanın amacı; okul öncesi eğitimi öğretmen adaylarının cinsel eğitim hakkındaki görüş ve bilgi düzeylerini değerlendirmek olarak belirlenmiştir. Araştırma deseni durum çalışması olarak belirlenmiş ve 47 birinci, 76 ikinci sınıf olmak üzere toplamda 123 okul öncesi öğretmen adayı çalışmaya katılmıştır. Katılımcıların cinsel eğitimin kapsadığı konular, eğitimin gerekliliği ve kim tarafından verilmesi gerektiğine ilişkin görüşleri alınmıştır. Elde edilen veriler içerik analizi yöntemi ile incelenmiştir. Bulgulara göre birinci sınıf öğretmen adayları cinsel eğitimin içeriğini en çok cinsiyeti tanıma, ikinci öğretmen adayları ise cinsel kimlik ve rol kavramları ile açıklamıştır. Katılımcıların tamamına yakını cinsel eğitimin erken çocuklukta verilmesinin bir gereklilik olduğunu ve bu gerekliliğin nedeninin yaş grubunun özelliklerinden olan merak duygusu olduğunu ifade etmiştir. Buna ek olarak, birinci sınıf öğretmen adayları cinsel eğitimin çocuğun sağlıklı bir birey olabilmesi ve yanlış bilgi içeren kaynaklardan kaçınılması için önemli olduğunu vurgularken, ikinci sınıf öğretmen adayları çocuğun kendini koruyabilmesi kazanımını sıklıkla belirtmiştir. Son olarak çocuğa cinsel eğitimi verecek kişi sorusuna gelen cevaplar arasında anne-baba, öğretmen ve uzman yanıtları sınıf kademesine bağlı olarak artış göstermiştir ve erkek katılımcıların en çok uzman cevabını verdiği belirlenmiştir.
Anahtar Kelime: Erken Çocukluk Cinsel Eğitim Okul Öncesi Öğretmenliği

Examination of pre-service preschool teachers’ views on sexuality education

Öz:
Sexuality development which is a basic element of human development starts at birth and increases in early childhood depending on curiosity and questioning. Early childhood educators, as well as parents, play an important role in gaining the right knowledge, attitude, and skills in these ages for the healthy development of the individual. Because of the fact that sexuality education in schools is left to the knowledge and approach of educators, views and knowledge of educators are vital and aimed to evaluate educator candidates’ point of views and level of knowledge on this issue. The current research has been designed as a case study which was conducted with 123 pre-service early childhood educators, including 47 first grade and 76 second grade students in bachelor degree of early childhood education program. Participants were asked how they defined sexuality education, what subjects it covered, whether this education should have been given, and by whom. The data obtained was examined by the content analysis method. According to findings, first grade students mentioned recognizing gender while describing, and second grade students did gender identity and role concepts. Almost all participants defended the necessity of this education due to the curiosity level of those children. Besides, whereas first graders highlighted the importance due to the healthy development of children and avoiding sources having wrong information, second graders indicated the acquisition of self-protection. Finally, parents, the teacher, and the specialist answers which were given to the question of who should have given the sexuality education showed an increase by the grade level and it was found that male students gave the answer of the specialist at most.
Anahtar Kelime:

Belge Türü: Makale Makale Türü: Araştırma Makalesi Erişim Türü: Erişime Açık
  • Acer, D. (1999). Üç ve dört yaş grubu çocukların annelerine yöneltmiş oldukları cinsellikle ilgili sorular ve annelerin verdikleri cevapların incelenmesi. (Yayınlanmamış Bilim Uzmanlığı Tezi). Hacettepe Üniversitesi Sağlık Bilimleri Enstitüsü.
  • Adogu, P. O., & Nwafulume, O. S. (2015). Knowledge, attitude and willingness to teach sexuality education among secondary school teachers in Nnewi, Nigeria. Journal of Education, Society and Behavioural Science, 184-193.
  • Aral, N., Akyol, K., & Işık, N. (2002). Anne babaların cinsel eğitim konusundaki düşüncelerinin incelenmesi. Mesleki Eğitim Dergisi, 1-14.
  • Akça, M. Ş., Şahin, M., & Arslan, D. (2017). Öğrencilerin Cinsel Eğitimine İlişkin Öğretmen Algısı. HigherEducation & Science/Yüksekögretim ve Bilim Dergisi, 7(3). https://doi.org/10.5961/jhes.2017.228
  • Aydoğmuş, K. (2001). Ana- Baba Okulu. 9.Baskı, Remzi Kitabevi, İstanbul, 101-112.
  • Baker, C. K., Gleason, K., Naai, R., Mitchell, J., &Trecker, C. (2012). Increasing knowledge of sexual abuse : A study with elementary school children in Hawai‘i. Research on Social Work Practice, 23(2), 167– 178.https://doi.org/10.1177/1049731512468796
  • Balter, A. S., vanRhijn, T. M., & Davies, A. W. (2016). The development of sexuality in childhood in early learning settings: An exploration of early childhood educators' perceptions. The Canadian Journal of Human Sexuality, 25(1), 30-40.https://doi.org/10.3138/cjhs.251-A3
  • Balter, A. S., vanRhijn, T., & Davies, A. W. (2018). Equipping early childhood educators to support the development of sexuality in childhood: Identification of pre-and post-service training needs. The Canadian Journal of Human Sexuality, 27(1), 33-42.
  • Brouskeli, V., & Sapountzis, A. (2017). Early childhood sexuality education: Future educators’ attitudes and considerations. Research in Education, 99(1), 56-68.
  • Can Yaşar, M., İnal Kızıltepe, G. & Kandır, A. (2014). Öğretmen adaylarının çocuklardaki fiziksel istismar belirtilerine ilişkin farkındalıkları. Kuramsal Eğitimbilim Dergisi, 7(3), 286- 303. https://dergipark.org.tr/en/pub/akukeg/issue/29354/314103
  • Cahill, B. J., &Theilheimer, R. (1999). Stonewall in the housekeeping area: Gay and lesbian issues in the early childhood classroom. Queering elementary education: Advancing the dialogue about sexualities and schooling, 39-48.
  • Cheung, S. K., Kwan, J. L. Y., &Yim, K. Y. K. (2020). Pre-service early childhood teachers’ perceptions about sexuality education and behavioural intentions towards children’s curiosity about sexuality. Journal of Education for Teaching, 1-15.https://doi.org/10.1080/02607476.2020.1829964
  • Chrisman, K., &Couchenour, D. (2002). Healthy Sexuality Development: A Guide for Early Childhood Educators and Families. NAEYC, PO Box 932569, Atlanta, GA 31193-2569.
  • Counterman, L., &Kirkwood, D. (2013). Understanding healthy sexuality development in young children. Voices of Practitioners, 8(2), 1.
  • Creswell, J. W. 2007. Qualitative inquiry and research design: Choosing among five approaches. Sage.
  • Çalışandemir, F., Bencik, S., & Artan, İ. (2010). Çocukların cinsel eğitimi: geçmişten günümüze bir bakış. Eğitim ve Bilim, 33(150).
  • Davies, C., & Robinson, K. (2010). Hatching babies and stork deliveries: Risk and regulation in the construction of children’s sexual knowledge. Contemporary Issues in Early Childhood, 11 (3): 249– 262.http://doi:10.2304/ciec.2010.11.3.249.
  • Deniz, Ü., & Yıldız, R. (2018). Milli Eğitim Bakanlığı Okul Öncesi Eğitim Programında cinsel gelişim ve cinsel eğitim. Gazi University Journal of Gazi Educational Faculty (GUJGEF), 38(2).
  • Deniz, Ü. (2012). Okul öncesi dönemde cinsel kimlik gelişimi ve eğitim. N. A.( Ed.) içinde, “Aile ve Çocuk” Prof. Dr. Mine Mangır’ın Anısına Kitabı (s. 21-23 ). Ankara Üniversitesi Yayıncılık.
  • Dönmez, E. (2009). Okul öncesi eğitimi öğretmenleri ve velilerin çocuk istismarına ve ihmaline yönelik görüşleri. (Yayınlanmamış Yüksek Lisans Tezi). Selçuk Üniversitesi.
  • Early Childhood Sexuality Education Task Force. (1998). Right from the start: guidelines for sexuality ıssues, birth to five years. New York: Sexuality Information and EducationCouncil of the United States.
  • Eker, E. (1992). Cinsel eğitim. Yaşadıkça Eğitim Dergisi, 23, 8-10.
  • Elias, J., &Gebhard, P. (1969). Sexuality and sexual learning in childhood. The Phi Delta Kappan, 50(7), 401- 405.
  • Eliküçük, A., & Sönmez, S. (2011). Examination of opinions of parents about sexual development and education six years old children. Aile ve Toplum Eğitim-Kültür ve Araştırma Dergisi, 7(25), 45-62.
  • Erbil, N., Orak, E., & Bektaş, A. E. (2010). Anneler cinsel eğitim konusunda ne biliyor, kızlarına ne kadar cinsel eğitim veriyor. Uluslararası İnsan Bilimleri Dergisi, 7(1), 366-383.
  • Erol, D. (2007). Okulöncesi eğitim kurumlarında görev yapan öğretmenlerin çocuklardaki fiziksel istismar belirtilerine ilişkin farkındalıkları (Eskişehir il örneği). (Yayınlanmamış Yüksek Lisans Tezi). Anadolu Üniversitesi.
  • Essa, E. L., &Murray, C. I. (1999). Sexualplay: Whenshouldyou be concerned?. ChildhoodEducation, 75(4), 231-234.
  • Ey, L. A., McInnes, E., &Rigney, L. I. (2017). Educators’ understanding of young children’s typical and problematic sexual behaviour and their training in this area. Sex education, 17(6), 682-696.
  • Fraenkel, J.R.,Wallen, N.E. &Hyun, H.H. (2017). How to Design and Evaluate Research in Education (Vol. 7). McGraw-hill.
  • Güzelyurt, T., Yalçınkaya, Ö., Saluci, Ü., Öglü, H., &Ürüm, R. (2019). Pre-school Teachers' Views on Sexual Education. Journal of Child, Literature and Language Education, 2(2) , 110-122.
  • Göçgeldi, E., Tüzün, H., Türker, T., & Şimşek, I. (2007). Okul öncesi dönem çocuğu olan anne ve babaların çocuklara cinsel eğitim konusundaki yaklaşımlarının incelenmesi. STED/Sürekli Tıp Eğitimi Dergisi, 16(9), 134-142.ISSN: 1300-0853 / 2148-5348
  • Gökdeniz, Ş. (2008). İlköğretimde cinsel bilgiler eğitimi konusunda öğretmen ve veli görüşleri (Yayınlanmamış Yüksek Lisans Tezi). Uludağ Üniversitesi, Sosyal Bilimler Enstitüsü.
  • Gölbaşı, A. G. D. Z. (2003). Sağlıklı gençlik ve toplum için bir adım: cinsel sağlık eğitimi. Sosyal Politika Çalışmaları Dergisi, 6(6).
  • Güngör Aytar, A., Artan, İ., & Boztepe, H. (2014). Her yönüyle okul öncesi eğitim. A. Güngör Aytar (Ed.) içinde, Ruh Sağlığı (ss. 15-42). Hedef Yayıncılık.
  • Haktanır, G. (2005). Çocuk Cinselliği. Oktay ve Unutkan (Edt). Okul Öncesi Eğitimde Güncel Konular. Morpa Yayınları.
  • İşler, S. (2017). Okul Öncesi Dönem Çocuğu Olan Ebeveynlerin Cinsel Gelişime ve Cinsel Eğitime Yönelik Bilgi Düzeylerinin ve Tutumlarının İncelenmesi (Master's thesis, Eastern Mediterranean University EMU).
  • İşler, S., & Gürşimşek, A. I. (2018). 3-6 Yaş Çocuklarının Cinsel Eğitiminin Gerekliliği İle İlgili Ebeveyn Görüşlerinin İncelenmesi. Gazi University Journal of Gazi Educational Faculty (GUJGEF), 38(3).
  • Johansson, C., Åberg, M., & Hedlin, M. (2021). Touch the children, or please don’t–Preschool teachers’ approach to touch. Scandinavian Journal of Educational Research, 65(2), 288- 301.https://doi.org/10.1080/0031.2019.1705893
  • Kakavoulis, A. (1998). Early childhood sexual development and sex education: A Survey of attitudes of nursery school teachers. European Early Childhood Education Research Journal, 6(2), 55. https://doi.org/10.1080/13502939885208241
  • Kardeş, S., & Karaman, N. G. (2018). Okul öncesi eğitim öğretmenlerinin çocuğun cinsel eğitimine ilişkin görüşleri. Abant İzzet Baysal Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 18(3), 1554-1570.
  • Klein, N. A., & Breck, S. E. (2010). “I wish I had known the truth sooner”: middle school teacher candidates’ sexuality education experiences. RMLE Online, 33(6), 1-10.
  • Konur, H. (2006). Dört-altı yaşları arasında çocuğu olan anne-babalara verilen “cinsel eğitim programı” nın cinsel gelişim ve cinsel eğitim konusundaki bilgilerine etkisinin incelenmesi (Yayınlanmamış yüksek lisans tezi). Gazi Üniversitesi.
  • Kürklü, A. (2011). Öğretmenlerin çocuk istismarı ve ihmaline yönelik farkındalık düzeyleri. (Yayınlanmamış Yüksek Lisans Tezi). Afyon Kocatepe Üniversitesi.
  • Larsson, I. B., & Svedin. C. G. (2002). “Teachers’ and parents’ reports on 3- to 6-year-old children’s sexual behavior – A Comparison.” Child Abuse&Neglect 26 (3): 247–266.http://doi:10.1016/S0145- 2134(01)00323-4.
  • Lenderyou, G. (1991). Sex education in Holland, Ireland, Sweden and the United Kingdom. Social Science Teacher, 21, 19.
  • Lewis, M. (1987). Early sex role behavior and school age adjustment. In J. M. Reinisch, L. A. Rosenblum, & S. A. Sanders (Eds.), Masculinity/femininity: Basic perspectives. Oxford University.
  • Marshall, C. &Rossman, G. B. (2014). Designing Qualitative Research. Sage.
  • Martin, J., Riazi, H., Firoozi, A., & Nasiri, M. (2020). A sex education program for teachers of preschool children: a quasi-experimental study in Iran. BMC public health, 20, 1-9.
  • Menmuir, J., & A. Kakavoulis. 1999. Sexual development and education in early years: A Study of attitudes of pre‐school staff in Greece and Scotland. Early Child Development and Care 149 (1): 27– 45.https://doi.org/10.1080/0300443991490103
  • Noonan, R. J. (1999). Director of sex quest the sex institute, assessing right-wing opposition to sex education. In IV. World Congress of Sexology in thePlenarySession.
  • Özkızıklı, S., & Okutan, N. Ş. (2014). Bebeklik ve okul öncesi dönemde cinsel gelişim ve eğitim. Cinsel Gelişim ve Eğitim (s: 319-332). Hedef Yayıncılık.
  • Pernoud, L. (1987). Çocuğun cinsel eğitimi, Çeviren: Koray Denizyaran. Dördüncü Basım. E Yayınları.
  • Price, J.H., Dake, J.A., Kirchofer, G. (2003) Elementary school teachers’ techniques of responding to student questions regarding sexuality issues. Journal of School Health 73(1): 9–14. https://doi.org/10.1111/j.1746-1561.2003.tb06552.x
  • Roffman, D. M., &Tyksinski, K. (1998). Body Openings: A Professional Development Program in Healthand Human Sexuality Education for Early Childhood in an Independent School Setting. Journal of Sex Education and Therapy, 23(1), 73-82.
  • San Bayhan, P. & Artan, İ. (2004). Çocuk gelişimi ve eğitimi. İstanbul: Morpa Yayıncılık.
  • SIECUS (2003). The truth about adolescent sexuality. New York: Sexuality Information and EducationCouncil of the United States.
  • Smith, M. (1993). Pediatric sexuality: promoting normal sexual development in children. The Nursepractitioner, 18(8), 37-8. https://doi.org/10.1097/00006205-199308000-00012
  • Tuğrul, B., & Artan, İ. (2001). Çocukların cinsel eğitimi ile ilgili anne görüşlerinin incelenmesi. Hacettepe Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 20(20).
  • Tuğut, N., & Gölbaşı, Z. (2019). Okul öncesi dönem çocuğu olan (3-6 yaş) ebeveynlerin cinsel eğitim tutumlarının belirlenmesi. Turkish Journal of Family Medicine and Primary Care, 13(3), 287-294.
  • Tuzcuoğlu, N. & Tuzcuoğlu, S. (1996). Çocuğun cinsel eğitiminde ailelerin karşılaştıkları güçlükler. Eğitim Bilimleri Dergisi, 8(8), 251-262.
  • Ünlüer, E. (2018). Examination of Preschool Teachers' Views on Sexuality Education. Universal Journal of Educational Research, 6(12), 2815-2821.
  • World HealthOrganization (WHO). (2016). Sexuality education. Policy brief No. 1. https://www.euro.who.int/__data/assets/pdf_file/0008/379043/Sexuality_education_Policy_brief_no _1.pdf
  • Wurtele, S. K., &Kenny, M. C. (2011). Normative sexuality development in childhood: Implications for developmenta guidance and prevention of childhood sexual abuse. Counseling and Human Development, 43(9), 1-24.
  • Yıldırım, A., & Şimşek, H. (2008). Sosyal bilimlerde nitel araştırma yöntemleri. Seckin.
APA ÜNLÜER E, Çiçek R (2021). Okul öncesi öğretmen adaylarının cinsel eğitim hakkındaki görüşlerinin incelenmesi. , 377 - 397. 10.33400/kuje.908351
Chicago ÜNLÜER ESRA,Çiçek Rahime Okul öncesi öğretmen adaylarının cinsel eğitim hakkındaki görüşlerinin incelenmesi. (2021): 377 - 397. 10.33400/kuje.908351
MLA ÜNLÜER ESRA,Çiçek Rahime Okul öncesi öğretmen adaylarının cinsel eğitim hakkındaki görüşlerinin incelenmesi. , 2021, ss.377 - 397. 10.33400/kuje.908351
AMA ÜNLÜER E,Çiçek R Okul öncesi öğretmen adaylarının cinsel eğitim hakkındaki görüşlerinin incelenmesi. . 2021; 377 - 397. 10.33400/kuje.908351
Vancouver ÜNLÜER E,Çiçek R Okul öncesi öğretmen adaylarının cinsel eğitim hakkındaki görüşlerinin incelenmesi. . 2021; 377 - 397. 10.33400/kuje.908351
IEEE ÜNLÜER E,Çiçek R "Okul öncesi öğretmen adaylarının cinsel eğitim hakkındaki görüşlerinin incelenmesi." , ss.377 - 397, 2021. 10.33400/kuje.908351
ISNAD ÜNLÜER, ESRA - Çiçek, Rahime. "Okul öncesi öğretmen adaylarının cinsel eğitim hakkındaki görüşlerinin incelenmesi". (2021), 377-397. https://doi.org/10.33400/kuje.908351
APA ÜNLÜER E, Çiçek R (2021). Okul öncesi öğretmen adaylarının cinsel eğitim hakkındaki görüşlerinin incelenmesi. Kocaeli Üniversitesi Eğitim Dergisi (Online), 4(2), 377 - 397. 10.33400/kuje.908351
Chicago ÜNLÜER ESRA,Çiçek Rahime Okul öncesi öğretmen adaylarının cinsel eğitim hakkındaki görüşlerinin incelenmesi. Kocaeli Üniversitesi Eğitim Dergisi (Online) 4, no.2 (2021): 377 - 397. 10.33400/kuje.908351
MLA ÜNLÜER ESRA,Çiçek Rahime Okul öncesi öğretmen adaylarının cinsel eğitim hakkındaki görüşlerinin incelenmesi. Kocaeli Üniversitesi Eğitim Dergisi (Online), vol.4, no.2, 2021, ss.377 - 397. 10.33400/kuje.908351
AMA ÜNLÜER E,Çiçek R Okul öncesi öğretmen adaylarının cinsel eğitim hakkındaki görüşlerinin incelenmesi. Kocaeli Üniversitesi Eğitim Dergisi (Online). 2021; 4(2): 377 - 397. 10.33400/kuje.908351
Vancouver ÜNLÜER E,Çiçek R Okul öncesi öğretmen adaylarının cinsel eğitim hakkındaki görüşlerinin incelenmesi. Kocaeli Üniversitesi Eğitim Dergisi (Online). 2021; 4(2): 377 - 397. 10.33400/kuje.908351
IEEE ÜNLÜER E,Çiçek R "Okul öncesi öğretmen adaylarının cinsel eğitim hakkındaki görüşlerinin incelenmesi." Kocaeli Üniversitesi Eğitim Dergisi (Online), 4, ss.377 - 397, 2021. 10.33400/kuje.908351
ISNAD ÜNLÜER, ESRA - Çiçek, Rahime. "Okul öncesi öğretmen adaylarının cinsel eğitim hakkındaki görüşlerinin incelenmesi". Kocaeli Üniversitesi Eğitim Dergisi (Online) 4/2 (2021), 377-397. https://doi.org/10.33400/kuje.908351