Yıl: 2020 Cilt: 7 Sayı: 1 Sayfa Aralığı: 339 - 381 Metin Dili: Türkçe DOI: 10.33718/tid.693477 İndeks Tarihi: 11-02-2022

Din Kültürü ve Ahlak Bilgisi Dersinin Assure Modeline Göre Tasarımı

Öz:
Son yıllarda yeni bilgi ve teknolojilere ulaşılmasıyla birlikte, eğitim-öğretim alanında kullanılan yöntem ve tekniklerde de değişimler yaşanmış, sınıflarda öğretimin en etkili şekilde nasıl sağlanabileceği yönünde çalışmalar artmıştır. Artan bu çalışmaların da öğretim tasarımı alanında yoğunlaştığı görülmektedir. Dersi planlama ve yürütmede öğrencinin ihtiyaçlarının da göz önünde bulundurularak teknolojiyi ve kitle iletişim araçlarını öğretim ortamına dahil etmek amacıyla geliştirilen modellerden birisi de ASSURE modelidir. Bu çalışmada amaç, dünyada çok yaygın olarak kullanılmakta olan ASSURE modelinin Türkiye’de Din Kültürü ve Ahlak Bilgisi (DKAB) derslerinde aktif olarak kullanılabilmesine, modelin bilinmesine, anlaşılmasına ve uygulanabilmesine katkı sağlamaktır. Bu amacı gerçekleştirebilmek için öncelikle doküman incelemesi yöntemiyle modelin mantığı, ilkeleri ve tekniğiyle ilgili bilgiler verilmiş, daha sonra 5. sınıf ve 12. sınıf DKAB öğretim programının birinci ünitelerinin ilk konuları olan “Allah İnancı” ve “İslam ve Bilim” konuları örnek ders tasarımı olarak verilmiştir. Öğrenenlerin karakteristik özelliklerinin belirlenerek, arzu edilen öğretim hedeflerine uygun yöntem, medya ve materyalleri seçerek ve kullanarak verimi artırmayı hedefleyen bu model, alana yeni bir bakış açısı ve hizmette verimlilik getirecektir. Bu çalışmada eğitim-öğretimde teknolojinin daha fazla kullanılmasını ön plana çıkaran ASSURE modelinin DKAB dersine uygulanabilirliği gösterilmiş, din eğitimi ve öğretiminde kullanılmasının öğretmenin ders öncesi ve ders esnasında aktif olmasına, öğrencilerin de öğrenme kolaylığı ve avantajı elde etmesine katkı sağlayacağı sonucuna varılmıştır.
Anahtar Kelime:

Design of Religious Culture and Moral Knowledge Course According to Assure Model

Öz:
With the arrival of new information and technologies in recent years, there have been changes in the methods and techniques used in the field of education and training, and studies have increased on how to provide education in the classes in the most effective way. It is observed that these increasing studies are also concentrated in the field of instructional design. One of the models developed in order to include technology and mass media in the teaching environment by considering the needs of the student in planning and conducting the lesson is ASSURE. The purpose of this study is to contribute to the ASSURE model can be actively used, known, understood and implemented in Turkey in religious culture and moral knowledge courses. In order to realize this purpose, firstly, information about the logic, principles and technique of the model was given by document analysis method. Then, the subject of “God Belief” and “Islam and Science”, which are the first subjects of the first units of religious culture textbooks being taught in the secondary school 5th grade and high school 12th grade, had been given as an application example.This model, which aims to increase the efficiency by determining the characteristics of the learners, by selecting and using methods, media and materials that are suitable for the teaching objectives, will bring a new perspective and efficiency in service. In this study, it has been concluded that using the ASSURE model, which emphasizes the use of technology more in education, will contribute to the teacher being active before and during the lesson, and to provide the students with ease and advantage of learning.
Anahtar Kelime:

Belge Türü: Makale Makale Türü: Araştırma Makalesi Erişim Türü: Erişime Açık
  • Açıkgöz, Kamile Ün. Aktif Öğrenme. Ankara: Biliş Yayınları, 2007.
  • Akbaba, Sırrı. “Eğitimde Motivasyon”. Atatürk Üniversitesi Kazım Karabekir Eğitim Fakültesi Dergisi 13 (2010): 343-361.
  • Akkoyunlu, Buket v.dğr. Öğretim Tasarımı. Ankara: Maya Akademi, 2011.
  • Akyürek, Süleyman. “İmam-Hatip Lisesi Meslek Dersi ile Din Kültürü ve Ahlâk Bilgisi Dersi Öğretmenlerinin Eğitim-Öğretim Yeterliklerine İlişkin Algıları”. Değerler Eğitimi Dergisi 10/23 (2012): 7-47.
  • Akyürek, Süleyman. Din Öğretimi. Ankara: Nobel Akademi Yayıncılık, 2019.
  • Anderson, Heidi Milia. “Dale’s Cone of Experience”. Audiovisual Methods in Teaching. New York: Dryden Press, 1969.
  • Andrews, Dee H.- Goodson, Ludwika A. “A Comparative Analysis of Models of Instructional Design”. Journal of Instructional Development 3/4 (1980): 2-16.
  • Arslan, Mehmet. “Aktif Öğrenme”, Abant İzzet Baysal Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi 6/2 (2006): 92-104.
  • Asri, Safinaz. Din Kültürü ve Ahlak Bilgisi Öğretmenlerinin Mesleki Yeterlikleri (Göller Bölgesi Örneği). Yüksek Lisans Tezi, Süleyman Demirel Üniversitesi, 2005.
  • Ayaydın, Abdullah. “Eğitimde Çoklu Zekâ Yansımaları ve Görsel Sanatlar”. Dicle Üniversitesi Ziya Gökalp Eğitim Fakültesi Dergisi 13 (2009): 52-62.
  • Ayaz, Mehmet Fatih. “Öğretim Materyalleri Kullanımının Öğrencilerin Derslere Yönelik Tutumlarına Etkisi: Bir Meta-Analiz Çalışması”, Ondokuz Mayıs Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi 35/1 (2016): 141-158.
  • Bayne, Gail Alleyne. “Instructional Design”. Foundations of Distance Education. Erişim: 26.11.2019. http://gailalleynebayne.weebly.com/instructional_design.pdf.
  • Boydak, Alp. Öğrenme Stilleri. İstanbul: Beyaz Yayınları, 2019.
  • Brown, J. “Feedback: The Student Perspective”, Research in PostCompulsory Education 12/1 (2007): 33-51.
  • Campell, Elizabeth. “Active Learning”. Teaching Options Pedagogiques 3/1 (1999): 21-29.
  • Checkley, Kathy. “The First Seven … and the Eight”, Educational Leadership 55/1 (1997): 8-13.
  • Çakır, Hasan v.dğr. “BÖTE nedir? Nasıl Tanımlanır? Okul Müzesiyle Başlayan Serüvenden İnsan Performans Teknolojilerine Uzanan Yolculuk” Eğitim Teknolojisi Kuram ve Uygulama, 2/3 (2013): 102-111.
  • Çetin, Yavuz. “İnsan ve Çevre Ünitesinin Öğretiminde Kullanılan Integral ASIE Modelinin Öğrenci Başarısına Etkisi ve Modele Yönelik Öğrenci Görüşleri”. YYÜ Eğitim Fakültesi Dergisi 16/1 (2019):985-1009.
  • Çetinkaya, Murat, “Web Destekli ve Etkinlik Temelli Ölçme Değerlendirme Materyali Geliştirilmesi”, Eğitim ve Öğretim Araştırmaları Dergisi 5/1 (2016): 21-28.
  • Çın, Ahmet. Yapılandırmacı Yaklaşımın 7E Modeline Göre Din Kültürü ve Ahlak Bilgisi Dersi 6. Sınıf İslam’ın Sakınmasını İstediği Bazı Davranışlar Ünitesinin Örnek Ders İşlemeleri. Yüksek Lisans Tezi, Dicle Üniversitesi, 2013.
  • Çınar, Fatih. “Din Kültürü ve Ahlak Bilgisi Öğretmenlerinin Aktif Öğrenme Yöntem ve Tekniklerine Yönelik Bilgi ve Uygulama Düzeyleri”. Süleyman Demirel Üniversitesi İlahiyat Fakültesi Dergisi 41 (2018): 174-199.
  • Çınar, Fatih. “İlköğretim Din Kültürü ve Ahlak Bilgisi Öğretmeni Adaylarının Öğretim Amaçlı Teknolojiyi Kullanma ve Materyal Geliştirme Tutum ve Özgüvenleri Üzerine Bir Araştırma”. Süleyman Demirel Üniversitesi İlahiyat Fakültesi Dergisi 33 (2014): 115-139.
  • Çimer, S. Odabaşı v.dğr. “Öğretmenlerin Öğrencilerine Verdikleri Dönütlerin Tiplerinin ve Niteliklerinin İncelenmesi”. Uludağ Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi 23/2 (2010): 517-538.
  • Damon, George. “Çoklu Zekâ - Çocukların Farklılıklarının Farkında Olmak”. Çocuk ve Aile 48/5 (2002): 29-31.
  • Darnawati, v.dğr. “Learning Through Media Development Model Application ASSURE”, IOSR Journal of Humanities And Social Science 21/11 (November 2016): 20-25.
  • Demirel, Özcan. Eğitimde Program Geliştirme. Ankara: Pegem Yayıncılık, 2017.
  • Dewey, John. Günümüzde Eğitim. Trc. Bahri Ata. Ankara: Pegem Yayınları, 2014.
  • Doan, L. “Is Feedback a Waste of Time? The Students Perspective”. Journal of Perspectives in Applied Academic Practice 1/2 (2013): 3-10.
  • Doğan, Recai-Tosun, Cemal. İlköğretim 4. ve 5. Sınıflar İçin Din Kültürü ve Ahlak Bilgisi Öğretimi. Ankara: Pegem A Yayıncılık, 2003.
  • Ercan, Leyla. “Motivasyon”, Sınıf Yönetiminde Yeni Yaklaşımlar. Ed., Leyla Küçükahmet. Ankara: Nobel Yayınevi, 2005.
  • Eren, Fettah v.dğr. “Bilişim Teknolojileri Dersinde ASSURE Modeline Göre Hazırlanmış Ders Materyalinin Akademik Başarı, Derse Karşı Tutum ve Bilgisayar Öz-Yeterliğine Etkisi”, International Computer and Instrucutional Technologies Symposium Proceedings. Ed. A. Murat Sünbül-M. Şahin. Konya: Maya Akademi Publishing, 2010.
  • Ev, Halit. “Din Kültürü ve Ahlak Bilgisi Derslerinde Yapılandırmacı Öğrenme -İmkân ve Sınırlılıklar-“ Dokuz Eylül Üniversitesi İlahiyat Fakültesi Dergisi 32 (2010): 11-137.
  • Ev, Halit. Din Kültürü ve Ahlak Bilgisi Derslerinde Probleme Dayalı Öğrenme. Ankara: Nobel Akademi Yayıncılık, 2012.
  • Fer, Seval. Öğretim Tasarımı. Ankara: Anı Yayınları, 2015.
  • Gagne, R.-Driscoll. M.P. Essentials of Learning for Instruction. New Jersey: Prentice Hall, 1988.
  • Gardner, Howard. Frames of Mind: The Theory of Multiple Intelligences. New York: Basic Books, 1983.
  • Gardner, Howard. Multiple Intelligences: The Theory in Practice. New York: Published by Basıc Books, 1993.
  • Göksu, İdris v.dğr. “Türkiye’de Öğretim Tasarımı Modelleriyle İlgili Yapılmış Çalışmalar”. Elementary Education Online 13/2 (2014): 694‐709.
  • Gustafson, Kent L.- Branch, Robert Maribe. Survey Instructional Development Models. New York: Eric Clearinghouse on Information and Technology, 2002.
  • Hannafin, M. J. – Hill, J. R. “Epistomology and The Design of Learning Environments”. Ed. R. A. Reiser - J. V. Dempsey. Trends And Issues İn Inst ructional Design And Technology. New Jersey: Merrill Prentice Hall. 2002.
  • Heinich, Robert v.dğr. Instruction Media and Technologies for Learning (6th edition). New Jersey: Printice Hall Inc., 1999.
  • Heinich, Robert v.dğr. Instructional Media and the New Technologies of Instruction. New York: Macmillan, 1993.
  • Hökelekli, Hayati, Din Psikolojisi. Ankara: TDV Yayınları, 1993.
  • Kaplan, Zeynel v.dğr. “Sınıf İçi Öğretimde Materyal Kullanımının Etkililik Düzeyi: Bir Meta-Analiz Çalışması”. Kuram ve Uygulamada Eğitim Bilimleri 13/3 (2013): 1629-1644.
  • Kaymakcan, Recep. “Türkiye’de Din Eğitiminde Çoğulculuk ve Yapılandırmacılık: Yeni Ortaöğretim Din Kültürü ve Ahlak Bilgisi Öğretim Programı Bağlamında Bir Değerlendirme”. Kuram ve Uygulamada Eğitim Bilimleri 7/1 (2007): 177-210.
  • Keleş, Esra v.dğr. “Öğretim Tasarımcıları İçin Bir Yol Haritası: Öğretim Tasarım Modellerinin Karşılaştırılması”. Ankara Üniversitesi Eğitim Bilimleri Fakültesi Dergisi 49/1 (2016): 105-139.
  • Keller, J. “Development and Use of the ARCS Model of Instructional Design”. Journal of Instructional Development 10/3 (1987): 2-9.
  • Keller, J. “Strategies For Stimulating the Motivation to Learn”. Performance and Instruction, 26/8 (1987): 1-7.
  • Koç, Ahmet. “Din kültürü ve Ahlâk Bilgisi Öğretmenlerinin Yeterlikleri”. Değerler Eğitimi Dergisi 8/19 (2010): 107-149. Kur’ân-ı Kerim Meâli. Trc. H. Altuntaş – M. Şahin. Ankara: DİB Yayınları, 2006.
  • Küçükahmet, Leyla. Öğretimde Planlama ve Değerlendirme. Ankara: Nobel Yayınları, 2008.
  • Levie, W. H.-Dicke, K. E. “The Analysis and Application of Media”. Second Handbook of Research on Teaching. Chicago: Rand McNally, 1973.
  • MEB, Din Öğretimi Genel Müdürlüğü. Din Kültürü ve Ahlak Bilgisi Dersi Öğretim Programı ( 9-12. sınıflar). Ankara: MEB Yayınları, 2018.
  • MEB, Din Öğretimi Genel Müdürlüğü. Din Kültürü ve Ahlak Bilgisi Dersi Öğretim Programı ( 5-8. sınıflar). Ankara: MEB Yayınları, 2018.
  • Ocak, Mehmet Akif. “Öğretim Tasarım Modelleri”. Öğretim Tasarımı Kuramlar. Ed. M. Akif Ocak. Modeller ve Uygulamalar. Ankara: Anı Yayınları, 2015.
  • Okumuşlar, Muhittin. “5E Yapılandırmacı Öğretim Modeli ve Din Kültürü ve Ahlak Bilgisi Dersi İşleniş Örneği”. Selçuk Üniversitesi İlahiyat Fakültesi Dergisi 24/2 (Güz 2007): 167-180.
  • Öcal, Mustafa. Din Eğitimi ve Öğretiminde Metodlar. Ankara, TDV Yayınları, 2005.
  • Özdemir, Emine - Uyangör, Sevinç Mert. “Matematik Eğitimi İçin Bir Öğretim Tasarımı Modeli”. e-Journal of New World Sciences Academiy 6/2 (2011): 1786-1796.
  • Özdemir, Saadettin. “İşbirlikli Öğrenme Yönteminin Din Kültürü ve Ahlak Bilgisi Dersinde Kullanılması”. Marife (Kış 2011): 145-162.
  • Reigelut, C.-Stein, “The Elaboration Theory of Instruction”. Instructional Theories and Models. Hillsdale: Erlbaum Associates, 1983.
  • Reiser, R. A. “A History Of İnstructional Design And Technology: Part II: A History of Instructional Design”. Educational Technology, Researchand Development 49/2 (2001): 57-67.
  • Saban, Ahmet. Öğrenme Öğretme Teknolojisi. Nobel Yayınları, Ankara, 2002.
  • Sabancı, Ahmet. “Aktif Öğrenmeyi Gerçekleştirmek”. Öğrenme-Öğretme Süreci. Ankara: Nobel Yayın, 2000.
  • Selçuk, Mualla. Çocuğun Eğitiminde Dinî Motifler. Ankara: TDV Yayınları, 1996.
  • Selçuk, Mualla. “Nasıl Bir Din Öğretimi?”. Uluslararası Din Eğitimi Sempozyumu. 20-21 Kasım 1997. Ankara: Ankara Üniversitesi, 2000.
  • Selçuk, Ziya. Gelişim ve Öğrenme. Ankara: Nobel Yayın Dağıtım, 1999.
  • Smaldino, Sharon E. v.dğr. Instructional Technology and Media for Learning (10th edition). New Jersey: Prentice Hall, 2012.
  • Sundayana, Rostina v.dğr. “Using ASSURE Learning Design to Develop Students’ Mathematical Communication Ability”. World Transactions on Engineering and Technology Education 15/3 (2017): 245-249.
  • Şahin, Abdullah. “Din Kültürü ve Ahlak Bilgisi Dersinde (7. Sınıf) Sunuş Yoluyla Öğretim Stratejisi Aracılığıyla “Cennet” Kavramının Öğretimi”. Kahramanmaraş Sütçü İmam İlahiyat Fakültesi Dergisi 14/28 (2016): 193-222.
  • Şentürk, Habil. Din Psikolojisi. Konya: Esra Yayınları, 1997.
  • Şimşek, Ali. Öğretim Tasarımı. Ankara: Nobel Yayınları, 2017.
  • Tanrıseven, Işıl. “Öğretimde Planlama”. Öğretim İlke ve Yöntemleri. Ed. Tuğba Yanpar Yelken - C. Akay Ankara: Anı Yayınları, 2016.
  • Tavukçuoğlu, Mustafa - Erdem, Hüsamettin. Eğitim Fakülteleri için Din Kültürü ve Ahlak Bilgisi. Ankara: Nobel Akademi Yayıncılık, 2005.
  • Tosun, Cemal. “İkibinli Yıllarda Türkiye’de Din Öğretimi: Bugünden Geleceğe”. Din Öğretiminde Yeni Yöntem Arayışlar Uluslararası Sempozyum ve Tartışmalar (28-30 Mart 2001). Ankara: MEB Yayınları, 2004.
  • Türkyılmaz, Hilmi. “Bir Öğretim Materyali Olarak Zihin Haritalarının Din Kültürü ve Ahlak Bilgisi Dersinde Kullanımı”. DEÜİFD 45 (2017): 41-80:
  • Uysal, Ömer - Gürcan, Ayşen. “Assure Modeli ile Öğretim Tasarımı ve Örnek Bir Uygulama”. XIII. Ulusal Eğitim Bilimleri Kurultayı. Malatya: İnönü Üniversitesi, 2004.
  • Yavuz, Kerim. Çocukta Dinî Duygu ve Düşüncenin Gelişimi. Ankara: DİB Yayınları, 1983.
  • Yelken, Tuğba Yanpar. Öğretim Teknolojileri ve Materyal Tasarımı. Ankara: Anı Yayınları, 2015.
  • Yıldırım, Ali - Şimşek, Hasan. Sosyal Bilimlerde Nitel Araştırma Yöntemleri. Ankara: Seçkin Yayıncılık, 2013.
  • Yorulmaz, Bilal. “Teknoloji Destekli Din Kültürü ve Ahlak Bilgisi Derslerinin Öğrenci Başarısı ve Kalıcılığına Etkisi”. Değerler Eğitim Dergisi 3 (2005): 111-136.
  • Zengin, Mahmut. “Din Kültürü ve Ahlak Bilgisi Öğretmenlerinin Eğitim Öğretim Yeterlik Algıları”. Sakarya Üniversitesi İlahiyat Fakültesi Dergisi 15/27 (2013): 1-28.
APA AYBEY S (2020). Din Kültürü ve Ahlak Bilgisi Dersinin Assure Modeline Göre Tasarımı. , 339 - 381. 10.33718/tid.693477
Chicago AYBEY Salih Din Kültürü ve Ahlak Bilgisi Dersinin Assure Modeline Göre Tasarımı. (2020): 339 - 381. 10.33718/tid.693477
MLA AYBEY Salih Din Kültürü ve Ahlak Bilgisi Dersinin Assure Modeline Göre Tasarımı. , 2020, ss.339 - 381. 10.33718/tid.693477
AMA AYBEY S Din Kültürü ve Ahlak Bilgisi Dersinin Assure Modeline Göre Tasarımı. . 2020; 339 - 381. 10.33718/tid.693477
Vancouver AYBEY S Din Kültürü ve Ahlak Bilgisi Dersinin Assure Modeline Göre Tasarımı. . 2020; 339 - 381. 10.33718/tid.693477
IEEE AYBEY S "Din Kültürü ve Ahlak Bilgisi Dersinin Assure Modeline Göre Tasarımı." , ss.339 - 381, 2020. 10.33718/tid.693477
ISNAD AYBEY, Salih. "Din Kültürü ve Ahlak Bilgisi Dersinin Assure Modeline Göre Tasarımı". (2020), 339-381. https://doi.org/10.33718/tid.693477
APA AYBEY S (2020). Din Kültürü ve Ahlak Bilgisi Dersinin Assure Modeline Göre Tasarımı. Trabzon ilahiyat dergisi, 7(1), 339 - 381. 10.33718/tid.693477
Chicago AYBEY Salih Din Kültürü ve Ahlak Bilgisi Dersinin Assure Modeline Göre Tasarımı. Trabzon ilahiyat dergisi 7, no.1 (2020): 339 - 381. 10.33718/tid.693477
MLA AYBEY Salih Din Kültürü ve Ahlak Bilgisi Dersinin Assure Modeline Göre Tasarımı. Trabzon ilahiyat dergisi, vol.7, no.1, 2020, ss.339 - 381. 10.33718/tid.693477
AMA AYBEY S Din Kültürü ve Ahlak Bilgisi Dersinin Assure Modeline Göre Tasarımı. Trabzon ilahiyat dergisi. 2020; 7(1): 339 - 381. 10.33718/tid.693477
Vancouver AYBEY S Din Kültürü ve Ahlak Bilgisi Dersinin Assure Modeline Göre Tasarımı. Trabzon ilahiyat dergisi. 2020; 7(1): 339 - 381. 10.33718/tid.693477
IEEE AYBEY S "Din Kültürü ve Ahlak Bilgisi Dersinin Assure Modeline Göre Tasarımı." Trabzon ilahiyat dergisi, 7, ss.339 - 381, 2020. 10.33718/tid.693477
ISNAD AYBEY, Salih. "Din Kültürü ve Ahlak Bilgisi Dersinin Assure Modeline Göre Tasarımı". Trabzon ilahiyat dergisi 7/1 (2020), 339-381. https://doi.org/10.33718/tid.693477