Yıl: 2021 Cilt: 9 Sayı: 1 Sayfa Aralığı: 179 - 197 Metin Dili: Türkçe İndeks Tarihi: 12-02-2022

Uygulanacak Hukuk, Yetkili Mahkeme ve Tanıma Davası Kapsamında Mirasçılık Belgesinin İncelenmesi

Öz:
Mirasbırakanın ölümüyle kimin ne oranda mirasçı olacağı ve intikalin nasıl yapılacağı gibi meseleler önem kazanacaktır. Miras hukukundan doğan ihtilafların yabancılık unsuru içermesi bu tür ihtilafların çözümünü daha karmaşık bir hale getirebilir. Nitekim mirasçılık belgesine ilişkin milletlerarası uyuşmazlıkların çözümünde pek çok tartışmalı mesele ile karşılaşılabilmektedir. Türk hukukunda, mirasçılık sıfatının ispatı için gerekli olan mirasçılık belgesinin aksi sabit oluncaya dek geçerli olduğu kabul edilmektedir. Türk mahkemesinde görülen davada hâkim yabancılık unsurunu tespit ettiğinde ihtilafı Milletlerarası Özel Hukuk ve Usul Hukuku Hakkında Kanun’da (MÖHUK) yer alan kaideler uyarınca çözecektir. Çalışmamızda öncelikle mirasçılık belgesi kavramı üzerinde durulacaktır. Daha sonra yabancılık unsuru içeren ihtilaflarda Türk mahkemelerinden mirasçılık belgesi talep edilmesi halinde ihtilafa uygulanacak hukuka ve bunun ardından yetkili mahkemenin tesisine dair tartışmalara yer verilecektir. Son kısımda ise yabancı mahkemeden alınmış mirasçılık belgelerinin Türkiye’de etki doğurması üzerinde durulacaktır. Bu kapsamda yabancı mahkeme tarafından verilen kararın tanımanın ön şartları ve esasa dair şartlarını sağlayıp sağlamadığı incelenerek örnek mahkeme kararlarına yer verilecektir. Yabancılar hukukundan kaynaklanan ihtilaflar ve Tapu Kanunu’nda yer alan düzenlemeler çalışmamızın kapsamı dışında tutulacaktır.
Anahtar Kelime:

Examination of Certificate of Inheritance with Respect to Applicable Law, International Jurisdiction and Action for Recognition

Öz:
Upon the decease of the legator, issues regarding the determination of his/her heirs and their purparty as well as the method of transmission of purparty will come into question. Where an inheritance law dispute contains a foreign element resolution of it may undoubtedly be more complex. Under Turkish law, certificates of inheritance, documents that are necessary to prove the title of the heir, are deemed to be valid unless proven otherwise. In an action held before a Turkish court, the judge will, upon determining the existence of the foreign element, resolve the dispute pursuant to the rules provided under the Private International and Procedural Law Act (PILA). In our study, firstly the concept of certificate of inheritance under Turkish law will be examined. Next, the law applicable to the certificate of inheritance with a foreign element will be explained, following which the international jurisdiction of Turkish courts in granting a certificate of inheritance will be elaborated upon. Lastly, the legal consequences of the certificates of inheritance obtained from a foreign court we will be discussed. In that regard, discussions as to whether such certificates fulfill the preliminary and main conditions for the recognition of foreign court decisions in Turkey in light of such conditions and the exemplary court decisions. Issues concerning the law of foreigners and the Land Registry Law will not be included within the scope of this study
Anahtar Kelime:

Belge Türü: Makale Makale Türü: Diğer Erişim Türü: Bibliyografik
  • AL, Dursun, “Türk Hukukunda Mirasçılık Belgesi̇ ve Uygulama Sorunları”, Uluslararası Afro-Avrasya Araştırmaları Dergisi̇, Cilt 5, Sayı 10, Haziran 2020.
  • ALTIPARMAK, Ayşe Kübra, İngiliz, Avrupa Birliği ve Türk Hukukunda Mirasa Uygulanacak Hukuk, İstanbul 2017.
  • ANTALYA, Gökhan, Miras Hukuku, Cilt III, Ankara 2019.
  • AYBAY, Rona / DARDAĞAN, Esra, Uluslararası Düzeyde Yasaların Çatışması, İstanbul 2008.
  • CAN, Hacı / TOKER, Ali Gümrah, Milletlerarası Özel Hukuk, Ankara 2016.
  • ÇELİKEL, Aysel / ERDEM, B. Bahadır, Milletlerarası Özel Hukuk, 16. Bası, İstanbul 2020.
  • ÇELİKEL, Aysel, Ahkamı Şahsiye Konusundaki Yabancı Mahkeme Kararlarının Tanınması, İstanbul 1963.
  • DARDAĞAN, Esra, Milletlerarası Usul Hukukunda Aşkın Yetki Kavramı, Ankara 2005.
  • DEMİR GÖKYAYLA, Cemile, “Yabancı Mahkemelerden Alınan Mirasçılık Belgelerinin Türkiye’de Hüküm ve Sonuç Doğurması”, Prof. Dr. Fikret Eren Armağanı, Ankara 2006.
  • DEMİR GÖKYAYLA, Cemile, “Yeni Yargıtay Kararları Işığında Gerekçesiz Yabancı Mahkeme Kararlarının Tanınması ve Tenfizi”, Bahçeşehir Üniversitesi Hukuk Fakültesi Kazancı Hakemli Hukuk Dergisi, Cilt: 9, Sayı: 105-106, 2013 (Yargıtay Kararları).
  • DOĞAN, Vahit, Milletlerarası Özel Hukuk, 6. Baskı, Ankara 2020.
  • EREN, Fikret / YÜCER AKTÜRK, İpek, Türk Miras Hukuku, Ankara 2019.
  • ERSEN PERÇİN, Gizem, “Gerekçesiz Yabancı Mahkeme Kararlarının Tanınması ve Tenfizinde Kamu Düzeni Engeli”, Beykent Üniversitesi Hukuk Fakültesi Dergisi, Cilt: 1, Sayı: 1, 2015.
  • ERTAŞ, Şeref, “Yabancı İlamların Tanınması ve Tenfizi”, Kudret Ayiter Armağanı, Ankara 1988.
  • ESEN, Emre, “Türk Hukukunda Yabancı Mahkeme Kararlarının Tanınması ve Tenfizinde Münhasır Yetki Kavramı”, Milletlerarası Hukuk Bülteni C. 22, Prof. Dr. Ergin Nomer’e Armağan, 2002.
  • GÖKÇE, Erdoğan, “Mirasçılık Belgesinin Noterlere Verilmesi Üzerine Görüşler”, İstanbul Barosu Dergisi, Cilt: 85/5, 2011 (Noter).
  • GÖKÇE, Erdoğan, Özelliği olan Mirasçılık Belgeleri, İstanbul Barosu Dergisi, Cilt: 89/4, 2015.
  • GÜNAY, Erhan, “Mirasçılık Belgesi Verilmesi ve Belgenin İptali Davaları”, Terazi Hukuk Dergisi Cilt: 10, Haziran 2015, sayı 106.
  • GÜNGÖR, Gülin, Milletlerarası Özel Hukukta İflas, Ankara 1997 (İflas).
  • GÜNGÖR, Gülin, Türk Milletlerarası Özel Hukuku, Ankara 2021.
  • İMRE, Zahit / ERMAN, Hasan, Miras Hukuku, İstanbul 2017.
  • İMRE, Zahit, Türk Miras Hukuku, İstanbul 1978.
  • İYİLİKLİ, Ahmet Cahit, “Mirasçılık (Veraset) Belgesinin Hukuk Yargılamasındaki Görünümü”, Uyuşmazlık Mahkemesi Dergisi, Sayı: 9, Haziran 2017.
  • KOCAAĞA, Köksal, Mirasçılık Belgesi, Gazi Üniversitesi Hukuk Fakültesi Dergisi, Cilt: IX/1, Sayı: 1-2, 2005.
  • KURŞAT, Zekeriya, Terekenin Korunması Önlemleri, İstanbul 2000.
  • LEIPOLD, Dieter, Erbrecht: Grundzüge mit Fällen und Kontrollfragen, Tübingen 2006.
  • NOMER, Ergin, “Yabancı Çekişmesiz Yargı Kararlarının Tanınmasında Kesinleşme Şartı”, Prof. Dr. Erdoğan Moroğlu’na 65. Yaş Günü Armağanı, İstanbul 1999 (Kısaltma: Moroğlu’na Armağan).
  • NOMER, Ergin, “Yabancı Mahkeme İlamlarının Tenfizinde Mahkemenin Yetkisi ve Kamu Düzeni”, MHB, Sayı: 1-2, Prof. Dr. Gülören Tekinalp’e Armağan, 2003 (Tenfiz).
  • NOMER, Ergin, “Yabancı Veraset İlamlarının Tanınmasında Yargıtay Kararları”, İstanbul Barosu Dergisi, 1991/10-11-12 (İBD).
  • NOMER, Ergin, “Yargıtay Kararlarında Devletler Özel Hukuku Kanunu”, Oğuz İmregün’e Armağan, İstanbul 1998 (İmregün’e Armağan).
  • NOMER, Ergin, Devletler Hususi Hukuku, İstanbul 2017.
  • NOMER, Ergin, Milletlerarası Usul Hukuku, İstanbul 2018 (Usul).
  • OĞUZMAN, Kemal, Miras Hukuku, İstanbul 1995.
  • ÖZEL, Sibel, “Haksız Fillere İlişkin Davalarda Türk Mahkemesinin Yetkisini Belirleyen HMK md.16 Kuralının Karşılaştırmalı Hukuk Açısından Değerlendirilmesi”, Bahçeşehir Üniversitesi Hukuk Fakültesi Kazancı Hakemli Hukuk Dergisi, 2012.
  • ÖZKAN, Işıl / TÜTÜNCÜBAŞI, Uğur, Uluslararası Usul Hukuku, Ankara 2017.
  • ÖZTEKİN GELGEL, Günseli, “Recognition and Enforcement of Foreign Court Judgments within the Framework of the Application the Supreme Court of Appeals”, Prof, Dr, Tahir Çağa’nın Anısına Armağan, İstanbul 2000.
  • PÜRSELİM, Hatice Selin, “Milletlerarası Evlat Edinmeye Uygulanacak Hukuk”, VII. International Multidisciplinary Congress of Eurasie-IMCOFE’19 (Antalya: 24-24 April 2019), Proceeding&Abstract Book, 2019, Erişim: 03.04.2021, https://www.imcofe.org/dosyalar/antalyaproceedingdandabstract.pdf.
  • RUHİ, Ahmet Cemal, “Mirasçılık Belgesi ve Yabancı Bir Ülke Mahkemesinden Alınan Mirasçılık Belgesinin Türkiye’de Tanınması”, Terazi Hukuk Dergisi, Cilt: 9, Sayı: 92, Nisan 2014.
  • SAKMAR, Ata, Yabancı İlamların Türkiye’deki Sonuçları, İstanbul 1982.
  • SARGIN, Fügen / ERTEN, Rıfat, “MÖHUK Hükümleri Dairesinde Tanımanın Hukukî Niteliği, Usûlü ve Karşılaşılan Bazı Sorunlar: “Yeni Bir Düzenleme Yapma Gereği” “, Legal Uluslararası Ticaret ve Tahkim Hukuku Dergisi, Cilt: 3, Sayı: 2, 2014.
  • SCHELLHAMMER, Kurt, Erbrecht nach Anspruchsgrundlagen, München 2010.
  • ŞANLI, Cemal / ESEN, Emre / ATAMAN FİGANMEŞE, İnci, Milletlerarası Özel Hukuk, 9. Bası, İstanbul 2021.
  • ŞANLI, Cemal, Yabancı Veraset İlamlarının Türk Mahkemelerinde Tanınması veya Delil Olarak Kullanılması, Prof. Dr. İlhan E. Postacıoğlu’na Armağan, İstanbul 1990.
  • ŞİT, Banu, “Yabancı Mahkeme Kararlarının Tanınması ve Tenfizinde Kesinleşme Şartı”, Gazi Üniversitesi Hukuk Fakültesi Dergisi, Cilt: 15, Sayı: 1, 2011.
  • TANRIBİLİR, Feriha Bilge, “MÖHUK ve Mirasa İlişkin Bağlama Kurallarının Uygulanmasında Ortaya Çıkan Hususlar”, 10. Yılında MÖHUK Sempozyumu (7-8 Aralık 2017, Ankara), Ed. TANRIBİLİR, Feriha Bilge /GÜMÜŞLÜ TUNÇAĞIL, Gülce, Ankara 2018.
  • TEKİNALP, Gülören, Milletlerarası Özel Hukuk, Bağlama ve Usul Hukuku Kuralları, İstanbul 2020.
  • TİRYAKİOĞLU, Bilgin, “Yabancı Mahkeme Kararlarının Tanınması ve Tenfizinde Kamu Düzenine Aykırılık”, Yabancı Mahkeme ve Hakem Kararlarının Tanınması ve Tenfizinde Güncel Gelişmeler, İstanbul 2018.
APA Pürselim H (2021). Uygulanacak Hukuk, Yetkili Mahkeme ve Tanıma Davası Kapsamında Mirasçılık Belgesinin İncelenmesi. , 179 - 197.
Chicago Pürselim Hatice Selin Uygulanacak Hukuk, Yetkili Mahkeme ve Tanıma Davası Kapsamında Mirasçılık Belgesinin İncelenmesi. (2021): 179 - 197.
MLA Pürselim Hatice Selin Uygulanacak Hukuk, Yetkili Mahkeme ve Tanıma Davası Kapsamında Mirasçılık Belgesinin İncelenmesi. , 2021, ss.179 - 197.
AMA Pürselim H Uygulanacak Hukuk, Yetkili Mahkeme ve Tanıma Davası Kapsamında Mirasçılık Belgesinin İncelenmesi. . 2021; 179 - 197.
Vancouver Pürselim H Uygulanacak Hukuk, Yetkili Mahkeme ve Tanıma Davası Kapsamında Mirasçılık Belgesinin İncelenmesi. . 2021; 179 - 197.
IEEE Pürselim H "Uygulanacak Hukuk, Yetkili Mahkeme ve Tanıma Davası Kapsamında Mirasçılık Belgesinin İncelenmesi." , ss.179 - 197, 2021.
ISNAD Pürselim, Hatice Selin. "Uygulanacak Hukuk, Yetkili Mahkeme ve Tanıma Davası Kapsamında Mirasçılık Belgesinin İncelenmesi". (2021), 179-197.
APA Pürselim H (2021). Uygulanacak Hukuk, Yetkili Mahkeme ve Tanıma Davası Kapsamında Mirasçılık Belgesinin İncelenmesi. Kadir Has Üniversitesi Hukuk Fakültesi Dergisi, 9(1), 179 - 197.
Chicago Pürselim Hatice Selin Uygulanacak Hukuk, Yetkili Mahkeme ve Tanıma Davası Kapsamında Mirasçılık Belgesinin İncelenmesi. Kadir Has Üniversitesi Hukuk Fakültesi Dergisi 9, no.1 (2021): 179 - 197.
MLA Pürselim Hatice Selin Uygulanacak Hukuk, Yetkili Mahkeme ve Tanıma Davası Kapsamında Mirasçılık Belgesinin İncelenmesi. Kadir Has Üniversitesi Hukuk Fakültesi Dergisi, vol.9, no.1, 2021, ss.179 - 197.
AMA Pürselim H Uygulanacak Hukuk, Yetkili Mahkeme ve Tanıma Davası Kapsamında Mirasçılık Belgesinin İncelenmesi. Kadir Has Üniversitesi Hukuk Fakültesi Dergisi. 2021; 9(1): 179 - 197.
Vancouver Pürselim H Uygulanacak Hukuk, Yetkili Mahkeme ve Tanıma Davası Kapsamında Mirasçılık Belgesinin İncelenmesi. Kadir Has Üniversitesi Hukuk Fakültesi Dergisi. 2021; 9(1): 179 - 197.
IEEE Pürselim H "Uygulanacak Hukuk, Yetkili Mahkeme ve Tanıma Davası Kapsamında Mirasçılık Belgesinin İncelenmesi." Kadir Has Üniversitesi Hukuk Fakültesi Dergisi, 9, ss.179 - 197, 2021.
ISNAD Pürselim, Hatice Selin. "Uygulanacak Hukuk, Yetkili Mahkeme ve Tanıma Davası Kapsamında Mirasçılık Belgesinin İncelenmesi". Kadir Has Üniversitesi Hukuk Fakültesi Dergisi 9/1 (2021), 179-197.