UNESCO Gastronomi Şehirleri’nin Gastronomi Unsurları ve Gastronomi Kimlikleri
Yıl: 2022 Cilt: 10 Sayı: 1 Sayfa Aralığı: 627 - 648 Metin Dili: Türkçe DOI: 10.21325/jotags.2022.1008 İndeks Tarihi: 11-06-2022
UNESCO Gastronomi Şehirleri’nin Gastronomi Unsurları ve Gastronomi Kimlikleri
Öz: Küreselleşmenin bir sonucu olarak sektörler/uluslar ve hatta şehirler arası artan rekabet
nedeniyle pazarlama faaliyetleri her alanda çok daha önem kazanmış ve kazanmaya da
devam etmektedir. Diğer sektörlerde olduğu gibi küresel alanda yaşanan bu rekabette yer
edinebilmek için turizmde de pazarlama faaliyetlerinin etkin şekilde yürütülmesi
gerekmektedir. Bu anlamda destinasyonların tanıtılmasında araç olarak kullanılabilecek
yeteneklerden bazıları gastronomi unsurları ve gastronomi kimliği olarak nitelendirilebilir.
Çalışmanın yöntemini nitel araştırma yöntemlerinde sıklıkla kullanılan doküman analizi
oluşturmaktadır. Bu bağlamda ilk olarak, Smith ve Xaio’nun (2008) “Mutfak Turizmi
Kaynakları Tipolojisi” modelinden yola çıkılarak UNESCO Gastronomi Şehri olarak
Yaratıcı Şehirler Ağı’na Türkiye’den dahil olmuş olan Hatay, Gaziantep ve Afyonkarahisar
destinasyonlarının gastronomi unsurları incelenmiştir. İkinci olarak ise bu destinasyonların
Harrington’ın (2005) “Gastronomi Kimliği” modelinden yola çıkılarak gastronomi
kimlikleri tespit edilmeye çalışılmıştır. Bunun için, öncelikle gastronomik unsurlar ve
gastronomi kimliği kavramsal açıdan ele alınmış; sonrasında ilk modele dayalı olarak
karşılaştırmalı bir tablo düzenlenmiş ve ikinci modele dayalı olarak gastronomi kimlikleri
ortaya konmuştur. Çalışmanın sonuç kısmında ise üç destinasyonun sahip olduğu
gastronomi unsurları ve ortaya çıkan gastronomi kimlikleri karşılaştırılmış ve
destinasyonlara yönelik öneriler getirilmiştir.
Anahtar Kelime: Gastronomic Elements and Gastronomic Identities of UNESCO Gastronomy Cities
Öz: As a result of globalization, marketing activities have gained and continue to gain much
more importance in every field due to the increasing competition between sectors / nations
and even cities. As in other sectors, marketing activities must be carried out effectively in
tourism in order to have a place in this competition in the global arena. In this sense, some
of the abilities that can be used as a tool in the promotion of destinations can be described
as gastronomy elements and gastronomy identity. The method of the study is document
analysis, which is frequently used in qualitative research methods. In this context, firstly,
the gastronomic elements of Hatay, Gaziantep and Afyonkarahisar destinations, which have
been included in the Creative Cities Network as UNESCO Gastronomy City, from Turkey,
based on the "Typology of Culinary Tourism Resources" model of Smith and Xaio (2008).
Secondly, the gastronomic identities of these destinations were tried to be determined by
starting from Harrington's (2005) "Gastronomic Identity" model. For this, first of all,
gastronomic elements and gastronomic identity are conceptually discussed; Afterwards, a
comparative table was prepared based on the first model and gastronomy identities were
revealed based on the second model. In the conclusion part of the study, the gastronomic
elements of the three destinations and the emerging gastronomy identities were compared
and suggestions were made for the destinations.
Anahtar Kelime: Belge Türü: Makale Makale Türü: Araştırma Makalesi Erişim Türü: Erişime Açık
- Afyonkarahisar Esnaf ve Sanatkârlar Odaları Birliği (2013). Merkez Odaları. https://www.afyonesob.org.tr/frmPage.aspx?PID=6 (Erişim Tarihi: 22/04/2021).
- Afyonkarahisar Belediyesi (2021). Engelsiz Gastronomi Mutfağı ve Terapi Merkezi. https://www.afyon.bel.tr/projedetay/0/203/engelsiz-gastronomi-mutfagi-ve-terapi-merkezi.aspx (Erişim Tarihi: 30/07/2021).
- Afyonkarahisar Belediyesi (2021). Gastronomi Şehri Hatıra Paraları Bastırıldı. https://www.afyon.bel.tr/news/1/8281/gastronomi-sehri-hatira-paralar-bastirildi.aspx (Erişim Tarihi: 30/07/2021).
- Afyonkarahisar Gastronomi Şehri (2020). Müzelerimiz. https://gastroafyon.org/muzelerimiz/ (Erişim Tarihi: 22/04/2021).
- Afyon Vizyon Haber (2021). Gastro Park 24 – 28 Mart’ta Fuar Alanı’nda Gerçekleşecek. https://afyonvizyon.com/gastro-park-24-28-martta-fuar-alaninda-gerceklesecek/ (Erişim Tarihi: 22/04/2021).
- Chang, R. C. Y. & Mak, A. H. N. (2018). Understanding Gastronomic Image from Tourist’ Perspective: A Repertory Grid Approach. Tourism Management, 68(2018), 89-100.
- Creswell, J. W. (2014). Araştırma deseni nitel nicel ve karma yöntem yaklaşımları. (Çev. S.B. Demir). Eğiten Kitap, 4. Baskı, (Eserin orijinali 2013’te yayımlandı).
- Çalhan, Ö., Yatkın, Ö. ve Köse, Z. C. (2019). Gastronomi sektöründe sivil toplum örgütlerinin rolü: Taşpakon örneği. International Journal of Contemporary Tourism Research, 1(2019), 23-27.
- Çalışkan, O. & Seyitoğlu, F. (2017). The role of ıntangible gastronomic heritages in terms of destination competitiveness, üçüncü uluslararası turizmin geleceği: Yenilik, Girişimcilik ve Sürdürülebilirlik Kongresi’nde sunuldu, Mersin – Türkiye.
- Çavuş, Ş., Kaya, B. & Demirtaş, B. (2019). Sürdürülebilir turizm açısından slow food hareketine bakış ve türkiye uygulamaları. Uluslararası Karadeniz Kıyı Ülkeleri Sempozyumu’nda sunuldu, Batum – Gürcistan, 364-375.
- Çulha, O. & Kalkan, A. (2016). Uluslararası Zeytin Festivalinin Kalitesi ve Bölge Turizmine Katkıları: Didim Yerel Esnafı Ne Söylüyor? Journal of Tourism and Gastronomy Studies, 4(4), 132-164.
- Danhi, R. (2003). What is your country’s culinary identity? Culinology Currents, Winter 2003, 4-5.
- DOĞAKA (2021). Şehir Ödülleri Türkiye 2020 Yarışmasında, Doğaka Başvurusuyla “Yılın Köyü” Ödülü Vakıflı’ya Verildi. https://www.dogaka.gov.tr/haber/sehir-odulleri-turkiye-2020-yarismasinda-dogaka-basvurusuyla-yilinkoyu-odulu-vakifli-ya-verildi (Erişim Tarihi: 06/07/2021).
- Gastroantep (2019). https://gastroantepfest.com/ (Erişim Tarihi: 28/05/2021).
- Harrington, R. J. (2005). Defining gastronomic ıdentity, Journal of Culinary Science & Technology, 4(2/3), 129-152.
- Hatay UCCN Gastronomi Konseyi (2017). http://hataygastronomi.com/organizasyonlar (Erişim Tarihi: 09/04/2021).
- Horng, J. S. & Tsai, C.T. (2012). Culinary tourism strategic development: an asia-pacific perspective. International Journal of Tourism Research, 14(2012), 40-55.
- https://www.visitafyon.org/etkinlikler.html (Erişim Tarihi: 21/04/2021).
- İrigüler, F. (2019). Gastronomik kimlik oluşumunda mutfak müzelerinin rolü: Köstem zeytinyağı müzesi örneği, 20. Ulusal Turizm Kongresi’nde sunulmuştur, Eskişehir – Türkiye, 812-818.
- Karasar, N. (2014). Bilimsel Araştırma Yöntemi Kavramlar İlkeler Teknikler. (27. Baskı), Nobel Yayıncılık.
- Kaypak, Ş. & Uçar, A. (2018). Antakya kentinin yemek kültürüne bakışı. International Journal of Academic Value Studies, 4(18), 190-202.
- Kılınç Şahin, S., İşlek, E. & Bingöl, Z. (2018). Gaziantep mutfak kültüründe yer alan klasik lezzetlerden örnekler. Uluslararası Turizm ve Kültürel Miras Kongresi’nde sunuldu, Şanlıurfa-Türkiye.
- Kıral, B. (2020). Nitel bir veri analizi yöntemi olarak doküman analizi. Siirt Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, 15(2020), 170-189.
- Kozak, N. (2018). Bilimsel araştırma: Tasarımı yazım ve yayım teknikleri. Ankara, Detay Yayıncılık, (4. Baskı).
- Köşker, H., Ercan, F. & Albuz, N. (2018). Osmanlı çileğinin gastronomik kimlik unsuru olarak değerlendirilmesi. Adıyaman Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, 10(30), 1236-1265.
- Merriam, S. B. (2018). Nitel araştırma desen ve uygulama için bir rehber. (Çev. S. Turan). Nobel Yayıncılık.
- Ondieki, E. B., Kotur, E. J., Gatobu, C. K. & Wambari, E.M. (2017). Gastronomic ıdentity: Role of the environment and culture on culinary tourism. African Journal of Tourism, Hospitality and Leisure Studies, 3(1), 17-21.
- Ooi, C. S. & Pedersen, J. S. (2017). In search of Nordicity: How new Nordic cuisine shaped destination branding in Copenhagen. Journal of Gastronomy and Tourism, 2(2017), 217-231.
- Smith, S.L.J. & Xiao, H. (2008). Culinary tourism supply chains: A preliminary examination. Journal of Travel Research, 46(3), 289-299.
- T.C. Hatay Valiliği (2021). Hatay'da nerede yemek yiyebilirim. http://www.hatay.gov.tr/hatayda-nerede-yemekyiyebilirim (Erişim Tarihi: 08/04/2021).
- T.C. İçişleri Bakanlığı Sivil Toplumla İlişkiler Genel Müdürlüğü (2021). İllere ve Faaliyet Alanlarına Göre Dernekler. https://www.siviltoplum.gov.tr/illere-ve-faaliyet-alanlarina-gore-dernekler Son Erişim Tarihi: 22/04/2021.
- T.C. Kültür ve Turizm Bakanlığı (2021). Kültürel Etkinlikler. https://hatay.ktb.gov.tr/TR-60905/kultureletkinlikler.html (Erişim Tarihi: 08/04/2021).
- T.C. Kültür ve Turizm Bakanlığı. Önemli Gün ve Festivaller. https://afyon.ktb.gov.tr/TR-63457/onemli-gun-vefestivaller.html (Erişim Tarihi: 21/04/2021).
- T.C. Kültür ve Turizm Bakanlığı (2021). Önemli Günler ve Festivaller. https://gaziantep.ktb.gov.tr/TR52330/onemli-gunlerfestivaller-ve-fuarlar.html (Erişim Tarihi: 07/04/2021).
- T.C. Milli Eğitim Bakanlığı. (2018, Şubat 9). Kurslarımız. Alındığı Uzantı: https://afyonhem.meb.k12.tr/icerikler/kurslarimiz_4415554.html (Erişim Tarihi: 22/04/2021).
- Türkiye Kültür Portalı (2021). Coğrafi İşaretli Ürünler. https://www.kulturportali.gov.tr/portal/cografiisaretliurunler (Erişim Tarihi: 26/01/2021).
- Uçuk, C. & Kayran, M. F. (2020). Gaziantep mutfağının tarihsel gelişimi: Millî mücadele döneminde Gaziantep’te yeme içme faaliyetleri. Safran Kültür ve Turizm Araştırmaları Dergisi, 3(2): 258-272.
- Yavuz, M. C. & Karabağ, F. S. (2009). Ulusal turizm tanıtımı ve pazarlama yönetimi örgütlenmesi: Türkiye için bir model önerisi. İstanbul Üniversitesi İletişim Fakültesi Dergisi, 36(2009), 113-130.
- Yayla, Ş. (2017). Yöresel yemek festivaline katılım motivasyonu ile festivallerin destinasyon imajına ve davranışsal niyetlere etkisi, Yüksek Lisans Tezi, Eskişehir Osmangazi Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, Eskişehir.
APA | DURAN G, meydan uygur s (2022). UNESCO Gastronomi Şehirleri’nin Gastronomi Unsurları ve Gastronomi Kimlikleri. , 627 - 648. 10.21325/jotags.2022.1008 |
Chicago | DURAN GİZEM,meydan uygur selma UNESCO Gastronomi Şehirleri’nin Gastronomi Unsurları ve Gastronomi Kimlikleri. (2022): 627 - 648. 10.21325/jotags.2022.1008 |
MLA | DURAN GİZEM,meydan uygur selma UNESCO Gastronomi Şehirleri’nin Gastronomi Unsurları ve Gastronomi Kimlikleri. , 2022, ss.627 - 648. 10.21325/jotags.2022.1008 |
AMA | DURAN G,meydan uygur s UNESCO Gastronomi Şehirleri’nin Gastronomi Unsurları ve Gastronomi Kimlikleri. . 2022; 627 - 648. 10.21325/jotags.2022.1008 |
Vancouver | DURAN G,meydan uygur s UNESCO Gastronomi Şehirleri’nin Gastronomi Unsurları ve Gastronomi Kimlikleri. . 2022; 627 - 648. 10.21325/jotags.2022.1008 |
IEEE | DURAN G,meydan uygur s "UNESCO Gastronomi Şehirleri’nin Gastronomi Unsurları ve Gastronomi Kimlikleri." , ss.627 - 648, 2022. 10.21325/jotags.2022.1008 |
ISNAD | DURAN, GİZEM - meydan uygur, selma. "UNESCO Gastronomi Şehirleri’nin Gastronomi Unsurları ve Gastronomi Kimlikleri". (2022), 627-648. https://doi.org/10.21325/jotags.2022.1008 |
APA | DURAN G, meydan uygur s (2022). UNESCO Gastronomi Şehirleri’nin Gastronomi Unsurları ve Gastronomi Kimlikleri. Journal of Tourism and Gastronomy Studies, 10(1), 627 - 648. 10.21325/jotags.2022.1008 |
Chicago | DURAN GİZEM,meydan uygur selma UNESCO Gastronomi Şehirleri’nin Gastronomi Unsurları ve Gastronomi Kimlikleri. Journal of Tourism and Gastronomy Studies 10, no.1 (2022): 627 - 648. 10.21325/jotags.2022.1008 |
MLA | DURAN GİZEM,meydan uygur selma UNESCO Gastronomi Şehirleri’nin Gastronomi Unsurları ve Gastronomi Kimlikleri. Journal of Tourism and Gastronomy Studies, vol.10, no.1, 2022, ss.627 - 648. 10.21325/jotags.2022.1008 |
AMA | DURAN G,meydan uygur s UNESCO Gastronomi Şehirleri’nin Gastronomi Unsurları ve Gastronomi Kimlikleri. Journal of Tourism and Gastronomy Studies. 2022; 10(1): 627 - 648. 10.21325/jotags.2022.1008 |
Vancouver | DURAN G,meydan uygur s UNESCO Gastronomi Şehirleri’nin Gastronomi Unsurları ve Gastronomi Kimlikleri. Journal of Tourism and Gastronomy Studies. 2022; 10(1): 627 - 648. 10.21325/jotags.2022.1008 |
IEEE | DURAN G,meydan uygur s "UNESCO Gastronomi Şehirleri’nin Gastronomi Unsurları ve Gastronomi Kimlikleri." Journal of Tourism and Gastronomy Studies, 10, ss.627 - 648, 2022. 10.21325/jotags.2022.1008 |
ISNAD | DURAN, GİZEM - meydan uygur, selma. "UNESCO Gastronomi Şehirleri’nin Gastronomi Unsurları ve Gastronomi Kimlikleri". Journal of Tourism and Gastronomy Studies 10/1 (2022), 627-648. https://doi.org/10.21325/jotags.2022.1008 |