Olumlu ve Olumsuz Dini Başa Çıkma, Sosyal Medya Bağımlılığı ve Yalnızlık İlişkisi
Yıl: 2021 Cilt: 7 Sayı: 1 Sayfa Aralığı: 237 - 271 Metin Dili: Türkçe DOI: 10.47424/tasavvur.883693 İndeks Tarihi: 29-07-2022
Olumlu ve Olumsuz Dini Başa Çıkma, Sosyal Medya Bağımlılığı ve Yalnızlık İlişkisi
Öz: Bu çalışmanın amacı dinî başa çıkma, sosyal medya bağımlılığı ve yalnızlık arasındaki ilişkilerin incelenmesidir. Araştırmada betimsel istatistiklerin yanı sıra demografik değişkenlere göre dinî başa çıkma, sosyal medya bağımlılığı ve yalnızlık değişkenlerindeki farklılaşmalar ele alınmıştır. Dinî başa çıkma, olumlu dinî başa çıkma ve olumsuz dinî başa çıkma olarak iki boyutta incelenmiştir. Çalışmanın örneklemi 440 kişiden oluşmaktadır. Katılımcıların 152’si (%34,5) erkek, 288’i (%65,5) kadındır. Örneklemin yaş aralığı 18-65 arasında değişmekte ve örneklemin yaş ortalaması 24.10’dur. Medeni duruma göre katılımcıların 201’i (%45,7) evli ve 239’u (%54,3) ise bekârdır. Çalışmada dokümantasyon ve ilişkisel tarama yöntemi kullanılmıştır. Cinsiyete göre kadınlar, medeni duruma göre bekârlar ve yaşa göre gençler sosyal medya bağımlılığına daha yatkındır. Olumlu dinî başa çıkma ile sosyal medya bağımlılığı ve yalnızlık arasında negatif ilişki vardır. Olumsuz dinî başa çıkma ile sosyal medya bağımlılığı arasında pozitif yönde ilişki vardır. Olumlu dinî başa çıkma sosyal medya bağımlılığı ve yalnızlığı yordarken olumlu dinî başa çıkma sosyal medya bağımlılığımı yordamıştır. Sosyal medya bağımlılığı ile yalnızlık arasındaki ilişkide dinî başa çıkma aracılık etmemiştir.
Anahtar Kelime: The Link between Positive and Negative Religious Coping, Social Media Addiction and Loneliness
Öz: The aim of the current study is to examine the relationship between religious coping, problematic social media use and loneliness. According to demographic variables as well as descriptive statistics, differences in religious coping, problematic social media use and loneliness variables were discussed in this study. Religious coping has been investigated in two dimensions as positive religious coping and negative religious coping. The sample of the study consists of 440 people. 152 (34.5%) of the participants are men and 288 (65.5%) are women. The age range of the sample varies between 18-65 and the average age of the sample is 24.10. According to the marital status, 201 (45.7%) of the participants are married and 239 (54.3%) are single. Documentation and relational survey method were used in the study. SPSS, AMOS and SPSS Process Macro programs were used in the analysis of the research. In the study, descriptive statistics, t-test (difference test), ANOVA (difference test), correlation analysis, regression analysis and mediation analysis were performed to test the hypotheses created depending on the literature.
Anahtar Kelime: Belge Türü: Makale Makale Türü: Araştırma Makalesi Erişim Türü: Erişime Açık
- Åkerlind, Ingemar - Hörnquist, Jan Olof. “Loneliness and alcohol abuse: A review of evidences of an interplay”. Social Science and Medicine 34/4 (01 Şubat 1992), 405–414. https://doi.org/10.1016/0277-9536(92)90300-F
- Aksoy, Özay Nuri. “Sosyal Medya Kullanım Alışkanlıkları Balıkesir Örneği”. Anadolu Akademi Sosyal Bilimler Dergisi 2/1 (15 Şubat 2020), 9–24.
- Alacalar Çakır, Arzu - Çetin, Aysun. “İş Yaşamında Yalnızlığı Yordamada Kişilik Özellikleri ile Algılanan Sosyal ve Örgütsel Desteğin Rolü”. International Journal of Management Economics and Business 12/27 (2016), 193–216. https://doi.org/10.17130/10.17130/ijmeb.2016.12.27.968
- Andreassen, Cecilie Schou vd. “Development of a facebook addiction scale”. Psychological Reports 110/2 (01 Nisan 2012), 501–517. https://doi.org/10.2466/02.09.18.PR0.110.2.501-517
- Andreassen, Cecilie Schou. “Online Social Network Site Addiction: A Comprehensive Review”. Current Addiction Reports 2/1 (2015), 175–184. https://doi.org/10.1007/s40429-015-0056-9
- Atli, Abdullah vd. “Üniversite Öğrencilerinin Yabancılaşma ile Yalnızlık Düzeyleri Arasındai İlişki”. Mustafa Kemal Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi 12/29 (2015), 149–160.
- Ayten, Ali. Tanrı’ya Sığınmak / Dinî Başa Çıkma Üzerine Psiko-Sosyal Bir Araştırma. İstanbul: İz Yayıncılık, 2. Baskı., 2012.
- Balakrishnan, Janarthanan - Griffiths, Mark D. “Social media addiction: What is the role of content in YouTube?” Journal of Behavioral Addictions 6/3 (2017), 364–377. https://doi.org/10.1556/2006.6.2017.058
- Bodur, Hüsnü - Korkmaz, Sezai. “İlahiyat Öğrencilerinde Sosyal Medya Kullanımı ve Dindarlık İlişkisi”. Kahramanmaraş Sütçü İmam Üniversitesi İlahiyat Fakültesi Dergisi 30/ (2017), 329–351.
- Clement, John. “Social media - Statistics & Facts | Statista”. Statista. Erişim 30 Temmuz 2020. https://www.statista.com/topics/1164/social-networks/
- Colucci, Annalisa. “The social networks: New challenge or new addiction?” Psychiatria Danubina 28/1 (2016), 92–94.
- Çömlekçi, Mehmet Fatih - Başol, Oğuz. “Gençlerin Sosyal Medya Kullanım Amaçları ile Sosyal Medya Bağımlılığı İlişkisinin İncelenmesi”. Celal Bayar Üniversitesi Sosyal Bilimler Dergisi 17/4 (2019), 173–188. https://doi.org/10.18026/cbayarsos.525652
- Dalvi-Esfahani, Mohammad vd. “Social media addiction: Applying the DEMATEL approach”. Telematics and Informatics 43/ (01 Ekim 2019), 101250. https://doi.org/10.1016/j.tele.2019.101250
- Demirci, Ibrahim. “The adaptation of the bergen social media addiction scale to Turkish and its evaluation of relationship with depression and anxiety symptoms”. Anadolu Psikiyatri Dergisi 21/ (2019), 15–22. https://doi.org/10.5455/apd.41585
- Deniz, Levent - Gürültü, Ercan. “Lise Öğrencilerinin Sosyal Medya Bağımlılıkları”. Kastamonu Eğitim Dergisi 26/2 (15 Mart 2018), 355–367. https://doi.org/10.24106/kefdergi.389780
- Ekşi, Halil - Sayın, M. “The adaptation of Religious Coping Scale into Turkish language: A study of bilingual equivalance, validity and reliability.” AGP Humanities and Social Sciences Conference. Berlin: BAU International Berlin University, 2016.
- Griffiths, Mark. “Internet Addiction - Time to be Taken Seriously?” Addiction Research 8/5 (01 Ocak 2000), 413– 418. https://doi.org/10.3109/16066350009005587
- Hasan, Abd Al‐Hadi - Abu Jaber, Ala. “The relationship between Internet addiction, psychological distress, and coping strategies in a sample of Saudi undergraduate students”. Perspectives in Psychiatric Care 56/3 (30 Eylül 2019), 495-501. https://doi.org/10.1111/ppc.12439
- Hayes, Andrew F. Introduction to mediation, moderation, and conditional process analysis. NewYork, NY: Guilford Press, 2013.
- Hays, Ron D. - Dimatteo, M. Robin. “A Short-Form Measure of Loneliness”. Journal of Personality Assessment 51/1 (01 Mart 1987), 69–81. https://doi.org/10.1207/s15327752jpa5101_6
- Hazar, Çetin Murat. “Sosyal medya bağımlılığı-bir alan çalışması”. İletişim Kuram ve Araştırma Dergisi 0/32 (2011), 151–175. https://app.trdizin.gov.tr/makale/TVRJd01ERXhNUT09/sosyal-medya-bagimliligi-bir-alan- calismasi
- Holmgren, Hailey G. - Coyne, Sarah M. “Can’t stop scrolling!: pathological use of social networking sites in emerging adulthood”. Addiction Research & Theory 25/5 (03 Eylül 2017), 375–382. https://doi.org/10.1080/16066359.2017.1294164
- Hou, Yubo vd. “Social media addiction: Its impact, mediation, and intervention”. Cyberpsychology 13/1 (2019), 1– 17. https://doi.org/10.5817/CP2019-1-4
- Howitt, D. - Cramer, D. Introduction to SPSS statistics in psychology: for version 19 and earlier. Harlow: Pearson Education Limited, 2011.
- Internet World Stats (IWS). “Europe Internet Stats - Population Statistics”. Internet World Stats. 2020. Erişim 30 Temmuz 2020. https://www.internetworldstats.com/europa2.htm#tr
- Internet World Stats (IWS). “World Internet Users Statistics and 2020 World Population Stats”. Internet World Stats. 2020. Erişim 30 Temmuz 2020. https://www.internetworldstats.com/stats.htm
- Jafri, Hassan. “A Study on Facebook Addiction and its Relationship with Emotional Experience and Coping Strategies”. The International Journal of Indian Psychȯlogy 2/4 (2015), 6–14.
- Karagülle, Ayşegül Elif - Çaycı, Berk. “Ağ Toplumunda Sosyalleşme ve Yabancılaşma”. The Turkish Online Journal of Design Art and Communication 4/1 (2014), 1–9.
- Karakaş, Ahmet Canan - Koç, Mustafa. “Stresle Başa Çikma Ve Dinî Başa Çikma Yöntemleri Arasindaki İlişki: Çeşitli Değişkenler Açisindan İncelenmesi”. İnsan ve Toplum Bilimleri Araştırmaları Dergisi 3/3 (27 Eylül 2014), 610–631. https://doi.org/10.15869/itobiad.88954
- Karnick, Paula vd. “Yalnızlık Hissi: Teorik Yaklaşımlar”. Din Bilimleri Akademik Araştırma Dergisi 11/3 (2011), 217–229.
- Kemp, Simon. “Digital 2020: Turkey”. DataReportal . Ocak 2020. Erişim 30 Temmuz 2020. https://datareportal.com/reports/digital-2020-turkey
- Kızılgeçit, Muhammed. “Modern Psikolojide ve Tasavvufta Dindarlık”. Recep Tayyip Erdoğan Üniversitesi İlahiyat Fakültesi Dergisi 1/ (2012), 131–150.
- Kızılgeçit, Muhammed. Yalnızlık umutsuzluk ve dindarlık üzerine psiko-sosyal bir çalışma. Ankara: Gece Kitaplığı, 2015.
- Kircaburun, Kağan. “Effects of Gender and Personality Differences on Twitter Addiction among Turkish Undergraduates”. Journal of education and practice 7/24 (2016), 33–42.
- Kircaburun, Kagan - Griffiths, Mark D. “Instagram addiction and the Big Five of personality: The mediating role of self-liking”. Journal of Behavioral Addictions 7/1 (2018), 158–170. https://doi.org/10.1556/2006.7.2018.15
- Kline, Rex B. Principles and Practice of Structural Equation Modeling. New York: Guilford Publications, 2011.
- Korkmaz, Sezai - Mehmedoğlu, Ali Ulvi. “Dindarlık, Siber Zorbalık ve Problemli İnternet Kullanımı İlişkisine Dair Nicel Bir Araştırma”. Dinî Araştırmalar 21/53 (15-06-2018) (15 Haziran 2018), 35–54. https://doi.org/10.15745/da.433507
- Kul, Seval. “Uygun istatistiksel test seçim kılavuzu”. Plevra Bülteni 8/2 (2014), 26–29. https://doi.org/10.5152/pb.2014.08
- Leigh-Hunt, N. vd. “An overview of systematic reviews on the public health consequences of social isolation and loneliness”. Public Health 152 (01 Kasım 2017), 157-171. https://doi.org/10.1016/j.puhe.2017.07.035
- Loton, Daniel vd. “Video Game Addiction, Engagement and Symptoms of Stress, Depression and Anxiety: The Mediating Role of Coping”. International Journal of Mental Health and Addiction 14/4 (01 Ağustos 2016), 565– 578. https://doi.org/10.1007/s11469-015-9578-6
- McNicol, Michelle L. - Thorsteinsson, Einar B. “Internet Addiction, Psychological Distress, and Coping Responses among Adolescents and Adults”. Cyberpsychology, Behavior, and Social Networking 20/5 (01 Mayıs 2017), 296– 304. https://doi.org/10.1089/cyber.2016.0669
- Murat, Ayşe - Kızılgeçit, Muhammed. “Dinî Başa Çıkma ve Psikopatoloji İlişkisi (Rize Örneği)”. Recep Tayyip Erdoğan Üniversitesi İlahiyat Fakültesi Dergisi 6/11 (30 Haziran 2017), 111–151. https://dergipark.org.tr/tr/pub/rteuifd/issue/30020/307297
- Nansen, Bjorn vd. “Children and Digital Wellbeing in Australia: Online regulation, conduct and competence”. Journal of Children and Media 6/2 (Mayıs 2012), 237–254. https://doi.org/10.1080/17482798.2011.619548
- Özdemir, Zafer. “Üniversite Öğrencilerinde Sosyal Medya Bağımlılığı”. Beykoz Akademi Dergisi 7/2 (17 Ocak 2020), 91–105. https://doi.org/10.14514/byk.m.26515393.2019.7/2.91-105
- Pargament, Kenneth I. vd. “Patterns of Positive and Negative Religious Coping with Major Life Stressors”. Journal for the Scientific Study of Religion 37/4 (Aralık 1998), 710-724. https://doi.org/10.2307/1388152
- Perlman, Daniel - Peplau, Letitia Anne. “Loneliness research: A survey of empirical findings”. Preventing the harmful consequences of severe and persistent loneliness. ed. L. A. Peplau - S. E. Goldston. 13–46. National Institute of Mental Health, 1984.
- Perron, Jeff L. vd. “Resilience, loneliness, and psychological distress among homeless youth”. Archives of Psychiatric Nursing 28/4 (01 Ağustos 2014), 226–229. https://doi.org/10.1016/j.apnu.2014.05.004
- Phu, Becky - Gow, Alan J. “Facebook use and its association with subjective happiness and loneliness”. Computers in Human Behavior 92/ (01 Mart 2019), 151–159. https://doi.org/10.1016/j.chb.2018.11.020
- Prensky, Marc. “Digital Natives, Digital Immigrants Part 1”. On the Horizon 9/5 (01 Eylül 2001), 1–6. https://doi.org/10.1108/10748120110424816
- Sağar, Mehmet Enes. “Yetişkin Bireylerde Sosyal Medya Bağımlılığının İrdelenmesi”. Sağlık Bilimlerinde Eğitim Dergisi 2/1 (2019), 29–42. https://doi.org/10.1037/adb0000160
- Senormanci, Omer vd. “Evaluation of coping strategies of male patients, being treated in internet addiction outpatient clinic in Turkey”. Journal of Mood Disorders 4/1 (08 Ekim 2014), 14. https://doi.org/10.5455/jmood.20131213042312
- Shensa, Ariel vd. “Problematic social media use and depressive symptoms among U.S. young adults: A nationally-representative study”. Social Science and Medicine 182/ (01 Haziran 2017), 150–157. https://doi.org/10.1016/j.socscimed.2017.03.061
- Silberman, Israela. “Religion as a meaning system: Implications for the new millennium”. Journal of Social Issues 61/4 (01 Aralık 2005), 641–663. https://doi.org/10.1111/j.1540-4560.2005.00425.x
- Spilková, Jana vd. “Predictors of excessive use of social media and excessive online gaming in Czech teenagers”. Journal of Behavioral Addictions 6/4 (2017), 611–619. https://doi.org/10.1556/2006.6.2017.064
- Sriwilai, Kanokporn - Charoensukmongkol, Peerayuth. “Face it, don’t Facebook it: Impacts of Social Media Addiction on Mindfulness, Coping Strategies and the Consequence on Emotional Exhaustion”. Stress and Health 32/4 (01 Ekim 2016), 427–434. https://doi.org/10.1002/smi.2637
- Statcounter. “Social Media Stats Turkey”. Statcounter GlobalStats. Haziran 2020. Erişim 30 Temmuz 2020. https://gs.statcounter.com/social-media-stats/all/turkey
- Swami, Viren. “Psychometric analysis of the Malay version of the UCLA Loneliness Scale (ULS-8) and a comparison of loneliness among sojourning and non-sojourning Malaysian students”. International Journal of Culture and Mental Health 2/1 (Haziran 2009), 38–50. https://doi.org/10.1080/17542860802560397
- Turan, Yahya. “Yalnızlıkla Başa Çıkma: Yalnızlık, Dinî Başa Çıkma, Dindarlık, Hayat Memnuniyeti Ve Sosyal Medya Kullanımı”. Cumhuriyet İlahiyat Dergisi 22/1 (15 Haziran 2018), 479–516. https://doi.org/10.18505/cuid.406750
- Turel, Ofir vd. “Time distortion when users at-risk for social media addiction engage in non-social media tasks”. Journal of Psychiatric Research 97/1 (2018), 84–88. https://doi.org/10.1016/j.jpsychires.2017.11.014
- Tutgun-Ünal, Aylin. “Sosyal Medya Bağımlılığı: Üniversite Öğrencileri Üzerine Bir Araştırma”. Marmara Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, 2015.
- Twenge, Jean M. İ-Nesli. ed. Seda Darcan Çiftçi. İstanbul: Kaknüs Yayınları, 2018.
- Uzun, Özlem vd. “Habit of Using Social Media and Correlation of Social Media Addiction, Self Esteem, Perceived Social Support in Adolescent with Attention Deficit Hyperactivity Disorder”. Turkish Journal of Family Medicine and Primary Care 10/3 (2016), 142–147. https://doi.org/10.21763/tjfmpc.16425
- Van den Eijnden, Regina vd. “The Social Media Disorder Scale". Computers in Human Behavior 61/ (01 Ağustos 2016), 478–487. https://doi.org/10.1016/j.chb.2016.03.038
- Warner, Camille Beckette vd. “Coping Resources, Loneliness, and Depressive Symptoms of Older Women With Chronic Illness”. Journal of Applied Gerontology 38/3 (01 Mart 2019), 295–322. https://doi.org/10.1177/0733464816687218
- Wood, Meghan vd. “Social media addiction and psychological adjustment: religiosity and spirituality in the age of social media”. Mental Health, Religion & Culture 19/9 (20 Ekim 2016), 972–983. https://doi.org/10.1080/13674676.2017.1300791
- Wood, Meghan vd. “Social media addiction and psychological adjustment: religiosity and spirituality in the age of social media”. Mental Health, Religion & Culture 19/9 (20 Ekim 2016), 972–983. https://doi.org/10.1080/13674676.2017.1300791
- Yaparel, Recep. “Sosyal ilişkilerdeki başarı ve başarısızlık nedenlerinin algılanması ile yalnızlık arasındaki bağlantı”. Hacettepe Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, Ankara, 1984.
- Yaşar, M. Ruhat. “Yalnızlık”. Fırat Üniversitesi Sosyal Bilimler Dergisi 17/1 (2007), 237–260.
- Yıldız, Mehmet Ali - Duy, Baki. “Adaptation of the Short-form of the UCLA Loneliness Scale (ULS-8) to Turkish for the Adolescents”. Düşünen Adam The Journal of Psychiatry and Neurological Sciences 27/3 (2014), 194–203. https://doi.org/10.5350/DAJPN2014270302
- Yukay Yüksel, Müge vd. “Genç Yetişkinlerde Sosyal Medya Bağımlılığı, Yalnızlık ve Yaşam Doyumu Arasındaki İlişkilerin İncelenmesi”. Atatürk Üniversitesi Kazım Karabekir Eğitim Fakültesi Dergisi 40 (30 Haziran 2020), 66–85. https://doi.org/10.33418/ataunikkefd.676402
| APA | Korkmaz S (2021). Olumlu ve Olumsuz Dini Başa Çıkma, Sosyal Medya Bağımlılığı ve Yalnızlık İlişkisi. , 237 - 271. 10.47424/tasavvur.883693 |
| Chicago | Korkmaz Sezai Olumlu ve Olumsuz Dini Başa Çıkma, Sosyal Medya Bağımlılığı ve Yalnızlık İlişkisi. (2021): 237 - 271. 10.47424/tasavvur.883693 |
| MLA | Korkmaz Sezai Olumlu ve Olumsuz Dini Başa Çıkma, Sosyal Medya Bağımlılığı ve Yalnızlık İlişkisi. , 2021, ss.237 - 271. 10.47424/tasavvur.883693 |
| AMA | Korkmaz S Olumlu ve Olumsuz Dini Başa Çıkma, Sosyal Medya Bağımlılığı ve Yalnızlık İlişkisi. . 2021; 237 - 271. 10.47424/tasavvur.883693 |
| Vancouver | Korkmaz S Olumlu ve Olumsuz Dini Başa Çıkma, Sosyal Medya Bağımlılığı ve Yalnızlık İlişkisi. . 2021; 237 - 271. 10.47424/tasavvur.883693 |
| IEEE | Korkmaz S "Olumlu ve Olumsuz Dini Başa Çıkma, Sosyal Medya Bağımlılığı ve Yalnızlık İlişkisi." , ss.237 - 271, 2021. 10.47424/tasavvur.883693 |
| ISNAD | Korkmaz, Sezai. "Olumlu ve Olumsuz Dini Başa Çıkma, Sosyal Medya Bağımlılığı ve Yalnızlık İlişkisi". (2021), 237-271. https://doi.org/10.47424/tasavvur.883693 |
| APA | Korkmaz S (2021). Olumlu ve Olumsuz Dini Başa Çıkma, Sosyal Medya Bağımlılığı ve Yalnızlık İlişkisi. Tasavvur - Tekirdağ İlahiyat Dergisi (Online), 7(1), 237 - 271. 10.47424/tasavvur.883693 |
| Chicago | Korkmaz Sezai Olumlu ve Olumsuz Dini Başa Çıkma, Sosyal Medya Bağımlılığı ve Yalnızlık İlişkisi. Tasavvur - Tekirdağ İlahiyat Dergisi (Online) 7, no.1 (2021): 237 - 271. 10.47424/tasavvur.883693 |
| MLA | Korkmaz Sezai Olumlu ve Olumsuz Dini Başa Çıkma, Sosyal Medya Bağımlılığı ve Yalnızlık İlişkisi. Tasavvur - Tekirdağ İlahiyat Dergisi (Online), vol.7, no.1, 2021, ss.237 - 271. 10.47424/tasavvur.883693 |
| AMA | Korkmaz S Olumlu ve Olumsuz Dini Başa Çıkma, Sosyal Medya Bağımlılığı ve Yalnızlık İlişkisi. Tasavvur - Tekirdağ İlahiyat Dergisi (Online). 2021; 7(1): 237 - 271. 10.47424/tasavvur.883693 |
| Vancouver | Korkmaz S Olumlu ve Olumsuz Dini Başa Çıkma, Sosyal Medya Bağımlılığı ve Yalnızlık İlişkisi. Tasavvur - Tekirdağ İlahiyat Dergisi (Online). 2021; 7(1): 237 - 271. 10.47424/tasavvur.883693 |
| IEEE | Korkmaz S "Olumlu ve Olumsuz Dini Başa Çıkma, Sosyal Medya Bağımlılığı ve Yalnızlık İlişkisi." Tasavvur - Tekirdağ İlahiyat Dergisi (Online), 7, ss.237 - 271, 2021. 10.47424/tasavvur.883693 |
| ISNAD | Korkmaz, Sezai. "Olumlu ve Olumsuz Dini Başa Çıkma, Sosyal Medya Bağımlılığı ve Yalnızlık İlişkisi". Tasavvur - Tekirdağ İlahiyat Dergisi (Online) 7/1 (2021), 237-271. https://doi.org/10.47424/tasavvur.883693 |
