Döviz Kuru Oynaklığının İhracata Etkisi: Türkiye Ekonomisi İçin Ekonometrik Bir Analiz
Yıl: 2022 Cilt: 13 Sayı: 1 Sayfa Aralığı: 11 - 30 Metin Dili: Türkçe DOI: 10.20409/berj.2022.359 İndeks Tarihi: 07-07-2022
Döviz Kuru Oynaklığının İhracata Etkisi: Türkiye Ekonomisi İçin Ekonometrik Bir Analiz
Öz: Dünya ekonomisinin giderek daha fazla finansallaşması ve küreselleşmesiyle, dış
ticaret ve belirleyicileri önem kazanmıştır. İhracatta rekabet gücünün önemli olduğu bir
durumda, döviz kuru politikaları ve döviz kurunun oynaklığı da önem arz etmektedir.
Nitekim ihracatı etkileyen birçok faktör olmakla birlikte, ihracatçıların temel aldıkları ana
faktör döviz kuru ve döviz kurunun oynaklığıdır. Bu çalışmanın temel amacı, Türkiye
ekonomisinde döviz kuru oynaklığının ihracat üzerindeki etkisinin yönünün ve boyutunun
belirlenmesidir. Çalışmanın ekonometrik analizlerinde, 1998:01-2020:01 dönemi verileri
kullanılmıştır. Çalışmanın ampirik kısmında Türkiye ekonomisinin ihracatı üzerinde
ARCH/GARCH modeli ile tahmin edilen döviz kuru oynaklığının etkisi ARDL yöntemi ile
analiz edilmiştir. Ekonometrik analiz sonucunda döviz kuru oynaklığının ihracatı pozitif
etkilediği ve iki değişken arasındaki esneklik ilişkisinin düşük olduğu (0,05) bulgusuna
ulaşılmıştır.
Anahtar Kelime: The Effect of Exchange Rate Volatility on Export: An Econometric Analysis for the Turkish Economy
Öz: Foreign trade and its determinants have become important because of the
increasing financialization and globalization of the world economy. The importance of
competitiveness in exports has led to the importance of exchange rate policies and the
volatility of the exchange rate. Although there are many factors affecting exports, the
main factor on which exporters are based is exchange rate and exchange rate volatility.
The main objective of this study is to determine the direction and size of the effect of the
exchange rate volatility on exports in the Turkish economy. In the econometric analysis
of the study, data for the period 1998:01-2020:01 are used. In the empirical part of this
study, the effect of exchange rate volatility estimated by ARCH/GARCH model on the
exports of the Turkish economy is analyzed by ARDL methodology. As a result of the
econometric analysis, it was found that exchange rate volatility positively affected
exports, and the elasticity relationship between these two variables was low (0.05).
Anahtar Kelime: Belge Türü: Makale Makale Türü: Araştırma Makalesi Erişim Türü: Erişime Açık
- Acaravcı, A., & Öztürk, İ. (2011). Döviz kurundaki değişkenliğin Türkiye ihracatı üzerine etkisi: Ampirik bir çalışma. Review of Social, Economic & Business Studies, 2, 197-206.
- Al Samara, M. (2009). The determinants of real exchange rate volatility in the Syrian economy. Indian Journal of Commerce & Management Studies, 5(3), 34-43.
- Altıntaş, H., Çetin, R., & Öz, Bülent. (2011). The impact of exchange rate volatility on Turkish export: 1993-2009. South East European Journal of Economics and Business, 6(2), 71-81.
- Aristotelous, K. (2001). Exchange-rate volatility, exchange-rate regime, and trade volume: Evidence from the UK-US export function (1889-1999). Economics Letter, 72(1), 87-94.
- Arize, A. C. (1998). The effects of exchange rate volatility on US imports: An empirical investigation. International Economic Journal, 12(3), 31-40.
- Assery, A., & Peel, D. A. (1991). The effects of exchange rate volatility on exports some new estimates. Economic Letter, (37), 173-177.
- Ayhan, F. (2016). Döviz kuru oynaklığı, dış ticaret ve istihdam ilişkisi: Türkiye uygulaması. Selçuk Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, Yayımlanmamış Doktora Tezi, Konya.
- Ayhan, F. (2019). Türkiye ekonomisinde döviz kuru oynaklığının dış ticaret üzerindeki etkisinin analizi. Business and Economics Research Journal, 30(3), 629-647.
- Azmaz, A. (2014). Döviz kurundaki oynaklığın cari açık üzerindeki etkisi: Türkiye örneği (2003-2014). Gazi Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, Yayımlanmamış Yüksek Lisans Tezi, Ankara.
- Bahmani-Oskooee, M., Harvey, H., & Hegerty, W. S. (2012). Exchange-rate volatility and industry trade between the US and Korea. Journal of Economİc Development, 37(1), 1-37.
- Balazs, E., & Zumaquero, A. M. (2018). Exchange rate regimes, foreign exchange volatility and export performance in Central and Eastern Europe: Just another blur project? BOFIT Discussion Paper No. 8.
- Bilgili, F., Ulucak, R., Soykan, M. E., & Erdoğan, S. (2019). Can exchange rate volatility influence the export positively? Evidence from Turkey under the regime shifts. Global Business Review, 1(24), 1-24.
- Bollersley, T. (1986). Generalized autoregressive conditional heteroskedasticity. Journal of Econometrics, 31, 307-327.
- Bredin. D., Fauntas, S., & Murphy, E. (1998). An empirical analysis of short-run and long-run Irish export functions: Does exchange rate volatility matter?. National University of Ireland Galway, Department of Economics Working Papers No. 22.
- Calderon, C., & Kubota, M. (2009). Does higher opennes cause more real exchange rate volatility. Policy Research Working Paper No. 4896.
- Chowdhury, A. (1993). Does exchange rate variability depress trade flows? Evidence from error correction models. The Review of Economics and Statistics, 75(4), 700-706.
- Craighead, D. W. (2009). Real rigidities and real exchange rate volatility. Journal of International Money and Finance, (28), 135-147.
- Doyle, E. (2001). Exchange rate volatility and Irish-UK trade, 1979-1992. Journal of Applied Economics, 33(2), 249-265.
- Dumrul, C. (2010). Finansal sistemin gelişimi ve ekonomik büyüme: Teori ve Türkiye uygulaması. Yayımlanmamış Doktora Tezi, Erciyes Üniversitesi, Sosyal Bilimler Enstitüsü, Kayseri.
- Duygulu, A. (1998). Döviz kuru istikrarının ekonomik istikrar açısından değerlendirilmesi. Dokuz Eylül Üniversitesi İ.İ.B.F Dergisi, 13(1), 107-118.
- Gül, E., & Ekinci, A. (2006). Türkiye’de reel döviz kuru ile ihracat ve ithalat arasındaki nedensellik ilişkisi: 1990-2006. Dumlupınar Üniversitesi Sosyal Bilimler Dergisi, (16), 165-190.
- Güven, G. (2010). Döviz kuru oynaklığının modellenmesi ve öngörülmesi: Türkiye üzerine bir uygulama. Yıldız Teknik Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, Yayımlanmamış Yüksek Lisans Tezi, İstanbul.
- Kasman, A., & Kasman, S. (2005). Exchange rate uncertainty in Turkey and its impact on export volume. METU Studies in Development, (32), 41-58.
- Kaya, V. (2012). Gelişmekte olan ülkelerde döviz kuru oynaklığı dış ticaret ilişkisi ve Türkiye örneği. İstanbul Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, Yayımlanmamış Doktora Tezi, İstanbul.
- Kılıçarslan, Z. (2018). Determinants of exchange rate volatility: Empirical evidence for Turkey. Journal of Economics, Finance and Accounting, 5(2), 204-213.
- Kim, C. B. (2017). Does exchange rate volatility affect Korea’s seaborne import volume?. The Asian Journal of Shipping and Logistics, 33(1), 43-50.
- Köse, N., Ay, A., & Topallı, N. (2008). Döviz kuru oynaklığının ihracata etkisi: Türkiye örneği (1995-2008). Gazi Üniversitesi İ.İ.B.F Dergisi, 10(2), 25-45.
- Kunsr, R. M., & Nuroğlu, E. (2012). The effects of exchange rate volatility on international trade flows: Evidence from panal data analysis and fuzzy approach. Zb. Rad. Ekon. Fak. Rij, 30(1), 9-31.
- MacKinnon, J. G. (2010). Critical values for cointegration tests. Queen's Economics Department Working Paper No. 1227.
- Mert, M., & Çağlar, A. E. (2019). Eviews ve Gauss uygulamalı zaman serileri analizi. Ankara: Detay Yayıncılık.
- Mordecki, G., & Miranda, R. (2019). Real exchange rate volatility and exports: A study for four selected commodity exporting countries. Panoeconomicus, 66(4), 411-437.
- Pesaran, M. H., Shin, Y., Smith, R. P., 1997. Pooled estimation of long-run relationships in dynamic hetero-geneous panels. Department of Applied Economics Working Papers Amalgamated Series: 91/21, Universityof Cambridge.
- Pesaran, M. H., Shin, Y., & Smith, R. J. (2001). Bounds testing approaches to the analysis of level relationships. Journal of Applied Econometrics, 16(3), 289-326.
- Hakkio, C., & Engels, C. (1993). Exchane rate regime and volatility. Federal Reserve Bank of Kansas City Economic Review, 78(3), 43-58.
- Saatcioğlu, C., & Karaca, O. (2004). Döviz kuru belirsizliğinin ihracata etkisi: Türkiye örneği. Doğuş Üniversitesi Dergisi, 5(2), 183-195.
- Sengupta, J. K., & Sfeir, R. (1997). Modelling exchange rate volatility. International Journal of Systems Science, 28(6), 617-624.
- Serenis, D., & Serenis, P. (2008). The impact of exchange rate volatility on exports: Evidence four European countries. International Conference on Applied Economics.
- Serenis, D., & Tsounis, N. (2012). A new approach for measuring volatility of the exchange rate. Procedia Economics and Finance, 1, 374-382.
- Sevim, C., & Doğan, T. T. (2016). Türkiye ekonomisinde ihracat ve döviz kuru oynaklığı ilişkisi. Ege Akademik Bakış Dergisi, 16(2), 303-318.
- Seyidoğlu, H. (2013). Uluslararası iktisat teori politika ve uygulama (19.Baskı). İstanbul: Güzem Can Yayıncılık.
- Singhateh, K. (2016). Döviz kuru oynaklığı ve dış ticaret etkileşimi: Gambiya örneği. Dokuz Eylül Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, Yayımlanmamış Doktora Tezi, İzmir.
- Suabnti, S., Hakim, A. R., Rianni, A. L., Hakim, I. M., & Nasir, M. S. (2019). Exchange rate volatility and exports: A panel data analysis for 5 Asean countries. Journal of Physics Conferance Series, 1217, 1-7.
- Tarı, R., & Yıldırım, D.Ç. (2009). Döviz kuru belirsizliğinin ihracata etkisi: Türkiye için bir uygulama. Yönetim ve Ekonomi Dergisi, 16(2), 96-105.
- Tatlıyer, M., & Yiğit, F. (2016). Does exchange rate volatility really influence foreign trade? Evidence from Turkey. International Journal of Economics and Finance, 8(2), 33-38.
- Tümtürk, O. (2019). The impact of exchange rate volatility on export flows in developing countries. UİİİD-IJEAS, 23, 79- 94.
- Upadhyaya, K. P., Dhakal, D., & Mixon, G. F. (2020). Exchange rate volatility and exports: Some new estimates from the Asean-5. The Journal of Devoloping Areas, 54(1), 65-73.
- Uzunoğlu, S. (2007). Para ve döviz piyasaları (3.Baskı). İstanbul: Literatür Yayınları.
- Viera, F. V., & MacDonald, R. (2016). Exchange rate volatility and exports: A panel data analysis. Journal of Economic Studies, 43(2), 203-221.
- Vita, D. G., & Abbot, A. (2004). The impact of exchange rate volatility on UK exports to EU countries. Scottish Journal of Political Economy, 51(1), 62-81.
- Wong, H. T. (2017). Exchange rate volatility and bilateral exports of Malaysia to Singapore, China, Japan, The USA and Korea. Empirical Economics, 53(2), 459-492.
- Yüksel, H., Kuzey, C., & Sevinç, E. (2012). The impact of exchange rate volatility on exports in Turkey. European Journal of Economic and Political Studies, 5(2), 5-20.
| APA | Dumrul C, Gokalp K (2022). Döviz Kuru Oynaklığının İhracata Etkisi: Türkiye Ekonomisi İçin Ekonometrik Bir Analiz. , 11 - 30. 10.20409/berj.2022.359 |
| Chicago | Dumrul Cüneyt,Gokalp Kerem Hulusi Döviz Kuru Oynaklığının İhracata Etkisi: Türkiye Ekonomisi İçin Ekonometrik Bir Analiz. (2022): 11 - 30. 10.20409/berj.2022.359 |
| MLA | Dumrul Cüneyt,Gokalp Kerem Hulusi Döviz Kuru Oynaklığının İhracata Etkisi: Türkiye Ekonomisi İçin Ekonometrik Bir Analiz. , 2022, ss.11 - 30. 10.20409/berj.2022.359 |
| AMA | Dumrul C,Gokalp K Döviz Kuru Oynaklığının İhracata Etkisi: Türkiye Ekonomisi İçin Ekonometrik Bir Analiz. . 2022; 11 - 30. 10.20409/berj.2022.359 |
| Vancouver | Dumrul C,Gokalp K Döviz Kuru Oynaklığının İhracata Etkisi: Türkiye Ekonomisi İçin Ekonometrik Bir Analiz. . 2022; 11 - 30. 10.20409/berj.2022.359 |
| IEEE | Dumrul C,Gokalp K "Döviz Kuru Oynaklığının İhracata Etkisi: Türkiye Ekonomisi İçin Ekonometrik Bir Analiz." , ss.11 - 30, 2022. 10.20409/berj.2022.359 |
| ISNAD | Dumrul, Cüneyt - Gokalp, Kerem Hulusi. "Döviz Kuru Oynaklığının İhracata Etkisi: Türkiye Ekonomisi İçin Ekonometrik Bir Analiz". (2022), 11-30. https://doi.org/10.20409/berj.2022.359 |
| APA | Dumrul C, Gokalp K (2022). Döviz Kuru Oynaklığının İhracata Etkisi: Türkiye Ekonomisi İçin Ekonometrik Bir Analiz. Business and Economics Research Journal, 13(1), 11 - 30. 10.20409/berj.2022.359 |
| Chicago | Dumrul Cüneyt,Gokalp Kerem Hulusi Döviz Kuru Oynaklığının İhracata Etkisi: Türkiye Ekonomisi İçin Ekonometrik Bir Analiz. Business and Economics Research Journal 13, no.1 (2022): 11 - 30. 10.20409/berj.2022.359 |
| MLA | Dumrul Cüneyt,Gokalp Kerem Hulusi Döviz Kuru Oynaklığının İhracata Etkisi: Türkiye Ekonomisi İçin Ekonometrik Bir Analiz. Business and Economics Research Journal, vol.13, no.1, 2022, ss.11 - 30. 10.20409/berj.2022.359 |
| AMA | Dumrul C,Gokalp K Döviz Kuru Oynaklığının İhracata Etkisi: Türkiye Ekonomisi İçin Ekonometrik Bir Analiz. Business and Economics Research Journal. 2022; 13(1): 11 - 30. 10.20409/berj.2022.359 |
| Vancouver | Dumrul C,Gokalp K Döviz Kuru Oynaklığının İhracata Etkisi: Türkiye Ekonomisi İçin Ekonometrik Bir Analiz. Business and Economics Research Journal. 2022; 13(1): 11 - 30. 10.20409/berj.2022.359 |
| IEEE | Dumrul C,Gokalp K "Döviz Kuru Oynaklığının İhracata Etkisi: Türkiye Ekonomisi İçin Ekonometrik Bir Analiz." Business and Economics Research Journal, 13, ss.11 - 30, 2022. 10.20409/berj.2022.359 |
| ISNAD | Dumrul, Cüneyt - Gokalp, Kerem Hulusi. "Döviz Kuru Oynaklığının İhracata Etkisi: Türkiye Ekonomisi İçin Ekonometrik Bir Analiz". Business and Economics Research Journal 13/1 (2022), 11-30. https://doi.org/10.20409/berj.2022.359 |
