Hemşirelerin El Yıkama Alışkanlıklarına
İlişkin Görüşleri ve El Hijyeni Uyum
Oranlarının Değerlendirilmesi

Karaoglu, Mete Kagan; AKIN, Semiha

Hemşirelerin El Yıkama Alışkanlıklarına İlişkin Görüşleri ve El Hijyeni Uyum Oranlarının Değerlendirilmesi

METE KAĞAN KARAOĞLU, (Florence Nightingale Hastanesi, İstanbul, Türkiye)

SEMİHA AKIN (Sağlık Bilimleri ÜniversitesiHemşirelik Fakültesi, İstanbul, Türkiye)

Hemşirelikte Eğitim ve Araştırma

12 6

Yıl: 2019 Cilt: 16 Sayı: 1 Sayfa Aralığı: 33 - 40 Metin Dili: Türkçe İndeks Tarihi: 26-07-2022

Hemşirelerin El Yıkama Alışkanlıklarına İlişkin Görüşleri ve El Hijyeni Uyum Oranlarının Değerlendirilmesi

Öz:

Amaç: Araştırma hemşirelerin el yıkama alışkanlıklarına ilişkin görüş- lerinin belirlenmesi ve el hijyeni uyum oranlarının değerlendirilmesi amacıyla gerçekleştirildi. Tanımlayıcı ve gözlemsel özellikte bir araş- tırmadır. Yöntem: Örneklemi oluşturan hemşirelerin (n=63) el yıkama alışkan- lıklarına ilişkin görüşleri anket formuyla sorgulandı. Hemşirelerin el hijyeni uygulamalarını belirlemek amacıyla el yıkama endikasyonları ve bu el yıkama endikasyonlarında el yıkama durumları habersiz olara- kEl Yıkama Gözlem Aracı kullanılarak gözlendi. Bulgular: Hemşireler hasta bakımı sırasında karşılaşılabilen durumlar- da ellerini sık yıkadıklarını ("sık sık" veya "her zaman") bildirdi. El yıkama gerektiren toplam 703 durum gözlendi. Hemşirelerin el yıkama davranışlarına ilişkin öz-bildirimlerinin aksine, el hijyeni uyum oranla- rı düşük (%0 ile 2.3 arası) bulundu. El yıkama gerektiren durumlarda su-sabun (%54.7) ve alkollü dezenfektan (%45.3) kullanıldı. El yıka- manın gerçekleştirildiğidurumların%97.8’inde el yıkama tekniğinin uygun olmadığı/kısmen uygun olduğu, sadece %2.2’sinde ise tekniğin uygun olduğu gözlendi. El yıkayanların %21’i ellerini 5 saniyeden daha kısa sürede, %73.2’si 5-15 saniyede, %5.8’i 15 saniyeden daha uzun sürede yıkadığı belirlendi. Sonuç: Bu araştırmada hemşirelerin el yıkama alışkanlıklarını genel olarak iyi olarak bildirdiği, ancak gözlem sonucu el hijyeni uyum oran- larının oldukça düşük olduğu dikkat çekmektedir. Sonuçlar hemşire- lerin doğru el yıkama tekniği ve el yıkamaya ilişkin tutumların gelişti- rilmesine ve el hijyeni eğitimine gereksinim olduğunu göstermektedir.

Anahtar Kelime:

Evaluation of Nurses’ Views about Hand Washing Habits and Hand Hygiene Compliance Rates

Öz:

Aim: This descriptive and observational study was conducted to identify the opinions of nurses regarding hand washing habits and to assess their hand hygiene compliance rates. Methods: The nurses (n=63) were asked about their views regarding their hand hygiene habits. Nurses' hand hygiene compliance and hand washing behaviors were observed. Nurses were not aware that their hand washing behaviors were observed. Hand washing behaviors were assessed using the Hand-washing Observation Tool. Results: Nurses reported that they washed their hands frequently ("often" or "always") during routine patient caregiving in the hospital setting. Researchers observed a total of 703 hand-washing indications. Unlike the nurses' self-reports on hand-washing behaviors, the hand hygiene compliance rates were poor (ranging from 0% to 2.3%). Hand washing was performed using soap and water (54.7%) or alcohol disinfectant (45.3%). The majority of hand washing behaviors were not performed using the proper techniques or were only performed using partly proper techniques (97.8%). Only 2.2% of cases washed their hands using proper techniques. Of the nurses, 21% washed their hands for less than five seconds, 73.2% for five to fifteen seconds, and 5.8% for longer than fifteen seconds. Conclusion: The research found that self-reported hand washing habits of the nurses were good in general. However, the observations showed that hand hygiene compliance rates among nurses were extremely poor. The results revealed that there was a need to improve the nurses' attitudes towards hand washing and proper hand washing techniques as well as a need for hand hygiene education.

Anahtar Kelime:

Belge Türü: Makale Makale Türü: Araştırma Makalesi Erişim Türü: Erişime Açık

1 . World Health Organization. WHO Guidelines on Hand Hygiene in Health Care: A Summary. Geneva, Switzerland: 2009. Available from: http://apps.who.int/iris/bitstream/10665/44102/1/9789241597906_ eng.pdf
2 . Boyce JM, Pittet D; Healthcare Infection Control Practices Advisory Committee; HICPAC/SHEA/APIC/IDSA Hand Hygiene Task Force. Guideline for Hand Hygiene in Health-Care Settings. Recommendations of the Healthcare Infection Control Practices Advisory Committee and the HICPAC/SHEA/APIC/IDSA Hand Hygiene Task Force. Society for Healthcare Epidemiology of America/Association for Professionals in Infection Control/Infectious Diseases Society of America.MMWR Recomm Rep. 2002;51(RR-16):1-45. Available from: https://www.ncbi. nlm.nih.gov/pubmed/12418624
3 . Yurttaş A, Kaya A, Engin R. Bir üniversite hastanesinin yoğun bakım ünitesindeki el hijyeni uyumları ile hastane enfeksiyonlarının incelenmesi: Retrospektif çalışma. Sağlık Bilimleri ve Meslekleri Dergisi. 2017;4(1):1-7. doi:10.17681/hsp.115490.
4 . Erkan T. Hemşirelerin el yıkama davranışlarının değerlendirilmesi [master’s thesis]. Edirne: Trakya Üniversitesi, Sağlık Bilimleri Enstitüsü; 2010.
5 . Toraman AR, Battal F, Çaşkurlu Gürel A, Korkmaz F. Yoğun bakım ünitesinde sağlık personelinin el yıkama alışkanlıkları. Yeni Tıp Dergisi. 2009;26:85-9.
6 . Oğuz B, Kurutkan NM. Hastane kaynaklı enfeksiyonları azaltmanın altın kuralı el hijyeni: Kamu ve özel hastane karşılaştırması. Konuralp Tıp Dergisi. 2013;5(2):36-42.
7 . Erol S. El antisepsisi, cerrahi el antisepsisi el hijyeninde kullanılan solüsyonlar ve yumuşatıcılar. Antalya: 6.Ulusal Sterilizasyon Dezenfeksiyon Kongresi; 2009. Available from: http://www.das.org.tr/ kitaplar/kitap2009/pdf/443-453%20Serpil%20Erol.pdf
8 . Bilici S, Irmak H, Buzgan T. Sağlık personeline yönelik el yıkama ve el dezenfeksiyonu rehberi. 2008;13-23. Available from: https:// dosyahastane.saglik.gov.tr/Eklenti/69846,saglik-personeline-yonelik-el- yikama-ve-el-dezenfeksiyon-rehberipdf.pdf?0
9 . Arman D. El yıkama ve el dezenfeksiyonu. Hastane İnfeksiyonları Dergisi. 2003;7:76-82.
10 . Çaylan R. El hijyeni. Hastane İnfeksiyonları Dergisi.2007;11:54-9.
11 . Yüceer S, Demir SG. Yoğun bakım ünitesinde nozokomiyal enfeksiyonların önlenmesi ve hemşirelik uygulamaları. Dicle Tıp Dergisi. 2009;36(3):226-32.
12 . Çağlar S. Yenidoğan yoğun bakım ünitesinde görev yapan sağlık çalışanlarının el yıkama durumları [master’s thesis]. İstanbul: İstanbul Üniversitesi, Sağlık Bilimleri Enstitüsü; 2007.
13 . Aktuğ Demir N, Kölgelier S, Küçük A, Özçimen S, Sönmez B, Saltuk, D, et al. Sağlık çalışanlarının el hijyeni hakkındaki bilgi düzeyi ve el hijyenine uyumu. Nobel Med. 2013;9(3):104-9.
14 . Akça AH, Keşaplı M. Acil serviste el yıkama alışkanlıkları ve ülkemizdeki sağlık politikalarının bu alışkanlık üzerine etkileri. Van Tıp Derg. 2016;23(2):176-82.
15 . Demirdal T, Uyar S, Demirtürk N. Bir üniversite hastanesinde çalışanlarda el yıkama uygulamalarının ve bilgi düzeylerinin değerlendirmesi. Kocatepe Tıp Dergisi. 2007;8:39-43.
16 . Şen S, Sönmezoğlu M, Akbal E, Uğur E, Afacan S. Bir üniversite hastanesinde sağlık personelinin el hijyeninde beş indikasyona uyumu. Klimik Dergisi. 2013;26(1):17-20. doi: 10.5152/kd.2013.05.
17 . Koşucu SN, Baltacı Göktaş S, Yıldız T. Sağlık personelinin el hijyenine uyum oranı. Marmara Üniversitesi Sağlık Bilimleri Enstitüsü Dergisi. 2015;5(2):105-8. doi: 10.5455/musbed.20150327042901.
18 . Çağlar S, Yıldız S, Savaşer S. Yenidoğan yoğun bakım ünitesinde görev yapan sağlık çalışanlarının el yıkama durumlarına yönelik gözlem sonuçları. İ.U.F.N. Hem. Derg. 2010;18(1):33-9.

APA	Karaoglu M, AKIN S (2019). Hemşirelerin El Yıkama Alışkanlıklarına İlişkin Görüşleri ve El Hijyeni Uyum Oranlarının Değerlendirilmesi. , 33 - 40.
Chicago	Karaoglu Mete Kagan,AKIN Semiha Hemşirelerin El Yıkama Alışkanlıklarına İlişkin Görüşleri ve El Hijyeni Uyum Oranlarının Değerlendirilmesi. (2019): 33 - 40.
MLA	Karaoglu Mete Kagan,AKIN Semiha Hemşirelerin El Yıkama Alışkanlıklarına İlişkin Görüşleri ve El Hijyeni Uyum Oranlarının Değerlendirilmesi. , 2019, ss.33 - 40.
AMA	Karaoglu M,AKIN S Hemşirelerin El Yıkama Alışkanlıklarına İlişkin Görüşleri ve El Hijyeni Uyum Oranlarının Değerlendirilmesi. . 2019; 33 - 40.
Vancouver	Karaoglu M,AKIN S Hemşirelerin El Yıkama Alışkanlıklarına İlişkin Görüşleri ve El Hijyeni Uyum Oranlarının Değerlendirilmesi. . 2019; 33 - 40.
IEEE	Karaoglu M,AKIN S "Hemşirelerin El Yıkama Alışkanlıklarına İlişkin Görüşleri ve El Hijyeni Uyum Oranlarının Değerlendirilmesi." , ss.33 - 40, 2019.
ISNAD	Karaoglu, Mete Kagan - AKIN, Semiha. "Hemşirelerin El Yıkama Alışkanlıklarına İlişkin Görüşleri ve El Hijyeni Uyum Oranlarının Değerlendirilmesi". (2019), 33-40.

APA	Karaoglu M, AKIN S (2019). Hemşirelerin El Yıkama Alışkanlıklarına İlişkin Görüşleri ve El Hijyeni Uyum Oranlarının Değerlendirilmesi. Hemşirelikte Eğitim ve Araştırma, 16(1), 33 - 40.
Chicago	Karaoglu Mete Kagan,AKIN Semiha Hemşirelerin El Yıkama Alışkanlıklarına İlişkin Görüşleri ve El Hijyeni Uyum Oranlarının Değerlendirilmesi. Hemşirelikte Eğitim ve Araştırma 16, no.1 (2019): 33 - 40.
MLA	Karaoglu Mete Kagan,AKIN Semiha Hemşirelerin El Yıkama Alışkanlıklarına İlişkin Görüşleri ve El Hijyeni Uyum Oranlarının Değerlendirilmesi. Hemşirelikte Eğitim ve Araştırma, vol.16, no.1, 2019, ss.33 - 40.
AMA	Karaoglu M,AKIN S Hemşirelerin El Yıkama Alışkanlıklarına İlişkin Görüşleri ve El Hijyeni Uyum Oranlarının Değerlendirilmesi. Hemşirelikte Eğitim ve Araştırma. 2019; 16(1): 33 - 40.
Vancouver	Karaoglu M,AKIN S Hemşirelerin El Yıkama Alışkanlıklarına İlişkin Görüşleri ve El Hijyeni Uyum Oranlarının Değerlendirilmesi. Hemşirelikte Eğitim ve Araştırma. 2019; 16(1): 33 - 40.
IEEE	Karaoglu M,AKIN S "Hemşirelerin El Yıkama Alışkanlıklarına İlişkin Görüşleri ve El Hijyeni Uyum Oranlarının Değerlendirilmesi." Hemşirelikte Eğitim ve Araştırma, 16, ss.33 - 40, 2019.
ISNAD	Karaoglu, Mete Kagan - AKIN, Semiha. "Hemşirelerin El Yıkama Alışkanlıklarına İlişkin Görüşleri ve El Hijyeni Uyum Oranlarının Değerlendirilmesi". Hemşirelikte Eğitim ve Araştırma 16/1 (2019), 33-40.