Geleneksel Kariyerden, Sınırsız ve Dinamik/Değişken Kariyere Geçiş: Nedenleri ve Sonuçları Üzerine Yazınsal Bir İnceleme
Yıl: 2004 Cilt: 23 Sayı: 1 Sayfa Aralığı: 79 - 114 Metin Dili: Türkçe İndeks Tarihi: 29-07-2022
Geleneksel Kariyerden, Sınırsız ve Dinamik/Değişken Kariyere Geçiş: Nedenleri ve Sonuçları Üzerine Yazınsal Bir İnceleme
Öz: 1990’ların ikinci yarısında, küresel ekonomiye paralel hızlı teknolojik gelişmelere ve çalışma yaşamını etkileyen çok yönlü sosyo-ekonomik değişmelere bağlı olarak, kariyer yazınında yeni paradigmalar tartışılmaya başlanmıştır. Bu paradigmaların da işaret ettiği gibi, kariyer ile ilgili en önemli değişiklik, onun geleneksel kalıplarının dışında bir nitelik kazanmasıdır. Kariyer modelleri her geçen gün daha hareketli, değişken ve –özellikle- sınırsız bir nitelik kazanmaktadır. Buna bağlı olarak, sıklıkla iş ya da işletme değiştirme, hiyerarşik kademelerin geleneksel anlamını kaybetmesi, örgütsel kariyer ve örgütsel bağlılık gibi kavramların bireysel kariyer ve öz-yönetim kavramlarıyla yer değiştirmesi vb. gelişmelerle karşılaşılmaktadır. Bu çalışmanın amacı, kariyer olgusundaki sınırsızlık ve değişkenlik yönündeki gelişimin nedenleri ve bunların bireysel ve örgütsel boyuttaki etkileri ile bu kapsamda geleceğe dönük beklentileri kapsayan yazınsal bir incelemenin sonuçlarını ortaya koymaktır.
Anahtar Kelime: Konular:
A Literary Study on Reasons and Results of Transition from Traditional to Boundaryless and Protean Career
Öz: New paradigms have been discussed on career literature since the second half of 1990s, depending on fast technological developments parallel to global economy and on multiple socio-economical changes affecting working life. As the paradigms refer to, the most outstanding change about career is that it has gained a quality different from its traditional view. Career models are getting more active, more variable and more protean every other day. Dependently, work or business change, new aspects appear on hierarchical lines, the concepts like organizational career and organizational dependence are left for individual career and self-management, etc. The aim of this study is to put forward results of a literary investigation on the reasons for boundaryless and protean career, its individual and organizational affect and, in this respect, expectations from the future.
Anahtar Kelime: Konular:
Belge Türü: Makale Makale Türü: Araştırma Makalesi Erişim Türü: Erişime Açık
- Allred, B.B., C.C.Snow ve R.E. Miles (1996). “Characteristics of Managerial Careers in the 21st Century”, The Academy of Management Executive,Vol.10, No.4, 17-27.
- Arthur Andersen (2000). 2001’e Doğru İnsan Kaynakları Araştırması, Sabah Yayınları, İstanbul.
- Arthur, M.B. ve D.M. Rousseau (1996). “A Career Lexicon for the 21st Century”, Academy of Management Executive, Vol.10, No.4, 28-39.
- Aytaç, S. (2001). Çift Kariyerli Eşler ve Çalışma Yaşamındaki Yeri, Ezgi Kitabevi, Bursa.
- Aytaç, S. (2003). “İşgücü Verimliliği Açısından İşletmelerde Kariyer Geliştirme Sistemi”, Verimlilik Dergisi, 2003/3, 49-78.
- Bagdadli, S., L. Solari, A. Usai ve A. Grandori (2003). “The Emergence of Career Boundaries in Unbounded Industries: Career Odysseys in the Italian New Economy”, Int.J. of Human Resource Management 14, August 2003, 788-808.
- Banai, M. ve W. Harry (2004). “Boundaryless Global Careers- The International Itinerants”, International Studies of Management & Organization, Vol.34, No.3, Fall 2004, 96-120.
- Baruch, Y. ve D. T. Hall (2004). “The Academic Career: A Model for Future Careers in Other Sectors?”, Journal of Vocational Behavior, 64, 241-262.
- Becker, K. H. ve A. Haunschild (2003). “The Impact of Boundaryless Careers on Organizational Decision Making: An Analysis from the Perspective of Luhmann’s Theory of Social Systems”, Int.J.of Human Resource Management 14, August 2003,713-727.
- Blau, G., K. Merriman, D. S. Tatum ve S. V. Rudmann (2001). “Antecedents and Consequences of Basic versus Career Enrichment Benefit Satisfaction”, Journal of Organizational Behavior 22, 669-688.
- Brooks, G. S. ve J. C. Daniluk (1998). “Creative Labors: The Lives and Careers of Women Artists”, The Career Development Quarterly, March 1998, Vol.46, 246-261.
- Brown, P., A. Hesketh ve S. Williams (2003). “Employability in a Knowledge-driven Economy [1]”, Journal of Education and Work, Vol.16, No.2, June 2003, 107-126.
- Can, H., A. Akgün ve Ş. Kavuncubaşı (2001). Kamu ve Özel Kesimde İnsan Kaynakları Yönetimi, 4.Baskı, Siyasal Kitabevi, Ankara.
- Carson, K. D., P. P. Carson ve A. G. Bedeian (1995). “Development and Construct Validation of a Career Entrenchment Measure”, Journal of Occupational and Organizational Psychology 68, 301-320.
- Chew, I. K.H. ve W. Zhu (2002). “Factors Influencing Singapore Managers’ Career Aspiration in International Assignments”, Career Development International, 7/2, 96-108.
- Dany, F., M.Mallon ve M.B. Arthur (2003). “The Odyssey of Career and the Opportunity for International Comparison”, International Journal of Human Resource Management 14:5 August 2003, 705-712. Database: Expanded Academic ASAP, 23.06.2003.
- Deniz, Sabahattin (2001). “Bireyin Meslek Seçimini Etkileyen Kaynaklar: Yeni Teknolojilerden İnternet”, Muğla Üniversitesi SBE Dergisi, Güz 2001, Sayı:6, 143-150.
- Doğan, S.(1996). “İnsan Kaynakları Yönetiminde Esnek Kariyerli İşgücüne Geçiş Modeli”, M.Ü.İ.İ.B.F. Dergisi, Cilt:XII, Sayı:1-2, 243-270.
- Eby, L.T. (2001). “The Boundaryless Career Experiences of Mobile Spouses in Dual-Earner Marriages”, Group&Organization Management, Vol.26, No.3, 343-368.
- El-Sawad, A. (2005). “Becoming a ‘Lifer’? Unlocking Career through Metaphor”, Journal of Occupational and Organizational Psychology 78, 23-41.
- Erdoğmuş, N. (2003). Kariyer Geliştirme Kuram ve Uygulama, Nobel Yayın Dağıtım, Ankara.
- Fish, A. ve J. Wood (1997). “Realigning International Careers-A More Strategic Focus”, Career Development International, 2/2, 99-110.
- Guest, D. (2004). “Flexible Employment Contracts, the Psychological Contract and Employee Outcomes: An Analysis and Review of the Evidence”, International Journal of Management Reviews, Vol.5/6, Issue:., 1-9.
- Gunz, H. P., R. M. Jalland ve M. G. Evans (1998). “New Strategy, Wrong Managers? What You Need to Know about Career Streams”, The Academy of Management Executive, 12, 2, 21-37.
- Hall, D. T. (1996). “Protean Careers of the 21st Century”, Academy of Management Executive, Vol.10, No.4, 8-16.
- Hall, D. T. (1997). “Special Challanges of Careers in the 21st Century”, Academy of Management Executive, 11, 1, 60-61.
- Hall, D. T. ve J. E. Moss (1998). “The New Protean Career Contract: Helping Organizations and Employees Adapt”, Organizational Dynamics, Winter 1998, 22-37.
- Harley, S., M. Muller-Camen ve A. Collin (2004). “From Academic Communities to Managed Organisations: The Implications for Academic Careers in UK and German Universities”, Journal of Vocational Behavior, 64, 329-345.
- Higgins, M.C. (2001). “Changing Careers: The Effects of Social Context”, Journal of Organizational Behavior 22, 595-618.
- Inkson, K. (2003). “Images of Career: Nine Key Metaphors”, Journal of Vocational Behavior, (in press).
- Jackson, C. (1996). “Managing and Developing a Boundaryless Career: Lessons from Dance and Drama”, European Journal of Work and Organizational Psychology, 5(4), 617-628.
- Jones, C. ve R. J. DeFillippi (1996). “Back to the Future in Film. Combining Industry and Self-Knowledge to Meet the Career Challanges of the 21st Century”, The Academy of Management Executive, 10/4, 89-103.
- Kaynak, T. (1996). İnsan Kaynakları Planlaması, Göz.Geç. ve Yen. 2.Baskı, Alfa Basım Yayın Dağıtım Ltd. Şti., İstanbul.
- Kitapçı, H. ve B. Sezen (2002). “Çalışanların Tatminini Belirleyici Unsurlar Üzerine Bir Araştırma. Kariyer Süreci Örneği” Fırat Üniversitesi Sosyal Bilimler Dergisi, Cilt.12, Sayı.1, 219-230.
- Ladkin, A. ve M. Riley (1996). “Mobility and Structure in the Career Paths of UK Hotel Managers: A Labour Market Hybrid of the Bureaucratic Model?” Tourism Management, Vol.17, No.6, 443-452.
- Ladkin, A. ve T. D. Juwaheer (2000). “The Career Paths of Hotel General Managers in Mauritius”, International Journal of Contemporary Hospitality Management, 12/2, 119-125.
- Lichtenstein, B., J. Hartwell ve N. Olson (1998). “The Boundaryless Career: A New Employment Principle for a New Organizational Era”, Administrative Science Quarterly, 43,3, 732-736.
- Mao, H. (2004). “Voluntary Employer Changes and Salary Attainment of Managers”, International Journal of Human Resource Management 15: 1 February 2004, 180-195.
- Mayrhofer, W., M. Meyer, A. Iellatchitch ve M. Schiffinger (2004). “Careers and Human Resource Management- A European Perspective”, Human Resource Management Review 14, 473-498.
- Nicholson, N. (1996). “Career Systems in Crisis: Change and Opportunity in the Information Age”, Academy of Management Executive, Vol.10, No.4, 40-51.
- Ölçer, F. (1997). “İşletmelerde Kariyer Yönetimi”, Amme İdaresi Dergisi, Cilt.30, Sayı.4, Aralık 1997, 87-103.
- Özden, M.C. (2005). “Kariyerim’i Baştan Yarat’…”, (içinde, İnsan Kaynaklarında Yeni Eğilimler, (Ed. Deniz Yalım), Hayat Yayıncılık, İstanbul, 159-175.
- Pang, M. (2003). “Boundaryless Careers? The (In-) Voluntary (Re-)Actions of Some Chinese in Hong Kong and Britain”, Int.J.of Human Resource Management 14, August 2003, 809-820.
- Parker, P. ve M. B. Arthur (2004). “Giving Voice to the Dual-Career Couple”, British Journal of Guidance&Counselling, Vol.32, No.1, February 2004, 3-23.
- Pringle, J. K., M. Mallon (2003). “Challenges for the Boundaryless Career Odyssey”, International Journal of Human Resource Management 14, 5 August 2003, 839-853.
- Sabuncuoğlu, Z. (2000). İnsan Kaynakları Yönetimi, Ezgi Kitabevi, Bursa.
- Seibert, S. E., M. L. Kraimer ve J.L. Grant (2001). “What Do Proactive People Do? A Longitudinal Model Linking Proactive Personality and Career Success”, Personell Psychology, Vol.54, Issue 4, 845-875,
- Seymen, O. A. (2003). “2000’li Yıllarda Yöneticiler Açısından “Küresel Kariyer” Olgusu ve Koşulları Üzerine Kavramsal Bir Değerlendirme”, Uludağ Üniversitesi İktisadi ve İdari Bilimler Fakültesi Dergisi, Cilt. XXII, Sayı.1, Haziran 2003, 83-105.
- Seymen, O. A.(2005). “Küreselleşme ve Çok Uluslu İşletmecilik Çerçevesinde Kariyerin Değişen Yüzü ve Getirdiği Sorunlar”, (içinde) Küreselleşme ve Çok Uluslu İşletmecilik, (Editörler O. A. Seymen ve T. Bolat), Nobel Yayın Dağıtım, Ankara, 183-209.
- Seymen, O.A. ve G. Özdemir (2002). “Örgütsel Küçülme Kapsamında İşgören Çıkarma Uygulamasının Stres Yönetimi Boyutuyla Değerlendirilmesi ve Bir Model Önerisi”, Atatürk Üniversitesi İktisadi ve İdari Bilimler Dergisi, Cilt.16, Sayı.5-6, 247-271.
- Stahl, G. K., E. L. Miller ve R. L. Tung (2002), “Toward the Boundaryless Career: A Close Look at the Expatriate Career Concept and the Perceived Implications of an International Assignment: Implications of an International Assignment, Journal of World Business 37, 216-227.
- Stanek, M. B. (2000). “The Need for Global Managers: A Business Necessity”, Management Decision, 38/4, 232-242.
- Sullivan, S.E. (1999). “The Changing Nature of Careers: A Review and Research Agenda”, Journal of Management, Vol.25, No.3, 457-484.
- Suutari, V. (2003). “Global Managers:Career Orientation, Career Tracks, Life-Style Implications and Career Commitment”, Journal of Managerial Psychology, Vol.18, No.3, 185-207.
- Şimşek, M. Ş., A. Çelik, T. Akgemci ve A. Soysal (2004). Kariyer Yönetimi, (Editörler: M. Ş. Şimşek, A. Çelik), Ankara: Gazi Kitabevi.
- Van Buren III, H. J. (2003). “Boundaryless Careers and Employability Obligations”, Business Ethics Quarterly, Vol.13, Issue 2, 131-149.
- Wilson, T. ve G. Davies (1999). “The Changing Career Strategies of Managers”, Career Development International, 4/2, 101-107.
- Zeffane, R. M. ve G. Mayo (1994). “Career Trends and Staffing Strategies in the 1990’s”, The International Journal of Career Management, Vol.6, No.5, 30-35.
| APA | SEYMEN AYTEMİZ O (2004). Geleneksel Kariyerden, Sınırsız ve Dinamik/Değişken Kariyere Geçiş: Nedenleri ve Sonuçları Üzerine Yazınsal Bir İnceleme. , 79 - 114. |
| Chicago | SEYMEN AYTEMİZ Oya Geleneksel Kariyerden, Sınırsız ve Dinamik/Değişken Kariyere Geçiş: Nedenleri ve Sonuçları Üzerine Yazınsal Bir İnceleme. (2004): 79 - 114. |
| MLA | SEYMEN AYTEMİZ Oya Geleneksel Kariyerden, Sınırsız ve Dinamik/Değişken Kariyere Geçiş: Nedenleri ve Sonuçları Üzerine Yazınsal Bir İnceleme. , 2004, ss.79 - 114. |
| AMA | SEYMEN AYTEMİZ O Geleneksel Kariyerden, Sınırsız ve Dinamik/Değişken Kariyere Geçiş: Nedenleri ve Sonuçları Üzerine Yazınsal Bir İnceleme. . 2004; 79 - 114. |
| Vancouver | SEYMEN AYTEMİZ O Geleneksel Kariyerden, Sınırsız ve Dinamik/Değişken Kariyere Geçiş: Nedenleri ve Sonuçları Üzerine Yazınsal Bir İnceleme. . 2004; 79 - 114. |
| IEEE | SEYMEN AYTEMİZ O "Geleneksel Kariyerden, Sınırsız ve Dinamik/Değişken Kariyere Geçiş: Nedenleri ve Sonuçları Üzerine Yazınsal Bir İnceleme." , ss.79 - 114, 2004. |
| ISNAD | SEYMEN AYTEMİZ, Oya. "Geleneksel Kariyerden, Sınırsız ve Dinamik/Değişken Kariyere Geçiş: Nedenleri ve Sonuçları Üzerine Yazınsal Bir İnceleme". (2004), 79-114. |
| APA | SEYMEN AYTEMİZ O (2004). Geleneksel Kariyerden, Sınırsız ve Dinamik/Değişken Kariyere Geçiş: Nedenleri ve Sonuçları Üzerine Yazınsal Bir İnceleme. Bursa Uludağ Üniversitesi İktisadi ve İdari Bilimler Fakültesi Dergisi, 23(1), 79 - 114. |
| Chicago | SEYMEN AYTEMİZ Oya Geleneksel Kariyerden, Sınırsız ve Dinamik/Değişken Kariyere Geçiş: Nedenleri ve Sonuçları Üzerine Yazınsal Bir İnceleme. Bursa Uludağ Üniversitesi İktisadi ve İdari Bilimler Fakültesi Dergisi 23, no.1 (2004): 79 - 114. |
| MLA | SEYMEN AYTEMİZ Oya Geleneksel Kariyerden, Sınırsız ve Dinamik/Değişken Kariyere Geçiş: Nedenleri ve Sonuçları Üzerine Yazınsal Bir İnceleme. Bursa Uludağ Üniversitesi İktisadi ve İdari Bilimler Fakültesi Dergisi, vol.23, no.1, 2004, ss.79 - 114. |
| AMA | SEYMEN AYTEMİZ O Geleneksel Kariyerden, Sınırsız ve Dinamik/Değişken Kariyere Geçiş: Nedenleri ve Sonuçları Üzerine Yazınsal Bir İnceleme. Bursa Uludağ Üniversitesi İktisadi ve İdari Bilimler Fakültesi Dergisi. 2004; 23(1): 79 - 114. |
| Vancouver | SEYMEN AYTEMİZ O Geleneksel Kariyerden, Sınırsız ve Dinamik/Değişken Kariyere Geçiş: Nedenleri ve Sonuçları Üzerine Yazınsal Bir İnceleme. Bursa Uludağ Üniversitesi İktisadi ve İdari Bilimler Fakültesi Dergisi. 2004; 23(1): 79 - 114. |
| IEEE | SEYMEN AYTEMİZ O "Geleneksel Kariyerden, Sınırsız ve Dinamik/Değişken Kariyere Geçiş: Nedenleri ve Sonuçları Üzerine Yazınsal Bir İnceleme." Bursa Uludağ Üniversitesi İktisadi ve İdari Bilimler Fakültesi Dergisi, 23, ss.79 - 114, 2004. |
| ISNAD | SEYMEN AYTEMİZ, Oya. "Geleneksel Kariyerden, Sınırsız ve Dinamik/Değişken Kariyere Geçiş: Nedenleri ve Sonuçları Üzerine Yazınsal Bir İnceleme". Bursa Uludağ Üniversitesi İktisadi ve İdari Bilimler Fakültesi Dergisi 23/1 (2004), 79-114. |
