İş Özellikleri Modelinin Otel İşletmelerinde Uygulanabilirliğine Yönelik Bir Araştırma

KAŞLI, Mehmet

İş Özellikleri Modelinin Otel İşletmelerinde Uygulanabilirliğine Yönelik Bir Araştırma

Mehmet KAŞLI (Balıkesir Üniversitesi, Gönen Meslek Yüksek Okulu Balıkesir, Türkiye)

Doğuş Üniversitesi Dergisi

0 0

Yıl: 2007 Cilt: 8 Sayı: 2 Sayfa Aralığı: 159 - 174 Metin Dili: Türkçe İndeks Tarihi: 29-07-2022

İş Özellikleri Modelinin Otel İşletmelerinde Uygulanabilirliğine Yönelik Bir Araştırma

Öz:

Bu araştırmanın amacı, çalışanların güdülenmesinde önemli araçlardan biri olan “iş özellikleri modeli”nin otel işletmesi çalışanları üzerinde uygulanabilir olup olmadığını test etmektir. Bu amaçla iş özellikleri literatürü incelemiş ve bir anket hazırlanmıştır. Hazırlanan anket, pilot çalışmadan sonra Balıkesir-Gönen Kaplıcalar İşletmesi A.Ş., Entur Termal Otel, Ömür Otel ve Adramis Termal Otel’de 431 çalışana uygulanmıştır. Araştırmada ileri sürülen hipotezler ki-kare analizi ile test edilmiş ve hipotezler kabul edilmiştir. İş özellikleriyle ilgili ifadeler açıklayıcı faktör analizine tabi tutulmuş ve bunun sonucunda 3 faktör boyutu tespit edilmiştir. Çalışmanın sonucunda elde edilen verilerden hareketle, “işi anlamlı hissetme” ye ilişkin üç iş özelliği ile (“beceri çeşitliliği”, “görev bütünlüğü”, “görevin önemi”) otel çalışan-larının işi anlamlı hissetmesi ve dolayısıyla iş motivasyonunun artması arasında anlamlı / önemli bir ilişki olduğu ortaya konulmuştur.

Anahtar Kelime: örgütsel yönetim iş tatmini çalışan algılaması anket faktör analizi otel yönetimi çalışma psikolojisi otel çalışanları turizm işletmeleri oteller iş özellikleri modeli iş motivasyonu

Konular: Otelcilik, Konaklama, Spor ve Turizm İşletme

A Research on Applicability of the Job Characteristics Model to Hotels

Öz:

This study aims at testing whether “job characteristics model”, one of the important ways of motivating workers, can be applied to hotel workers or not. The hypotheses in this study are analyzed by using chi-square test to detect possible relationships. The empirical results indicate that the hypotheses are accepted. The empirical application of the research is practiced at Balıkesir-Gönen Kaplıcalar İşletmesi A.Ş., Entur Termal Hotel, Ömür Hotel and Adramis Termal Hotel with 431 workers through a survey. The statements about working features are analyzed with explanatory factor analysis, and three factor-dimensions are found according to the results. Regarding the results of the study, it is found that three working traits associated with “the meaningfulness of work” is a cause of “making hotel employees feel how meaningful their work is”, which contributes to an increase in working motivation.

Anahtar Kelime: work psychology hotel employees tourism enterprises hotels job characteristics model work motivation organizational management job satisfaction employee perception questionnaire factor analysis hotel management

Konular: Otelcilik, Konaklama, Spor ve Turizm İşletme

Belge Türü: Makale Makale Türü: Araştırma Makalesi Erişim Türü: Erişime Açık

1. AKINCI, Z. (2002). Turizm sektöründe işgören iş tatminini etkileyen faktörler: beş yıldızlı konaklama işletmelerinde bir uygulama. Akdeniz İ.İ.B.F. Dergisi, (4), 1–25.
2. ALTUĞ, D. (1997). Örgütsel davranış, Ankara, Haberal Eğitim Vakfı Yayınları.
3. AŞAN, Ö. (1998). İş özellikleri modeli ve bir uygulama, Yayınlanmamış Doktora Tezi, Hacettepe Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, Ankara.
4. AŞAN, Ö. (2001). Yönetim ve organizasyon, Ankara, Nobel Yayın Dağıtım.
5. CATANZARO, D. (1997). Course enrichment and the job characteristics model. Teaching of Psychology, 24 (2): pp.85–87.
6. CHAMPOUX, J.E. (1980). A three sample test of some extensions the job characteristics model of work motivation. Academy of Management Journal, vol. 23, no. 3, pp.466–478.
7. CHESER, R.N. (1998). The effect of Japanese kaizen on employee motivation in U.S. Manufacturing, International Journal of Organizational Analysis, July, 6, 3, p.197.
8. CLEAVE, S. (1993). A test of the job characteristics model with administrative positions in physical education and sport. Journal of Sport Management, 7 (3), pp.228 – 242.
9. DODD, N.G., GANGSTER, D.C. (1996). The interactive effects of variety, autonomy, and feedback on attitudes and performance, Journal of Organizational Behavior. Jul., 17, 4, pp.329-347.
10.EDGAR, L. (1993). Nurses' motivation and its relationship to the characteristics of nursing care delivery systems: a test of the job characteristics model. Journal of Sport Management, 7 (3).
11.EDWARDS, J.R., SCULLY, J.A., BRTEK, M.D. (1999). The measurement of work: hierarchical representation of the multimethod job design questionnaire. Personnel Psychology. Summer, 52, 2, pp.305–334.
12.FARIAS, G., VARMA, A. (2000). Integrating job characteristics, sociotechnical systems and reengineering: Presenting a unified approach to work and organizational design, Organization Development Journal, Fall, 18, 3, pp.11-25.
13.HACKMAN, J.R., OLDHAM, G.R. (1980). Work redesign (adapted from pp. 80, 81, 90, and 303–306) by Addison-Wesley Publishing Company, Inc. Reprinted by permission of Addison-Wesley Longman, Inc.
14.HÜNDÜR, B., (2006). İşletmelerde iş analizi uygulamaları. Erişim Adresi: _____http://www.ikademi.com/archive/index.php?t-1364.html>, [Erişim tarihi: 30.05.2007].
15.IDASZAK, J.R., BOTTOM, W.P., DRASGOW, F. (1988). A Test of the measurement equivalence of the revised job diagnostic survey: past problems and current solutions. Journal of Applied Psychlogy, Vo.73, No.4.
16.KIVIMAKI, M,. VOUTILAINEN, P., KOSKINEN, P. (1995). Job enrichment, work motivation, and job satisfaction in hospital wards: testing the job characteristics model. Journal of Nursing Management, Mar, 3 (2), pp.87–91.
17.NUNNALLY, J.C. (1978). Psychometric theory (2nd ed.). New York, McGraw-Hill.
18.ÖZTÜRK, H., BAHÇECİK, N., BAUMANN, S.L. (2006). Nursing satisfaction and job enrichment in Turkey. Nursing Science Quarterly, 19:4, October.
19.ROSS, D.L. (1998). A Practical theory of motivation applied to hotels, International Journal of Contemporary Hospitality Management, vol.10, issue. 2, p.68.
20.ROSS D.L. (1999). A Comparative survey of job characteristics among chefs using large and small-scale hospital catering systems in the UK, Journal of Management Development, Jun, vol. 18, issue 4, pp.342–350.
21.SANCHEZ, J.I., ZAMORA, A., VISWESVARAN, C. (1997). Moderators of agreement between incumbent and non-incumbent ratings of job characteristics, Journal of Occupational and Organizational Psychology. Sep., vol.70, iss.3, pp.209–219.
22.ŞAHİN, İ., ŞAHİN, B. (2002). Hastane çalışanlarının iş özellikleri ve iş doyumu: Ankara metropolitan alanda seçilmiş üç eğitim hastanesi üzerinde bir araştırma, Erişim adresi: _____http://www.sabem.saglik.gov.tr/Akademik_Metinler /linkdetail .aspx? id=3378>, [Erişim tarihi: 19.02.2007].
23.SEYMEN, O., BOLAT, T. (2000). Örgütsel öğrenme, Bursa, Ezgi Kitapevi.
24.SCHJOEDT, L.,THOMAS J.D. (1993). Entrepreneurıal satisfaction: a test of the job characteristics model, Erişim adresi: _____https://secure.sportquest.com/su. cfm?articleno= 327116&title 327116>. [Erişim tarihi: 19.02.2007].
25.SPECTOR, P.E. (1997). Job satisfaction: application, assessment, cause, and consequences. California, SAGE Publications.
26.SUN, H.Ö. (2002). İşdoyumu üzerine bir araştırma, uzmanlık tezi. Ankara, Türkiye Cumhuriyet Merkez Bankası Banknot Matbaası Genel Müdürlüğü.
27.THAKOR, M.W. JOSHI A.W. (2005). Motivating salesperson customer orientation: insights from the job characteristics model. Journal of Business Research 58 pp. 584– 592.
28.THOMAS, A., BUBOLTZ, W.C., CHRISTOPHER, S., WINKELSPECHT, C. (2004). Job characteristics and personality as predictors of job satisfaction, Organizational Analysis, 12, 2, p.205.
29.TOKER, B., (2007). Demografik değişkenlerin iş tatminine etkileri: İzmir’deki beş ve dört yıldızlı otellere yönelik bir uygulama. Doğuş Üniversitesi Dergisi, 8 (1), 92-107.ss.
30.TORRACO, R.J. (2002). Work design theory: a review and critique with implications for human resource development. Human Resource Development Review, 1, pp.439–467.
31.UÇKUN, G., PELİT, E., EMİR, O. (2004). Otel işgörenlerinin iş doyumunun önemi ve Akçakoca’da yerleşik yıldızlı otel işletmeleri işgörenleri üzerinde bir araştırma. Gazi Üniversitesi Ticaret ve Turizm Eğitim Fakültesi Dergisi, sayı 1, 39-59.ss.
32.URAL, A., KILIÇ, İ. (2005). Bilimsel araştırma süreci ve SPSS ile veri analizi, Ankara, Detay Yayıncılık.
33.VEGT, G., EMANS, B., VLIERT, E. (1998). Motivating effects of task and outcome interdependence in work teams. Group & Organization Management, Jun., 23, 2, p.124.
34.WONG, C.S. (1991). Development and test of a task level model of motivational job design, campion. Journal of Applied Psychology. Dec., vol.76, iss. 6, pp.825–838.
35.WONG, C.S., SIMON, S., VICKIE, T., NELSON, W. (1999). The impact of demographic factors on Hong Kong hotel employees’ choice of job-related motivators, international. Journal of Contemporary Hospitality Management. vol.11, Iss. 5, p.230.
36.YEH, QUEY-JEN. (1995). Leadership, personal traits and job characteristics in R&D organizations: a Taiwanese case, Leadership & Organization Development Journal. vol.16, Iss. 6, pp.16–27.

APA	KAŞLI M (2007). İş Özellikleri Modelinin Otel İşletmelerinde Uygulanabilirliğine Yönelik Bir Araştırma. , 159 - 174.
Chicago	KAŞLI Mehmet İş Özellikleri Modelinin Otel İşletmelerinde Uygulanabilirliğine Yönelik Bir Araştırma. (2007): 159 - 174.
MLA	KAŞLI Mehmet İş Özellikleri Modelinin Otel İşletmelerinde Uygulanabilirliğine Yönelik Bir Araştırma. , 2007, ss.159 - 174.
AMA	KAŞLI M İş Özellikleri Modelinin Otel İşletmelerinde Uygulanabilirliğine Yönelik Bir Araştırma. . 2007; 159 - 174.
Vancouver	KAŞLI M İş Özellikleri Modelinin Otel İşletmelerinde Uygulanabilirliğine Yönelik Bir Araştırma. . 2007; 159 - 174.
IEEE	KAŞLI M "İş Özellikleri Modelinin Otel İşletmelerinde Uygulanabilirliğine Yönelik Bir Araştırma." , ss.159 - 174, 2007.
ISNAD	KAŞLI, Mehmet. "İş Özellikleri Modelinin Otel İşletmelerinde Uygulanabilirliğine Yönelik Bir Araştırma". (2007), 159-174.

APA	KAŞLI M (2007). İş Özellikleri Modelinin Otel İşletmelerinde Uygulanabilirliğine Yönelik Bir Araştırma. Doğuş Üniversitesi Dergisi, 8(2), 159 - 174.
Chicago	KAŞLI Mehmet İş Özellikleri Modelinin Otel İşletmelerinde Uygulanabilirliğine Yönelik Bir Araştırma. Doğuş Üniversitesi Dergisi 8, no.2 (2007): 159 - 174.
MLA	KAŞLI Mehmet İş Özellikleri Modelinin Otel İşletmelerinde Uygulanabilirliğine Yönelik Bir Araştırma. Doğuş Üniversitesi Dergisi, vol.8, no.2, 2007, ss.159 - 174.
AMA	KAŞLI M İş Özellikleri Modelinin Otel İşletmelerinde Uygulanabilirliğine Yönelik Bir Araştırma. Doğuş Üniversitesi Dergisi. 2007; 8(2): 159 - 174.
Vancouver	KAŞLI M İş Özellikleri Modelinin Otel İşletmelerinde Uygulanabilirliğine Yönelik Bir Araştırma. Doğuş Üniversitesi Dergisi. 2007; 8(2): 159 - 174.
IEEE	KAŞLI M "İş Özellikleri Modelinin Otel İşletmelerinde Uygulanabilirliğine Yönelik Bir Araştırma." Doğuş Üniversitesi Dergisi, 8, ss.159 - 174, 2007.
ISNAD	KAŞLI, Mehmet. "İş Özellikleri Modelinin Otel İşletmelerinde Uygulanabilirliğine Yönelik Bir Araştırma". Doğuş Üniversitesi Dergisi 8/2 (2007), 159-174.