Hipertansiyon tanısı almış hastaların algıladıkları yaşam kalitesi düzeyinin ve etki eden faktörlerin değerlendirilmesi

Babayigit, Mustafa; AÇIKEL, Cengiz Han; GÖÇGELDİ, Ercan; HASSOY, HUR; Ceylan, Süleyman; TAŞÇI, İlker

Hipertansiyon tanısı almış hastaların algıladıkları yaşam kalitesi düzeyinin ve etki eden faktörlerin değerlendirilmesi

Ercan GÖÇGELDİ, (GATA Halk Sağlığı Anabilim Dalı, Ankara, Türkiye)

Mustafa Alparslan BABAYİĞİT, (GATA Halk Sağlığı Anabilim Dalı, Ankara, Türkiye)

Hür HASSOY, (Ege Üniversitesi, Tıp Fakültesi, Halk Sağlığı Anabilim Dalı, İzmir, Türkiye)

Cengiz Han AÇIKEL, (GATA Halk Sağlığı Anabilim Dalı, Ankara, Türkiye)

İlker TAŞÇI, (GATA İç Hastalıkları Anabilim Dalı, Ankara, Türkiye)

Süleyman CEYLAN (GATA Halk Sağlığı Anabilim Dalı, Ankara, Türkiye)

Gülhane Tıp Dergisi

17 6

Yıl: 2008 Cilt: 50 Sayı: 3 Sayfa Aralığı: 172 - 179 Metin Dili: Türkçe İndeks Tarihi: 29-07-2022

Hipertansiyon tanısı almış hastaların algıladıkları yaşam kalitesi düzeyinin ve etki eden faktörlerin değerlendirilmesi

Öz:

Bu çalışmada, hipertansiyon tanısı almış hastaların algıladıkları yaşam kalitesi düzeyinin ve buna etki eden faktörlerin belirlenmesi amaçlanmıştır. Tanımlayıcı tipteki bu çalışma, Mayıs 2006 ile Nisan 2007 tarihleri arasında GATA İç Hastalıkları Polikliniğine başvuran (n=232) ve İç Hastalıkları Servisinde yatan (n=89) hipertansiyon tanısı almış hastalarda yapılmıştır. Veri toplama aracı olarak iki bölümden oluşan soru formu kullanılmıştır. Birinci bölümde katılımcıların bazı sosyodemografik özellikleri, hastalığa ilişkin klinik özellikleri ve yandaş hastalık varlığı sorgulanmıştır. İkinci bölümde araştırma grubunun algıladıkları yaşam kalitesini ölçmek amacıyla kısa form-36 (SF-36) genel yaşam kalitesi ölçeği kullanılmıştır. Katılımcıların kısa form-36 ölçek puanları ortalaması 53.0±19.3 olarak bulunmuştur. Çeşitli risk faktörlerini taşıyan hipertansiyon hastalarında sağlıkla ilişkili algılanan yaşam kalitesi, bu risk faktörlerini taşımayanlara göre daha düşük bulunmuştur. Hipertansiyon hastalarının tedavisi planlanırken hastaların taşıdıkları risk faktörleri dikkate alınmalıdır.

Anahtar Kelime: Eş tanı Yaşam kalitesi Hipertansiyon Formlar

Konular: Genel ve Dahili Tıp

Evaluation of the quality of life perceived by hypertensive patients and of the factors affecting the quality of life

Öz:

The aim of this study was to determine the quality of life perceived by patients diagnosed to have hypertension and the factors affecting the quality of life. This descriptive study was performed on patients followed-up with the diagnosis of hypertention as either outpatient (n=232) or inpatient (n=89) at the Department of Internal Medicine of Gulhane Military Medical Academy between May 2006 and April 2007. A questionnaire constituted by two parts was used to collect data. In the first part, some sociodemographic features of participants, clinical aspects of the disease and availability of comorbidity were questionned. In the second part the scale of short form- 36 (SF-36) was used in order to assess the quality of life perceived by the participants. The mean score of the short form-36 scale of the participants was 53.0±19.3. Health related quality of life perceived by hypertensive patients with various risk factors was lower than that of patients without such risk factors. Risk factors of hypertensive patients should be considered on planning the treatment of these patients.

Anahtar Kelime: Comorbidity Quality of Life Hypertension Forms

Konular: Genel ve Dahili Tıp

Belge Türü: Makale Makale Türü: Araştırma Makalesi Erişim Türü: Erişime Açık

1. Altun B, Arıcı M, Nergizoğlu G, Derici Ü, Karatan O, Turgan Ç, Sindel Ş, Erbay B, Hasanoğlu E, Çağlar Ş, and for the Turkish Society of Hypertension and Renal Diseases. Prevalence, awareness, treatment and control of hypertension in Turkey (the PatenT study) in 2003. J Hypertens 2005; 23: 1817-1823.
2. Öngen Z. Çözümü zor bir toplumsal sorun: hipertansiyon. Klinik Gelişim 2005; 18: 4-7.
3. Soydan İ, Hipertansiyon ile ilgili TEKHARF çalışması verileri ve yorumu. In: Onat A (ed). Türk Erişkinlerde Kalp Sağlığı (TEKHARF). İstanbul: Argos iletişim, 2003.
4. METSAR araştırıcıları. Türk erişkinlerde metabolik sendrom prevalansı. TKD XX. Ulusal kongresi 2004,Antalya.
5. T.C. Sağlık Bakanlığı Refik Saydam Hıfzıssıhha Merkezi Başkanlığı, Hıfzıssıhha Mektebi Müdürlüğü, Başkent Üniversitesi Ulusal Hastalık Yükü ve Maliyet-Etkililik Projesi Hastalık Yükü. Final Rapor. Aralık–2004.
6. Eser E. Sağlıkla ilgili yaşam kalitesinin kavramsal temelleri ve ölçümü. Sağlıkta Birikim Dergisi 2006; 1: 1-5.
7. Aydemir Ö. Sağlıkta yaşam kalitesinin klinik uygulamalarda kullanımı. Sağlıkta Birikim Dergisi 2006;1: 9-13.
8. Şenol Y, Türkay M. Yaşam kalitesi ölçütlerinde taraf tutma: cevap kayması. TSK Koruyucu Hekimlik Bülteni 2006: 5: 382-389.
9. Kızılcı S. Kemoterapi alan kanserli hastalar ve yakınlarının yaşam kalitesini etkileyen faktörler. C.Ü. Hemşirelik Yüksekokulu Dergisi 1999; 3: 18-26.
10. Gülseren L, Hekimsoy Z, Gülseren Ş, Bodur Z, Kültür S. Diabetes mellituslu hastalarda depresyon anksiyete, yaşam kalitesi ve yetiyitimi. Türk Psikiyatri Dergisi 2001; 12: 89-98.
11. Şekuri C. Sağlıkla ilgili yaşam kalitesinin kardiyovasküler hastalıklarda kullanımı. Sağlıkta Birikim Dergisi 2006;1: 64-70.
12. Soyyiğit Ş, Erk M, Güler N, Kılınç G. Kronik obstrüktif akciğer hastalığında yaşam kalitesinin belirlenmesinde SF-36 sağlık taramasının değeri. Tüberküloz ve Toraks Dergisi 2006; 54: 259-266.
13. Adigüzel D, Gündüz OH, Bodur H, Yücel M. Quality of life in osteoporosis. Romatizma Dergisi 2000; 15:173-179.
14. Leone MA, Beghi E, Righini C, Apolone G, Mosconi P. Epilepsy and quality of life in adults: a review of instruments. Epilepsy Res 2005; 66: 23-44.
15. Özgür B, Kürşat S, Aydemir Ö. Hemodiyaliz hastalarının yaşam kalitesi ile anksiyete ve depresyon düzeyleri yönünden değerlendirilmesi. Türk Nefroloji Diyaliz ve Transplantasyon Dergisi 2003; 12: 113-116.
16. Banegas JR, Guallar-Castillón P, Rodrı´guez-Artalejo F, Graciani A, López-Garcı´a E, Ruilope LM. Association between awareness, treatment, and control of hypertension, and quality of life among older adults in Spain. Am J Hypertens 2006; 19: 686-693.
17. Coyne KS, Darlene Davis D, Frech F, Hill MN. Healthrelated quality of life in patients treated for hypertension: a review of the literature from 1990 to 2000. Clin Ther 2002; 24: 142-l69.
18. Bardage C, Isacson Dag GL. Hypertension and healthrelated quality of life: an epidemiological study in Sweden. J Clin Epidemiol 2001; 54: 172-181.
19. Lawrence WF, Fryback DG, Martin PA, Klein R, Klein BEK. Health status and hypertension: a populationbased study. J Clin Epidemiol 1996; 49: 1239-1245.
20. Aydemir O, Cenk Ozdemir C, Koroglu E. The impact of co-morbid conditions on the SF-36: a primary-carebased study among hypertensives. Arch Med Res 2005;36: 136-141.
21. Rijken M, van Kerkhof M, Dekker J, Schellevis FG. Comorbidity of chronic diseases: effects of disease pairs on physical and mental functioning. Qual Life Res 2005; 14: 45-55.
22. Fortin M, Lapointe L, Hudon C, Vanasse A, Ntetu AL, Maltais D. Multimorbidity and quality of life in primary care: a systematic review. Health Qual Life Outcomes 2004; 2: 1-12.
23. Xuan I, Kirchdoerfer LJ, Bayer JG, Norwood GJ. Effects of comorbidity on health-related quality-of-life scores: an analysis of clinical trial data. Clin Ther 1999; 21:383-403.
24. Bremner AD. Antihypertensive medication and quality of life-silent treatment of a silent killer? Cardiovasc Drugs Ther 2002; 16: 353-364.
25. Lalonde L, O’Connor A, Joseph L, Grover SA. The Canadian Collaborative Cardiac Assessment Group. Health-related quality of life in cardiac patients with dyslipidemia and hypertension. Qual Life Res 2004; 13:793-804.
26. Fortin M, Bravo G, Hudon C, et al. Relationship between multimorbidity and health-related quality of life of patients in primary care. Qual Life Res 2006; 15: 83-91.
27. Bowling A. Measuring Health: A Review of Quality of Life Measurement Scales. 2nd ed. Philadelphia: Open University Press, 1997: 57-60.
28. Koçyiğit H, Aydemir Ö, Ölmez N ve ark. Kısa Form- 36 (KF36)’nın Türkçe versiyonunun güvenilirliği ve geçerliliği. İlaç ve Tedavi Dergisi 1999; 12: 102-106.
29. Türkiye Nüfus ve Sağlık Araştırması (TNSA) 2003. Hacettepe Üniversitesi Nüfus Etütleri Enstitüsü Ankara,Türkiye 2004.
30. Aydemir Ö, Özdemir C, Danacı AE. Silazapril Yaşam Kalitesi Grubu. Hipertansiyonda Silazapril’in yaşam kalitesi üzerine etkisi: çok merkezli açık bir çalışma. http://www.sabem.saglik.gov.tr/Akademik_Metinler/ linkdetail.aspx?id=2687 son erişim: 02.12.2007)
31. Cayne KS, Davis D, Frech F, Hill MN. Health-related quality of life in patients treated for hypertension: a review of the literature from 1990 to 2000. Clin Ther 2002; 24: 142-l69.
32. Rake EC, Breeze E, Fletcher AE. Quality of life and cough on antihypertensive treatment: a randomised trial of eprosartan, enalapril and placebo. J Hum Hypertens 2001; 15: 863-867.
33. Dahlöf B, Innocenti AD, Elmfeldt D, et al. Felodipine– Metoprolol combination tablet: maintained healthrelated quality of life in the presence of substantial blood pressure reduction. Am J Hypertens 2005; 18:1313-1319.
34. Cote I, Gregoire JP, Moisan J. Health-related qualityof- life measurement in hypertension. A review of randomised controlled drug trials. Pharmacoeconomics 2000; 18: 435-450.
35. Ünsal A, Arslantaş D, Tozun M. Eskişehir Alpu İlçesinde 50 yaş üstü popülasyonda hipertansiyon prevelansı ve hipertansiyonun yaşam kalitesi üzerine etkisi. XI. Ulusal Halk Sağlığı Kongresi Bildiri Kitabı. 23-26 Ekim 2007, Denizli, 382-383.
36. Tüzün H, Aycan S. Ankara Merkezindeki Bazı Birinci Basamak Sağlık Kuruluşlarına Başvuranlarda Kronik Hastalıkların Yaşam Kalitesine Etkisi. Uzmanlık Tezi,2006.
37. Bilir N, Özcebe H, Vaizoğlu SA, Aslan D, Subaşı N, Telatar TG. Van ilinde 15 yaş üzeri erkeklerde SF-36 ile yaşam kalitesinin değerlendirilmesi. Türkiye Klinikleri Tıp Bilimleri Dergisi 2005; 25: 663-668.
38. Li W, Jiang X, Ma H, et al. Awareness, treatment and control of hypertension in patients attending hospital clinics in China. J Hypertens 2003; 21: 1191-1197.
39. Lawrence WF, Fryback DG, Martin PA, Klein R, Klein BEK. Health status and hypertension: a populationbased study. J Clin Epidemiol 1996; 49: 1239-1245.
40. Li W, Liu L, Puente JG, et al. Hypertension and healthrelated quality of life: an epidemiological study in patients attending hospital clinics in China. J Hypertens 2005; 23: 1667-1676.
41. Burström K, Johannesson M, Diderichsen F. Healthrelated quality of life by disease and socio-economic group in the general population in Sweden. Health Policy 2001; 55: 51–69.
42. Aydemir O, Ozdemir C, Koroglu E. The impact of comorbid conditions on the SF-36: a primary-care-based study among hypertensives. Arch Med Res 2005; 36:136-141.
43. Thommasen HV, Zhang W. Impact of chronic disease on quality of life in the Bella Coola Valley. Rural and Remote Health 2006; 6: 1-18.
44. Stewart AL. Functional status and well-being of patients with chronic conditions. Results from the Medical Outcomes Study. JAMA 1989; 262: 907-913.
45. Thumboo J, Chan SP, Machin D, et al. Measuring healthrelated quality of life in Singapore: normal values for the English and Chinese SF-36 Health Survey. Ann Acad Med Singapore 2002; 3: 366-374.
46. Arslantaş D, Metintaş S, Ünsal A, Kalyoncu C. Eskişehir Mahmudiye İlçesi Yaşlılarında Yaşam Kalitesi. Osmangazi Tıp Dergisi 2006; 28: 81-89.
47. Wee HL, Cheung YB, Li SC, Fong KY, Thumboo J. The impact of diabetes mellitus and other chronic medical conditions on health-related quality of life: is the whole greater than the sum of its parts? Health Qual Life Outcomes 2005; 3: 1-11.
48. Banegas JR, Lopez-Garcia E, Graciani A, et al. Relationship between obesity, hypertension and diabetes, and health-related quality of life among the elderly. Eur J Cardiovasc Prev Rehabil 2007; 14: 456-462.

APA	GÖÇGELDİ E, Babayigit M, HASSOY H, AÇIKEL C, TAŞÇI İ, Ceylan S (2008). Hipertansiyon tanısı almış hastaların algıladıkları yaşam kalitesi düzeyinin ve etki eden faktörlerin değerlendirilmesi. , 172 - 179.
Chicago	GÖÇGELDİ Ercan,Babayigit Mustafa,HASSOY HUR,AÇIKEL Cengiz Han,TAŞÇI İlker,Ceylan Süleyman Hipertansiyon tanısı almış hastaların algıladıkları yaşam kalitesi düzeyinin ve etki eden faktörlerin değerlendirilmesi. (2008): 172 - 179.
MLA	GÖÇGELDİ Ercan,Babayigit Mustafa,HASSOY HUR,AÇIKEL Cengiz Han,TAŞÇI İlker,Ceylan Süleyman Hipertansiyon tanısı almış hastaların algıladıkları yaşam kalitesi düzeyinin ve etki eden faktörlerin değerlendirilmesi. , 2008, ss.172 - 179.
AMA	GÖÇGELDİ E,Babayigit M,HASSOY H,AÇIKEL C,TAŞÇI İ,Ceylan S Hipertansiyon tanısı almış hastaların algıladıkları yaşam kalitesi düzeyinin ve etki eden faktörlerin değerlendirilmesi. . 2008; 172 - 179.
Vancouver	GÖÇGELDİ E,Babayigit M,HASSOY H,AÇIKEL C,TAŞÇI İ,Ceylan S Hipertansiyon tanısı almış hastaların algıladıkları yaşam kalitesi düzeyinin ve etki eden faktörlerin değerlendirilmesi. . 2008; 172 - 179.
IEEE	GÖÇGELDİ E,Babayigit M,HASSOY H,AÇIKEL C,TAŞÇI İ,Ceylan S "Hipertansiyon tanısı almış hastaların algıladıkları yaşam kalitesi düzeyinin ve etki eden faktörlerin değerlendirilmesi." , ss.172 - 179, 2008.
ISNAD	GÖÇGELDİ, Ercan vd. "Hipertansiyon tanısı almış hastaların algıladıkları yaşam kalitesi düzeyinin ve etki eden faktörlerin değerlendirilmesi". (2008), 172-179.

APA	GÖÇGELDİ E, Babayigit M, HASSOY H, AÇIKEL C, TAŞÇI İ, Ceylan S (2008). Hipertansiyon tanısı almış hastaların algıladıkları yaşam kalitesi düzeyinin ve etki eden faktörlerin değerlendirilmesi. Gülhane Tıp Dergisi, 50(3), 172 - 179.
Chicago	GÖÇGELDİ Ercan,Babayigit Mustafa,HASSOY HUR,AÇIKEL Cengiz Han,TAŞÇI İlker,Ceylan Süleyman Hipertansiyon tanısı almış hastaların algıladıkları yaşam kalitesi düzeyinin ve etki eden faktörlerin değerlendirilmesi. Gülhane Tıp Dergisi 50, no.3 (2008): 172 - 179.
MLA	GÖÇGELDİ Ercan,Babayigit Mustafa,HASSOY HUR,AÇIKEL Cengiz Han,TAŞÇI İlker,Ceylan Süleyman Hipertansiyon tanısı almış hastaların algıladıkları yaşam kalitesi düzeyinin ve etki eden faktörlerin değerlendirilmesi. Gülhane Tıp Dergisi, vol.50, no.3, 2008, ss.172 - 179.
AMA	GÖÇGELDİ E,Babayigit M,HASSOY H,AÇIKEL C,TAŞÇI İ,Ceylan S Hipertansiyon tanısı almış hastaların algıladıkları yaşam kalitesi düzeyinin ve etki eden faktörlerin değerlendirilmesi. Gülhane Tıp Dergisi. 2008; 50(3): 172 - 179.
Vancouver	GÖÇGELDİ E,Babayigit M,HASSOY H,AÇIKEL C,TAŞÇI İ,Ceylan S Hipertansiyon tanısı almış hastaların algıladıkları yaşam kalitesi düzeyinin ve etki eden faktörlerin değerlendirilmesi. Gülhane Tıp Dergisi. 2008; 50(3): 172 - 179.
IEEE	GÖÇGELDİ E,Babayigit M,HASSOY H,AÇIKEL C,TAŞÇI İ,Ceylan S "Hipertansiyon tanısı almış hastaların algıladıkları yaşam kalitesi düzeyinin ve etki eden faktörlerin değerlendirilmesi." Gülhane Tıp Dergisi, 50, ss.172 - 179, 2008.
ISNAD	GÖÇGELDİ, Ercan vd. "Hipertansiyon tanısı almış hastaların algıladıkları yaşam kalitesi düzeyinin ve etki eden faktörlerin değerlendirilmesi". Gülhane Tıp Dergisi 50/3 (2008), 172-179.