Erzurum ili ilköğretim okulu öğrencilerinin sigara kullanma durumları

Ünsal, Ayla; SEZGİN, Serap

Erzurum ili ilköğretim okulu öğrencilerinin sigara kullanma durumları

Ayla ÜNSAL, (Ahi Evran Üniversitesi, Hemşirelik Bölümü, Kırşehir, Türkiye)

Serap SEZGİN (Ondokuz Mayıs Üniversitesi, Hemşirelik Bölümü, Samsun, Türkiye)

Türk Toraks Dergisi

12 0

Yıl: 2009 Cilt: 10 Sayı: 2 Sayfa Aralığı: 75 - 81 Metin Dili: Türkçe İndeks Tarihi: 29-07-2022

Erzurum ili ilköğretim okulu öğrencilerinin sigara kullanma durumları

Öz:

Giriş: Sigara kullanımı, dünyadaki en önemli önlenebilir sağlık sorunlarından biridir. Her yıl 5 milyon kişinin sigara yüzünden ölmesi ve sigaranın pek çok zarara yol açması nedeniyle Dünya Sağlık Örgütü dünyadaki en büyük sağlık sorununun sigara olduğunu ilan etmiştir. Çoğu insan genç yaşta sigara içmeye başlar ve sonra bu bir alışkanlık olarak devam eder. Bu tanımlayıcı çalışmanın amacı, Erzurum'un sosyo-ekonomik düzeyi düşük bir bölgesinde bulunan ilköğretim okulu öğrencilerinin sigara kullanma durumlarını belirlemektir.Gereç ve Yöntem: Çalışmanın evrenini, Maksut Efendi İlköğretim okulundaki 5., 6., 7. ve 8. sınıf toplam 300 öğrenci oluşturmuştur. Evrendeki tüm öğrenciler araştırmaya dahil edilmiştir. Ama onların % 19.4'ü o tarihte okula gelmemiş, % 5'i de araştırmaya katılmak istememiştir. Bu yüzden araştırmaya 230 öğrenci katılmıştır.Bulgular: Öğrencilerin %56.1'i erkek, %43.9'u kızdı. Yaş ortalaması 12.9 ve öğrencilerin %19.1'i sigara kullanmakta idi. Cinsiyet ile sigara içme davranışı arasındaki bağlantı istatistiksel olarak anlamlı idi (p<0.001). Anne ve babalarının eğitim düzeyleri ile sigara içme davranışı arasındaki bağlantı istatistiksel olarak anlamlı idi (p<0.01, p<0.05). Babalarının ve arkadaşlarının sigara içme durumu ile kendilerinin sigara içme davranışı arasındaki bağlantı istatistiksel olarak anlamlı idi (p<0.01, p<0.05).Sonuç: Sağlık çalışanları özellikle gençleri düşünerek koruyucu önlemlerde üstün bir rol oynamalı ve tütünün tehlikelerine karşı çocuk ve gençleri uyarmalıdır.

Anahtar Kelime: Sosyodemografik faktörler Ergen Erzurum Veri toplama Sigara içme Öğrenciler

Konular: Eğitim, Eğitim Araştırmaları Halk ve Çevre Sağlığı Genel ve Dahili Tıp Temel Sağlık Hizmetleri Sağlık Bilimleri ve Hizmetleri Kadın Araştırmaları

Cigarette smoking status among students of primary school in Erzurum

Öz:

Introduction: Tobacco use is one of the most important preventable health problems all over the world. The World Health Organisation (WHO) declared that smoking is the biggest health problem since over five million people die of it every year and it causes much harm. Most people begin to smoke in their early years and continue as an addiction. The aim of this descriptive cross-sectional study was to determine the smoking status of students at a primary school in the low socio-economic status region in Erzurum.Material and Method: The subject of the study was identified as 300 students from 5., 6., 7. and 8. grades in Maksut Efendi Primary School. All students were included in the study. However, 19.4 % were not present in the school and 5 % were not taken into consideration so the research was carried out with 230 students.Results: The ratios of boys and girls were 56.1% and 43.9%, respectively. Mean age was 12.9 years and 19.1% of students were smokers. The relation between gender and smoking behavior was statistically significant (p<0.001). There was statistically significant relation between parents' education level and smoking behavior (p<0.01, p<0.05). There was a statistically significant relation between father's and friends' smoking status and smoking behavior (p<0.01, p<0.05). National efforts to reduce smoking should be extended to students.Conclusion: Health professionals should play a predominant role in preventive measures, especially when considering the youth, and forewarn children and adolescents of the dangers of tobacco.

Anahtar Kelime: Smoking Students Sociodemographic factors Adolescent Erzurum Data Collection

Konular: Eğitim, Eğitim Araştırmaları Halk ve Çevre Sağlığı Genel ve Dahili Tıp Temel Sağlık Hizmetleri Sağlık Bilimleri ve Hizmetleri Kadın Araştırmaları

Belge Türü: Makale Makale Türü: Araştırma Makalesi Erişim Türü: Erişime Açık

1) World Health Organization. The role of health professionals in tobacco control. http://www.who.int/whosis. Accessed Apr 20, 2005.
2) Çetiner M. Ülkemizde sigara. http://www.tr.net/saglik/genel_ saglik_ulkemizde _sigara.shtml. Erişim 09 Ocak 2008.
3) Toraks Derneği Basın Bildirisi. Sigarasız bir dünya günü. http://www.toraks.org.tr. Erişim 31 Mayıs 2004.
4) Chalmers K, Seguire M, Brown J. Tobacco use and baccalauretate nursing students: a study of their attitudes, beliefs and personal behaviours. Journal of Advanced Nursing 2002;40:17-24.
5) Akın M. Lise öğrencilerinin madde kullanımının zararlarına ilişkin sağlık eğitim gereksinimleri. IV. Ulusal Hemşirelik Eğitimi Sempozyum Kitabı, İstanbul; 1997:117-20.
6) Ceylan E, Yanık M, Gencer M. Harran Üniversitesi'ne kayıt yaptıran öğrencilerin sigaraya karşı tutumlarını etkileyen faktörler. Toraks Dergisi 2005;6:144-50.
7) Bilir N, Doğan BG, Yıldız AN. Sigara içme konusundaki davranışlar ve tutumlar. Ankara: Hacettepe Halk Sağlığı Vakfı Yayınları No:7; 1997.
8) Çelik P, Esen A, Yorgancıoğlu A, ve ark. Manisa ilinde lise öğrencilerinin sigaraya karşı tutumları. Toraks Dergisi 2000;1:61-6.
9) Arbak P, Erdem F, Karacan Ö, Özdemir Ö. Düzce Lisesi öğrencilerinde sigara alışkanlığı. Solunum 2000;2:17-21.
10) Haddad LG, Malak MZ. Smoking habits and attitudes towards smoking among university students in Jordan. Int. J Nurs Stud 2002;39:793-802.
11) Onat A, Aksu H, Uslu N, ve ark. Türk erişkinlerinde sigara içimi: kadınlarımızda tiryakilik artma yolunda. Türk Kardiyoloji Dergisi 1997;27:697 700.
12) Gottlieb J. Smoking rises sharply among US university students. BMJ 1998;317:1405.
13) Göksel T, Cirit M, Bayındır Ü. İzmir ili lise öğrencilerinin sigara alışkanlığını etkileyen faktörler. Toraks Dergisi 2001;2:49-53.
14) Hamzaçebi H, Ünsal M, Dabak Ş, ve ark. Samsun Tekkeköy ilçesi ilköğretim öğrencilerinde sigara içme prevalansı ve etkileyen faktörler. Toraks Dergisi 2008;9:34-9.
15) Ergüder T, Soydal T, Uğurlu M, ve ark. Küresel gençlik tütün araştırması Türkiye. Sağlık Bakanlığı Madde Bağımlılığı Şube Müdürlüğü 2003.
16) Kocabaş A. Orta dereceli okul öğrencilerinde sigara içme alışkanlığı. Ankara Tıp Mecmuası 1988;41:9-22.
17) Saltık A, Yılmaz T, Yorulmaz F, ve ark. Edirne merkezinde 5100 orta-lise öğrencisinde sigara içme davranış ve Spielberger testi ile ölçülen kaygı düzeyinin incelenmesi. Ege Tıp Dergisi 1992;31:53-9.
18) Güraksın A, Ezmeci T, Inandi T, ve ark. Erzurum'da orta ve lise öğrencilerinde sigara prevalansı. Atatürk Üniv. Tıp Fak. Dergisi 1998;30:89-93.
19) Demirhan H, Bostancı M, Zencir M, Özen İ. Denizli Tavas ilçe merkezinde öğrenim görmekte olan ortaöğrenim öğrencilerinde sigara, alkol ve uçucu madde kullanımı. Sağlık ve Toplum 2001;11:74-80.
20) Erbaydar T, Lawrence S, Dağlı E, et al. Influence of social environment in smoking among adolescents in Turkey. The European Journal of Public Health 2005;15:404-10.
21) Keskinoğlu P, Karakuş N, Pıçakçıefe M, ve ark. İzmir'de lise öğrencilerinde sigara içme sıklığı ve içicilik davranışı üzerine sosyal öğrenmenin etkisi. Toraks Dergisi 2006;7:190-5.
22) Karlıkaya C. Edirne'de lise öğrencilerinde sigara içme prevalansı. Kaçakçılık, reklamlar ve ergenlerin sigaraya ulaşması? Toraks Dergisi 2002;3:6 12.
23) Ögel K, Tamar D, Evren C, Çakmak D. Lise gençleri arasında sigara, alkol ve madde kullanım yaygınlığı. Türk Psikiyatri Dergisi 2001;12:47-52.
24) Center for Disease Control and Prevention. Use of cigarettes and other tobacco products among students aged 13-15 years-worldwide, 1999-2005. Morbidity and Mortality Weekly Report 2006;55:553-6. http://www.cdc.gov/ mmwr/preview/mm wrhtml/mm5520a2.htm. Accessed Aug 08, 2008.
25) Ünlü M, Orman A, Şen TA, ve ark. Factors affecting the cigarette smoking habits among students in Afyon-Turkey. Akciğer Arşivi 2004;1:15-9.
26) Yalçın H, Çimen S, Kaya F, ve ark. Lise öğrencilerinde sigara içmeyi etkileyen özelliklerin incelenmesi. 6. Ulusal ve Uluslararası Katılımlı Hemşirelik Öğrencileri Kongre Kitabı, İstanbul: İstanbul Üniversitesi Basın ve Yayınevi Müd, 2007;230.
27) Ertas N. Factors associated with stages of cigarette smoking among Turkish youth. The European Journal of Public Health 2007;17:155-61.
28) Harrel JS, Bangdiwala SI, Deng S, et al. Smoking initiation in youth: the roles of gender, race, socioeconomics and developmental status. J Adolesc Health 1998;23:271-79.
29) Koivula M, Haunonen M. Smoking habits among Finnish middle-aged men: experiences and attitudes. Journal of Advanced Nursing 1998;27:327-34.
30) Çelik HC, Satıcı Ö, Çelik MY. Kronik sigara içme alışkanlığı olan üniversite öğrencilerinin tutmalarına ilişkin değişkenlerin aşamalı kümeleme yöntemi çözümlemesi. İnönü Üniversitesi Tıp Fakültesi Dergisi 2004;11:217-22.
31) Fadıloğlu Ç. Ege Üniversitesi Hemşirelik Yüksekokulu öğrencilerinin sigara içme alışkanlıklarının araştırılması. Ege Üniversitesi Hemşirelik Yüksekokulu Dergisi 1985;1:23-30.
32) Shaw M, Mitchell R, Darling D. Time for a smoke? One cigarette reduces your life by 11 minutes. BMJ 2000;320:53.
33) Erbaycu AE, Aksel N, Çakan A, Özsöz A. İzmir ilinde sağlık çalışanlarının sigara içme alışkanlıkları. Toraks 2004;5:6-12.
34) Oymak FS, Gülmez İ, Çetinkaya F, ve ark. Kayseri'de kolej öğrencilerinde sigara içme alışkanlığı. Erciyes Tıp Dergisi 1998;20:214-9.
35) Kocabaş A. Türkiye'de Sigara İçme Yaygınlığı ve Bazı Özellikleri. Sigara ve Sağlık MEB Yayınları, I. Baskı, İstanbul, 1994.
36) Milton B, Cook PA, Dugdill L, et al. Why do primary school children smoke? A longitudinal analysis of predictors of smoking uptake during pre-adolescence. Public Health 2004;118:247-55.
37) Peters J, Hedley AJ, Lam TH, et al. A comprehensive study of smoking in primary school children in Hong Kong: implications for prevention. J Epidemiol Community Health 1997;51:239-45.
38) Gaeta G, Del Castello E, Cuomo S, et al. Personal, familial and environmental factors influencing the inclination of smoking in adolescents: differences between sexes and between city and small-town dwellers. Cardiologia 1998;43:417-26.
39) Gaeta G, Del Castello E, Cuoma S, et al. Family and friends who smoke: influence on adolescents. G Ital Cardiol 1998;28:259-66.
40) Flay Br, Hu FB, Richardson J. Psychosocial predictors of different stages of cigarette smoking among high school students. Prev Med 1998;27:9-18.

APA	Ünsal A, SEZGİN S (2009). Erzurum ili ilköğretim okulu öğrencilerinin sigara kullanma durumları. , 75 - 81.
Chicago	Ünsal Ayla,SEZGİN Serap Erzurum ili ilköğretim okulu öğrencilerinin sigara kullanma durumları. (2009): 75 - 81.
MLA	Ünsal Ayla,SEZGİN Serap Erzurum ili ilköğretim okulu öğrencilerinin sigara kullanma durumları. , 2009, ss.75 - 81.
AMA	Ünsal A,SEZGİN S Erzurum ili ilköğretim okulu öğrencilerinin sigara kullanma durumları. . 2009; 75 - 81.
Vancouver	Ünsal A,SEZGİN S Erzurum ili ilköğretim okulu öğrencilerinin sigara kullanma durumları. . 2009; 75 - 81.
IEEE	Ünsal A,SEZGİN S "Erzurum ili ilköğretim okulu öğrencilerinin sigara kullanma durumları." , ss.75 - 81, 2009.
ISNAD	Ünsal, Ayla - SEZGİN, Serap. "Erzurum ili ilköğretim okulu öğrencilerinin sigara kullanma durumları". (2009), 75-81.

APA	Ünsal A, SEZGİN S (2009). Erzurum ili ilköğretim okulu öğrencilerinin sigara kullanma durumları. Türk Toraks Dergisi, 10(2), 75 - 81.
Chicago	Ünsal Ayla,SEZGİN Serap Erzurum ili ilköğretim okulu öğrencilerinin sigara kullanma durumları. Türk Toraks Dergisi 10, no.2 (2009): 75 - 81.
MLA	Ünsal Ayla,SEZGİN Serap Erzurum ili ilköğretim okulu öğrencilerinin sigara kullanma durumları. Türk Toraks Dergisi, vol.10, no.2, 2009, ss.75 - 81.
AMA	Ünsal A,SEZGİN S Erzurum ili ilköğretim okulu öğrencilerinin sigara kullanma durumları. Türk Toraks Dergisi. 2009; 10(2): 75 - 81.
Vancouver	Ünsal A,SEZGİN S Erzurum ili ilköğretim okulu öğrencilerinin sigara kullanma durumları. Türk Toraks Dergisi. 2009; 10(2): 75 - 81.
IEEE	Ünsal A,SEZGİN S "Erzurum ili ilköğretim okulu öğrencilerinin sigara kullanma durumları." Türk Toraks Dergisi, 10, ss.75 - 81, 2009.
ISNAD	Ünsal, Ayla - SEZGİN, Serap. "Erzurum ili ilköğretim okulu öğrencilerinin sigara kullanma durumları". Türk Toraks Dergisi 10/2 (2009), 75-81.