Kredi kartı kullanımı ile kullanılabilir gelirin tüketim üzerindeki etkisi ve Türkiye ekonomisi üzerine bir ampirik çalışma
Yıl: 2010 Cilt: 0 Sayı: 47 Sayfa Aralığı: 138 - 152 Metin Dili: Türkçe İndeks Tarihi: 29-07-2022
Kredi kartı kullanımı ile kullanılabilir gelirin tüketim üzerindeki etkisi ve Türkiye ekonomisi üzerine bir ampirik çalışma
Öz: Geçtiğimiz yıllarda, dünya çapında pek çok ülkede, elde edilen gelirlerin tasarruf amacıyla ayrılma yüzdesinde gözle görülür bir düşüş gözlemlenmiştir. Tasarruftaki bu düşüşe, hanehalkı tüketim harcamalarına ait borçlardaki artış eşlik etmiştir. Bunun yanısıra borçlardaki artışın nedenlerine bakıldığında kredi kartlarının önemli bir yer tuttuğu dikkati çekmiştir. Kredi kartlarının ve bankamatiklerin, dünyadaki pek çok ülkede başlıca ödeme yöntemine dönüşmesi, tüketimdeki en tartışmalı sorunlardan birini gündeme getirmiştir. Bu sorun, kredi kartlarının sürdürülemeyecek bir tüketim eğiliminin gittikçe yaygınlaşmasına katkıda bulunan faktörlerden biri olarak görülmesidir. Bu çalışmada, gelir ve kredi kartı kullanımının tüketim üzerindeki etkisi araştırılmış ve 1998’in ilk çeyreği ile 2009’un üçüncü çeyreği arasındaki 47 gözlemi içeren dönem kullanılmıştır.
Anahtar Kelime: Konular:
An emphirical study on the effect of consumption of credit card use and disposable income and Turkish economy
Öz: It has been realized that there is a remarkable decrease in the ratio of savings of gained income to save in many countries last years. The debt increase in household expenses accompanied to this decrease in savings. In addition to this, when considering the reasons of increase in debts, it has been noticed that credit cards hold an important place. Transformation of credit cards and ATMs to initial payment method in many countries has brought the most controversial problem on consumption on the agenda. This is the problem that credit cards are considered as one of the factors which contributes to becoming widespread of unsustainable consuming trend day by day. In this survey, the effect of income and credit card use on consumption is searched and the period between the first quarter of 1998 and the third quarter of 2009 (47 observation) has been used.
Anahtar Kelime: Konular:
Belge Türü: Makale Makale Türü: Araştırma Makalesi Erişim Türü: Erişime Açık
- Bakırcı, Fehim. “Tüketici Karar ve Davranışlarını Belirleyen Faktörler ve İki Grup İlde Tüketim Fonksiyonları İle Mukayesesi”, (Basılmamış Doktora Tezi, Sivas:Cumhuriyet Üniversitesi SBE, 1999).
- Baydemir, Mehmet, Kredi Kartlarının Kayıt Dışı Ekonomiye Etkisi, Lebib Yalkın Mevzuat Dergisi, Sayı 13, Ocak 2005.
- Black&Morgan, Meet the New Borrowers, Current Issues in Economics and Finance, 5(3), 1999, p.1-6.
- Bocutoğlu, Ersan, Makro İktisat, Derya Kitabevi, Trabzon, 2007.
- Büyükakın Figen, Vedat Cengiz, Ferhat Pehlivanoğlu, Türkiye’de Finansal Yenilik Tüketim Harcamaları İlişkisi Ampirik Analiz: 1998- 2008, http://iletisim.atauni.edu.tr/eisemp/html/ tammetinler/164.pdf, [Erişim Tarihi:14.01.2010].
- Çavuş, Mustafa Fedai, Bireysel finansmanın temininde kredi kartları: Türkiye'de kredi kartı kullanımı üzerine bir araştırma. Selçuk Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi (15), 2006, pp. 173-187.
- Çeker Mustafa, Kredi Kartı Uygulaması ve Özel Hukuk Açısından Kredi Kartının Hukuka Aykırı Kullanımı, Banka ve Ticaret Hukuku Araştırma Enstitüsü, 1997, Ankara.
- Dölekoğlu Celile Özçiçek ve Yurdakul Oğuz, Adana İlinde Hanehalkının Beslenme Düzeyleri ve Etkili Faktörlerin Logit Analizi İle Belirlenmesi, Akdeniz İ.İ.B.F. Dergisi (8), 2004, s.62-86.
- Durukan Tülin, Elibol Halil ve Özhavzalı Müzeyyen, Kredi Kartlarındaki Taksit Uygulamasının Tüketicinin Harcama Alışkanlıkları Üzerindeki Etkisini Ölçmeye Yönelik Bir Araştırma: Kırıkkale Örneği, Selçuk Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi (13), 2005, pp. 143- 153.
- Eren, Ercan, Makro İktisat, Avcıol Basım Yayın, 4. Bası, İstanbul, 2006.
- Hirschman, E. (1979) Differences in Consumer Purchase Behaviour of Credit Card Payment System, Journal of Consumer Research, 6 (June), p.58 – 66.
- İnsel Aysu ve Yalım Cem, Türkiye Ekonomisinde Tüketim Davranışı, Isletme ve Finans Dergisi,C.16, S.179, Subat 2001, s.42-53).
- Karamustafa, Kurtuluş ve Biçkes, Durdu Mehmet, Kredi Kartı Sahip ve Kullanıcılarının Kredi Kartı Kullanımlarını Değerlendirmeye Yönelik Bir Araştırma: Nevşehir Örneği”, Erciyes üniversitesi, Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, Sayı 15, yıl 2003/2.
- Kaya, Feridun, Türkiye’de Kredi Kartı Uygulaması, Türkiye Bankalar Birliği, Yayın no. 263, İstanbul, 2009, s.118-123).
- Keynes, J. M., The General Theory of Employment, Interest and Money, McMilllan: London, United Kingdom,1936.
- Kılıçbay Ahmet, Türk Ekonomisi, Türkiye İş Bankası Kültür Yayınları, Ankara, 1991, s.262.
- Kırçova, Kredi Kartı Kullanımının Tüketici Alışkanlıklarına ve Alışverişlerin Yer, Zaman ve Marka Tercihlerine Etkisi, İTO, Yayın No: 2007-9, İstanbul 2007).
- Köseoğlu Özgür, Değişim Fenomeni Karşısında Markalaşma Süreci ve Bu Süreçte Halkla İlişkilerin Rolü, Ege Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Halkla İlişkiler Anabilim Dalı, Yüksek Lisans Tezi, İzmir, 2002.
- Kuntalp, Erden ve Pekgüçlü, Güzin, “Kredi Kartları ve Yeni Kanun Tasarısı”, Bankacılar Dergisi, Sayı 31, Türkiye Bankalar Birliği, 1999, İstanbul.
- Mankiw, N. G., Macroeconomics, Worth Publishers, Inc., United States of America, 1992.
- O’Guinn, T. & Faber, R.J. (1989) Compulsive Buying: A phenomenological exploration, Journal of Consumer Research, 16 (2), p.147-157. Black & Morgan (1999) Meet the New Borrowers, Current Issues in Economics and Finance, 5 (3), p.1-6.
- Özbek Volkan, Koç Fatih, Kırsal Kesimde ve Kentlerde Yaşayan Ailelerin Dayanıklı Tüketim Malları Satın Alma Kararlarının Karşılaştırılmasına Yönelik Bir Araştırma, Balıkesir Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi C.12, S. 21, Haziran 2009, s.139-156.
- Parasız, İlker, Makro Ekonomi, Ezgi Kitabevi, Bursa, 2006.
- Pehlivan Güreşçi Gülçin, Utkulu Utku, Türkiye’nin Tüketim Fonksiyonu: Parçalı Hata Düzeltme Modeli Bulguları, Akdeniz İ.İ.B.F. Dergisi (14), 2007, s.39-65.
- Prelec, D. & Loewenstein, G. (1998) The Red and the Black: Mental Accounting of Savings and Debt, Marketing Science, 17 (1), p.4 – 28.
- Reisoğlu, Seza, “Banka Kredi Kartları ve Uygulama Sorunları”, Bankacılar Dergisi, Sayı 49, 2004, s.100).
- Soman, D. (2001); Effects of Payment Mechanism on Spending, Journal of Consumer Research, 27 (4), p.460 – 474.
- Soman, D. & Cheema (2002) The Effect of Credit on Spending Decisions: The Role of the Credit Limit and Credibility, Marketing Science, 21 (1), p.32-53.
- Soman, D. (2003) The Effect of Payment Transparency on Consumption: Quasi- Experiments from the Field, Marketing Letters, 14 (3), p.173 – 183.
- Tatlıdil Rezan, Savaşçı İpek, “Bankaların Kredi Kartı Pazarında Uyguladıkları CRM (Müşteri İlişkiler Yönetimi) Stratejisinin Müşteri Sadakatine Etkisi”, Ege Akademik Bakış Dergisi, Cilt 6, Sayı:1, 2006.
- Tokunga, H. (1993) The use and abuse of consumer credit: Application pf psychological theory and research, Journal of Economic Psychology, 14, p.285 – 316.
- Tuğay, Osman ve Başgül, Nermin, Önemli Bir Finansman Kaynağı Olarak Kredi Kartları, Süleyman Demirel Üniversitesi İktisadi ve İdari Bilimler Fakültesi Yayını, C.12, S.3, 2007, s.217.
- Uluatam, Özhan, Makro İktisat, Ankara, 1998, s.127-128.
- Uludağ İlhan ve Arıcan Erişah, Finansal Hizmetler Ekonomisi. 2. Baskı, İstanbul: Beta Basım, Yayım Dağıtım AŞ. 2001:139–140
- Uzgören ve Ceylan, Celal Bayar Üniversitesi, İİBF Yay., Yönetim ve Ekonomi, C.14, S.2, Manisa, 2007).
- Ünsal, Erdal, M.,Makro İktisat, Genişletilmiş 5. Bası. Turhan Kitabevi, Ankara, 2003.
- Vickers, M. (1999) A Hard Lesson on Credit Cards, Business Week, March 15, Issue 3620, p.107.
- Yıldırım Kemal, Doğan Karaman, Taşdemir Murat, Seçkin Yayıncılık, 8.Bası, Ankara, 2009.
- Yılmaz, Eyüp, Türkiye’de Kredi Kartı Uygulaması ve Ekonomik Etkileri, Türkmen Kitabevi, İstanbul, 2000.
- (http://www.econ.boun.edu.tr/public_html/Re PEc/pdf/200706.pdf), [Erişim Tarihi: 10.12.2009].
- BKM, Basın Bülteni, 2007.
- BKM, Basın Bülteni 2009.
- BDDK, Bankacılık Sektörü Değerlendirme Raporu, Ekim 2004).
- BDDK, Finansal Piyasalar Raporu, Aralık 2006, Sayı 4.
- BDDK, Finansal Piyasalar Raporu, Aralık 2007, Sayı 8
- BDDK, Finansal Piyasalar Raporu, Aralık 2008,Sayı 12.
- BDDK, Finansal Piyasalar Raporu, Eylül 2009, Sayı 15.
| APA | ÖZKUL ULUCAN F, Tapşın G (2010). Kredi kartı kullanımı ile kullanılabilir gelirin tüketim üzerindeki etkisi ve Türkiye ekonomisi üzerine bir ampirik çalışma. , 138 - 152. |
| Chicago | ÖZKUL ULUCAN Fatma,Tapşın Gülçin Kredi kartı kullanımı ile kullanılabilir gelirin tüketim üzerindeki etkisi ve Türkiye ekonomisi üzerine bir ampirik çalışma. (2010): 138 - 152. |
| MLA | ÖZKUL ULUCAN Fatma,Tapşın Gülçin Kredi kartı kullanımı ile kullanılabilir gelirin tüketim üzerindeki etkisi ve Türkiye ekonomisi üzerine bir ampirik çalışma. , 2010, ss.138 - 152. |
| AMA | ÖZKUL ULUCAN F,Tapşın G Kredi kartı kullanımı ile kullanılabilir gelirin tüketim üzerindeki etkisi ve Türkiye ekonomisi üzerine bir ampirik çalışma. . 2010; 138 - 152. |
| Vancouver | ÖZKUL ULUCAN F,Tapşın G Kredi kartı kullanımı ile kullanılabilir gelirin tüketim üzerindeki etkisi ve Türkiye ekonomisi üzerine bir ampirik çalışma. . 2010; 138 - 152. |
| IEEE | ÖZKUL ULUCAN F,Tapşın G "Kredi kartı kullanımı ile kullanılabilir gelirin tüketim üzerindeki etkisi ve Türkiye ekonomisi üzerine bir ampirik çalışma." , ss.138 - 152, 2010. |
| ISNAD | ÖZKUL ULUCAN, Fatma - Tapşın, Gülçin. "Kredi kartı kullanımı ile kullanılabilir gelirin tüketim üzerindeki etkisi ve Türkiye ekonomisi üzerine bir ampirik çalışma". (2010), 138-152. |
| APA | ÖZKUL ULUCAN F, Tapşın G (2010). Kredi kartı kullanımı ile kullanılabilir gelirin tüketim üzerindeki etkisi ve Türkiye ekonomisi üzerine bir ampirik çalışma. Muhasebe ve Finansman Dergisi (. e-Muhasebe ve Finansman Dergisi), 0(47), 138 - 152. |
| Chicago | ÖZKUL ULUCAN Fatma,Tapşın Gülçin Kredi kartı kullanımı ile kullanılabilir gelirin tüketim üzerindeki etkisi ve Türkiye ekonomisi üzerine bir ampirik çalışma. Muhasebe ve Finansman Dergisi (. e-Muhasebe ve Finansman Dergisi) 0, no.47 (2010): 138 - 152. |
| MLA | ÖZKUL ULUCAN Fatma,Tapşın Gülçin Kredi kartı kullanımı ile kullanılabilir gelirin tüketim üzerindeki etkisi ve Türkiye ekonomisi üzerine bir ampirik çalışma. Muhasebe ve Finansman Dergisi (. e-Muhasebe ve Finansman Dergisi), vol.0, no.47, 2010, ss.138 - 152. |
| AMA | ÖZKUL ULUCAN F,Tapşın G Kredi kartı kullanımı ile kullanılabilir gelirin tüketim üzerindeki etkisi ve Türkiye ekonomisi üzerine bir ampirik çalışma. Muhasebe ve Finansman Dergisi (. e-Muhasebe ve Finansman Dergisi). 2010; 0(47): 138 - 152. |
| Vancouver | ÖZKUL ULUCAN F,Tapşın G Kredi kartı kullanımı ile kullanılabilir gelirin tüketim üzerindeki etkisi ve Türkiye ekonomisi üzerine bir ampirik çalışma. Muhasebe ve Finansman Dergisi (. e-Muhasebe ve Finansman Dergisi). 2010; 0(47): 138 - 152. |
| IEEE | ÖZKUL ULUCAN F,Tapşın G "Kredi kartı kullanımı ile kullanılabilir gelirin tüketim üzerindeki etkisi ve Türkiye ekonomisi üzerine bir ampirik çalışma." Muhasebe ve Finansman Dergisi (. e-Muhasebe ve Finansman Dergisi), 0, ss.138 - 152, 2010. |
| ISNAD | ÖZKUL ULUCAN, Fatma - Tapşın, Gülçin. "Kredi kartı kullanımı ile kullanılabilir gelirin tüketim üzerindeki etkisi ve Türkiye ekonomisi üzerine bir ampirik çalışma". Muhasebe ve Finansman Dergisi (. e-Muhasebe ve Finansman Dergisi) 47 (2010), 138-152. |
