Demanslar ve kognitif bozukluklarda ölçekler

BARAN, Bengi; GÜRVİT, İ Hakan

Demanslar ve kognitif bozukluklarda ölçekler

İ Hakan GÜRVİT, (İstanbul Üniversitesi, İstanbul Tıp Fakültesi, Nöroloji Anabilim Dalı, Davranış Nörolojisi Bölümü, İstanbul, Türkiye)

Bengi BARAN (İstanbul Üniversitesi, İstanbul Tıp Fakültesi, Nöroloji Anabilim Dalı, Davranış Nörolojisi Bölümü, İstanbul, Türkiye)

Nöropsikiyatri Arşivi

126 25

Yıl: 2007 Cilt: 44 Sayı: 2 Sayfa Aralığı: 58 - 65 Metin Dili: Türkçe İndeks Tarihi: 29-07-2022

Demanslar ve kognitif bozukluklarda ölçekler

Öz:

Bu makalede demans tanısı ve şiddetinin değerlendirilmesinde kullanılan başlıca ölçeklerin bir derlemesi sunulmaktadır. Demans tanısına kognitif performansın, davranışsal belirtilerin ve işlevsel değişikliklerin kapsamlı bir değerlendirmesi ve eşlik edebilecek motor ya da uykuya ilişkin bozuklukların hasta ve hasta yakınlarının sorgulanarak açığa çıkarılması ile ulaşılabilmektektedir. Bir kısmının Türkçe uyarlaması ve normatif çalışması mevcut olan farklı kognitif tarama testleri, davranışsal, işlevsel ve motor ölçekler ile evrelendirme ölçekleri hakkında bilgi verilecek; kognitif yakınma ile başvuran hastanın muayenesinde izlenecek yöntemden kısaca bahsedilecektir.

Anahtar Kelime: Psikiyatrik durum derecelendirme ölçekleri Kavrayış bozuklukları Bunama Günlük yaşam etkinlikleri

Konular: Nörolojik Bilimler Odyoloji ve Konuşma-Dil Patolojisi

Scales in demantia and cognitive disorders

Öz:

A review of measures used in diagnosis and severity rating of dementia is presented in this paper. A diagnosis of dementia could be reached by a thorough investigation of cognitive performance, behavioral signs and functional changes via examining the patient and interviewing the caregiver. Several cognitivescreening tests, behavioral, functional, motor and rating scales, some of which are adapted to Turkish language and have norms available on the Turkish geriatric population will be described; the method to approach mental examination in patients presenting with cognitive complaints will be briefly outlined.

Anahtar Kelime: Activities of Daily Living Psychiatric Status Rating Scales Cognition Disorders Dementia

Konular: Nörolojik Bilimler Odyoloji ve Konuşma-Dil Patolojisi

Belge Türü: Makale Makale Türü: Araştırma Makalesi Erişim Türü: Erişime Açık

1. Gürvit İH, Demans Sendromu, Alzheimer Hastalığı ve Alzheimer Dışı Demanslar, A. Emre Öge, editör. Nöroloji içinde. İstanbul: Nobel Tıp Kitapevleri; 2004; s. 407-9.
2. Camicioli R, Wild K. Assessment of the Elderly with Dementia. Herndon RM, editör. Handbook of Neurologic Rating Scales içinde. New York: Demos Vermande; 1997; s. 125-60.
3. Burns A, Lawlor B, Craig S. Assessment Scales in Old Age Psychiatry. London: Martin Dunitz, 1999.
4. Folstein MF; Folstein SE, McHugh PR. "Mini-Mental State": a practical method for grading the cognitive state of patients for the clinician.
J Psychiatric Res 1975; 12: 189-98.
5. Molloy DW, Alemanelin E, Robert R. Reliability of a standardized
Mini-Mental State Examination compared with the traditional Mini-Mental State Examination. Am J Psychiatry 1991; 148: 102-5.
6. Teng EL, Chang Chui H, Schneider LS et al. Alzheimer's dementia:
performance on the Mini-Mental State Examination. J Consulting Clin Psychology 1987; 55: 96-100.
7. Güngen C, Ertan T, Eker E et al. Standardize Mini Mental Test'in Türk toplumunda hafif demans tanısında geçerlilik ve güvenilirliği. Türk Psikiyatri Dergisi 2002; 13: 273-281.
8. Harmancı H, Emre M, Gurvit H et al. Risk factors for Alzheimer
disease: a population-based case-control study in Istanbul, Turkey. Alzheimer Dis Assoc Disord 2003; 17:139-45.
9. Bilgiç B. Gürvit H, Hanağası H et al. Erken evre Alzheimer hastalığı ve demanssız kognitif bozukluk tanılı hastaların klinik ve laboratuar parametrelerinin karşılaştırılması. 38. Ulusal Nöroloji Kongresi. Antalya 2002. Türk Nöroloji Dergisi (özel sayı). s.41.
10. Blessed G, Tomlinsin B, Roth M. The association between quantitative measures of dementia and of senile change in the cerebral gray
matter of elderly subjects. Brit J Psychiatry 1968; 114: 797-811.
11. Katzman R, Brown T, Fuld P et al. Validation of the short orientation-memory-concentration test of cognitive impairment. Am J Psyc 1983; 140: 734-9.
12. Akça-Kalem Ş, Öktem Ö, Emre M. Kısa Blessed Oryantasyon-Bellek-Konsantrasyon Testi (BOMC) ve Standardize Mini Mental Test (SMMT) betimsel istatistik değerlerinin bir normal erişkin Türk örnekleminde saptanması. Nöropsikiyatri Arşivi 2002; 39: 95-102.
13. Kökmen E, Smith G, Petersen R et al. The short test of mental status: correlations with standardized psychometric testing. Arch Neurol 1991; 48: 725-28.
14. Rosen WG, Mohs RC, Davis KL. A new rating scale for Alzheimer's disease. Am J Psychiatry 1984; 141: 1356-64.
15. Akça-Kalem Ş, Öktem Ö, Hanağası H, Emre M. Alzheimer Hastalığını Değerlendirme Skalası-Kognitif Alt Skorunun (ADAS-cog) betimsel istatistik değerlerinin bir normal erişkin Türk örnekleminde saptanması. Nöropsikiyatri Arşivi 2003; 40: 13-25.
16. Saxton J, McGonigle-Gibson K, Swihart A et al. Assessment of
severely impaired patients: description and validation of a new
neuropsychological test battery. Psychol Assessment 1990; 2: 298-303.
17. Reisberg B, Borenstein J, Salob SP et al. Behavioral symptoms in Alzheimer's disease: phenomenology and treatment. J Clin Psychiatry 1987; 48 (suppl 5): 9-15.
18. Cummings JL, Mega M, Gray K. The Neuropsychiatric Inventory: comprehensive assessment of psychopathology in dementia. Neurology 1994; 44: 2308-14.
19. Akça-Kalem Ş, Hanağası H, Cummings JL, Gürvit H. Validation study of the Turkish translation of the Neuropsychiatric Inventory (NPI). 21st International Conference of Alzheimer's Disease International, Sept. 28-Oct. 1, 2005 Istanbul, Turkey. Abstract Book P47, p. 58.
20. Tariot P, Mack J, Patterson M et al. The behavior rating scale for dementia of the consortium to establish a registry for Alzheimer's disease. Am J Psyc 1995; 152: 1349-57.
21. Kertesz A. Davidson W, Fox H. Frontal behavioral inventory: diagnostic criteria for frontal lobe dementia. Can J Neurol Sci 1997; 24: 29-36.
22. Kertesz A, Nadkarni N, Davidson W, Thomas AW. The Frontal Behavioral Inventory in the differential diagnosis of frontotemporal dementia. J Int Neuropsychol Soc 2000; 6: 460-8.
23. Akça-Kalem Ş, Hanağası H, Kertesz A, Gürvit H. Validation study of the Turkish translation of the Frontal Behavioral Inventory (FBI). 21st International Conference of Alzheimer's Disease International, Sept. 28-Oct. 1, 2005 Istanbul, Turkey. Abstract Book P48, p. 58-9.
24. Yesavage JA, Brink TL, Rose TL, Lum O, Huang V, Adey MB, Leirer VO: Development and validation of a geriatric depression screening scale: A preliminary report. J Psychiatric Res 1983; 17: 37-49.
25. Kulaksizoglu IB, Gurvit H, Polat A. Unrecognized depression in
community-dwelling elderly persons in Istanbul. Int Psychogeriatr 2005; 17: 303-12.
26. Alexopoulos GS, Abrams RC, Young RC, Shamoian CA. Cornell Scale for Depression in Dementia. Biol Psychiatry 1988; 23: 271-84.
27. AmukT, Karadağ F, Oğuzhanoğlu N, Oğuzhanoğlu A. Cornell Demansta Depresyon Ölçeğinin Türk yaşlı toplumunda geçerlilik ve güvenilirliği. Türk Psikiyatri Dergisi 2003; 14: 263-71.
28. Cohen-Mansfield J. Agitated behaviors in the elderly. II. Preliminary results in the cognitively deteriorated. J Am Geriatr Soc 1986; 34: 722-7.
29. Patel V, Hope RA. A rating scale for aggressive behaviour in the elderly-the RAGE. Psychol Med 1992; 22: 211-21.
30. Fillenbaum G. Screening the elderly: a brief instrumental activities of daily living measure. J Am Ger Soc 1985; 33: 698-705.
31. Lawton M, Brody E. Assessment of older people: self-maintaining and instrumental activities of daily living. The Gerontologist 1969; 9: 179-86.
32. Fahn S, Elton RL, UPDRS program members. Unified Parkinsons Disease Rating Scale. Fahn S , Marsden CD , Goldstein M , Calne DB, editörler. Recent developments in Parkinsons disease, vol 2. içinde Florham Park, NJ: Macmillan Healthcare Information; 1987; s. 153-63.
33. Hughes C, Berg L, Danziger W et al. A new clinical scale for the
staging of dementia. Brit J Psychiatry 1982; 140: 566-72.
34. Morris J. The clinical dementia rating (CDR): current version and scoring rules. Neurology 1993; 43: 2412-4.
35. eisberg B. Ferris S, de Leon M, Crook T. The global deterioration scale for the assessment of primary progressive dementia. Am J Psychiatry 1982; 139: 1136-9.
36. Mattis S. Mental status examination for organic mental syndrome in the elderly patient. Bellak L, Karasu TB, editörler. Geriatric Psychiatry içinde New York: Grune and Stratton, 1976; 77-101.
37. Gottfries CG, Brane G, Steen G. A new rating scale for dementia
syndromes. Arch Gerontol Geriatr 1982; 1: 311-30.
38. Brane G, Gottfries CG, Winblad B. The Gottfries-Brane-Steen scale: validity, reliability and application in anti-dementia drug trials. Dement Geriatr Cogn Disord 2001; 12: 1-14.
39. Weintraub,S. Neuropsychological assessment of mental state. Mesulam MM, editör. Principles of Behavioral and Cognitive Neurology içinde Oxford University Press, Oxford; 2000; s. 439-523.

APA	GÜRVİT İ, BARAN B (2007). Demanslar ve kognitif bozukluklarda ölçekler. , 58 - 65.
Chicago	GÜRVİT İ Hakan,BARAN Bengi Demanslar ve kognitif bozukluklarda ölçekler. (2007): 58 - 65.
MLA	GÜRVİT İ Hakan,BARAN Bengi Demanslar ve kognitif bozukluklarda ölçekler. , 2007, ss.58 - 65.
AMA	GÜRVİT İ,BARAN B Demanslar ve kognitif bozukluklarda ölçekler. . 2007; 58 - 65.
Vancouver	GÜRVİT İ,BARAN B Demanslar ve kognitif bozukluklarda ölçekler. . 2007; 58 - 65.
IEEE	GÜRVİT İ,BARAN B "Demanslar ve kognitif bozukluklarda ölçekler." , ss.58 - 65, 2007.
ISNAD	GÜRVİT, İ Hakan - BARAN, Bengi. "Demanslar ve kognitif bozukluklarda ölçekler". (2007), 58-65.

APA	GÜRVİT İ, BARAN B (2007). Demanslar ve kognitif bozukluklarda ölçekler. Nöropsikiyatri Arşivi, 44(2), 58 - 65.
Chicago	GÜRVİT İ Hakan,BARAN Bengi Demanslar ve kognitif bozukluklarda ölçekler. Nöropsikiyatri Arşivi 44, no.2 (2007): 58 - 65.
MLA	GÜRVİT İ Hakan,BARAN Bengi Demanslar ve kognitif bozukluklarda ölçekler. Nöropsikiyatri Arşivi, vol.44, no.2, 2007, ss.58 - 65.
AMA	GÜRVİT İ,BARAN B Demanslar ve kognitif bozukluklarda ölçekler. Nöropsikiyatri Arşivi. 2007; 44(2): 58 - 65.
Vancouver	GÜRVİT İ,BARAN B Demanslar ve kognitif bozukluklarda ölçekler. Nöropsikiyatri Arşivi. 2007; 44(2): 58 - 65.
IEEE	GÜRVİT İ,BARAN B "Demanslar ve kognitif bozukluklarda ölçekler." Nöropsikiyatri Arşivi, 44, ss.58 - 65, 2007.
ISNAD	GÜRVİT, İ Hakan - BARAN, Bengi. "Demanslar ve kognitif bozukluklarda ölçekler". Nöropsikiyatri Arşivi 44/2 (2007), 58-65.