Yaratıcı Drama Destekli Grup Psikoterapisinin Özel Gereksinimli Çocuğu Olan Annelerin Problem Çözme ve Öznel İyi Oluş Düzeylerine Etkisi

Yıl: 2022 Cilt: 17 Sayı: 1 Sayfa Aralığı: 1 - 16 Metin Dili: Türkçe DOI: 10.21612/yader.2022.001 İndeks Tarihi: 11-08-2022

Yaratıcı Drama Destekli Grup Psikoterapisinin Özel Gereksinimli Çocuğu Olan Annelerin Problem Çözme ve Öznel İyi Oluş Düzeylerine Etkisi

Öz:
Bu çalışmanın amacı, yaratıcı drama destekli grup psikoterapisinin özel gereksinimli çocuğu olan annelerin problem çözme ve öznel iyi oluş düzeylerine etkisinin incelenmesidir. Araştırmanın çalışma grubunu, İstanbul‘da bir rehberlik ve araştırma merkezinde takip edilen çocukların annelerinden oluşan toplam 20 kişi oluşturmaktadır. Araştırma, öntest sontest kontrol grubu olmayan yarı deneysel desen içinde yürütülmüştür. Yaratıcı drama destekli grup psikoterapisi her biri 90 dakika süren 10 oturumda ve iki grup halinde gerçekleştirilmiştir. Çalışmada Sosyodemografik Bilgi Formu kullanılmış olup yaratıcı drama destekli grup terapisinin başlangıcında ve bitiminde Problem Çözme Ölçeği ve Öznel İyi Oluş Ölçeği uygulanmıştır. Araştırma verilerinin çözümlenmesinde nicel verilerin karşılaştırılması ve non- parametrik iki grup arasındaki farkı analiz etmek için iki bağımlı değişken testi olan Wilcoxon İşaretlenmiş Mertebeler Testi kullanılmıştır. Parametrik olmayan iki grup arasında nicel veri karşılaştırılmasında Mann Withney U Testi, ikiden fazla grup karşılaştırmaları için Kruskal-Wallis Testi kullanılmıştır. Yaratıcı drama destekli grup psikoterapisinde öznel iyi oluş ölçeği öntest-sontest puanları arasındaki fark istatistiksel olarak anlamlı bulunmamıştır (z=-0,747; p>.05). Katılımcıların problem çözme envanteri öntest-sontest puanları arasındaki fark istatistiksel olarak anlamlı bulunmuştur (z=-.2,580; p<.05). Bu sonuca göre katılımcıların problem çözme becerilerinin arttığı görülmektedir. Yaratıcı drama, özel gereksinimli çocuğu olan annelerin ihtiyaçlarına yönelik olarak onlara önemli kazanımlar getirebilecek bir yöntem olarak bu çalışmada ele alınmıştır. Bu bağlamda yaratıcı drama, özel gereksinimli çocuklar ve aileleriyle yapılan çalışmalara katkı sağlayabilecek, bir grupla çalışma yöntemi olarak değerlendirilmektedir. Çalışma, özel gereksinimli bireylerin ailelerine psikososyal destek alternatifi sunma açısından önem taşımaktadır.
Anahtar Kelime:

The Effect of Creative Drama Supported Group Psychotherapy on Problem-Solving and Special Well-Being Levels of Moms With Special Needed Children

Öz:
The main purpose of this study is to examine the effect of creative drama supported group psychotherapy on problem solving and subjective well-being levels of mothers who have children with special needs. The sample group of the study consists of a total of 20 mothers of children monitored in a guidance and research center in Istanbul. The research was conducted with a pre-test, post-test quasi-experimental design without a control group. Creative drama supported group psychotherapy was carried out in two groups in 10 sessions, each lasting 90 minutes. Sociodemographic Information Form was used, and Problem-Solving Scale and Subjective Well-Being Scale were applied at the beginning and at the end of creative drama supported group therapy. The Wilcoxon Signed Ranks Test, which is a two dependent variable tests, was used to compare quantitative data and analyze the difference between the two non-parametric groups in analyzing the research data. Mann Whitney U test was used for comparing quantitative data between two non-parametric groups, and Kruskal-Wallis test was used for comparisons of more than two groups. The difference between subjective well-being scale scores pre-test and post-test scores in creative drama supported group psychotherapy was not found statistically significant (z = -0.747; p> .05). The difference between participants’ problem-solving inventory pretest-posttest scores was found to be statistically significant (z = -. 2,580; p <.05). According to this result, it can be said that the problem-solving skills of the participants have increased. Creative drama is discussed in this study as a method that can bring important gains for the needs of mothers with children with special needs. In this context, creative drama is considered as a method of working with a group that can contribute to the work done with children with special needs and their families.
Anahtar Kelime:

Belge Türü: Makale Makale Türü: Araştırma Makalesi Erişim Türü: Erişime Açık
  • Adıgüzel, H. Ö. (2006). Yaratıcı drama kavramı, bileşenleri ve aşamaları. Yaratıcı Drama Dergisi. Cilt 1 (1), 17-30.
  • Adıgüzel, Ö. ( 2013 ). Eğitimde yaratıcı drama (6. Baskı)Ankara: Pegem Akademi.
  • Akdemir, H., Karakuş, M. (2016). Yaratıcı drama yönteminin akademik başarı üzerine etkisi: bir meta-analiz çalışması. International Journal Of Active Learning, 1(2), 55-67.
  • Amnie, A. G. (2018). Emerging themes in coping with lifetime stress and implication for stress management education. SAGE Open Medicine, 6, 2050312118782545.
  • Andolfi, V. R., Di Nuzzo, C., Antonietti, A. (2017). Opening the mind through the body: The effects of posture on creative processes. Thinking Skills and Creativity, 24, 20-28.
  • Arbay, B., Akfırat, F. Ö. (2012). Yaratıcı drama yöntemi ile işitme engelli çocuklarda sosyal beceri geliştir- me. Yaratıcı Drama Dergisi, 7(14), 48-62.
  • Avşaroğlu, S., Güleş, E. (2019). Özel gereksinimli çocuğa sahip anne babaların yaşam doyumlarının öz-anla- yış ve merhamet düzeyleri açısından incelenmesi. Kastamonu Eğitim Dergisi, 27(1), 365-376.
  • Boehm, T. L., Carter, E. W. (2016). A systematic review of informal relationships among parents of individuals with intellectual disability or autism. Research and Practice for Persons with Severe Disabilities, 41(3), 173-190.
  • Breuer, E., Lee, L., De Silva, M., Lund, C. (2016). Using theory of change to design and evaluate public health interventions: a Systematic review. Implementation Science, 11(1), 63.
  • Bronfenbrenner, U. (1979) The Ecology of human development. London, Harvard University Press.
  • Bronfenbrenner, U. (1986) Ecology of the family as a context for human development: Research perspectives. Dev Psychol, 22(6):72
  • Büyüköztürk, Ş. (2007). Deneysel desenler öntest-sontest kontrol grubu desen ve veri analizi, Ankara: Pegem A Yayıncılık.
  • Cavkaytar, A. (2018). Özel eğitimde temel kavramlar. Pegem Atıf İndeksi, 01-18.
  • Çankaya, S., Kuzu, A. (2018). Özel eğitime gereksinim duyan çocukları olan ailelere yönelik bir içerik geliş- tirme uygulaması. Pegem Atıf İndeksi, 231-258.
  • De Wit, E. E., Chakranarayan, C., Bunders-Aelen, J. F., Regeer, B. J. (2018). Learning about parenting toget- her: a programme to support parents with inter-generational concerns in Pune, India. Contemporary Family Therapy, 40(1), 68-83.
  • Demir Acar, M., Bayat, M. (2019). The Effect of diet-exercise trainings provided to overweight and obese teenagers through creative drama on their knowledge, attitude, and behaviors. Childhood Obesity, 15(2), 93-104.
  • Demir, K. (2019). Yaratıcı drama etkinlikleriyle uygulanan oryantasyon çalışmalarının değerlendirilmesi. Ya- ratıcı Drama Dergisi, 14(1), 161-179.
  • Doğan, T. (2012). Beş faktör kişilik özellikleri ve öznel iyi oluş. Doğuş Üniversitesi Dergisi, 14(1), 56-64.
  • Eren, N., Ergin, D. A., & Tatlı, C. (2020). Yetişkinlerde öznel iyi oluş düzeyini artırmaya yönelik hazırlanan yaratıcı drama temelli eğitim programının etkililiğinin sınanması. Yaratıcı Drama Dergisi, 15(1), 19-33.
  • Eripek, S. (2002). Özel eğitim. Anadolu Üniversitesi.
  • Fellin, L. C., Callaghan, J. E., Alexander, J. H., Harrison-Breed, C., Mavrou, S., Papathanasiou, M. (2019). Empowering young people who experienced domestic violence and abuse: the development of a group therapy intervention. Clinical child psychology and psychiatry, 24(1), 170-189.
  • Feniger-Schaal, R., Orkibi, H. (2020). Integrative systematic review of drama therapy intervention research. Psychology of Aesthetics, Creativity, and the Arts, 14(1), 68.
  • Karadağ, E. Çalışkan, N. (2005). Kuramdan uygulamaya ilköğretimde drama ‘oyun ve işleniş örnekleri’. Ankara: Anı Yayıncılık.
  • Karakelle, S. (2009). Enhancing fluent and flexible thinking through the creative drama process. Thinking Skills and Creativity, 4(2), 124-129.
  • Karasar, N. (1999). Bilimsel araştırma yöntemi (9. Baskı). Ankara: Nobel Yayın Dağıtım.
  • Kaya, D., Eratay, E. (2009). Yetişkin zihin engelli bireylerin sosyal becerilerinin gelişiminde yaratıcı drama yönteminin etkililiğinin incelenmesi. Yaratıcı Drama Dergisi, 4(8), 53-74.
  • Kingsnorth, S., Rudzik, A. E., King, G., McPherson, A. C. (2019). Residential immersive life skills programs for youth with disabilities: a case study of youth developmental trajectories of personal growth and caregi- ver perspectives. BMC pediatrics, 19(1), 1-12.
  • Köksal Akyol, A. (2003). Drama ve dramanın önemi. Türk Eğitim Bilimleri Dergisi. Cilt: 1 (2), s: 179-190.
  • Kumaş, Ö. A., Sümer, H. M. (2019). Özel gereksinimli küçük çocuğu olan annelerin öz yetkinlikleri, yılmazlık düzeyleri ve stres düzeyleri arasındaki ilişkilerin belirlenmesi. Kastamonu Eğitim Dergisi, 27(1), 163-173.
  • Liu, Q. (2020). The Guidance on the application of creative drama in special education. In 6th International Conference on Education, Language, Art and Inter-cultural Communication, (pp. 250-254).
  • Machado Junior, S. B., Celestino, M. I. O., Serra, J. P. C., Caron, J., Pondé, M. P. (2016). Risk and protective factors for symptoms of anxiety and depression in parents of children with autism spectrum disorder. De- velopmental neurorehabilitation, 19(3), 146-153.
  • Malkoç, A. (2011). Öznel iyi oluş müdahale programının üniversite öğrencilerinin öznel iyi oluş düzeylerine etkisi. TC, Marmara Üniversitesi, Eğitim Bilimleri Enstitüsü, Eğitim Bilimleri Ana Bilim Dalı, Psikolojik Danışma ve Rehberlik Bilim Dalı, Doktora Tezi, İstanbul.
  • Nazlıer, E. N., Akoğlu, G. (2018). Sosyal hizmet eğitiminde yaratıcı dramanın önemi. Yaratıcı Drama Dergisi, 13(2), 251-259.
  • Nik Adib, N. A., Ibrahim, M. I., Ab Rahman, A., Bakar, R. S., Yahaya, N. A., Hussin, S., & Wan Mansor, W. N. A. (2019). Perceived stress among caregivers of children with autism spectrum disorder: a state-wide study. International journal of environmental research and public health, 16(8), 1468.
  • Pulos, K. (2020). Narrative and art therapy for students with learning differences: An Integrative Literature Review and Picture Book.
  • Sağkal, A. S., Türnüklü, A. (2017). Barış eğitimi programının lise öğrencilerinin öznel iyi oluş ve umut düzey- leri üzerindeki etkileri. Türk Psikolojik Danışma ve Rehberlik Dergisi, 7(47), 69-85.
  • Sanders, M. R., Turner, K. M. (2018). The Importance of parenting in influencing the lives of children. Hand- book of Parenting and Child Development Across the Lifespan, 3-26.
  • Scherer, E., Hagaman, A., Chung, E., Rahman, A., O’Donnell, K., Maselko, J. (2019). The Relationship between responsive caregiving and child outcomes: evidence from direct observations of mother-child dyads in Pakistan. BMC Public Health, 19(1), 252.
  • Sela, T., Livni, T., Feniger-Schaal, R. (2019). The Point of no return: A drama therapy group intervention for parents of children with ADHD. Drama Therapy Review, 5(2), 235-249.
  • Seligman, M. E., Steen, T. A., Park, N., and Peterson, C. (2005). Positive psychology progress. American ps- ychologist, 60(5), 410-421.
  • Sucuoğlu, B. (2010). Zihin engelliler ve eğitimleri. Ankara Üniversitesi Eğitim Bilimleri Fakültesi Özel Eğitim Dergisi, 8(02), 88-90.
  • Şenol, F. B., Metin, E. N. (2021). Kaynaştırma uygulaması yapılan okul öncesi sınıflarında drama eğitim prog- ramının çocukların etkileşimleri ve sosyal becerileri üzerindeki etkililiğinin incelenmesi. Eğitim ve Bilim.
  • Şükrü, F., Öztürk, M., Kiliç, Ö., İster Güneytepe, S., Üçok, A. (2018). Altı aylık kişilerarası grup psikoterapisi- nin bir toplum ruh sağlığı merkezindeki şizofreni hastalarının işlevselliği üzerine etkisi. Anatolian Journal of Psychiatry/Anadolu Psikiyatri Dergisi, 19(6).
  • Taylan, S. (1990). Heppner’in problem çözme envanterinin uyarlama, güvenirlik ve geçerlik çalışmaları (Yük- sek Lisans Tezi). YÖK Tez Merkezi veri tabanından erişildi (Tez no: 11910).
  • Tuzgöl Dost, M. (2004). Üniversite öğrencilerinin öznel iyi oluş düzeyleri. Yayımlanmamış Yüksek Lisans Tezi, Hacettepe Üniversitesi, Ankara.
  • Uzunöz, F. S., Demirhan, G. (2017). The Effect of creative drama on critical thinking in preservice physical education teachers. Thinking Skills and Creativity, 24, 164-174
  • Wang, Q., Ding, F., Chen, D., Zhang, X., Shen, K., Fan, Y., Li, L. (2020). Intervention effect of psychodrama on depression and anxiety: a meta-analysis based on chinese samples. The Arts in Psychotherapy, 101661.
  • Yücesan, E., Şendurur, Y. (2018). Effects of music therapy, poetry therapy, and creative drama applications on self-esteem levels of college students. Journal of Poetry Therapy, 31(1), 26-39.
APA gümüş z, Güler K, Sevimli D (2022). Yaratıcı Drama Destekli Grup Psikoterapisinin Özel Gereksinimli Çocuğu Olan Annelerin Problem Çözme ve Öznel İyi Oluş Düzeylerine Etkisi. , 1 - 16. 10.21612/yader.2022.001
Chicago gümüş zeynep,Güler Kahraman,Sevimli Deniz Yaratıcı Drama Destekli Grup Psikoterapisinin Özel Gereksinimli Çocuğu Olan Annelerin Problem Çözme ve Öznel İyi Oluş Düzeylerine Etkisi. (2022): 1 - 16. 10.21612/yader.2022.001
MLA gümüş zeynep,Güler Kahraman,Sevimli Deniz Yaratıcı Drama Destekli Grup Psikoterapisinin Özel Gereksinimli Çocuğu Olan Annelerin Problem Çözme ve Öznel İyi Oluş Düzeylerine Etkisi. , 2022, ss.1 - 16. 10.21612/yader.2022.001
AMA gümüş z,Güler K,Sevimli D Yaratıcı Drama Destekli Grup Psikoterapisinin Özel Gereksinimli Çocuğu Olan Annelerin Problem Çözme ve Öznel İyi Oluş Düzeylerine Etkisi. . 2022; 1 - 16. 10.21612/yader.2022.001
Vancouver gümüş z,Güler K,Sevimli D Yaratıcı Drama Destekli Grup Psikoterapisinin Özel Gereksinimli Çocuğu Olan Annelerin Problem Çözme ve Öznel İyi Oluş Düzeylerine Etkisi. . 2022; 1 - 16. 10.21612/yader.2022.001
IEEE gümüş z,Güler K,Sevimli D "Yaratıcı Drama Destekli Grup Psikoterapisinin Özel Gereksinimli Çocuğu Olan Annelerin Problem Çözme ve Öznel İyi Oluş Düzeylerine Etkisi." , ss.1 - 16, 2022. 10.21612/yader.2022.001
ISNAD gümüş, zeynep vd. "Yaratıcı Drama Destekli Grup Psikoterapisinin Özel Gereksinimli Çocuğu Olan Annelerin Problem Çözme ve Öznel İyi Oluş Düzeylerine Etkisi". (2022), 1-16. https://doi.org/10.21612/yader.2022.001
APA gümüş z, Güler K, Sevimli D (2022). Yaratıcı Drama Destekli Grup Psikoterapisinin Özel Gereksinimli Çocuğu Olan Annelerin Problem Çözme ve Öznel İyi Oluş Düzeylerine Etkisi. Yaratıcı Drama Dergisi, 17(1), 1 - 16. 10.21612/yader.2022.001
Chicago gümüş zeynep,Güler Kahraman,Sevimli Deniz Yaratıcı Drama Destekli Grup Psikoterapisinin Özel Gereksinimli Çocuğu Olan Annelerin Problem Çözme ve Öznel İyi Oluş Düzeylerine Etkisi. Yaratıcı Drama Dergisi 17, no.1 (2022): 1 - 16. 10.21612/yader.2022.001
MLA gümüş zeynep,Güler Kahraman,Sevimli Deniz Yaratıcı Drama Destekli Grup Psikoterapisinin Özel Gereksinimli Çocuğu Olan Annelerin Problem Çözme ve Öznel İyi Oluş Düzeylerine Etkisi. Yaratıcı Drama Dergisi, vol.17, no.1, 2022, ss.1 - 16. 10.21612/yader.2022.001
AMA gümüş z,Güler K,Sevimli D Yaratıcı Drama Destekli Grup Psikoterapisinin Özel Gereksinimli Çocuğu Olan Annelerin Problem Çözme ve Öznel İyi Oluş Düzeylerine Etkisi. Yaratıcı Drama Dergisi. 2022; 17(1): 1 - 16. 10.21612/yader.2022.001
Vancouver gümüş z,Güler K,Sevimli D Yaratıcı Drama Destekli Grup Psikoterapisinin Özel Gereksinimli Çocuğu Olan Annelerin Problem Çözme ve Öznel İyi Oluş Düzeylerine Etkisi. Yaratıcı Drama Dergisi. 2022; 17(1): 1 - 16. 10.21612/yader.2022.001
IEEE gümüş z,Güler K,Sevimli D "Yaratıcı Drama Destekli Grup Psikoterapisinin Özel Gereksinimli Çocuğu Olan Annelerin Problem Çözme ve Öznel İyi Oluş Düzeylerine Etkisi." Yaratıcı Drama Dergisi, 17, ss.1 - 16, 2022. 10.21612/yader.2022.001
ISNAD gümüş, zeynep vd. "Yaratıcı Drama Destekli Grup Psikoterapisinin Özel Gereksinimli Çocuğu Olan Annelerin Problem Çözme ve Öznel İyi Oluş Düzeylerine Etkisi". Yaratıcı Drama Dergisi 17/1 (2022), 1-16. https://doi.org/10.21612/yader.2022.001