Bütünleşik CRITIC-EDAS Yaklaşımıyla Covid-19 Pandemisinin Bilişim Sektörü Üzerindeki Finansal Performans Etkisi

ÖZKAN, Tuba; Öndeş, Turan

Bütünleşik CRITIC-EDAS Yaklaşımıyla Covid-19 Pandemisinin Bilişim Sektörü Üzerindeki Finansal Performans Etkisi

Turan ÖNDEŞ, (Atatürk Üniversitesi, İktisadi ve İdari Bilimler Fakültesi, Erzurum, Türkiye)

Tuba ÖZKAN (Atatürk Üniversitesi, Erzurum, Türkiye)

Gümüşhane Üniversitesi Sosyal Bilimler Dergisi

5 3

Yıl: 2021 Cilt: 12 Sayı: 2 Sayfa Aralığı: 506 - 522 Metin Dili: Türkçe İndeks Tarihi: 22-08-2022

Bütünleşik CRITIC-EDAS Yaklaşımıyla Covid-19 Pandemisinin Bilişim Sektörü Üzerindeki Finansal Performans Etkisi

Öz:

Bu çalışmada, Covid-19 pandemisinin BIST bilişim sektörü şirketlerinin finansal performansları üzerindeki etkilerini ortaya koymak amaçlanmıştır. 2020 yılının 1., 2. ve 3. çeyrek dönemlerine ait finansal tablo verileri kullanılarak yapılan analizlerde, Covid-19 pandemisinin bütünleşik CRITIC-EDAS çok kriterli karar verme yöntemleri kullanılarak bilişim sektörü üzerindeki olası etkileri araştırılmıştır. Çalışmada kullanılan 8 adet değerlendirme kriterinin ağırlıkları CRITIC yöntemi ile belirlenmiş, EDAS yöntemiyle de 18 adet işletmenin finansal performans değerleri ve sıralamaları tespit edilmiştir. Yapılan analiz ile 2020 yılı üççeyrek dönem verilerine dayalı olarak BIST’da yer alan bilişim şirketlerinin bu çeyrek dönemlerindeki durumlarına göre sektörel finansal performans sıralamaları yapılmıştır. Bu performans sıralamalarına göre 1. çeyrekte en iyi ilk 3 işletme; ARDYZ, PAPIL ve LINK, 2. çeyrekte PAPIL, INDES, DESPC ve 3. çeyrekte ise INDES, PAPIL ve LINK olarak belirlenmiştir.

Anahtar Kelime:

Financial Performance Impact of the Covid-19 Pandemic on the IT Sector with the Integrated CRITIC-EDAS Approach

Öz:

In this study, it is aimed to reveal the effects of the Covid-19 pandemic on the financial performance of BIST IT companies. In the analyzes made using the financial statement data of the 1st, 2nd and 3rd quarters of 2020, the possible effects of the Covid-19 pandemic on the IT sector were investigated by using integrated CRITIC-EDAS multi-criteria decision making methods. The weights of 8 evaluation criteria used in the study were determined by the CRITIC method and the financial performance values and rankings of 18 enterprises were determined by the EDAS method. Based on the analyzes made and the data for the three quarters of 2020, sectoral financial performance rankings were made according to the status of the IT companies in the BIST in these quarters. According to these performance rankings, the top 3 businesses in the 1st quarter; ARDYZ, PAPIL and LINK were determined as PAPIL, INDES, DESPC in the 2nd quarter and INDES, PAPIL and LINK in the 3rd quarter.

Anahtar Kelime:

Belge Türü: Makale Makale Türü: Araştırma Makalesi Erişim Türü: Erişime Açık

Akbulut, O. Y. (2019). CRITIC ve EDAS yöntemleri ile İş Bankası'nın 2009-2018 yılları arasındaki performansının analizi. Ekonomi Politika ve Finans Araştırmaları Dergisi, 4(2), 249-263.
Akça, M. (2020). Covid-19’un havacılık sektörüne etkisi. Avrasya Sosyal ve Ekonomi Araştırmaları Dergisi, 7(4), 45-64.
Akçakanat, Ö., Aksoy, E. ve Teker, T. (2018). CRITIC ve MDL temelli EDAS yöntemi ile TR-61 bölgesi bankalarının performans değerlendirmesi. Süleyman Demirel Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, 32, 1-24.
Akgül, Ö. (2020). SARS-CoV-2/Covid-19 pandemisi. Tıp Fakültesi Klinikleri Dergisi, 3(1), 1-4.
Alber, N. (2020). The effect of coronavirus spread on stock markets: The case of the worst 6 countries. (April 16, 2020). Available at SSRN: https://ssrn.com/abstract=3578080.
Ashraf, B. N. (2020). Stock Markets’ reaction to Covid-19: Cases or fatalities?. Research in International Business and Finance, 54.
Baldwin, R. & Di Mauro, B. W. (2020). Economics in the time of Covid-19. London: CEPR (Centre for Economic Policy Research) Press.
Barua, S. (2020). Understanding Coronanomics: The economic implications of the Coronavirus (Covid-19) pandemic. (April 1, 2020). Available at SSRN: https://ssrn.com/abstract=3566477.
Cucinotta D. & Vanelli, M. (2020). WHO declares Covid-19 a pandemic. Acta Biomed, 91(1), 157-160.
Demir, E., Bilgin, M. H., Karabulut, G. & Doker, A. C. (2020). The relationship between Cryptocurrencies and Covid-19 Pandemic. Eurasian Economic Review, 10, 349-360.
Diakoulaki, D., Mavrotas, G. & Papayannakis, L. (1995). Determining objective weights in multiple criteria problems: The CRITIC method. Computers & Operations Research, 22(7), 763-770.
Dutta, A., Das, D., Jana, R. K. & Vo, X. V. (2020). Covid-19 and oil market crash: Revisiting the safe haven property of gold and bitcoin. Resources Policy, 69.
Ghorabaee, M. K., Zavadskas, E. K., Olfat, L. & Turskis, Z. (2015). Mult-Criteria inventory classification using a new method of Evaluation Based on Distance from Average Solution (EDAS). Informatica, 26(3), 435-451.
Göker, İ. E. K., Eren, B. S. & Karaca, S.S. (2020). The Impact of the Covid-19 (Coronavirus) on The Borsa Istanbul sector index returns: An event study. Gaziantep University Journal of Social Sciences, Special Issue, 14-41.
He, Q., Liu, J., Wang, S. & Yu, J. (2020). The Impact of Covid-19 on Stock Markets. Economic and Political Studies, 8(3), 275-288.
Kılıç, Y. (2020). Borsa İstanbul’da Covid-19 (Koronavirüs) etkisi. Journal of Emerging Economies and Policy, 5(1), 66-77.
Kısa G., A. C. ve Ayçin, E. (2019). OECD ülkerinin lojistik performanslarının SWARA tabanlı EDAS yöntemi ile değerlendirilmesi. Çankırı Karatekin Üniversitesi İİBF Dergisi, 9 (1), 301-325.
Kiracı, K. ve Bakır, M. (2019). CRITIC temelli EDAS yöntemi ile havayolu işletmelerinde performans ölçümü uygulaması. Pamukkale Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, (35), 157-174.
Kotishwar, A. (2020), Impact of Covıd-19 pandemic on stock market with reference to select countries-A study. Academy of Accounting and Financial Studies Journal, 24(4), 1-9.
Liu, H., Manzoor, A., Wang, C., Zhang, L. & Manzoor, Z. (2020). The Covid-19 outbreak and affected countries stock markets response. International Journal of Environmental Research and Public Health, 17(8), 2800.
Özdemir, L. (2020). Covid-19 pandemisinin BIST sektör endeksleri üzerine asimetrik etkisi. Finans Ekonomi ve Sosyal Araştırmalar Dergisi, 5(3), 546-556.
Öztürk, Ö., Şişman, M.Y., Uslu, H., & Çıtak, F. (2020). Effect of Covid-19 outbreak on Turkish stock market: A sectorallevel analysis. Hitit University Journal of Social Sciences Institute, 13(1), 56-68.
Ramelli, S. & Wagner, A. (2020). What the stock market tells us about the consequences of Covid-19. In Baldwin, R. & Weder di Mauro, B. (Eds.), Mitigating the Covid economic crisis: Act fast and do whatever it takes, (pp. 63-71). London: CERP Press.
Sansa, N. A. (2020). The ımpact of the Covid-19 on the financial markets: Evidence from China and USA. Electronic Research Journal of Social Sciences and Humanities, 2(2), 29-39.
Şenol, Z. (2020). Covid-19 krizi ve finansal piyasalar. Toğuş, N. (Ed.), Para ve Finans içinde (pp. 75-124). Ankara: İKSAD Yayınevi.
Şit, A. ve Telek, C. (2020). Covid-19 pandemisinin altın ons fiyatı ve dolar endeksi üzerine etkileri. Gaziantep University Journal of Social Sciences, Special Issue, 1-13.
Trinkūnienė, E., Podvezko, V., Zavadskas, E. K., Jokšienė, I., Vinogradova, I. & Trinkūnas, V. (2017). Evaluation of quality assurance in contractor contracts by multi-attribute decision-making methods. Economic Research-Ekonomska İstraživanja, 30(1), 1152-1180.
Yan, C. (2020). Covid-19 outbreak and stock prices: Evidence from China. (April 13, 2020). Available at SSRN: https://ssrn.com/abstract=3574374.
Zeren, F. ve Hızarcı, A. E. (2020). The Impact of Covid-19 Coronavirus on stock markets: Evidence from selected countries. Muhasebe ve Finans İncelemeleri Dergisi, 3(1), 78-84.

APA	Öndeş T, ÖZKAN T (2021). Bütünleşik CRITIC-EDAS Yaklaşımıyla Covid-19 Pandemisinin Bilişim Sektörü Üzerindeki Finansal Performans Etkisi. , 506 - 522.
Chicago	Öndeş Turan,ÖZKAN Tuba Bütünleşik CRITIC-EDAS Yaklaşımıyla Covid-19 Pandemisinin Bilişim Sektörü Üzerindeki Finansal Performans Etkisi. (2021): 506 - 522.
MLA	Öndeş Turan,ÖZKAN Tuba Bütünleşik CRITIC-EDAS Yaklaşımıyla Covid-19 Pandemisinin Bilişim Sektörü Üzerindeki Finansal Performans Etkisi. , 2021, ss.506 - 522.
AMA	Öndeş T,ÖZKAN T Bütünleşik CRITIC-EDAS Yaklaşımıyla Covid-19 Pandemisinin Bilişim Sektörü Üzerindeki Finansal Performans Etkisi. . 2021; 506 - 522.
Vancouver	Öndeş T,ÖZKAN T Bütünleşik CRITIC-EDAS Yaklaşımıyla Covid-19 Pandemisinin Bilişim Sektörü Üzerindeki Finansal Performans Etkisi. . 2021; 506 - 522.
IEEE	Öndeş T,ÖZKAN T "Bütünleşik CRITIC-EDAS Yaklaşımıyla Covid-19 Pandemisinin Bilişim Sektörü Üzerindeki Finansal Performans Etkisi." , ss.506 - 522, 2021.
ISNAD	Öndeş, Turan - ÖZKAN, Tuba. "Bütünleşik CRITIC-EDAS Yaklaşımıyla Covid-19 Pandemisinin Bilişim Sektörü Üzerindeki Finansal Performans Etkisi". (2021), 506-522.

APA	Öndeş T, ÖZKAN T (2021). Bütünleşik CRITIC-EDAS Yaklaşımıyla Covid-19 Pandemisinin Bilişim Sektörü Üzerindeki Finansal Performans Etkisi. Gümüşhane Üniversitesi Sosyal Bilimler Dergisi, 12(2), 506 - 522.
Chicago	Öndeş Turan,ÖZKAN Tuba Bütünleşik CRITIC-EDAS Yaklaşımıyla Covid-19 Pandemisinin Bilişim Sektörü Üzerindeki Finansal Performans Etkisi. Gümüşhane Üniversitesi Sosyal Bilimler Dergisi 12, no.2 (2021): 506 - 522.
MLA	Öndeş Turan,ÖZKAN Tuba Bütünleşik CRITIC-EDAS Yaklaşımıyla Covid-19 Pandemisinin Bilişim Sektörü Üzerindeki Finansal Performans Etkisi. Gümüşhane Üniversitesi Sosyal Bilimler Dergisi, vol.12, no.2, 2021, ss.506 - 522.
AMA	Öndeş T,ÖZKAN T Bütünleşik CRITIC-EDAS Yaklaşımıyla Covid-19 Pandemisinin Bilişim Sektörü Üzerindeki Finansal Performans Etkisi. Gümüşhane Üniversitesi Sosyal Bilimler Dergisi. 2021; 12(2): 506 - 522.
Vancouver	Öndeş T,ÖZKAN T Bütünleşik CRITIC-EDAS Yaklaşımıyla Covid-19 Pandemisinin Bilişim Sektörü Üzerindeki Finansal Performans Etkisi. Gümüşhane Üniversitesi Sosyal Bilimler Dergisi. 2021; 12(2): 506 - 522.
IEEE	Öndeş T,ÖZKAN T "Bütünleşik CRITIC-EDAS Yaklaşımıyla Covid-19 Pandemisinin Bilişim Sektörü Üzerindeki Finansal Performans Etkisi." Gümüşhane Üniversitesi Sosyal Bilimler Dergisi, 12, ss.506 - 522, 2021.
ISNAD	Öndeş, Turan - ÖZKAN, Tuba. "Bütünleşik CRITIC-EDAS Yaklaşımıyla Covid-19 Pandemisinin Bilişim Sektörü Üzerindeki Finansal Performans Etkisi". Gümüşhane Üniversitesi Sosyal Bilimler Dergisi 12/2 (2021), 506-522.