Fen Bilimleri Öğretmenlerinin Yenilenebilir Enerji Kaynakları Hakkındaki Farkındalık Düzeylerinin Belirlenmesi
Yıl: 2023 Cilt: 52 Sayı: 237 Sayfa Aralığı: 255 - 278 Metin Dili: Türkçe DOI: 10.37669/milliegitim.1064629 İndeks Tarihi: 22-02-2023
Fen Bilimleri Öğretmenlerinin Yenilenebilir Enerji Kaynakları Hakkındaki Farkındalık Düzeylerinin Belirlenmesi
Öz: Bu çalışmanın amacı, fen bilimleri öğretmenlerinin yenilenebilir enerji kaynakları konusundaki farkındalık düzeylerinin belirlenmesidir. Çalışma nicel araştırma genel tarama modelinin alt türü olan betimsel tarama modeli tercih edilmiştir. Çalışmanın örneklemi amaçlı örnekleme yöntemiyle Erzurum merkez ilçelerde çalışan 177 fen bilimleri öğretmeni oluşmaktadır. Veri toplama aracı olarak araştırmacı tarafından kişişel bilgi formu ve Morgil vd.,(2006) tarafından geliştirilen yenilenebilir enerji farkındalık ölçeği kullanılmıştır. Verilerin analizinde nonparametrik testlerden Kruskal-Wallis ve Mann-Whitney U testleri kullanılmıştır. Çalışma sonucunda Fen bilimleri öğretmenlerinin yenilenebilir enerji kaynakları hakkındaki farkındalık düzeylerinin cinsiyet, yaş ve eğitim durumu değişkeni bakımından anlamlı farklılık olmadığı, kıdem yılı değişkenine göre ise 6-10 yıl kıdeme sahip öğretmenlerin yenilenebilir enerji farkındalık düzeylerinin daha yüksek olduğu görülmüştür. Ayrıca Fen bilimleri öğretmenlerinin yenilenebilir enerji farkındalık düzeylerinin iyi seviyede olduğu, çevre konusunda duyarlı oldukları ve fosil yakıtların çevreye verdiği zararların bilincinde oldukları sonucuna varılmıştır.
Anahtar Kelime: Determining the Awareness Level of Science Teachers About Renewable Energy Resources
Öz: The purpose of this research is to determine the level of awareness of science teachers about renewable energy sources. In the study, descriptive scanning model, which is a sub-type of the general scanning model. The sample of the study was determined by purposeful sampling met- hod. The study was carried 177 science teachers ,who are working in Erzurum central distri- cts. The data of the study were personal information form and the renewable energy awareness scale was developed by Morgil et al.,(2006) The data obtained from the study were analyzed by Kruskal-Wallis and Mann-Whitney U tests, which were nonparametric tests. As a result of study, it was observed that there was no significant difference between the awareness levels of science teachers about renewable energy sources in terms of gender, age and educational status. According to the variable of seniority, it was observed that the renewable energy awa- reness levels of teachers with 6-10 years of seniority were higher. In addition, it was concluded that the science teachers’ awareness of renewable energy is at a good level, they are sensitive to the environment and they are aware of the damage caused by fossil fuels to the environment.
Anahtar Kelime: Belge Türü: Makale Makale Türü: Araştırma Makalesi Erişim Türü: Erişime Açık
- Aydoğdu, B.,ve Yılmaz, S. (2020). Fen bilimleri öğretmen adaylarının yenilenebilir enerji kaynaklarına yönelik tutumlarının bazı değişkenlere göre incelenmesi. International Journal of Active Learning, 5(2), 127-141.
- Aydoğdu, C. (1999). Kimya laboratuvar uygulamalarında karşılaşılan güçlüklerin saptanması. Hacettepe Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 15(30-35).
- Ayvaz, Z. (1998). Çevre eğitiminde temel kavramlar el kitabı, İzmir: Çevre Koruma ve Araştırma Vakfı.
- Bakırcı, H., ve Artun, H. (2011). Farklı ülkelerin çevre eğitimi politikalarını karşı- laştırmaya yönelik bir durum çalışması. Elektronik Sosyal Bilimler Dergisi, 10(37), 202-223.
- Başaran Uğur, A.R., Bektaş, O., ve Güneri, E.(2020).Fen bilgisi öğretmen adayla- rının yenilenebilir enerji kaynakları hakkındaki düşünceleri. MANAS Sosyal Araştırmalar Dergisi,10(2), 828-850.
- Bilen, K., Özel, M., ve Sürücü, A. (2013). Fen bilgisi öğretmen adaylarının yeni- lenebilir enerjiye yönelik tutumları. Dumlupınar Üniversitesi Sosyal Bilimler Dergisi, (36), 101-111
- Bozdoğan, A. E., ve Yiğit, D. (2014). Öğretmen adaylarının alternatif enerji kaynakla- rına yönelik görüşlerinin farklı değişkenler açısından incelenmesi. Elektronik Eğitim Bilimleri Dergisi, 3(6), 113–130.
- Cebesoy, Ü. B., ve Karışan, D. (2017). Fen bilgisi öğretmen adaylarının yenilenebilir enerji kaynaklarına yönelik bilgilerinin, tutumlarının ve bu kaynakların öğre- timi konusundaki öz-yeterlik algılarının incelenmesi. Yüzüncü Yıl Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 14(1), 1377-1415.
- Cebesoy, Ü. B., ve Dönmez Şahin M. (2010). İlköğretim ikinci kademe fen ve tekno- loji programının çevre eğitimi açısından karşılaştırmalı incelenmesi. Biyoloji Bilimleri Araştırma Dergisi, 3(2), 159-168.
- Cırıt-Karakaya, D. (2017). Fen Bilgisi Öğretmen Adaylarının Yenilenebilir Enerji Kaynaklarına İlişkin Bilgiler, Turkish Journal of Educational Studies, 4 (3), 21-43.
- Çavuşoğlu, F., Altay, B., Nuriyeva, G., ve Öngör, B. (2017). İlköğretim öğrencilerinin çevre bilgi ve tutumlarının değerlendirilmesi. Anadolu Hemşirelik ve Sağlık Bilimleri Dergisi, 20(4), 254-259.
- Çelikler, D., ve Kara, F. (2011). İlköğretim Matematik ve Sosyal Bilgiler öğretmen adaylarının yenilenebilir enerji konusundaki farkındalıkları. 2nd International Conference on New Trends in Education and Their Implications. 27-29 April, Antalya, Turkey.
- Çorakbaş, E., ve Çeken, R. (2021). Yenilenebilir enerji eğitimi araştırmalarının yön- temsel özellikler bakımından incelenmesi. Mustafa Kemal Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi,5(7), 154-171.
- Edsand, H. E. ve Broich, T. (2020). The impact of environmental education on envi- ronmental and renewable energy technology awareness: empirical evidence from colombia. International Journal of Science and Mathematics Education, 18(4), 611-634.
- Emlik, H. (2017). Öğretmen adaylarının yenilenebilir enerji kaynaklarına karşı tutum- ları ile enerjinin etkin kullanımı ve teknolojik kirlilik farkındalıkları arasındaki ilişkinin incelenmesi (Tez No. 473104) [Yüksek lisans tezi, Kahramanmaraş Sütçü İmam Üniversitesi- Kahramanmaraş]. Yükseköğretim Kurulu Ulusal Tez Merkezi.
- Ergül, N.R. ve Çalış, S.(2022). Fen bilgisi öğretmen adaylarının yenilenebilir enerji ve kaynakları hakkındaki bilgi düzeylerinin incelenmesi, Uludağ Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi. 35(1), 107-125. |
- Fırat, A., Sepetçioğlu, H., ve Kiraz, A. (2012). Öğretmen adaylarının yenilenebilir enerjiye ilişkin tutumlarının incelenmesi. Hacettepe Üniversitesi Eğitim Fa- kültesi Dergisi, 1, 216-224
- Güçlüer, E., ve Kesercioğlu T. (2010). Fen ve teknoloji dersinde fen okuryazarlığına yönelik etkinliklerin kullanılmasının öğrenci başarısına etkisi. E-Journal of New World Sciences Academy, 5(2), 446-455.
- Güneş, T., Alat, K., İbrahim, A., ve Gözüm, C. (2013). Fen öğretmeni adaylarına yö- nelik yenilenebilir enerji kaynakları tutum ölçeği : Geçerlilik ve güvenirlik çalışması. Eğitim Bilimleri Araştırmaları Dergisi, 3(2), 269-289
- Halder, P., Havu-Nuutinen, S., Pietarinen, J., Zyadin, A., ve Pelkonen, P. (2014). Sub- ject knowledge and perceptions of bioenergy among school teachers in India: Results from a survey. Resources, 3(4), 599-613.
- Karakaya, İ. (2012). Bilimsel araştırma yöntemleri. Ankara: Anı yayıncılık
- Karasar, N. (2017). Bilimsel Araştırma Yöntemi. (32. baskı). Nobel
- Karatepe, Y., Varbak Neşe, S., Keçebaş, A., ve Yumurtacı, M. (2012). The Levels of Awarenes About the Renewable Energy Sources University Students in Tur- key. Renewable Energy an International Journal, 44, 174-179.
- Kaypak, Ş.(2013). Çevre sorunlarının çözümünde küresel çevre politikalarının önemi, Muğla Sıtkı Koçman Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, 31, 17-34.
- Keleş, R. ve Hamamcı, C. (2005). Çevre Politikası. 5. Basım, Ankara: İmge Kitabevi.
- Liarakou, G., Gavrilakis, C., ve Flouri, E. (2009). Secondary school teachers’ know- ledge and attitudes towards renewable energy sources. Journal of Science Edu- cation and Technology, 18(2), 120-129.
- Millî Eğitim Bakanlığı. (MEB). (2006). İlköğretim Fen ve Teknoloji Dersi (6, 7 ve 8. Sınıflar ) Öğretim Programı, Ankara
- Millî Eğitim Bakanlığı. (2012). Yenilenebilir Enerji Teknolojileri “ Yenilenebilir Enerji Kaynakları ve Önemi”. MEB Yayınları.
- Mertoğlu, Ç. (2019). Üniversite öğrencilerinin yenilenebilir enerji kaynakları konu- sundaki farkındalık düzeylerinin belirlenmesi (Tez No. 600084) [Yüksek li- sans tezi, Ondokuz Mayıs Üniversitesi-Samsun]. Yükseköğretim Kurulu Ulu- sal Tez Merkezi.
- Morgil, G., Seçken, N., Yücel, A. S., Özyalçın O.Ö., Yavuz, S. and Ural, E. (2006). Developing a Renewable Energy Awarness Scale For Pre-Service Chemistry Teachers. Turkish Online Journal of Distance Education, 7(1), 63–74.
- Mutlu, O. (2016). Fen dersleri (fizik, kimya ve biyoloji) öğretmen adaylarının yenile- nebilir enerji farkındalık düzeylerinin incelenmesi (Tez No. 429304) [Yüksek lisans tezi, Süleyman Demirel Üniversitesi-Isparta]. Yükseköğretim Kurulu Ulusal Tez Merkezi.
- Oral, M..(2020). Yenilenebilir enerji kaynaklarına ilişkin bir farkındalık araştırması. Türkiye Bilimsel Araştırmalar Dergisi,5(2),387-397.
- Özdemir, O. (2010). Fen ve teknoloji öğretmen adaylarının fen okuryazarlığının duru- mu. Türk Fen Eğitim Dergisi, 3, 42-56.
- Saraç, E., ve Bedir, H. (2014). Sınıf öğretmenlerinin yenilenebilir enerji kaynakları ile ilgili algılamaları üzerine nitel bir çalışma. KHO Bilim Dergisi, 24 (1), 19-45.
- Sarıkaya, Ö. A. (2019). Sosyal bilgiler öğretmen adaylarının yenilenebilir enerji kay- nakları hakkındaki farkındalıkları: Betimsel bir çalışma (Tez No. 566867) [Yüksek lisans tezi, Afyon Kocatepe Üniversitesi –Afyonkarahisar]. Yükse- köğretim Kurulu Ulusal Tez Merkezi.
- Seferoğlu, S.S. (2004). Öğretmen yeterlilikleri ve mesleki gelişim. Bilim ve Aklın Ay- dınlığında Eğitim, 58, 40-45.
- Şimşek-Laçin, C., ve Belhan, Ö. (2012). Bilim-Fen ve Teknoloji Kulübü’nün Öğren- cilerin Fen ve Teknoloji Okuryazarlığına ve Fene Yönelik Tutumlarına Etkisi. Sakarya Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 23(1), 100-118.
- Tiftikçi, H. İ. (2014). Farklı bölümlerde öğrenim görmekte olan son sınıf üniversite öğrencilerinin yenilenebilir enerji kaynakları hakkındaki farkındalıkları. (Tez No.381579) [Yüksek lisans tezi, Gazi Üniversitesi -Ankara]. Yükseköğretim Kurulu Ulusal Tez Merkezi.
- Uzun, N., ve Sağlam, N. (2007). Orta öğretim öğrencilerinin çevreye yönelik bilgi ve tutumlarına ‘’çevre ve insan’’ dersi ile gönüllü çevre kuruluşlarının etkisi. Hacettepe Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 33, 210-218.
- Yıldırım, A., ve Şimşek H. (2016). Sosyal bilimlerde nitel araştırma yöntemleri (10. baskı). Seçkin
- Yılmaz, İ. (2016). Türkiye’de ilkokul programlarında çevre eğitimi ve ilkokul 4. sınıf öğrencilerinin Tiflis Konferansı çevre eğitimi amaçlarına ulaşım düzeyi. (Tez No. 438496) [Yüksek lisans tezi, Trakya Üniversitesi-Edirne]. Yükseköğretim Kurulu Ulusal Tez Merkezi.
- Zeray, C. (2010). Renewable energy sources. Tez No. 256108) [Yüksek lisans tezi, Çukurova Üniversitesi-Adana]. Yükseköğretim Kurulu Ulusal Tez Mer- kezi.
- Zyadin, A., Puhakka, A., Ahponen, P.,ve Pelkonen, P. (2014). Secondary school tea- chers’ knowledge percep
| APA | BAYSAL H, CENGİZ E (2023). Fen Bilimleri Öğretmenlerinin Yenilenebilir Enerji Kaynakları Hakkındaki Farkındalık Düzeylerinin Belirlenmesi. , 255 - 278. 10.37669/milliegitim.1064629 |
| Chicago | BAYSAL HALİL,CENGİZ Ekrem Fen Bilimleri Öğretmenlerinin Yenilenebilir Enerji Kaynakları Hakkındaki Farkındalık Düzeylerinin Belirlenmesi. (2023): 255 - 278. 10.37669/milliegitim.1064629 |
| MLA | BAYSAL HALİL,CENGİZ Ekrem Fen Bilimleri Öğretmenlerinin Yenilenebilir Enerji Kaynakları Hakkındaki Farkındalık Düzeylerinin Belirlenmesi. , 2023, ss.255 - 278. 10.37669/milliegitim.1064629 |
| AMA | BAYSAL H,CENGİZ E Fen Bilimleri Öğretmenlerinin Yenilenebilir Enerji Kaynakları Hakkındaki Farkındalık Düzeylerinin Belirlenmesi. . 2023; 255 - 278. 10.37669/milliegitim.1064629 |
| Vancouver | BAYSAL H,CENGİZ E Fen Bilimleri Öğretmenlerinin Yenilenebilir Enerji Kaynakları Hakkındaki Farkındalık Düzeylerinin Belirlenmesi. . 2023; 255 - 278. 10.37669/milliegitim.1064629 |
| IEEE | BAYSAL H,CENGİZ E "Fen Bilimleri Öğretmenlerinin Yenilenebilir Enerji Kaynakları Hakkındaki Farkındalık Düzeylerinin Belirlenmesi." , ss.255 - 278, 2023. 10.37669/milliegitim.1064629 |
| ISNAD | BAYSAL, HALİL - CENGİZ, Ekrem. "Fen Bilimleri Öğretmenlerinin Yenilenebilir Enerji Kaynakları Hakkındaki Farkındalık Düzeylerinin Belirlenmesi". (2023), 255-278. https://doi.org/10.37669/milliegitim.1064629 |
| APA | BAYSAL H, CENGİZ E (2023). Fen Bilimleri Öğretmenlerinin Yenilenebilir Enerji Kaynakları Hakkındaki Farkındalık Düzeylerinin Belirlenmesi. Milli Eğitim, 52(237), 255 - 278. 10.37669/milliegitim.1064629 |
| Chicago | BAYSAL HALİL,CENGİZ Ekrem Fen Bilimleri Öğretmenlerinin Yenilenebilir Enerji Kaynakları Hakkındaki Farkındalık Düzeylerinin Belirlenmesi. Milli Eğitim 52, no.237 (2023): 255 - 278. 10.37669/milliegitim.1064629 |
| MLA | BAYSAL HALİL,CENGİZ Ekrem Fen Bilimleri Öğretmenlerinin Yenilenebilir Enerji Kaynakları Hakkındaki Farkındalık Düzeylerinin Belirlenmesi. Milli Eğitim, vol.52, no.237, 2023, ss.255 - 278. 10.37669/milliegitim.1064629 |
| AMA | BAYSAL H,CENGİZ E Fen Bilimleri Öğretmenlerinin Yenilenebilir Enerji Kaynakları Hakkındaki Farkındalık Düzeylerinin Belirlenmesi. Milli Eğitim. 2023; 52(237): 255 - 278. 10.37669/milliegitim.1064629 |
| Vancouver | BAYSAL H,CENGİZ E Fen Bilimleri Öğretmenlerinin Yenilenebilir Enerji Kaynakları Hakkındaki Farkındalık Düzeylerinin Belirlenmesi. Milli Eğitim. 2023; 52(237): 255 - 278. 10.37669/milliegitim.1064629 |
| IEEE | BAYSAL H,CENGİZ E "Fen Bilimleri Öğretmenlerinin Yenilenebilir Enerji Kaynakları Hakkındaki Farkındalık Düzeylerinin Belirlenmesi." Milli Eğitim, 52, ss.255 - 278, 2023. 10.37669/milliegitim.1064629 |
| ISNAD | BAYSAL, HALİL - CENGİZ, Ekrem. "Fen Bilimleri Öğretmenlerinin Yenilenebilir Enerji Kaynakları Hakkındaki Farkındalık Düzeylerinin Belirlenmesi". Milli Eğitim 52/237 (2023), 255-278. https://doi.org/10.37669/milliegitim.1064629 |
