BATMAN İLİ BAĞCILIĞI, SORUNLARI VE ÇÖZÜM ÖNERİLERİ
Yıl: 2023 Cilt: 52 Sayı: Özel Sayı 1 Sayfa Aralığı: 443 - 453 Metin Dili: Türkçe İndeks Tarihi: 07-08-2023
BATMAN İLİ BAĞCILIĞI, SORUNLARI VE ÇÖZÜM ÖNERİLERİ
Öz: Bu çalışma, 2021 yılında gerçekleştirilmiştir. Çalışma kapsamında, Batman ilinde bağcılığın yapıldığı ilçe ve köyler gezilerek bağlar yerinde incelenmiş ve buralarda bağcılık ile uğraşan üreticiler ile görüşülerek sorunlar yerinde tespit edilmiş ve elde edilen veriler doğrultusunda çözüm önerileri geliştirilmiştir. Batman ili Merkez, Gercüş, Hasankeyf, Beşiri, Sason ve Kozluk ilçelerindeki çiftçi kayıt sistemine kayıtlı toplam 3231 üreticiden oransal örnek hacmi formülüyle belirlenen 105 katılımcı ile yüz yüze anket yöntemi kullanılarak gerçekleştirilmiştir. Elde edilen veriler SPSS istatistiki paket programı ile değerlendirilmiştir. Çalışmada üreticilerin yaş ortalaması, meslekleri, eğitim durumları, verimleri ile ürünlerini değerlendirme şekilleri, bağ işletmelerinin büyüklüğü ve örgütlenme durumları gibi sosyodemografik özelliklerinin belirlenmesi amaçlanmıştır. İlçede, bağcılıkla uğraşan üreticilerin yaş ortalamalarının 51.55 olduğu, öğrenim durumları bakımından ise %49.5’inin ilkokul mezunu olduğu belirlenmiştir. Bağ alanlarının %51.7’sinin 1-10 da arasında olduğu ve arazilerinin kendi mülkiyetleri olduğu tespit edilmiştir. Bölgede yetiştiriciliği yapılan üzümlerin çoğunluğunun yerel üzüm çeşitlerinden oluştuğu saptanmıştır. Üreticiler üzümü şaraplık olarak kullanmayıp üzüm şırasını; pestil, pekmez, sucuk gibi ürünlerde değerlendirip, bir kısmını kendi tüketimleri için kullanıp, geri kalan kısmını sattıklarını beyan etmişlerdir. Üreticilerin %3.8’i kooperatif ya da birlik üyesi olduğu belirlenmiştir. Üreticilerin %60’ının üzüm üretiminden iyi para kazanamadığı tespit edilmiştir. Üreticilerin %52.4’ünün alet ve ekipman varlıklarının bulunduğu saptanmıştır. Üreticilerin tamamı bağlarında terbiye ve destek sistemi kullanmadıklarını bildirmişlerdir. Anket sonuçlarına göre; katılımcıların büyük çoğunluğunun öğrenim durumlarının temel düzeyde olduğu, arazilerinin miras yoluyla kaldığı ve maliyetli olduğu için yeni bağcılık sistemlerini kullanmadıkları, üzümden elde edilen kardan memnun olmadıkları için alternatif ürün olarak badem ve Antepfıstığına yöneldikleri, bilgisiz oldukları ve sorunları diğer çiftçilerle birlikte çözdükleri belirlenmiştir. Bu sorunların giderilebilmesi için yetiştiricilikten pazarlamaya kadar üreticilere eğitimler verilmesi, kooperatifler aracılığıyla örgütlenmelerinin sağlanması, danışmanlık sisteminin yerleştirilmesi, üreticilerin bilinçlendirilmesi gibi çözümlerin bir an önce hayata geçirilmesi gerekli görülmektedir.
Anahtar Kelime: VITICULTURE OF BATMAN PROVINCIAL, PROBLEMS AND SOLUTION SUGGESTIONS
Öz: This study was carried out in 2021. Within the scope of the study, the districts and villages where viticulture is made in Batman were visited and the vineyards were examined on-site, and the problems were identified on the spot by interviewing the producers dealing with viticulture and solution suggestions were developed in line with the obtained data. It was conducted using face-to-face survey method with 105 participants determined by the proportional sample volume formula from a total of 3231 producers registered in the farmer registration system in Batman province Merkez, Gercüş, Hasankeyf, Beşiri, Sason and Kozluk counties. The data obtained were evaluated with the SPSS statistical package program. In the study, it was aimed to determine the sociodemographic characteristics of the producers such as the average age, occupation, educational status, productivity and way of evaluating their products, the size of the vineyard enterprises and their organizational status. It has been determined that the average age of the producers dealing with viticulture in the district is 51.55% and 49.5% of them are primary school graduates in terms of educational status. It has been determined that 51.7% of the vineyard areas are between 1-10 decares and their lands are their own property. It has been determined that the majority of grapes grown in the region consist of local grape varieties. Producers do not use grapes as wine holders; They declared that they used some of them for their own consumption and sold the rest. It was determined that 3.8% of the producers were members of cooperatives or unions. It has been determined that 60% of the producers cannot earn good money from grape production. It has been determined that 52.4% of the manufacturers have tools and equipment assets. All of the producers reported that they did not use a training and support system in their vineyards. According to the survey results; It was determined that the majority of the participants had a basic level of education, they did not use new viticulture systems because their lands were inherited and it was costly, they were not satisfied with the profits obtained from grapes, they turned to almond and pistachio as an alternative product, they were ignorant and they solved the problems together with other farmers. In order to overcome these problems, it is considered necessary to implement solutions such as training the producers from breeding to marketing, ensuring their organization through cooperatives, establishing a consultancy system, and raising the awareness of the producers.
Anahtar Kelime: Belge Türü: Makale Makale Türü: Araştırma Makalesi Erişim Türü: Erişime Açık
- 1. Alaeddinoğlu, F. 2010. Batman şehri ve fonksiyonel özellikleri. Doğu Coğrafya Dergisi, 15(24):19-42.
- 2. Anonim, 2020. Üzüm değerlendirme raporu, https://www.tarimorman.gov.tr/bugem/belgeler/ m%c4%b0ll%c4%b0%20tarım/%c3%9cr%c3%b cn%20masalar%c4%b1%20%c3%9cr%c3%bcn %20de%c4%9ferlendirme%20raporlar%c4%b1 %20yay%c4%b1mland%c4%b1/%c3%9cz%c3% bcm%20de%c4%9ferlendirme%20raporu.pdf (Erişim: 22.08.2021).
- 3. Cebeci, N.A., Yener, H., Aydın, Ş. 2010. Alaşehir yöresi bağ işletmelerinin pazarlama ve örgütlenme durumu üzerine bir araştırma. C.B.Ü. Soma M.Y.O. Teknik Bilimler Dergisi (2):13.
- 4. Çakır, A., Karakaya, E., Kuzu, K. 2014. Diyarbakır ili Eğil ilçesi bağcılığının mevcut durumu, sorunları ve çözüm önerileri. Türk Tarım ve Doğa Bilimleri Dergisi, 1(4):490-500.
- 5. Çakır, A., Karakaya, E., Uçar, H.K. 2015. Mardin ili Savur ilçesi bağ işletmelerinin mevcut durumu ve potansiyeli. Iğdır Üniversitesi Fen Bilimleri Enstitüsü Dergisi, 5(1):9-19.
- 6. Çakır, A., Odabaşıoğla, M.İ., İşlek, F., Alanko, M. 2017. Diyarbakır ili Dicle ilçesi bağcılığının mevcut durumu, başlıca sorunları ve çözüm önerileri. Alatarım Dergisi, 16 (2):37-46.
- 7. Çelik, A., Karakaya, E. 2017. Bingöl ili Adaklı ilçesi elma üreticilerinin tarımsal ilaç kullanımında bilgi tutum ve davranışlarının değerlendirilmesi ve ekonomik analizi. Türk Tarım ve Doğa Bilimleri Dergisi, 4(2):119-129.
- 8. FAO, 2021. FAOSTAT İnternet Tarım İstatistikleri. www.fao.org (Erişim: 14.08.2022).
- 9. Gazioğlu Şensoy, R.İ., Kısaca, G., Baş, E.Ö., Yılmaz, Y. 2020. Siirt ili ve bazı ilçelerinde mevcut bağcılık işletmelerinin yapısal özellikleri ve tarımsal uygulamalara yaklaşımlarının belirlenmesi. Yüzüncü Yıl Üniversitesi Tarım Bilimleri Dergisi, 30:2.
- 10.Güneş, T., Arıkan, R. 1988. Tarım ekonomisi istatistiği. Ankara Üniversitesi Ziraat Fakültesi Yayın No:1049, Ankara.
- 11.Karabat, S., Atış, E. 2012. Manisa ili bağ alanlarında kullanılan tarımsal ilaçların gıda güvenliğine etkisinin koşullu değerleme yöntemiyle analizi. Ege Üniversitesi Ziraat Fakültesi Dergisi, 49(1):17-25.
- 12.Kızılaslan, N., Somak, E. 2013. Tokat ili Erbaa ilçesinde bağcılık işletmelerinde tarımsal ilaç kullanımında üreticilerin bilinç düzeyi. Gaziosmanpaşa J. of Scientific Research, 4:79-93.
- 13.Kızılay, H., Akçaöz, H. 2009. Elma yetiştiriciliğinde ilaç ve gübre kullanımında ekonomik kaybın incelenmesi: Antalya ili örneği. Tarım Bilimleri Araştırma Dergisi, 2(1):113-119.
- 14.Kiracı, M.A. 2001. Tekirdağ ili Şarköy ilçesi bağcılığının mevcut durumu, üreticilerin sorunlarının çözümüne ilişkin örgütlenme olanaklarının belirlenmesi. Yüksek Lisans Tezi, Trakya Üniversitesi Fen Bilimleri Enstitüsü, Tekirdağ.
- 15.Kiracı, M.A., Şenol, M.A., Kıran, T., Candar, S. 2018. Çanakkale bağcılığının mevcut durumu, gelişimi ve üreticilerin eğitim ihtiyaç analizi. Çanakkale Onsekiz Mart Üniversitesi Ziraat Fakültesi Dergisi 6(Özel Sayı):77-84.
- 16.Korkutal, İ., Bahar, E., Dündar, D.G. 2019. Edirne ili Uzunköprü ilçesi bağcılık yapısının incelenmesi. Çanakkale Onsekiz Mart Üniversitesi Ziraat Fak. Dergisi 7(1):127-136.
- 17.Miran, B. 2003. Temel İstatistik, İzmir, s:137.
- 18.Newbold, P. 1995. Statistics for business and economics. Prentice Hall, New Jersey, USA.
- 19.Özatak, Ö.F., Doğan, A., Kazankaya, A., Uyak, C. 2018. Hakkâri ili bağ yetiştiriciliğinin analizi. Bahçe 47(Özel Sayı 1: Türkiye 9. Bağcılık ve Teknolojileri Sempozyumu):443-450.
- 20.Peker, E.A. 2012. Konya ili domates üretiminde tarımsal ilaç kullanımına yönelik çevresel duyarlılık analizi. Iğdır Üniversitesi Fen Bilimleri Enstitüsü Dergisi, 2(1):47-54.
- 21.TÜİK, 2021. https://data.tuik.gov.tr/bulten/ındex ?p=.bitkisel-uretim-1.tahmini-2021-37247 (Erişim: 15.08.2021).
- 22.Uyak, C., Doğan, A. 2021. Muş ili bağ yetiştiriciliğinin analizi. ISPEC 7. International Conference on Agriculture, Animal Sciences and Rural Development 18-19 September 2021, Muş/Turkey, 1:383-400.
- 23.Uyak, C., Doğan, A., Kazankaya, A. 2011. Siirt ili bağcılığının mevcut durumu, sorunları ve çözüm önerileri. Yüzüncü Yıl Üniversitesi Tarım Bilim Dergisi 21(3):225-234.
- 24.Yalçın, N., Gürsöz, S., Öcal Kara, F. 2021. Mardin ili bağcılığının mevcut durumu. ADYÜTAYAM 9(2):80-89.
- 25.Yener, H., Cebeci, N.A. 2013. Manisa ili Sarıgöl ilçesi bağ işletmelerinin yapısal özellikleri ve bazı kültürel işlemlerin uygulanma durumları üzerine bir araştırma. Ege Üniversitesi Ziraat Fakültesi Dergisi, 50(2):223-230.
- 26.Yılmaz, F. 2018. Trakya’da bağcılık yapan tarım işletmelerinin ekonomik analizi ve planlaması. Doktora Tezi, Trakya Üniversitesi Fen Bilimleri Enstitüsü, Tekirdağ.
APA | uzun t, altın a, Uyak C (2023). BATMAN İLİ BAĞCILIĞI, SORUNLARI VE ÇÖZÜM ÖNERİLERİ. , 443 - 453. |
Chicago | uzun tuba,altın ayşe,Uyak Cüneyt BATMAN İLİ BAĞCILIĞI, SORUNLARI VE ÇÖZÜM ÖNERİLERİ. (2023): 443 - 453. |
MLA | uzun tuba,altın ayşe,Uyak Cüneyt BATMAN İLİ BAĞCILIĞI, SORUNLARI VE ÇÖZÜM ÖNERİLERİ. , 2023, ss.443 - 453. |
AMA | uzun t,altın a,Uyak C BATMAN İLİ BAĞCILIĞI, SORUNLARI VE ÇÖZÜM ÖNERİLERİ. . 2023; 443 - 453. |
Vancouver | uzun t,altın a,Uyak C BATMAN İLİ BAĞCILIĞI, SORUNLARI VE ÇÖZÜM ÖNERİLERİ. . 2023; 443 - 453. |
IEEE | uzun t,altın a,Uyak C "BATMAN İLİ BAĞCILIĞI, SORUNLARI VE ÇÖZÜM ÖNERİLERİ." , ss.443 - 453, 2023. |
ISNAD | uzun, tuba vd. "BATMAN İLİ BAĞCILIĞI, SORUNLARI VE ÇÖZÜM ÖNERİLERİ". (2023), 443-453. |
APA | uzun t, altın a, Uyak C (2023). BATMAN İLİ BAĞCILIĞI, SORUNLARI VE ÇÖZÜM ÖNERİLERİ. Bahçe, 52(Özel Sayı 1), 443 - 453. |
Chicago | uzun tuba,altın ayşe,Uyak Cüneyt BATMAN İLİ BAĞCILIĞI, SORUNLARI VE ÇÖZÜM ÖNERİLERİ. Bahçe 52, no.Özel Sayı 1 (2023): 443 - 453. |
MLA | uzun tuba,altın ayşe,Uyak Cüneyt BATMAN İLİ BAĞCILIĞI, SORUNLARI VE ÇÖZÜM ÖNERİLERİ. Bahçe, vol.52, no.Özel Sayı 1, 2023, ss.443 - 453. |
AMA | uzun t,altın a,Uyak C BATMAN İLİ BAĞCILIĞI, SORUNLARI VE ÇÖZÜM ÖNERİLERİ. Bahçe. 2023; 52(Özel Sayı 1): 443 - 453. |
Vancouver | uzun t,altın a,Uyak C BATMAN İLİ BAĞCILIĞI, SORUNLARI VE ÇÖZÜM ÖNERİLERİ. Bahçe. 2023; 52(Özel Sayı 1): 443 - 453. |
IEEE | uzun t,altın a,Uyak C "BATMAN İLİ BAĞCILIĞI, SORUNLARI VE ÇÖZÜM ÖNERİLERİ." Bahçe, 52, ss.443 - 453, 2023. |
ISNAD | uzun, tuba vd. "BATMAN İLİ BAĞCILIĞI, SORUNLARI VE ÇÖZÜM ÖNERİLERİ". Bahçe 52/Özel Sayı 1 (2023), 443-453. |