Okul Öncesi Öğretmenlerin Sanata Yönelik Tutumları ile Yaratıcı Düşünme Eğilimleri Arasındaki İlişkinin İncelenmesi

Özgül POLAT, (Marmara Üniversitesi, İstanbul, Türkiye)
Nurcihan ASLAN, (İstanbul İl Milli Eğitim Müdürlüğü, İstanbul, Türkiye)
Ebru AYDIN (İstanbul Kültür Üniversitesi, İstanbul, Türkiye)
Ahi Evran Üniversitesi Kırşehir Eğitim Fakültesi Dergisi
9 3
Yıl: 2022 Cilt: 23 Sayı: 3 Sayfa Aralığı: 2836 - 2868 Metin Dili: Türkçe DOI: 10.29299/kefad.85717 İndeks Tarihi: 16-05-2023

Okul Öncesi Öğretmenlerin Sanata Yönelik Tutumları ile Yaratıcı Düşünme Eğilimleri Arasındaki İlişkinin İncelenmesi

Öz:
Okul öncesi dönemde verilen sanat eğitimi, çocuğun yaratıcılığının desteklenmesi ve estetik duygusunun oluşması açısından oldukça önemlidir. Çocukların bu becerilerinin desteklenmesinde öğretmenlerin tutumları ve eğilimleri önem taşımaktadır. Bu araştırmada, okul öncesi öğretmenlerinin sanata yönelik tutumları ile yaratıcı düşünme eğilimleri arasındaki ilişkinin incelenmesi amaçlanmıştır. Buna ek olarak, öğretmenlerin sanat eğitimine yönelik tutumları ve yaratıcı düşünme eğilimleri demografik özellikler açısından incelenmiştir. Araştırmaya katılan öğretmenlerin sanat eğitimine yönelik tutumları ile yaratıcı düşünme eğilimleri arasında pozitif yönlü anlamlı bir ilişki olduğu ortaya konmuştur. Öğretmenlerin sanat eğitimine yönelik tutumlarının yaş gruplarına göre anlamlı düzeyde farklılaştığı saptanmıştır. Öğretmenlerin herhangi bir sanat dalı ile uğraşma durumlarının ve son üç ay içerisinde herhangi bir sanat etkinliğine katılmış olma durumlarının sanat eğitimine yönelik tutumları ve yaratıcı düşünme eğilimleri üzerinde anlamlı farklılık oluşturduğu belirlenmiştir. Buna ek olarak öğretmenlerin yaratıcı düşünme eğilimlerinin araştırmada yer verilen diğer değişkenlere göre anlamlı olarak farklılık göstermediği sonucuna ulaşılmıştır.
Anahtar Kelime:

Investigation of the Relationship Between Preschool Teachers’ Attitudes towards Art Education and Creative Thinking Dispositions

Öz:
Art education in pre-school is very important in terms of supporting the creativity of the child and forming a sense of aesthetics. Teachers' attitudes and dispositions are important in supporting these skills. In this study, it was aimed to examine the relationship between preschool teachers' attitudes towards art education and their creative thinking dispositions. In addition, teachers' attitudes towards arts education and creative thinking dispositions were examined in terms of demographic characteristics. It was revealed that there is a positive and significant relationship between participant teachers' attitudes towards art education and their creative thinking dispositions. It was determined that teachers' attitudes towards arts education make a significant difference according to age groups. It was determined that teachers' dealing with any branch of art and their participation in any art activity in the last three months created a significant difference on their attitudes towards art education and creative thinking dispositions. In addition, the creative thinking dispositions of the teachers did not differ significantly according to the other variables included in the study
Anahtar Kelime:

Belge Türü: Makale Makale Türü: Araştırma Makalesi Erişim Türü: Erişime Açık
  • Abacı, O. (2003). Okul öncesi dönem çocuklarında görsel sanat eğitimi (2.baskı). Morpa Kültür Yayınları: İstanbul.
  • Aral, N. (1999). Sanat eğitimi-yaratıcılık etkileşimi. Hacettepe Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 15, 11- 17.
  • Artut, K. (2020). Sanat eğitimi kuramları ve yöntemleri. Ankara: Anı Yayıncılık.
  • Ayaydın, A., Kurtuldu, M. K. & Akyol-Dayı, B. (2018). Öğretim elemanlarının sanata karşı tutumlarının ölçülmesi ve değerlendirilmesi (Karadeniz Teknik Üniversitesi örneği). Atatürk Üniversitesi Güzel Sanatlar Enstitüsü Dergisi, 41, 1-10. Doi: 10.32547/ataunigsed.449281
  • Aykanat, E. (2018). Okul öncesi öğretmenlerinin sanat eğitimine yönelik tutumlarını belirlemek üzere ölçek geliştirme çalışması. Yayınlanmamış Yüksek Lisans Tezi, Başkent Üniversitesi, Eğitim Bilimleri Enstitüsü, Ankara.
  • Balcı, A. (2018). Sosyal bilimlerde araştırma: Yöntem, teknik ve ilkeler (13. Baskı). Ankara: Pegem.
  • Batey, M. (2012). The measurement of creativity: From definitional consensus to the introduction of a new heuristic framework. Creativity Research Journal, 24(1), 55-65. Doi: 10.1080/10400419.2012.649181
  • Baysal, Z. N. & Dıvrak, M. (2020). Sınıf öğretmeni adaylarının sanata yönelik tutumlarının çeşitli değişkenlere göre incelenmesi. Bilim, Eğitim, Sanat ve Teknoloji Dergisi (BEST Dergi), 4(2), 44-55.
  • Benedek, M., Franz, F., Heene, M., & Neubauer, A. (2012). Differential effects of cognitive inhibition and intelligence on creativity. Personality and Individual Differences, 53(4), 480-485. Doi: 10.1016/j.paid.2012.04.014
  • Biber, K., Cankorur, H., Özçınar, D., & Güngör, B. (2022). Attitudes of preschool teachers towards art education and art activities. O. Zahal & H. Taş (Ed.) içinde, Current research in education (ss. 25- 45). Ankara: Gece Publishing.
  • Bronfenbrenner, U., & Morris, P. A. (2006). The bioecological model of human development. In W. Damon (Series Ed.) & R. M. Lerner (Vol. Ed.), Handbook of child psychology: Theoretical models of human development (pp. 793–828). New York, NY: Wiley.
  • Büyüköztürk, Ş. (2012). Sosyal bilimler için veri analizi el kitabı: İstatistik, araştırma deseni SPSS uygulamaları ve yorum. Ankara: Pegem Akademi.
  • Büyüköztürk, Ş., Kılıç Çakmak, E., Akgün, Ö. E., Karadeniz, Ş., & Demirel, F. (2018). Bilimsel araştırma yöntemleri (25. Baskı). Ankara: Pegem Akademi.
  • Catterall, J. S. (2002). The arts and the transfer of learning. In R. J. Deasy (Ed.), Critical links: Learning in the arts and student social and academic development (pp. 151-157). Washington, DC: Arts Education Partnership
  • Clarke, A., & K. Budge (2010). Listening for creative voices amid the cacophony of fiscal complaint about art and design education. International Journal of Art and Design Education 29(2), 153–62. Doi: 10.1111/j.1476-8070.2010.01641.x
  • Çağ Adıgüzel, D. (2016). Sınıf öğretmenlerinin yaratıcı düşünme becerileri ile öğretmen davranışlarının öğrencilerin yaratıcı düşünme becerilerinin gelişimine katkısı arasındaki ilişki. Yayımlanmamış Yüksek Lisans Tezi, Pamukkale Üniversitesi, Eğitim Bilimleri Enstitüsü, Denizli.
  • Çakır İlhan, A. (1994). Üniversitelerde sanat eğitiminin gerekliliği. Ankara Üniversitesi Eğitim Bilimleri Fakültesi Dergisi, 27(1), 173-183. Doi: 10.1501/Egifak_0000000443 Çil, B. (2008). İstatistik. Ankara: Detay Yayıncılık.
  • Dikici, A. (2006). Sanat eğitimi ve öğrencilerin yaratıcılık düzeyleri. Eğitim ve Bilim, 31(139), 3-9.
  • Dinçer, Ç., Demiriz, S., & Şimşek, I. (2003). Okul öncesi dönem çocuğu olan ebeveynlerin sanat etkinliklerine yaklaşımlarının incelenmesi. Eğitim ve Bilim, 28(129), 50-63.
  • Douglas, K. M., & Jaquith, D. B. (2018). Engaging learners through artmaking: choice-based art education in the classroom. New York: Teachers College Press.
  • Duncum, P. (2001). Visual culture: Developments, definitions, and directions for art education. Studies in Art Education, 42(2), 101-112. Doi: 10.2307/1321027
  • Epstein,A. S. (2001). Thinking about art: Encouraging art appreciation in early childhood settings. Young Children, May, 38-43.
  • Escano, C., Maeso-Broncano, A., & Manero, J. (2021). Art education and development cooperation: a project in educational centers for children with special needs in India. The International Journal of Art & Design Education, 40(2), 404-419. Doi: 10.1111/jade.12358
  • Eskidemir Meral, S., & Tezel Şahin, F. (2019). Okul öncesi öğretmenlerinin yaratıcı düşünme eğilimleri. Uluslararası Toplum Araştırmaları Dergisi, 13(19), 311-331. Doi: 10.26466/opus.580091
  • Feeney, S., & Moravcik, E. (1987). A thing of beautiy: Aesthetic development in young children. Young Children, September, 7-15.
  • Fisher, R. (1995). Teaching children to think. Cheltenham: Nelson Thornes Ltd.
  • Garvis, S., & Pendergast, D. (2011). An investigation of early childhood teacher self-efficacy beliefs in the teaching of arts education. International Journal of Education & The Arts, 12(9), 1-15.
  • Gökçe, M. (2018). Öğretmen adaylarının plastik sanatlara yönelik tutumlarını etkileyen faktörler: Bayburt Üniversitesi Eğitim Fakültesi Örneği. Yayımlanmamış Yüksek Lisans Tezi, Recep Tayyip Erdoğan Üniversitesi, Sosyal Bilimler Enstitüsü, Rize.
  • Gunn, A.C. (2000). Teachers’ beliefs in relation to visual art education in early childhood centres. New Zealand Research in Early Childhood Education, 3, 153-162.
  • Hickman, R., & Kiss, L. (2013). Investigating cognitive processes within a practical art context: A phenomenological case study focusing on three adolescents. International Journal of Art & Design Education, 32(1), 97-108. Doi: 10.1111/j.1476-8070.2013.01748.x
  • Hui, A.N.N., He, M.W.J., & Ye, S.S. (2014). Arts education and creativity enhancement in young children in Hong Kong. Educational Psychology, 35(3), 315–327. Doi: 10.1080/01443410.2013.875518
  • Indoshi, F.C., Wagah, M.O., & Agak, J.O. (2010). Factors that determine students' and teachers' attitudes towards art and design curriculum. Vocational and Technical Education, 2, 9-17.
  • Jackson, P.W. (2002). Dewey’s 1906 definition of art. Teachers College Record, 104(2), 167-177.
  • Karasar, N. (2007). Bilimsel araştırma yöntemleri (17. baskı). Ankara: Nobel Yayıncılık.
  • Kırışoğlu, O. (2019). Sanatta eğitim. Görmek, anlamak, yaratmak. Ankara: Ütopya Yayınevi.
  • Kurnaz, A. (2011). İlköğretim öğretmenlerinin yaratıcılık düzeyleri ve demokratik tutumları arasındaki ilişkinin değerlendirilmesi. Yayımlanmamış Yüksek Lisans Tezi, Sütçü İmam Üniversitesi, Sosyal Bilimler Enstitüsü, Kahramanmaraş.
  • Lindsay, G. M. (2017). Art is experience: An exploration of the visual arts beliefs and pedagogy of Australian early childhood educators. Unpublished Doctoral Dissertation, Unıversıty of Wollongong, Wollongong, Australia.
  • Lomax, R.G. & Hahs-Vaughn, D.L. (2012). An introduction to statistical concepts (3rd ed.). New York: Routledge/Taylor & Francis Group.
  • Luftig, R.L. (2000). An investigation of an arts infusion program on creative thinking, academic achievement, affective functioning, and arts appreciation of children at three grade levels. A Journal of Issues and Research, 41(3), 208-227. Doi: 10.2307/1320378
  • Martin, N.D., Dornfeld Tissenbaum, C.D., Gnesdilow, D., & Puntambekar, S. (2019). Fading distributed scaffolds: The importance of complementarity between teacher and material scaffolds. Instructional Science, 47(1), 69–98. Doi:10.1007/s11251-018-9474-0.
  • Özgenel, M., & Çetin, M. (2017). Marmara yaratıcı düşünme eğilimleri ölçeğinin geliştirilmesi: Geçerlik ve güvenirlik çalışması. Marmara Üniversitesi Atatürk Eğitim Fakültesi Eğitim Bilimleri Dergisi, 46, 113-132. Doi: 10.15285/maruaebd.335087
  • Plucker, J., & Beghetto, R. (2004). Why creativity is domain general, why it looks domain specific, and why the distinction does not matter. R. J. Sternberg, E. Grigorenko & J. Singer (Ed.) içinde, Creativity from potential to realisation (ss. 153–167). Washington, DC: American Psychological Association.
  • Polat, M. (2017). Sınıf öğretmenlerinin eleştirel düşünme eğilimleri ile yaratıcılık düzeylerinin bazı değişkenlere göre incelenmesi. Yayımlanmamış Yüksek Lisans Tezi, Adıyaman Üniversitesi, Sosyal Bilimler Enstitüsü, Adıyaman.
  • Probine, S. (2015). The visual arts as a tool for learning within an early childhood setting. Master’s Thesis, The University of Auckland, Auckland, New Zeland.
  • Reiser, B.J., & Tabak, I. (2014). Scaffolding. R. K. Sawyer (Ed.) içinde, The Cambridge handbook of the learning sciences (ss. 44–62). Cambridge University Press.
  • Richards, R. D. (2007). Outdated Relics on Hallowed Ground: Unearthing Attitudes and Beliefs about Young Children’s Art. Australasian Journal of Early Childhood, 32(4), 22– 30. Doi:10.1177/183693910703200406
  • Runco, M. A. (2014). Creativity (2nd Ed.). U.S.A.: Elsevier Inc.
  • San, İ. (1993). Sanatta yaratıcılık, oyun, drama. A. Ataman (Ed.), Yaratıcılık ve eğitim içinde (s. 69-99). Türk Eğitim Derneği: Ankara.
  • San, İ. (2004). Sanat ve eğitim. Ankara: Ütopya Printing House.
  • Silvia, P.J. (2008). Creativity and intelligence revisited: A latent variable analysis of Wallach and Kogan (1965). Creativity Research Journal, 20(1), 34-39. Doi: 10.1080/10400410701841807
  • Simonton, D.K. (2008). Bilingualism and creativity. In J. Altarriba & R.R. Heredia (Ed.), An introduction to bilingualism: Principles and processes (pp.147–166). Mahwah, N.J.: Lawrence Erlbaum.
  • Strong, E. P. (1983). Yönetim kavramı (Çev. I. Özalp ve C. Koparal). İstanbul: Bilim Teknik.
  • Tabachnick, B.G., & Fidell, L.S. (2013). Using multivariate statistics (6th ed.) Boston: Pearson.
  • Tavşancıl, E. (2006). Tutumların ölçülmesi ve SPSS ile veri analizi. Ankara: Nobel Yayın Dağıtım.
  • Torrance, E. P. (1965). Scientific views of creativity and factors affecting its growth. Daedalus, 94(3), 663- 681.
  • Ulger, K. (2017). Comparing the effects of art education and science education on creative thinking in high school students. Arts Education Policy Review 120(2), 57-79. Doi: 10.1080/10632913.2017.1334612
  • Ulutaş, İ., & Ersoy,Ö. (2004). Okulöncesi dönemde sanat eğitimi. Kastamonu Eğitim Dergisi, 12(1), 1-12.
  • Uysal, A. (2005). İlköğretimde verilen sanat eğitimi derslerinin yaratıcılığa etkileri. Gazi Üniversitesi Kırşehir Eğitim Fakültesi Dergisi, 6(1), 41-47.
  • Ülger, K. (2015). Sanat eğitiminin düşünme becerileri üzerine etkisi. Milli Eğitim Dergisi, 206, 135–147.
  • Vygotsky, L. S. (1978). Mind in society: The development of higher psychological processes. Cambridge, MA: Harvard University Press.
  • Wallerstedt, C., & Pramling, N. (2012). Conceptualising early childhood arts education: The cultivation of synesthetic transduction skills. International Journal of Early Childhood, 44(2), 127– 139. Doi: 10.1007/s13158-012-0057-y
  • Ward, T. B. (2007). Creative cognition as a window on creativity. Methods, 42(1), 28–37. Doi: 10.1016/j.ymeth.2006.12.002
  • Winner, E., & L. Hetland (2008). Art for our sake: School arts classes matter more than ever–but not for the reason you think. Arts Education Policy Review, 109(5), 29–32. Doi: 10.3200/AEPR.109.5.29- 32
  • Yıldırım, B. (2006). Öğretmenlerin yaratıcılığa bakış açısı ve anasınıfı çocuklarının yaratıcılık düzeylerinin, öğretmenin yaratıcılık düzeyine göre incelenmesi. Yayımlanmamış Yüksek Lisans Tezi, Hacettepe Üniversitesi, Eğitim Bilimleri Enstitüsü, Ankara.
  • Zembat, R., İlçi Küsmüş, G., & Yılmaz, H. (2018). Okul öncesi öğretmenlerinin yaratıcı düşünme eğilimleri ve sınıf yönetimleri. İçinde S.Dinçer (Ed.), Değişen dünyada eğitim içinde (ss.67-81). Ankara: Pegem Yayınları
APA POLAT Ö, ASLAN N, AYDIN E (2022). Okul Öncesi Öğretmenlerin Sanata Yönelik Tutumları ile Yaratıcı Düşünme Eğilimleri Arasındaki İlişkinin İncelenmesi. , 2836 - 2868. 10.29299/kefad.85717
Chicago POLAT Özgül,ASLAN NURCİHAN,AYDIN EBRU Okul Öncesi Öğretmenlerin Sanata Yönelik Tutumları ile Yaratıcı Düşünme Eğilimleri Arasındaki İlişkinin İncelenmesi. (2022): 2836 - 2868. 10.29299/kefad.85717
MLA POLAT Özgül,ASLAN NURCİHAN,AYDIN EBRU Okul Öncesi Öğretmenlerin Sanata Yönelik Tutumları ile Yaratıcı Düşünme Eğilimleri Arasındaki İlişkinin İncelenmesi. , 2022, ss.2836 - 2868. 10.29299/kefad.85717
AMA POLAT Ö,ASLAN N,AYDIN E Okul Öncesi Öğretmenlerin Sanata Yönelik Tutumları ile Yaratıcı Düşünme Eğilimleri Arasındaki İlişkinin İncelenmesi. . 2022; 2836 - 2868. 10.29299/kefad.85717
Vancouver POLAT Ö,ASLAN N,AYDIN E Okul Öncesi Öğretmenlerin Sanata Yönelik Tutumları ile Yaratıcı Düşünme Eğilimleri Arasındaki İlişkinin İncelenmesi. . 2022; 2836 - 2868. 10.29299/kefad.85717
IEEE POLAT Ö,ASLAN N,AYDIN E "Okul Öncesi Öğretmenlerin Sanata Yönelik Tutumları ile Yaratıcı Düşünme Eğilimleri Arasındaki İlişkinin İncelenmesi." , ss.2836 - 2868, 2022. 10.29299/kefad.85717
ISNAD POLAT, Özgül vd. "Okul Öncesi Öğretmenlerin Sanata Yönelik Tutumları ile Yaratıcı Düşünme Eğilimleri Arasındaki İlişkinin İncelenmesi". (2022), 2836-2868. https://doi.org/10.29299/kefad.85717
APA POLAT Ö, ASLAN N, AYDIN E (2022). Okul Öncesi Öğretmenlerin Sanata Yönelik Tutumları ile Yaratıcı Düşünme Eğilimleri Arasındaki İlişkinin İncelenmesi. Ahi Evran Üniversitesi Kırşehir Eğitim Fakültesi Dergisi, 23(3), 2836 - 2868. 10.29299/kefad.85717
Chicago POLAT Özgül,ASLAN NURCİHAN,AYDIN EBRU Okul Öncesi Öğretmenlerin Sanata Yönelik Tutumları ile Yaratıcı Düşünme Eğilimleri Arasındaki İlişkinin İncelenmesi. Ahi Evran Üniversitesi Kırşehir Eğitim Fakültesi Dergisi 23, no.3 (2022): 2836 - 2868. 10.29299/kefad.85717
MLA POLAT Özgül,ASLAN NURCİHAN,AYDIN EBRU Okul Öncesi Öğretmenlerin Sanata Yönelik Tutumları ile Yaratıcı Düşünme Eğilimleri Arasındaki İlişkinin İncelenmesi. Ahi Evran Üniversitesi Kırşehir Eğitim Fakültesi Dergisi, vol.23, no.3, 2022, ss.2836 - 2868. 10.29299/kefad.85717
AMA POLAT Ö,ASLAN N,AYDIN E Okul Öncesi Öğretmenlerin Sanata Yönelik Tutumları ile Yaratıcı Düşünme Eğilimleri Arasındaki İlişkinin İncelenmesi. Ahi Evran Üniversitesi Kırşehir Eğitim Fakültesi Dergisi. 2022; 23(3): 2836 - 2868. 10.29299/kefad.85717
Vancouver POLAT Ö,ASLAN N,AYDIN E Okul Öncesi Öğretmenlerin Sanata Yönelik Tutumları ile Yaratıcı Düşünme Eğilimleri Arasındaki İlişkinin İncelenmesi. Ahi Evran Üniversitesi Kırşehir Eğitim Fakültesi Dergisi. 2022; 23(3): 2836 - 2868. 10.29299/kefad.85717
IEEE POLAT Ö,ASLAN N,AYDIN E "Okul Öncesi Öğretmenlerin Sanata Yönelik Tutumları ile Yaratıcı Düşünme Eğilimleri Arasındaki İlişkinin İncelenmesi." Ahi Evran Üniversitesi Kırşehir Eğitim Fakültesi Dergisi, 23, ss.2836 - 2868, 2022. 10.29299/kefad.85717
ISNAD POLAT, Özgül vd. "Okul Öncesi Öğretmenlerin Sanata Yönelik Tutumları ile Yaratıcı Düşünme Eğilimleri Arasındaki İlişkinin İncelenmesi". Ahi Evran Üniversitesi Kırşehir Eğitim Fakültesi Dergisi 23/3 (2022), 2836-2868. https://doi.org/10.29299/kefad.85717
Sayfa Oluşturulma Tarihi
24-04-2024 7:7

İLETİŞİM

TÜBİTAK ULAKBİM TR Dizin

Yüzüncüyıl, İşçi Blokları Mahallesi

Muhsin Yazıcıoğlu Caddesi No:51/C

06530 Çankaya / ANKARA +90 (312) 298 92 00

trdizin@tubitak.gov.tr

TÜBİTAK ULAKBİM Ulusal Akademik Ağ ve Bilgi Merkezi Cahit Arf Bilgi Merkezi © Tüm Hakları Saklıdır. Gizlilik Politikası Kullanım Şartları