Mühendislik Tasarım Temelli Fen Öğretiminin Dördüncü Sınıf Öğrencilerinin Eleştirel Düşünme Becerilerine Etkisi
Yıl: 2023 Cilt: 12 Sayı: 2 Sayfa Aralığı: 318 - 327 Metin Dili: Türkçe DOI: 10.30703/cije.1183659 İndeks Tarihi: 05-07-2023
Mühendislik Tasarım Temelli Fen Öğretiminin Dördüncü Sınıf Öğrencilerinin Eleştirel Düşünme Becerilerine Etkisi
Öz: Bu çalışmanın amacı mühendislik tasarım temelli fen eğitiminin ilkokul öğrencilerinin eleştirel düşünme becerilerine etkisi olup olmadığını ortaya çıkarmaktır. Nicel araştırma yöntemiyle yürütülen bu çalışmada eşleştirilmiş yarı deneysel desen kullanılmıştır. Araştırmanın örneklemini 2018-2019 eğitim öğretim yılında Kayseri İl merkezindeki bir ilkokulda 4. sınıfta öğrenim gören 53 öğrenci oluşturmaktadır. Çalışmada veri toplama aracı olarak Facione, Facione ve Giancarlo (1998) tarafından Delphi projesi kapsamında geliştirilen olan California Eleştirel Düşünme Eğilimi Ölçeği kullanılmıştır. Dördüncü sınıf öğrencilerinin eleştirel düşünme eğilimi ölçeğinden aldıkları puanların gruplar arası karşılaştırmalarında bağımsız örneklem t testi, grup içi karşılaştırılmalarında eşleştirilmiş örneklem t testi kullanılmıştır. Çalışmanın sonucunda deney grubu öğrencilerinin uygulama öncesindeki eleştirel düşünme eğilimleri ön test puanları (Ortalama + ss) ile, uygulama sonrasındaki eleştirel düşünme eğilimleri son test puanları (Ortalama + ss) arasında istatistiki olarak anlamlı fark olduğu tespit edilmiştir. Araştırma sonucunda mühendislik tasarım temelli etkinliklerin öğrencilerin eleştirel düşünme eğilimlerine katkı sağladığı söylenebilir. Öğretim programları geliştirilirken bu katkı göz önünde bulundurularak mühendislik tasarım temelli etkinliklere yer verilebilir.
Anahtar Kelime: The Effect of Engineering Design Based Science Teaching on Critical Thinking Skills of Fourth Grade Students
Öz: The aim of this study is to examine the effect of engineering design-based science education on the critical thinking skills of primary school students. Paired quasi-experimental design was used in this study, which was carried out with the quantitative research method. The sample of the research consists of 53 4th grade students studying in a primary school in the city center of Kayseri in the 2018-2019 academic year. The California Critical Thinking Disposition Scale, which was developed by Facione, Facione, and Giancarlo (1998) as part of the Delphi project, was used as a data collection tool in the study. Independent sample t-test was used for intergroup comparisons of primary school 4th grade students' scores from the critical thinking disposition scale, and paired sample t-test was used for in-group comparisons. As a result of the study, it was determined that there was a statistically significant difference between the critical thinking disposition post-test scores of the control group students (x̄=218.92) and the critical thinking disposition post-test scores of the experimental group (x̄=234.56). As a result of the research, it can be said that engineering design-based activities contribute to students' critical thinking dispositions. Considering this contribution while developing curricula, engineering design-based activities can be included.
Anahtar Kelime: Belge Türü: Makale Makale Türü: Araştırma Makalesi Erişim Türü: Erişime Açık
- Acar, D. (2018). FETEMM eğitiminin ilkokul 4. sınıf öğrencilerinin akademik başarı, eleştirel düşünme ve problem çözme becerisi üzerine etkisi [Yayımlanmamış Doktora Tezi]. Ankara Gazi Üniversitesi.
- Açışlı Çelik, S. (2022). STEM etkinliklerinin ortaokul 6. sınıf öğrencilerinin problem çözme becerilerine, eleştirel düşünmelerine ve STEM’e yönelik tutumlarına etkisinin araştırılması. Pamukkale Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 56, 287-313. https://doi.org/10.9779/pauefd.1054678
- Akgündüz, D., & Akpınar, B. C. (2018). Okul öncesi eğitiminde fen eğitimi temelinde gerçekleçtirilen stem uygulamalarının öğrenci, öğretmen ve veli açısından değerlendirilmesi. Yaşadıkça eğitim, 32(1), 1-26.
- Akgündüz, D., Aydeniz, M., Çakmakçı, G., Çavaş, B., Çorlu, M., Öner, T., & Özdemir, S. (2015). STEM eğitimi Türkiye raporu: Günümüz modası mı yoksa gereksinim mi? İstanbul Aydın Üniversitesi STEM Merkezi, İstanbul.
- Aktamış, H. (2007). Fen eğitiminde bilimsel süreç becerilerinin bilimsel yaratıcılığa etkisi: ilköğretim 7 sınıf fizik ünitesi örneği [Yayımlanmamış Doktora Tezi]. Izmir Dokuz Eylül Üniversitesi.
- Altunel, M. (2018). STEM eğitimi ve Türkiye: fırsatlar ve riskler. Seta Perspektif, 207, 1-7.
- Aronin, S. & Floyd, K. K. (2013) Using an iPad in inclusive preschool classrooms to introduce STEM concepts. Teaching Exceptional Children 45(4), 34–39. https://doi.org/10.1177/004005991304500404
- Bircan, M. A., & Çalışıcı, H. (2022). STEM eğitimi etkinliklerinin ilkokul dördüncü sınıf öğrencilerinin STEM’e yönelik tutumlarına, 21. yüzyıl becerilerine ve matematik başarılarına etkisi. Eğitim ve Bilim, 47(211). http://dx.doi.org/10.15390/EB.2022.10710
- Beyer, B. K. (1988). Developing a scope and sequence for thinking skills instruction. Educational Leadership, 45(7), 26-30.
- Bozkurt, E. (2014). Mühendislik tasarım temelli fen öğretiminin fen bilgisi öğretmen adaylarının karar verme becerisi, bilimsel süreç becerileri ve sürece yönelik algılarına etkisi [Yayımlanmamış Doktora Tezi]. Ankara Gazi Üniversitesi.
- Büyüköztürk Ş., Kılıç Çakmak E., Akgün Ö. E., Karadeniz Ş. & Demirel F. (2020). Bilimsel araştırma yöntemleri (28. Baskı). Pegem Akademi.
- Bybee, R. W. (2010). What is STEM education. Science, 329(5995), 996. http://dx.doi.org/ 10.1126/science.1194998
- Ceylan, Ö., ve Karahan, E. (2021). STEM odaklı matematik uygulamalarının 11. sınıf öğrencilerinin matematik tutum ve bilgileri üzerine etkisi. Anadolu Journal of Educational Sciences International, 11(2), http://dx.doi.org/10.18039/ajesi.793601
- Ceylan, S. (2014). Ortaokul fen bilimleri dersindeki asitler ve bazlar konusunda fen, teknoloji, mühendislik ve matematik (fetemm) yaklaşımı ile öğretim tasarımı hazırlanmasına yönelik bir çalışma [Yayımlanmış Yüksek Lisans Tezi]. Bursa Uludağ Üniversitesi.
- Chesloff, JD, (2013). Why STEM education must start in early childhood. Education Week 32(23), 27–32. https://www.edweek.org/ew/articles/2013/03/06/23chesloff.h32.html
- Cooper Cutting, J. (April, 2010). SPSS: Descriptive Statistics. Web: https://psychology.illinoisstate.edu/jccutti/ adresinden 26 Eylül 2022 tarihinde alınmıştır.
- Çakır, Z., Altun Yalçın, A. & Yalçın, P. (2020). Montessori yaklaşımı temelli stem etkinliklerinin okul öncesi öğretmen adaylarının eleştirel düşünme eğilimlerine etkisi. Fen Bilimleri Öğretimi Dergisi, 8(1), 18-45.
- Doğan, H. (2020). Beşinci sınıf fen bilimleri dersi ünitelerinin bütünleşik STEM eğitimi yaklaşımı ile tasarlanması, uygulanması ve değerlendirilmesi [Yayımlanmamış Doktora Tezi]. Denizli Pamukkale Üniversitesi.
- Ercan, S. & Bozkurt, E. (2013, 30Ekim-1 Kasım). Expectations from engineering applications in science education: decision-making skill [Sözlü Bildiri]. IOSTE Eurasian Regional Symposium and Brokerage event Horizon 2020, Antalya.
- Ertuğrul Akyol, B. (2020). STEM etkinliklerinin fen bilgisi öğretmen adaylarının bilgi işlemsel, eleştirel, yaratıcı düşünme ve problem çözme becerilerine etkisi. [Yayınlanmamış yüksek lisans tezi]. Kayseri Erciyes Üniversitesi.
- Eroğlu, S., & Bektaş, O. (2016). STEM eğitimi almış fen bilimleri öğretmenlerinin stem temelli ders etkinlikleri hakkındaki görüşleri. Eğitimde Nitel Araştırmalar Dergisi, 4(3), 43-67. http://dx.doi.org/10.14689/issn.2148-2624.1.4c3s3m
- Facione, P. A, Facione, N. C., & Giancarlo, C. A. (1998). The california critical thinking disposition inventory test manual (revised). Millbrae, CA: California Academic Press.
- Gomez, A., & Albrecht, B. (2014). True STEM education. Technology and Engineering Teacher, 73(4), 8-17.
- Göbel, Ş. D. (2013). Sınıf öğretmenlerinin eleştirel düşünme becerisi öğretimi yeterlilikleri ve uygulamaları. [Yayımlanmamış Yüksek Lisans Tezi]. Sakarya Üniversitesi.
- Gökbayrak, S., & Karışan, D. (2017). STEM etkinliklerinin fen bilgisi öğretmen adaylarının bilimsel süreç becerilerine etkisi. Batı Anadolu Eğitim Bilimleri Dergisi, 8(2), 63-84.
- Hashem, R. (2015). The impact of project lead the way gateway to technology foundation unit completion on students’ critical- thinking skills [Doctoral Dissertation]. Eastern Michigan University, Michigan.
- Hynes, M., Portsmore, M., Dare, E., Milto, E., Rogers, C., Hammer, D. & Carberry, A. (2011). Infusing engineering design into high school STEM courses. https://digitalcommons.usu.edu/cgi/viewcontent.cgi?article=1165&context=ncete_publications (Erişim tarihi: 2022, 12 Aralık).
- İnançlı, E., & Timur, B. (2018). Fen bilimleri öğretmen ve öğretmen adaylarının STEM eğitimi hakkındaki görüşleri. Uluslararası Bilim ve Eğitim Dergisi, 1(1), 48-68.
- Karasar, N. (2005). Bilimsel araştırma yöntemi. Nobel Akademik Yayıncılık.
- Kırılmazkaya, G. (2021). Ortaokul öğrencilerinin STEM eğitimine yönelik tutumlarının ve mühendislik anlayışlarının incelenmesi. Mustafa Kemal Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, 18(47), 193-216.
- Kökdemir, D. (2003). Belirsizlik durumlarında karar verme ve problem çözme. [Yayımlanmamış Doktora Tezi]. Ankara Üniversitesi.
- Köken, O. (2020). Öğretmenlerin fen, mühendislik ve girişimcilik uygulamalarındaki yeterlilikleri, sorunları ve çözüm önerileri [Yayımlanmamış Yüksek Lisans Tezi]. Kırıkkale Üniversitesi.
- MEB. (2018). İlköğretim kurumları fen bilimleri dersi öğretim programı. Ankara: Talim ve Terbiye Kurulu Başkanlığı.
- McKillup, S. (2012). Statistics explained: An introductory guide for life scientists (Second edition). United States: Cambridge University.
- McMahon, G. (2009). Critical thinking and ICT integration in a western Australian secondary school. Journal of Educational Technology & Society, 12(4), 269- 281.
- Meço, G., & Arı, A. G. (2021). Arduino destekli STEM etkinliklerine yönelik ortaokul öğrencilerinin görüşleri. Journal of International Social Research, 14(76), 496-507.
- Özdemir, S. M. (2005). Üniversite öğrencilerinin eleştirel düşünme becerilerinin çeşitli değişkenler açısından değerlendirilmesi. Türk Eğitim Bilimleri Dergisi, 3(3), 297-316.
- Öztürk, S. C. (2018). STEM eğitiminin fen bilgisi öğretmen adaylarının problem çözme ve eleştirel düşünme becerileri üzerine etkisi [Yayımlanmamış Yüksek Lisans Tezi]. Erzincan Binali Yıldırım Üniversitesi.
- Pekbay, C., & Yılmaz, N. (2021). Barbie bungee jumping: Bir stem etkinliği örneği. Gazi Eğitim Bilimleri Dergisi, 7(3), 261-288. https://dx.doi.org/10.30855/gjes.2021.07.03.003
- Riechert, S. & Post, B. (2010). From skeletons to bridges ve other STEM enrichment exercises for high school biology. The American BiologyTeacher, 72(1), 20-22.
- Sanders, M., Kwon, H. S., Park, K. S., & Lee, H. N. (2011). Integrative STEM (science, technology, engineering, and mathematics) education: Contemporary trends and issues. The Secondary Education Research, 59(3), 729-762.
- Saraç, E., & Doğru, M. (2021). Sınıf öğretmeni adaylarının STEM eğitimi tasarlama ve uygulama deneyimlerinin incelenmesi. Fen Bilimleri Öğretimi Dergisi, 9(1), 1-37.
- Semerci, Ç. (2003). Eleştirel düşünme becerilerinin geliştirilmesi. Eğitim ve Bilim Dergisi, 27(127), 64-70.
- Shapiro, S. S., & Wilk, M. B. (1965). An analysis of variance test for normality (complete samples). Biometrika, 52(3/4), 591-611.
- Sullivan, F. R. (2008). Robotics and science literacy: Thinking skills, science, process skills and systems understanding. Journal of Research in Science Teaching, 45(3), 373- 394.
- Şimşek, F., & Hamzaoğlu, E. (2022). 7. ve 8. sınıf öğrencilerine yönelik STEM etkinlikleri güdülenme ölçeğinin uyarlanması. Eğitim ve Toplum Araştırmaları Dergisi, 9(1), 55-65. https://doi.org/10.51725/etad.1025884
- Şimşek, V. (2022). STEM eğitimi uygulamalarının okul öncesi dönemde yaratıcılık ve eleştirel düşünme becerilerine etkisi [Yayımlanmamış Yüksek Lisans Tezi]. Alanya Alaaddin Keykubat Üniversitesi,
- Taşcı, S. (2005). Hemşirelikte problem çözme süreci. Erciyes Üniversitesi Sağlık Bilimleri Dergisi Hemşirelik Özel Sayısı, 14, 73-78.
- Topalaslan, A. (2018). Sınıf öğretmenliği öğretmen adaylarının geliştirdikleri mühendislik tasarım temelli fen öğretim etkinliklerinin değerlendirilmesi. Yüzüncü Yıl Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 15(1), 186-219. http://dx.doi.org/10.23891/efdyyu.2018.66
- Uçar, R. (2019). Argümantasyonla zenginleştirilmiş stem etkinliklerinin 7. sınıf öğrencilerinin güneş sistemi ve ötesi ünitesindeki akademik başarılarına, astronomiye yönelik tutumlarına, eleştirel düşünme eğilimlerine ve STEM kariyer ilgilerine etkisi [Yayımlanmamış Yüksek Lisans Tezi]. Aydın Adnan Menderes Üniversitesi.
- Uğraş, M. (2017). Okul öncesi öğretmenlerinin STEM uygulamalarına yönelik görüşleri. Eğitimde Yeni Yaklaşımlar Dergisi, 1(1), 39-54. https://doi.org/10.24106/kefdergi.3387
- Wendell, K. B. (2008). The theoretical and empirical basis for design-based science instruction for children. Unpublished Qualifying Paper, Tufts University.
- White, D. W. (2014). What is STEM education and why is it important? White Florida Association of Teacher Educators Journal, 1(14), 1-9.
- Yıldırım, A. & Şimşek, H. (2008). Sosyal bilimlerde nitel araştırma yöntemleri. Seçkin Yayınevi.
- Yıldırım, B., & Altun, Y. (2014, 5-8 Haziran). STEM eğitimi üzerine derleme çalışması: Fen bilimleri alanında örnek ders uygulamaları [Sözlü Bildiri]. 6. Uluslararası Eğitim Araştırmaları Kongresi, Ankara.
- Yıldırım, B., & Altun, Y. (2015). STEM eğitim ve mühendislik uygulamalarının fen bilgisi laboratuvar dersindeki etkilerinin incelenmesi. El-Cezeri Journal of Science and Engineering, 2(2), 28-40.
| APA | Asal R, SARIKAYA R (2023). Mühendislik Tasarım Temelli Fen Öğretiminin Dördüncü Sınıf Öğrencilerinin Eleştirel Düşünme Becerilerine Etkisi. , 318 - 327. 10.30703/cije.1183659 |
| Chicago | Asal Rabia,SARIKAYA Rabia Mühendislik Tasarım Temelli Fen Öğretiminin Dördüncü Sınıf Öğrencilerinin Eleştirel Düşünme Becerilerine Etkisi. (2023): 318 - 327. 10.30703/cije.1183659 |
| MLA | Asal Rabia,SARIKAYA Rabia Mühendislik Tasarım Temelli Fen Öğretiminin Dördüncü Sınıf Öğrencilerinin Eleştirel Düşünme Becerilerine Etkisi. , 2023, ss.318 - 327. 10.30703/cije.1183659 |
| AMA | Asal R,SARIKAYA R Mühendislik Tasarım Temelli Fen Öğretiminin Dördüncü Sınıf Öğrencilerinin Eleştirel Düşünme Becerilerine Etkisi. . 2023; 318 - 327. 10.30703/cije.1183659 |
| Vancouver | Asal R,SARIKAYA R Mühendislik Tasarım Temelli Fen Öğretiminin Dördüncü Sınıf Öğrencilerinin Eleştirel Düşünme Becerilerine Etkisi. . 2023; 318 - 327. 10.30703/cije.1183659 |
| IEEE | Asal R,SARIKAYA R "Mühendislik Tasarım Temelli Fen Öğretiminin Dördüncü Sınıf Öğrencilerinin Eleştirel Düşünme Becerilerine Etkisi." , ss.318 - 327, 2023. 10.30703/cije.1183659 |
| ISNAD | Asal, Rabia - SARIKAYA, Rabia. "Mühendislik Tasarım Temelli Fen Öğretiminin Dördüncü Sınıf Öğrencilerinin Eleştirel Düşünme Becerilerine Etkisi". (2023), 318-327. https://doi.org/10.30703/cije.1183659 |
| APA | Asal R, SARIKAYA R (2023). Mühendislik Tasarım Temelli Fen Öğretiminin Dördüncü Sınıf Öğrencilerinin Eleştirel Düşünme Becerilerine Etkisi. Cumhuriyet Uluslararası Eğitim Dergisi, 12(2), 318 - 327. 10.30703/cije.1183659 |
| Chicago | Asal Rabia,SARIKAYA Rabia Mühendislik Tasarım Temelli Fen Öğretiminin Dördüncü Sınıf Öğrencilerinin Eleştirel Düşünme Becerilerine Etkisi. Cumhuriyet Uluslararası Eğitim Dergisi 12, no.2 (2023): 318 - 327. 10.30703/cije.1183659 |
| MLA | Asal Rabia,SARIKAYA Rabia Mühendislik Tasarım Temelli Fen Öğretiminin Dördüncü Sınıf Öğrencilerinin Eleştirel Düşünme Becerilerine Etkisi. Cumhuriyet Uluslararası Eğitim Dergisi, vol.12, no.2, 2023, ss.318 - 327. 10.30703/cije.1183659 |
| AMA | Asal R,SARIKAYA R Mühendislik Tasarım Temelli Fen Öğretiminin Dördüncü Sınıf Öğrencilerinin Eleştirel Düşünme Becerilerine Etkisi. Cumhuriyet Uluslararası Eğitim Dergisi. 2023; 12(2): 318 - 327. 10.30703/cije.1183659 |
| Vancouver | Asal R,SARIKAYA R Mühendislik Tasarım Temelli Fen Öğretiminin Dördüncü Sınıf Öğrencilerinin Eleştirel Düşünme Becerilerine Etkisi. Cumhuriyet Uluslararası Eğitim Dergisi. 2023; 12(2): 318 - 327. 10.30703/cije.1183659 |
| IEEE | Asal R,SARIKAYA R "Mühendislik Tasarım Temelli Fen Öğretiminin Dördüncü Sınıf Öğrencilerinin Eleştirel Düşünme Becerilerine Etkisi." Cumhuriyet Uluslararası Eğitim Dergisi, 12, ss.318 - 327, 2023. 10.30703/cije.1183659 |
| ISNAD | Asal, Rabia - SARIKAYA, Rabia. "Mühendislik Tasarım Temelli Fen Öğretiminin Dördüncü Sınıf Öğrencilerinin Eleştirel Düşünme Becerilerine Etkisi". Cumhuriyet Uluslararası Eğitim Dergisi 12/2 (2023), 318-327. https://doi.org/10.30703/cije.1183659 |
