Yıl: 2012 Cilt: 37 Sayı: 164 Sayfa Aralığı: 157 - 175 Metin Dili: Türkçe İndeks Tarihi: 29-07-2022

Okul yöneticilerinin yeterliklerine ilişkin okul yöneticilerinin ve öğretmenlerin görüşleri (Kütahya İli)

Öz:
Bu çalışmanın amacı, okul yöneticilerinin yeterlikleri hakkında okul yöneticilerinin ve öğretmenlerin görüşlerini belirlemektir. Tarama modelindeki araştırmanın örneklemini, Kütahya il merkezinde görev yapan 108 okul yöneticisi ve 290 öğretmen oluşturmaktadır. Araştırmanın verileri “Okul Yöneticilerinin Yeterlikleri Envanteri” ile toplanmıştır. Verilerin analizinde betimsel istatistikler, t-testi, ANOVA ve Kruskal Wallis gibi analizler kullanılmıştır. Elde edilen bulgulara göre, okul yöneticileri kendilerini, tüm boyutlarda öğretmenlerin okul yöneticilerini algıladığından daha yeterli algılamaktadır. Okul yöneticileri ile öğretmenlerin görüşleri “İnsanlarla İletişim Kurma-Etkili Biçimde Çalışma” ve “Mesleğe Hizmet” boyutlarında farklılaşmaktadır. Okul yöneticilerinin görüşleri okul türü, hizmetiçi eğitim alma ve yöneticilikle ilgili eğitim alma durumuna göre farklılaşmamakta, ancak kıdeme göre farklılaşmaktadır. Öğretmenlerin okul yöneticileri ile ilgili görüşleri ise okul türü ve kıdeme göre farklılaşırken, yöneticilik deneyimi olup olmama durumuna göre farklılaşmamaktadır.
Anahtar Kelime:

Konular: Eğitim, Eğitim Araştırmaları Eğitim, Özel Aile Çalışmaları

Opinions of school administrators and teachers about proficiency of school administrators (In Kütahya)

Öz:
The aim of this study is to determine the opinions of school administrators and teachers about proficiency of the school administrators. A survey model was used with a sample of 108 school administrators and 290 teachers working in the city centre of Kütahya. The data were gathered through “Inventory on Proficiency of School Administrators”. Data analysis was conducted through descriptive statistics, t-test, ANOVA and Kruskal Wallis analysis. According to the findings, although school administrators perceived themselves more proficient than teachers perceived them to be in all dimensions, the opinions of school administrators and teachers differentiated in the dimensions “Interacting with People–Working Efficiently” and “Service to Profession”. Opinions of school administrators didn’t differentiate according to school type, having in-service training and having training of administration, but differentiated according to seniority. Opinions of teachers about school administrators differentiated according to school type and seniority, but didn’t differentiate according to whether they had administrative experience.
Anahtar Kelime:

Konular: Eğitim, Eğitim Araştırmaları Eğitim, Özel Aile Çalışmaları
Belge Türü: Makale Makale Türü: Araştırma Makalesi Erişim Türü: Erişime Açık
  • Ağaoğlu, E,. Gültekin, M. ve Çubukçu, Z. (2002). Okul Yöneticisi Yeterliklerine Dayalı Eğitim Programı Önerisi. 21. Yüzyıl Eğitim Yöneticilerinin Yetiştirilmesi Sempozyumu Bildirileri. (Edt: C. Elma ve Ş. Çınkır). Ankara: Ankara Üniversitesi Eğitim Bilimleri Fakültesi Yayınları. ss. 145–161.
  • Ağaoğlu, E. (2005). Mnenja uciteljev in ravnateljev o kompetencah ravnateljev v Turciji. Vodenje, 3/2005, 53–71.
  • Ak, M. (2006). “İlköğretim Okulu Yöneticilerinin Değişimi Yönetme Yeterlikleri (Uşak İli Örneği)”. Yayımlanmamış yüksek lisans tezi. Afyon Kocatepe Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü. Afyon.
  • Aksüt, M. (1997). “Eğitim Yöneticisinin Yeterlikleri: Özel Eğitim Okulu Müdürlerinin Yeterliklerine İlişkin Bir Araştırma”. Yayınlanmamış Doktora Tezi. Ankara Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü. Ankara.
  • Altınkurt, Y. (2007). “Eğitim Örgütlerinde Stratejik Liderlik ve Okul Müdürlerinin Stratejik Liderlik Uygulamaları”. Yayınlanmamış doktora tezi. Anadolu Üniversitesi Eğitim Bilimleri Enstitüsü, Eskişehir.
  • Arslan H. ve Beytekin, F. (2004) İlköğretim okul müdürleri için okul liderliği standartlarının araştırılması. XIII. Ulusal Eğitim Bilimleri Kurultayı. Malatya: İnönü Üniversitesi, Eğitim Fakültesi, CD Formatı.
  • Artul, O. (2003). “İlköğretim Okul Yöneticilerinin Bilgi Teknolojileri Konusundaki Yeterlik Düzeyleri (İstanbul İli Avrupa Yakası Örneği)”. Yayımlanmamış yüksek lisans tezi. Sakarya Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü. Sakarya.
  • Artul, S. İ. (2004). “Etkili İlköğretim Okulu Yöneticisi Yeterlikleri (Adapazarı Örneği)”. Yayımlanmamış yüksek lisans tezi. Sakarya Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü. Sakarya.
  • Aydın, A. (1997). Milli Eğitim Bakanlığı Merkez Örgütünde Yetki Devri Sorunu. Ankara: Gelişim Dizgi ve Yayıncılık.
  • Aydın, M. (1998). Eğitim Yönetimi. Ankara: Hatipoğlu Yayıncılık.
  • Babaoğlan, E. ve Litchka, P. R. (2010). An examination of leadership competencies of school principals in Turkey and the United States. Education and Science, 35 (158), 58-74.
  • Barut, E. (2007). “İlköğretim Okullarına Sınavla Atanan Yöneticilerle Sınavsız Atanan Yöneticilerin Yönetim Süreçlerine İlişkin Yeterliklerinin Değerlendirilmesi”. Yayımlanmamış yüksek lisans tezi. Sakarya Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü. Sakarya.
  • Başaran, İ. E. (2000). Örgütsel Davranış. Ankara: Gül Yayınevi.
  • Bursalıoğlu, Z. (1981). Eğitim Yöneticisinin Yeterlikleri. Ankara: Ankara Üniversitesi Eğitim Fakültesi Yayını.
  • Bursalıoğlu, Z. (2003). Eğitim Yönetiminde Teori ve Uygulama. Ankara: Pegem A Yayınları.
  • Çelik, H. (2004). “İlköğretim Okul Yöneticilerinin Sosyal Beceri Yeterlikleri”. Yayımlanmamış yüksek lisans tezi. Abant İzzet Baysal Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü. Bolu.
  • Çelik, V. (2002). Eğitim Yöneticisi Yetiştirme Politikasına Yön Veren Temel Eğilimler. 21. Yüzyıl Eğitim Yöneticilerinin Yetiştirilmesi Sempozyumu Bildirileri. (Edt: C. Elma ve Ş. Çınkır). Ankara: Ankara Üniversitesi Eğitim Bilimleri Fakültesi Yayınları. ss. 3–12.
  • Çınkır, Ş. (2002). İngiltere’de Okul Müdürlerinin Yetiştirilmesi: Okul Müdürleri İçin Ulusal Mesleki Standartlar Programı. 21. Yüzyıl Eğitim Yöneticilerinin Yetiştirilmesi Sempozyumu Bildirileri. (Edt: C. Elma ve Ş. Çınkır). Ankara: Ankara Üniversitesi Eğitim Bilimleri Fakültesi Yayınları. ss. 293–304.
  • Demircan, A. (2001). “İlköğretim Okulu Müdürleri Yöneticilik Yeterliklerine Ne Derece Sahiptirler”. Yayınlanmamış yüksek lisans tezi. Yıldız Teknik Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü. İstanbul.
  • Deniz, V. (1997). “İlköğretim Okulu Müdürlerinin Eğitim-Öğretim ve Yönetime İlişkin Yeterliklerinin Sınıf ve Branş Öğretmenleri Tarafından Değerlendirilmesi (Ankara İli Örneği)”. Yayımlanmamış yüksek lisans tezi. Gazi Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü. Ankara.
  • Dönmez, B. (2002). Müfettiş, Okul Müdürü Ve Öğretmen Algılarına Göre İlköğretim Okulu Müdürlerinin Yeterlikleri. Kuram ve Uygulamada Eğitim Yönetimi, 29, 27–45.
  • Elma, C. (1998). “İlköğretim Okulları Yöneticilerinin Çatışmayı Yönetme Yeterlikleri”. Yayımlanmamış yüksek lisans tezi. Ankara Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü. Ankara.
  • Gareis, C. R. ve Tschannen-Moran, M. (2005). Cultivating principals’ sense of efficacy: Supports that matter. Paper to be presented at the annual meeting of the University Council for Educational Administration, Nashville, TN. http://coe.ksu.edu/ucea/2005/ TschannenUCEA2005.pdf.
  • Gökçe, F. (2008). Değişimin Kavramsal Modelleri ve Değişim Sürecinde Eğitim Yöneticilerinin Yeterlikleri. Milli Eğitim, 172, 237-252.
  • Güçlü, N. (2003). Stratejik Yönetim. Gazi Eğitim Fakültesi Dergisi, 23 (2), 61-85.
  • Gümüşeli, A. İ. (2006). Okul Müdürleri İçin Geliştirilen Liderlik Standartları ve Bu Standartlarla İlgili Türk Eğitimcilerinin Görüşleri. http://www.agumuseli. com. İndirme Tarihi: 01.11.2006.
  • Günay, M. (2001). “İlköğretim Devlet Okulu Müdürlerinin Yeterlik Düzeylerinin Öğretmenlerin ve Müdürlerin Kendi Algıları ile İncelenmesi”. Yayımlanmamış doktora tezi. Orta Doğu Teknik Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü. Ankara.
  • Güngör, H. F. (2001). “İlköğretim Okulu Müdürlerinin Liderlik Yeterlik Standartlarına İlişkin Eğitimcilerin Görüşleri”. Yayımlanmamış yüksek lisans tezi. Yıldız Teknik Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü. İstanbul.
  • Güven, İ. H. (2002). “İlköğretim Okulu Yöneticilerinin Yeterliklerinin Değerlendirilmesi”. Yayımlanmamış yüksek lisans tezi. Sakarya Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü. Sakarya.
  • Kara, S. (2000). “Özel İlköğretim Okulları Müdürlerinin Sosyal Beceri Yeterlik Düzeyleri”. Yayımlanmamış yüksek lisans tezi. Yıldız Teknik Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü. İstanbul.
  • Karadağ, E. (2011). Okul Müdürlerinin Niteliklerine İlişkin Olarak Öğretmenlerin Oluşturdukları Bilişsel Kurgular: Fenomonolojik Bir Çözümleme. Eğitim ve Bilim, 36 (159), 25-40.
  • Kaya, Y. K. (1999). Eğitim Yönetimi. Kuram ve Türkiye’deki Uygulama. Ankara: Bilim Yayınları.
  • Kırılmaz, E. (2005). “Yöneticilik Eğitimi Faktörüne Göre İlköğretim Okulu Müdürlerinin Öğretim Liderliği Yeterliklerinin Karşılaştırılması (İstanbul İli Örneği)”. Yayımlanmamış yüksek lisans tezi. Yıldız Teknik Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü. İstanbul.
  • Kombıçak, M. (2008). “İlköğretim Okul Müdürlerinin Yeterliklerinin İncelenmesi”. Yayımlanmamış yüksek lisans tezi. Yeditepe Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü. İstanbul.
  • Koşan, Ş. (2002). “Lise Yöneticilerinin Seçiminde Kullanılan Ölçütler Hakkında Öğretmenlerin Görüşleri.” Yayımlanmamış yüksek lisans tezi. Gazi Üniversitesi Eğitim Bilimleri Enstitüsü, Ankara.
  • Madenoğlu, C. (2003). “Ortaöğretim Kurumu Yöneticileri ve Öğretmenlerinin Okul Yöneticilerinde Bulunması Gereken Niteliklere İlişkin Öncelikleri”. Yayımlanmamış yüksek lisans tezi. Anadolu Üniversitesi Eğitim Bilimleri Enstitüsü, Eskişehir.
  • MEB (1998). Milli Eğitim Bakanlığına Bağlı Eğitim Kurumları Yöneticilerinin Atama ve Yer Değiştirilmesine İlişkin Yönetmelik. Resmi Gazete, 23472.
  • MEB (1999). Milli Eğitim Bakanlığı Yönetici Atama, Değerlendirme Görevde Yükselme ve Yer Değiştirilme Yönetmeliği. Resmi Gazete, 23681.
  • MEB (2000). Milli Eğitim Bakanlığına Bağlı Eğitim Kurumları Yöneticilerinin Atama ve Yer Değiştirilmelerine İlişkin Yönetmelikte Değişiklik yapılmasına Dair Yönetmelik. Resmi Gazete, 24246.
  • MEB (2004). Milli Eğitim Bakanlığı Eğitim Kurumları Yöneticilerinin Atama ve Yer Değiştirilmesine İlişkin Yönetmelik. Resmi Gazete, 25343.
  • Okutan, M. (1988). “Orta Dereceli Okul Müdürlerinin İnsan İlişkileri Yeterlikleri (Trabzon İli Örneği)”. Yayımlanmamış yüksek lisans tezi. Hacettepe Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü. Ankara.
  • Öksüz, C. (1997). “İlköğretim Okulları Müdürlerinin Öğretmenlerle İletişim Sürecindeki Yeterlikleri”. Yayımlanmamış yüksek lisans tezi. Pamukkale Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü. Denizli.
  • Öncel, Y. (2006). “İlköğretim Okulu Müdürlerinin Denetimdeki Rol ve Yeterlikleri”. Yayımlanmamış yüksek lisans tezi. Harran Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü. Şanlıurfa.
  • Özsarıkamış, S. (2009). “İlköğretim Okulu Yöneticilerinin Bilgi Yönetimi Yeterlikleri”. Yayımlanmamış yüksek lisans tezi. Abant İzzet Baysal Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü. Bolu.
  • Saçal, S. (2002). “Genel Lise Müdürlerinin Eğitim Öğretim ile İlgili Yeterliklerinin Öğretmenlerle İletişiminde Önem Derecesi”. Yayımlanmamış yüksek lisans tezi. Kırıkkale Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü. Kırıkkale.
  • Seçkin, G. (2003). “İlköğretim Okulu Müdürlerinin Eğitim Yönetimi Süreçlerine İlişkin Yeterliklerinin Öğretmenler Tarafından Değerlendirilmesi (Kırıkkale İli Örneği)”. Yayınlanmamış yüksek lisans tezi. Kırıkkale Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü. Kırıkkale.
  • Şahin, A. E. (2000). İlköğretim Okulu Müdürlerinin Yeterlikleri. Kuram ve Uygulamada Eğitim Yönetimi, 22, 243–260.
  • Şencan, D. (2008). “İlköğretim Okulu Yöneticilerinin Toplantı Yönetimi Yeterliklerine İlişkin Öğretmen Algıları (İstanbul İli, Kâğıthane İlçesi Örneği)”. Yayımlanmamış yüksek lisans tezi. Yeditepe Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü. İstanbul.
  • Şener, S. (2004). “İlköğretim Okul Müdürlerinin Müdürlük Yeterliklerine İlişkin Öğretmen Algıları”. Yayımlanmamış yüksek lisans tezi. Dokuz Eylül Üniversitesi Eğitim Bilimleri Enstitüsü. İzmir.
  • Şimşek, H. (2002). Türkiye’de Eğitim Yöneticisi Yetiştirilemez! 21. Yüzyıl Eğitim Yöneticilerinin Yetiştirilmesi Sempozyumu Bildirileri. (Edt: C. Elma ve Ş. Çınkır). Ankara: Ankara Üniversitesi Eğitim Bilimleri Fakültesi Yayınları. ss. 307–312.
  • Şimşek, H. (2004). Eğitim Yöneticilerinin Yetiştirilmesi: Karşılaştırmalı Örnekler ve Türkiye İçin Öneriler. http://www.hasansimsek.net. İndirme Tarihi: 20.01.2010.
  • Şişman, M. ve Turan, S. (2004). Eğitim ve Okul Yönetimi, Y. Özden (Ed.) Eğitim ve Okul Yöneticiliği El Kitabı. (ss. 99–146). Ankara: Pegem A Yayıncılık.
  • Terci, F. (2008). “İlköğretim Okulu Yöneticilerinin Yönetici Yeterlik Davranışlarının Bazı Değişkenler Açısından İncelenmesi”. Yayımlanmamış yüksek lisans tezi. Ege Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü. İzmir.
  • Topluer, A. (2008). “İlköğretim Okulu Yöneticilerinin İletişim Yeterlikleri ile Örgütsel Çatışma Düzeyi Arasındaki İlişki (Malatya İli Örneği)”. Yayımlanmamış yüksek lisans tezi. İnönü Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü. Malatya.
  • Töremen, F. ve Kolay, Y. (2003). İlköğretim Okulu Yöneticilerinin Sahip Olması Gereken Yeterlikler. Milli Eğitim, 160. http://yayim.meb.gov.tr/dergiler/160/toremen-kolay.htm. İndirme Tarihi: 10.01.2010.
  • Turan, S. ve Şişman, M. (2000). Okul Yöneticileri İçin Standartlar: Eğitim Yöneticilerinin Bilgi Temelleri Üzerine Düşünceler. Balıkesir Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, 3 (4), 68–87.
  • Yıldırım, N. ve Aslan, B. (2008). İlköğretim Okulu Müdürlerinin Yeterlikleri İle Öğrenme Stillerine İlişkin Bir Araştırma (Tokat ili örneği). Elektronik Sosyal Bilimler Dergisi, 7 (24), 238–255.
  • Yılmaz, S. Ç. (2008). “İlköğretim Okulu Yöneticilerinin Bilgisayar Teknolojisini Kullanma Yeterliklerinin Değerlendirilmesi”. Yayımlanmamış yüksek lisans tezi. Gazi Üniversitesi Eğitim Bilimleri Enstitüsü. Ankara.
APA AĞAOĞLU E, ALTINKURT Y, YILMAZ K, KARAKÖSE T (2012). Okul yöneticilerinin yeterliklerine ilişkin okul yöneticilerinin ve öğretmenlerin görüşleri (Kütahya İli). , 157 - 175.
Chicago AĞAOĞLU Esmahan,ALTINKURT Yahya,YILMAZ Kürşad,KARAKÖSE TURGUT Okul yöneticilerinin yeterliklerine ilişkin okul yöneticilerinin ve öğretmenlerin görüşleri (Kütahya İli). (2012): 157 - 175.
MLA AĞAOĞLU Esmahan,ALTINKURT Yahya,YILMAZ Kürşad,KARAKÖSE TURGUT Okul yöneticilerinin yeterliklerine ilişkin okul yöneticilerinin ve öğretmenlerin görüşleri (Kütahya İli). , 2012, ss.157 - 175.
AMA AĞAOĞLU E,ALTINKURT Y,YILMAZ K,KARAKÖSE T Okul yöneticilerinin yeterliklerine ilişkin okul yöneticilerinin ve öğretmenlerin görüşleri (Kütahya İli). . 2012; 157 - 175.
Vancouver AĞAOĞLU E,ALTINKURT Y,YILMAZ K,KARAKÖSE T Okul yöneticilerinin yeterliklerine ilişkin okul yöneticilerinin ve öğretmenlerin görüşleri (Kütahya İli). . 2012; 157 - 175.
IEEE AĞAOĞLU E,ALTINKURT Y,YILMAZ K,KARAKÖSE T "Okul yöneticilerinin yeterliklerine ilişkin okul yöneticilerinin ve öğretmenlerin görüşleri (Kütahya İli)." , ss.157 - 175, 2012.
ISNAD AĞAOĞLU, Esmahan vd. "Okul yöneticilerinin yeterliklerine ilişkin okul yöneticilerinin ve öğretmenlerin görüşleri (Kütahya İli)". (2012), 157-175.
APA AĞAOĞLU E, ALTINKURT Y, YILMAZ K, KARAKÖSE T (2012). Okul yöneticilerinin yeterliklerine ilişkin okul yöneticilerinin ve öğretmenlerin görüşleri (Kütahya İli). Eğitim ve Bilim, 37(164), 157 - 175.
Chicago AĞAOĞLU Esmahan,ALTINKURT Yahya,YILMAZ Kürşad,KARAKÖSE TURGUT Okul yöneticilerinin yeterliklerine ilişkin okul yöneticilerinin ve öğretmenlerin görüşleri (Kütahya İli). Eğitim ve Bilim 37, no.164 (2012): 157 - 175.
MLA AĞAOĞLU Esmahan,ALTINKURT Yahya,YILMAZ Kürşad,KARAKÖSE TURGUT Okul yöneticilerinin yeterliklerine ilişkin okul yöneticilerinin ve öğretmenlerin görüşleri (Kütahya İli). Eğitim ve Bilim, vol.37, no.164, 2012, ss.157 - 175.
AMA AĞAOĞLU E,ALTINKURT Y,YILMAZ K,KARAKÖSE T Okul yöneticilerinin yeterliklerine ilişkin okul yöneticilerinin ve öğretmenlerin görüşleri (Kütahya İli). Eğitim ve Bilim. 2012; 37(164): 157 - 175.
Vancouver AĞAOĞLU E,ALTINKURT Y,YILMAZ K,KARAKÖSE T Okul yöneticilerinin yeterliklerine ilişkin okul yöneticilerinin ve öğretmenlerin görüşleri (Kütahya İli). Eğitim ve Bilim. 2012; 37(164): 157 - 175.
IEEE AĞAOĞLU E,ALTINKURT Y,YILMAZ K,KARAKÖSE T "Okul yöneticilerinin yeterliklerine ilişkin okul yöneticilerinin ve öğretmenlerin görüşleri (Kütahya İli)." Eğitim ve Bilim, 37, ss.157 - 175, 2012.
ISNAD AĞAOĞLU, Esmahan vd. "Okul yöneticilerinin yeterliklerine ilişkin okul yöneticilerinin ve öğretmenlerin görüşleri (Kütahya İli)". Eğitim ve Bilim 37/164 (2012), 157-175.