Ergenlerin dahil oldukları zorbalık statülerine göre okul sosyal iklimi ve genellenmiş akran algıları

Yusuf BAYAR, (Hacettepe Üniversitesi, Ankara, Türkiye)
Zehra UÇANOK (Hacettepe Üniversitesi, Ankara, Türkiye)
Kuram ve Uygulamada Eğitim Bilimleri
24 0
Yıl: 2012 Cilt: 12 Sayı: 4 Sayfa Aralığı: 2337 - 2358 Metin Dili: Türkçe İndeks Tarihi: 29-07-2022

Ergenlerin dahil oldukları zorbalık statülerine göre okul sosyal iklimi ve genellenmiş akran algıları

Öz:
Bu araştırmanın amacı ergenlerin dahil oldukları zorbalık statülerine göre okul iklimini ve akranlarını algılama bakımından bir farklılaşma olup olmadığını incelemek ve Okul Sosyal İklimi Ölçeği ve Genellenmiş Akran Algısı Ölçeğinin Türkiye örneklemi için geçerlik ve güvenirlik çalışmasını yapmaktır. Bu amacı gerçekleştirmek için Türkiye'nin altı farklı ilinde ilköğretim ikinci kademe ve lise öğrencilerinden veri toplanmıştır. Araştırmanın örneklemi, 612'si erkek 651'i kız olmak üzere toplam 1263 ergenden oluşmaktadır ve örneklemi oluşturan ergenlerin yaş ortalaması 14.92'dir (S=2.07). Ölçeklerin Türkiye örneklemine uyarlanması ile ilgili sonuçlar her iki ölçeğin de geçerlik ve güvenirlik düzeylerinin kabul edilebilir sınırlar içerisinde olduğunu göstermektedir. Araştırmadan elde edilen bulgular, hem okul ortamında hem de sanal ortamda zorbalığa karışmayanların okulu ve öğretmenlerini zorba ve zorba-kurbanlardan daha olumlu algıladıklarını göstermektedir. Bunun yanı sıra sanal ortamda zorbalığa hedef olanlar zorbalara göre öğretmenlerini daha olumlu değerlendirmektedir. Okuldaki diğer öğrencileri her iki ortamda da zorbalığa dahil olmayan ergenler zorbalara göre daha olumlu değerlendirmektedir. Ayrıca her iki ortamda zorbalığa dahil olmayan ve zorba statüsündeki ergenlerin zorba-kurbanlara göre; okul ortamında zorbalığa karışmayan ve zorbaların da kurbanlara göre akranlarını daha olumlu algıladığı görülmüştür. Özetle, zorbalık statülerine göre okula ve akranlara dair algılarda bir farklılaşma olduğu, geleneksel ve sanal zorbalık statüleri için birbirine benzer örüntülerin ortaya çıktığı görülmüştür.
Anahtar Kelime:

Konular: Eğitim, Eğitim Araştırmaları

School social climate and generalized peer perception in traditional and cyberbullying status

Öz:
The purpose of this study was to determine whether there were any differences in perceptions of school social climate and peers in terms of bullying status, and to investigate the psychometric properties of the School Social Climate and Generalized Peer Perception Scales. The students participated from six different cities in Turkey were in secondary and high schools. The sample consisted of 1263 students (612 male, 651 female), of mean age 14.92 years (SD = 2.07). The results revealed that adolescents who were not involved both in school and cyberspace perceived the school and their teachers more positively than bullies and bully-victims, and also victims in cyberspace perceived their teachers more positively than bullies. Furthermore, not involved adolescents in school and cyberspace perceived other students in school more positively than bullies. In terms of peer perception, not involved adolescents and bullies in school and cyberspace significantly differed from bully-victims, and also not involved adolescents and bullies in school differed significantly from victims; not involved adolescents and bullies had more positive perception about their peers. Results also revealed that the Turkish adaptation of these two measurement instruments had sufficiently high validity and reliability.
Anahtar Kelime:

Konular: Eğitim, Eğitim Araştırmaları
Belge Türü: Makale Makale Türü: Araştırma Makalesi Erişim Türü: Bibliyografik
  • Andreou, E. (2000). Bully/victim problems and their assocation with psychological constructs in 8 to 12 year old Greek schoolchildren. Aggressive Behaviour, 26, 49-56.
  • Arıman, F. (2007). İlköğretim 7. ve 8. sınıf öğrencilerinin zorbalık eğilimleri ile okul iklimi algıları arasındaki ilişkinin incelenmesi. Yayınlanmamış yüksek lisans tezi, Yeditepe Üniversitesi, İstanbul.
  • Attar-Schwartz, S. (2009). Peer sexual harassment victimization at school: The roles of student characteristics, cultural affiliation, and school factors. American Journal of Orthopsychiatry, 79(3), 407–420.
  • Batsche, G. M., & Knoff, H. M. (1994). Bullies and their victims: Understanding a pervasive problem in the schools. School Psychology Review, 23, 165-175.
  • Bayraktar, F. (2009). Ergenlerin zorba ve kurban davranışlarında birey, aile, akran ve okula dair özelliklerin rolü: Bütüncül bir model önerisi. Yayınlanmamış doktora tezi, Hacettepe Üniversitesi, Ankara. Bee, H., & Boyd, D. (2007). The developing child. Boston: Pearson International Edition. Beran, T., & Li, Q. (2005). Cyber-harassment: A study of a new method for an old behavior. Journal of Educational Computing Research, 32 (3), 265-277.
  • Bilgiç, E. (2007). İlköğretim 1. kademede görülen zorba davranışların sınıf değişkenleri ve atmosferi algılamalarına göre incelenmesi. Yayınlanmamış yüksek lisans tezi, Çukurova Üniversitesi, Adana. Bishop, J. (1999). Nerd harasment, incentives, school priorities and learning. In S. Mayer & P. Peterson (Eds.), Earning and learning (pp. 231-281). Washington: Brookings İnstutaion Press
  • Brand, S., Felner, R., Shim, M., Seitsinger, A., & Dumas, T. (2003). Middle school improvement and reform: Development and validation of a school-level assessment of climate, cultural pluralism, and school safety. Journal of Educational Psychology, 95, 570–578.
  • Bronfenbronner, U. (1979). The ecology of human development: Experiments by nature and design. Cambridge, MA: Harvard University Press. Brown, S. L., Birch, D. A., & Kancherla, V. (2005). Bullying perspectives: Experiences, attitudes, and recommendations of 9- to 13-year-olds attending health education centers in the United States. Journal of School Health, 75(10), 384-392.
  • Bryk, A., & Schneider, S. (2002). Trust in schools: A core resource for improvement. New York: Russell Sage Foundation. Burnukara, P. ve Uçanok, Z. (2012). Okul ortamı ve sanal ortamda meydana gelen akran zorbalığı ne ölçüde örtüşüyor? Türk Psikoloji Dergisi, 69, 81-96.
  • Craig, W. M., Pepler, D., & Atlas, R. (2000). Observations of bullying in the playground and in the classroom. School Psychology International, 21(1), 22-36.
  • Crick, N. R., & Dodge, K. A. (1994). A review and reformulation of social information-processing mechanisms in children’s social adjustment. Psychological Bulletin, 115(1), 74-101. Cowie, H. (2004). Peer influences. In C. E. Sanders & G. D.Phye (Ed.), Bullying implications for the classroom. California (pp. 137-158): Elsevier Academic Press.
  • Çalık, T. ve Kurt, T. (2010). Okul İklimi Ölçeğinin geliştirilmesi. Eğitim ve Bilim, 35 (157), 167-180.
  • Çalık, T., Özbay, Y., Özer, A., Kurt, T., & Kandemir, M. (2009). İlköğretim okulu öğrencilerinin zorbalık statülerinin okul iklimi, prososyal davranışlar, temel ihtiyaçlar ve cinsiyet değişkenlerine göre incelenmesi. Kuram ve Uygulamada Eğitim Yönetimi Dergisi, 60, 555-576.
  • Dodge, K. A., & Coie, J. D. (1987). Social-information-processing factors in reactive and proactive aggression in children’s peer groups. Journal of Personality and Social Psychology, 53(6), 1146-1158.
  • Eccles, J. S., & Roeser, R. W. (2005). School and community influences on human development. In M. H. Bornstein & M. H. Lamb (Eds.), Developmental science: An advanced textbook (pp. 513-555).
  • New Jersey, London: Lawrence Erlbaum Association. Erdur-Baker, Ö. & Kavşut, F. (2007). Akran zorbalığının yeni yüzü: Siber zorbalık. Eğitim Araştırmaları, 27, 31-42.
  • Field, A. (2007). Discovering statistics using SPSS (3rd ed.). California: Sage. Freiberg, H. J. (1998). Measuring school climate: Let me count the ways. Educational Leadership, 56, 22–26.
  • Goodenow, C. (1993). Classroom belonging among early adolescent students relationships to motivation and achievement. The Journal of Early Adolescence, 13(1), 21-43.
  • Gültekin, Z. ve Sayıl, M. (2005). Akran Zorbalığını Belirleme Ölçeği geliştirme çalışması. Türk Psikoloji Yazıları, 8 (15), 47-61.
  • Hamre, B. K., & Pianta, R. C. (2001). Early teacher-child relationships and the trajectory of children’s school outcomes through eighth grade. Child Development, 72(2), 625-638.
  • Hanif, R., & Smith, P. K. (2010). Perceptions, attitudes and experiences concerning bullying and school social climate: A comparison of Pakistan and England. In K. Österman (Ed.), Indirecrt and direct agression (pp. 159-169). Frankurt: Peter Lang Publishing. Hanna, J. W. (1998). School climate: Changing fear to fun. Contemporary Education, 69(2), 83-85.
  • Haynes, N. M., Emmons, C. L., & Comer, J. P. (1993). Elementary and middle school climate survey. New Haven, CT: Yale University Child Study Center. Hazler, R. J., Hoover, J. H., & Oliver, R. (1992). What kids say about bullying. The Executive Educator, 14(11), 20-22.
  • Hilooğlu, S. (2009). İlköğretim ikıncı kademe öğrencılerının zorbaca davranışlarını yordamada sosyal becerı ve yaşam doyumunun rolü. Yayınlanmamış yüksek lisans tezi, Çukurova Üniversitesi, Adana. Hoover, J. H., Oliver, R., & Thomson, K. (1993). Perceived victimization by school bullies: New research and future directions. Journal of Humanistic Education and Development, 32, 76-84.
  • Hortaçsu, N. (2003). İnsan ilişkileri (3. bs). Ankara: İmge Kitabevi. Hoy, W. K., Smith, P. A., & Sweetland, S. R. (2002). A test of a model of school achievement in rural schools: The significance of collective efficacy. In W. K. Hoy & C. Miskel (Eds.), Theory and research in educational administration (pp. 185-202). Greenwich, CT: Infornmation Age.
  • Johnson, W. L., & Johnson, M. (1993). Validity of the quality of school life scale: A primary and second-order factor analysis. Educational & Psychological Measurement, 53(1), 145-153.
  • Johnson, W. L., Johnson, A. M., & Zimmerman, K. (1996). Assessing school climate priorities: A Texas study. The Clearing House, 70 (2), 64-66.
  • Juvonen, J., & Murdock, T. B. (1995). Grade-level differences in the social value of effort: Implications for self-presentation tactics of early adolescents. Child Development, 66(6), 1694-1705.
  • Kasen, S., Berenson, K., Cohen, P., & Johnson, J. G. (2004). The effects of school climate on changes in aggressive and other behaviors related to bullying. In D. L. Espelage & S. M. Swearer (Eds.), Bullying in American schools: A social-ecological perspective on prevention and intervention (pp. 187–210).
  • Mahwah, NJ: Lawrence Erlbaum. Khoury-Kassabri, M., Benbenishty, R., & Astor, R. A. (2005). The Effects of school climate, socioeconomics, and cultural factors on student victimization in Israel. Social Work Research, 19(3), 165-180. King, A. R., & Terrance, C. (2006). Relationships between personality disorder attributes and friendship qualities among collage students. Journal of Social and Personal Relationship, 23(5), 5-20.
  • Kochenderfer, B. J., & Ladd, G. W. (1996). Peer victimization: Cause or consequence of school maladjustment? Child Development, 67(4), 1305-1317.
  • Kowalski, R. M., & Limber, S. P. (2007). Electronic bullying among middle school students. Journal of Adolescents Health, 4, 22–30.
  • Kuperminc, G. P., Leadbeater, B. J., Emmons, C., & Blatt, S. J. (1997). Perceived school climate and difficulties in the social adjustment of middle school students. Applied Developmental Science, 1(2), 76-88.
  • Kuperminc, G. P., Leadbeater, B. J., & Blatt, S. J. (2001). School social climate and individual differences in vulnerability to psychopathology among middle school students. Journal of School Psychology, 39(2), 141-159. Ladd, G. W., & Troop-Gordon, W. (2003). The role of chronic peer difficulties in the development of children’s psychological adjustment problems. Child Development, 74(5), 1344–1367.
  • Lee, S. S., & Wong, T. S. (2009). School, parents, and peer factors in relation to Hong Kong students’ bullying. International Journal of Adolescence and Youth, 15, 217–233.
  • Li, Q. (2006). Cyberbullying in schools: A research of gender differences. School Psychology International, 27, 157-170.
  • Loukas, A., Suzuki, R., & Horton, K. D. (2006). Examining school connectedness as a mediator of school climate effects. Journal of Research on Adolescence, 16, 491–502.
  • Manning, M. L., & Saddlemire, R. (1996). Developing a sense of community in secondary schools. NASSP Bulletin, 80 (584), 41-48.
  • Matson, J. L., & Ollendick, T. H. (1988). Enhancing children’s social skills. New York: Pergamon Press. Mynard, H., & Joseph S. (2000). Development of the Multidimentional Peer Vicitimization Scale. Aggressive Behavior, 26, 169-178.
  • Olweus, D. (1993). Bullying at school: What we know and what we can do. Oxford: Blackwell.
  • Olweus, D., & Limber, S. (1999). Blueprints for violence prevention: Bullying prevention program (Book Nine). Boulder, CO: University of Colorado at Boulder, Institute of Behavioral Science, Center for the Study and Prevention of Violence. Patterson, G. R., DeBaryshe, B. D., & Ramsey, E. (1989). A developmental perspective on antisocial behavior. Ameican Psychologist, 44, 329-335.
  • Pekel-Uludaglı, N. ve Uçanok, Z. (2005). Akran zorbalığı gruplarında yalnızlık, akademik basarı ile sosyometrik statüye göre zorba/kurban davranış türleri. Türk Psikoloji Dergisi, 56, 77-95.
  • Rabiner, D. L., Keane, S. P., & MacKinnon-Lewis, C. (1993). Children’s beliefs about familiar and unfamiliar peers in relation to their sociometric status. Developmental Psychology, 29, 236-243.
  • Raskauskas, J., & Stoltz, A. D. (2007). Involvement in traditional and electronic bullying among adolescents. Developmental Psychology, 43, 564-575.
  • Roeser, R. W., Eccles, J. S., & Sameroff, A. J. (1998). Academic and emotional functioning in early adolescence: Longitudinal relations, patterns, and prediction by experience in middle school. Development and Psychopathology, 10(2), 321-352.
  • Romeo, F. (1996). Corporal punishment is wrong! Hands are not for hitting. Journal of Instructional Psychology, 23, 228-230.
  • Rubin, K. H., Chen, X., Coplan, R., Buskirk, A. A., & Wojslawowics, J. C. (2005). Peer relationships in childhood. In M. H. Bornstein & M. H. Lamb (Eds.), Developmental science: An advanced textbook (pp. 513-555). New Jersey, London: Lawrence Erlbaum Association.
  • Rudolph, K. D., Hammen, C., & Burge, D. (1995). Cognitive representations of self, family, and peers in school-age children: Links with social competence and sociometric status. Child Development, 66, 1385-1402.
  • Ryan, A. M., & Patrick, H. (2001). The classroom social environment and changes in adolescents’ motivation and engagement during middle school. American Educational Research Journal, 38(2), 437–460.
  • Salmivalli, C., Huttunen, A., & Lagerspetz, K. M. J. (1997). Peer networks and bullying in schools. Scandinavian Journal of Psychology, 38, 305–312 Salmivalli, C., & Isaacs, J. (2005). Prospective relations among victimization, rejection, friendlessness, and children’s self- and peer-perceptions. Child Development, 76(6), 1161 – 1171.
  • Salmivalli, C., Ojanen, T., Haanpää, J., & Peets, K. (2005). “I’m OK but you’re not” and other peer-relational schemas: Explaining ındividual differences in children’s social goals. Developmental Psychology, 41(2), 363-375.
  • Sprott, J., Jenkins, J. M., & Doob, A. (2005). The importance of school. Protecting at-risk youth from offending. Youth Violence and Juvenile Justice, 3, 59-77.
  • Tabachnick, B. G., & Fidell, L. S. (2007). Using multivariate statistics (5th ed.). Boston: Allyn and Bacon. Tolson, J. M., & Urberg, K. A. (1993). Similarity between adolescent best friends. Journal of Adolescent Research, 8, 274–288.
  • Topçu, Ç. (2008). The relationship of cyber bullying to empathy, gender, traditional bullying, internet use and adult monitoring. Yayınlanmamış yüksek lisans tezi, Orta Doğu Teknik Üniversitesi, Ankara. Totan, T. (2008). Ergenlerde zorbalığın anne baba ve akran ilişkileri açısından incelenmesi. Yayınlanmamış yüksek lisans tezi, Abant İzzet Baysal Üniversitesi, Bolu. Uçanok, Z., Karasoy, D. & Durmuş, E. (2011). Yeni bir akran zorbalığı türü olarak sanal zorbalık: Ergenlerde yaygınlığı ve önemi (108K424 no’lu TUBİTAK Projesi). Urdan, T. C., & Maehr, M. L. (1995). Beyond a two-goal theory of motivation and achievement: A case for social goals. Review of Educational Research, 65, 213–243.
  • Varjas, K., Henrich, C., & Meyers, J. (2009). Urban middle school students’ perceptions of bullying, cyberbullying and school safety. Journal of School Violence, 8, 159-176.
  • Wall, J., Power, T., & Arbona, C. (1993). Susceptibility and antisocial peer pressure and its relation to acculturation in Mexican American adolescents. Journal of Adolescent Research, 8, 403-418.
  • Welsh, W. N. (2000). The effects of school climate on school disorder. The Annals of the American Acedemy of Political and Social Science, 567, 88-107.
  • Welsh, W. N., Greene, J. R., & Jenkins, P. H. (1999). School disorder: The influence of individual institutional and community factors. Criminology, 37(1), 73-115.
  • Whitney, I., & Smith, P. K. (1993) A survey of the nature and extent of bullying in junior/middle and secondary schools. Educational Research, 35, 3–25.
  • Williams, K., & Guerra, N. G. (2007). Prevalence and predictors of internet bullying. Journal of Adolescent Health, 41, 14- 21.
  • Yaban, E. H. (2010). Ergenlerin arkadaşlık niteliği, ebeveynden ve okul ortamında öğretmenden algılanan destek ile akran zorbalığı/ zorbalığa maruz kalma arasındaki ilişkiler. Yayınlanmamış yüksek lisans tezi, Hacettepe Üniversitesi, Ankara. Ybarra, M. L., & Mitchell, K. J. (2004). Online aggressor/targets, aggressors and targets: A comparison of associated youth characteristics. Journal of Child Psychology and Psychiatry, 45, 1308-1316.
APA BAYAR Y, Uçanok Z (2012). Ergenlerin dahil oldukları zorbalık statülerine göre okul sosyal iklimi ve genellenmiş akran algıları. , 2337 - 2358.
Chicago BAYAR YUSUF,Uçanok Zehra Ergenlerin dahil oldukları zorbalık statülerine göre okul sosyal iklimi ve genellenmiş akran algıları. (2012): 2337 - 2358.
MLA BAYAR YUSUF,Uçanok Zehra Ergenlerin dahil oldukları zorbalık statülerine göre okul sosyal iklimi ve genellenmiş akran algıları. , 2012, ss.2337 - 2358.
AMA BAYAR Y,Uçanok Z Ergenlerin dahil oldukları zorbalık statülerine göre okul sosyal iklimi ve genellenmiş akran algıları. . 2012; 2337 - 2358.
Vancouver BAYAR Y,Uçanok Z Ergenlerin dahil oldukları zorbalık statülerine göre okul sosyal iklimi ve genellenmiş akran algıları. . 2012; 2337 - 2358.
IEEE BAYAR Y,Uçanok Z "Ergenlerin dahil oldukları zorbalık statülerine göre okul sosyal iklimi ve genellenmiş akran algıları." , ss.2337 - 2358, 2012.
ISNAD BAYAR, YUSUF - Uçanok, Zehra. "Ergenlerin dahil oldukları zorbalık statülerine göre okul sosyal iklimi ve genellenmiş akran algıları". (2012), 2337-2358.
APA BAYAR Y, Uçanok Z (2012). Ergenlerin dahil oldukları zorbalık statülerine göre okul sosyal iklimi ve genellenmiş akran algıları. Kuram ve Uygulamada Eğitim Bilimleri, 12(4), 2337 - 2358.
Chicago BAYAR YUSUF,Uçanok Zehra Ergenlerin dahil oldukları zorbalık statülerine göre okul sosyal iklimi ve genellenmiş akran algıları. Kuram ve Uygulamada Eğitim Bilimleri 12, no.4 (2012): 2337 - 2358.
MLA BAYAR YUSUF,Uçanok Zehra Ergenlerin dahil oldukları zorbalık statülerine göre okul sosyal iklimi ve genellenmiş akran algıları. Kuram ve Uygulamada Eğitim Bilimleri, vol.12, no.4, 2012, ss.2337 - 2358.
AMA BAYAR Y,Uçanok Z Ergenlerin dahil oldukları zorbalık statülerine göre okul sosyal iklimi ve genellenmiş akran algıları. Kuram ve Uygulamada Eğitim Bilimleri. 2012; 12(4): 2337 - 2358.
Vancouver BAYAR Y,Uçanok Z Ergenlerin dahil oldukları zorbalık statülerine göre okul sosyal iklimi ve genellenmiş akran algıları. Kuram ve Uygulamada Eğitim Bilimleri. 2012; 12(4): 2337 - 2358.
IEEE BAYAR Y,Uçanok Z "Ergenlerin dahil oldukları zorbalık statülerine göre okul sosyal iklimi ve genellenmiş akran algıları." Kuram ve Uygulamada Eğitim Bilimleri, 12, ss.2337 - 2358, 2012.
ISNAD BAYAR, YUSUF - Uçanok, Zehra. "Ergenlerin dahil oldukları zorbalık statülerine göre okul sosyal iklimi ve genellenmiş akran algıları". Kuram ve Uygulamada Eğitim Bilimleri 12/4 (2012), 2337-2358.
Sayfa Oluşturulma Tarihi
22-04-2024 18:28

İLETİŞİM

TÜBİTAK ULAKBİM TR Dizin

Yüzüncüyıl, İşçi Blokları Mahallesi

Muhsin Yazıcıoğlu Caddesi No:51/C

06530 Çankaya / ANKARA +90 (312) 298 92 00

trdizin@tubitak.gov.tr

TÜBİTAK ULAKBİM Ulusal Akademik Ağ ve Bilgi Merkezi Cahit Arf Bilgi Merkezi © Tüm Hakları Saklıdır. Gizlilik Politikası Kullanım Şartları