Eğitim alanında yapılan ölçek uyarlama makalelerinin incelenmesi

EROĞLU GÜLŞAH, Melek; KELECİOĞLU, Hülya; ÖZTÜRK BOZTUNÇ, Nagihan

Eğitim alanında yapılan ölçek uyarlama makalelerinin incelenmesi

Nagihan ÖZTÜRK BOZTUNÇ, (Hacettepe Üniversitesi, Ankara, Türkiye)

Melek EROĞLU GÜLŞAH, (Gazi Üniversitesi, Eğitim Fakültesi, Eğitim Bilimleri Bölümü, Ankara, Türkiye)

Hülya KELECİOĞLU (Hacettepe Üniversitesi, Eğitim Fakültesi, Eğitim Bilimleri Bölümü, Ankara, Türkiye)

Eğitim ve Bilim

23 4

Yıl: 2015 Cilt: 40 Sayı: 178 Sayfa Aralığı: 123 - 137 Metin Dili: Türkçe İndeks Tarihi: 29-07-2022

Eğitim alanında yapılan ölçek uyarlama makalelerinin incelenmesi

Öz:

Bu çalışmanın amacı eğitim alanında yapılmış ölçek uyarlamamakalelerinin belirli ölçütler açısından incelenmesidir. Çalışmada2005- 2014 yılları arasında SSCI ve/veya ULAKBİMde indekslenen10 dergide yayınlanmış toplam 108 makale incelenmiştir.Makalelerin incelenmesinde araştırmacılar tarafından geliştirilen Ölçek Uyarlama Süreci Kontrol Formu kullanılmıştır.Çalışmanın sonuçlarına göre; ölçek uyarlama çalışmalarındaölçme aracının amacının belirtildiği ve ölçülen yapının kuramsaltemellerinin tanıtıldığı görülmüştür. Dilsel eşdeğerlikçalışmalarında genellikle geri çeviri yöntemi tercih edilirken,çevrilen hedef form genellikle sadece hedef gruba uygulanmıştır.Yapı geçerliğinin belirlenmesinde AFA ve DFAnın araştırmalarınçoğunda beraber kullanıldığı, ölçüt geçerliğinin ise genellikleincelenmediği sonucuna ulaşılmıştır. Uyarlanan ölçeğingüvenirliği hesaplanırken sıklıkla iç tutarlılık yöntemi tercihedilmiştir.Çalışmaların bulgularında ise yapı geçerliğinin genellikle orijinalölçek ile benzerlik gösterdiği, ölçekten madde çıkarıldığıdurumlarda yerine yeni maddelerin önerilmediği görülmüştür.

Anahtar Kelime:

Belge Türü: Makale Makale Türü: Araştırma Makalesi Erişim Türü: Erişime Açık

Acar Güvendir, M. ve Özer Özkan, Y. (2015). Türkiyedeki eğitim alanında yayımlanan bilimsel dergilerde ölçek geliştirme ve uyarlama konulu makalelerin incelenmesi. Elektronik Sosyal Bilimler Dergisi, 14(52), 23-33.
Arık, R. S. ve Türkmen, M. (2009, Mayıs ). Eğitim bilimleri alanında yayımlanan bilimsel dergilerde yer alan makalelerin incelenmesi. I. Uluslararası Türkiye Eğitim Araştırmaları Kongresinde sunulan bildiri. Çanakkale Onsekiz Mart Üniversitesi, Çanakkale.
Bektaş, M., Dündar, H. ve Ceylan, A. (2013). Ulusal sınıf öğretmenliği eğitimi sempozyumu (USOS) bildirilerinin çeşitli değişkenler açısından incelenmesi. Uşak Üniversitesi Sosyal Bilimler Dergisi, 6(2), 201 -226.
Büyüköztürk, Ş., Kılıç Çakmak, E., Akgün, Ö. E., Karadeniz, Ş. ve Demirel, F. (2008). Bilimsel araştırma yöntemleri. Ankara: Pegem Akademi Yayınları.
Cronbach, L. J. (1990). Essentials of psychological testing. New York: Harper&Row Publishers.
Çalık, M. ve Sözbilir, M. (2014). İçerik analizinin parametreleri. Eğitim ve Bilim , 39(174), 33- 38. doi: 10.15390/EB.2014.3412
Çiltaş, A. (2012). 2005-2010 yılları arasında matematik eğitimi alanında Türkiyede yapılan yüksek lisans ve doktora tez çalışmalarının içerik analizi. The Journal of Academic Social Science Studies , 5(7), 211 -228.
Çiltaş, A., Güler, G. ve Sözbilir, M. (2012).Türkiyede matematik eğitimi araştırmaları: bir içerik analizi çalışması. Kuram ve Uygulamada Eğitim Bilimleri, 12 (1) ,565-580.
Çüm, S. ve Koç, N. (2013). Türkiyede psikoloji ve eğitim bilimleri dergilerinde yayımlanan ölçek geliştirme ve uyarlama çalışmalarının incelenmesi, Eğitim Bilimleri ve Uygulama, 12 (24), 115- 135.
Doğru, M., Gençosman, T., Ataalkın, A. N. ve Şeker, F. (2012).Fen bilimleri eği timinde çalışılan yüksek lisans ve doktora tezlerinin analizi. Türk Fen Eğitimi Dergisi, 9(1), 49-64.
Gökçek, T., Babacan, F. Z., Kangal, E., Çakır, N. ve Kül, Y. (2013). 2003-2012 yılları arasında Türkiyede karma araştırma yöntemiyle yapılan eğitim çalışmalarının analizi. International Journal of Social Science Studies, 6(7) , 435-456. doi: 10.9761/JASSS1655
Göktaş, Y., Küçük, S., Aydemir, M., Telli, E., Arpacık, Ö., Yıldırım, G. ve Reisoğlu, İ. (201 2). Educational technology research trends in Turkey: a content analysis of the 2000-2009 decade. Educational Sciences: Theory & Practice , 12 (1), 191 -196.
Gülbahar, Y. ve Alper, A. (2009). Trends and issues in educational technologies: A review of recent research in TOJET. TheTurkish Online Journal of Educational Technology TOJET, 8(2), Article 12.
Hall, E. O. C., Wilson, M. E. ve Frankenfield, J. A. (2003). Translation and restandardization of an instrument: The ear ly infant temperament questionnaire. Journal of Advanced Nursing, 42 (2), 159- 168.
Hambleton, R. K. ve Patsula, L. (1999). Increasing the validity of adapted tests: Myths to be avoided and guidelines for improving test adaptation practices. Journal of Applied Testing Technology, 1 (1), 1 - 30.
Hambleton, R. K. (2005). Issues, designs, and technical guidelines for adapting tests into multiple languages and cultures. Hambleton, R.K., Merenda, P. F . ve Spielberger, C. D. (Eds.), Adapting Educational and Psychological Tests for Cross -Cultural Assessment (pp. 3-38). Mahwah, N.J.: Lawrence Erlbaum Associates, Publishers.
Karadağ, E. (2009). Eğitim bilimleri alanında yapılmış doktora tezlerinin incelenmesi. Ahi Evran Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 10(3), 75- 87.
Kılıç Çakmak, E., Çebi, A., Mihçi, P., Günbatar, M. S. ve Akçayir, M. (2013). A content analysis of educational technology research in 2011. 4th International Conference on New Horizons in Education. INTE 2013 Proceedings Book, 397- 409.
Maneesriwongul, W. ve Dixon, J. K . (2004). Instrument translation process: a methods review. Journal of Advanced Nursing, 48(2), 175-186.
Miles, M. B. ve Huberman, A. M. (1994). An expanded sourcebook qualitative data analysis . London: SAGE Publications.
Saban, A. (2009). Çoklu zekâ kuramı ile ilgili Türkçe çalışmaların içerik analizi. Kuram ve Uygulamada Eğitim Bilimleri, 9(2), 833- 876.
Sireci, S. G. ve Berberoğlu, G. (2000). Using bilingual respondents to evaluate translated -adapted items. Applied Measurement in Education, 13 (3), 229- 248.
van de Vijver, F. J. R . ve Poortinga, Y. H. (2005). Conceptual and methodological issues in adapting tests. Hambleton, R. K., Merenda, P. F. ve Spielberger, C. D. (Eds.) , Adapting Educational and Psychological Test s for Cross - Cultural Assessment (pp. 39- 63) . Mahwah, N.J.: Lawrence Erlbaum Associates, Publishers.

APA	ÖZTÜRK BOZTUNÇ N, EROĞLU GÜLŞAH M, KELECİOĞLU H (2015). Eğitim alanında yapılan ölçek uyarlama makalelerinin incelenmesi. , 123 - 137.
Chicago	ÖZTÜRK BOZTUNÇ Nagihan,EROĞLU GÜLŞAH Melek,KELECİOĞLU Hülya Eğitim alanında yapılan ölçek uyarlama makalelerinin incelenmesi. (2015): 123 - 137.
MLA	ÖZTÜRK BOZTUNÇ Nagihan,EROĞLU GÜLŞAH Melek,KELECİOĞLU Hülya Eğitim alanında yapılan ölçek uyarlama makalelerinin incelenmesi. , 2015, ss.123 - 137.
AMA	ÖZTÜRK BOZTUNÇ N,EROĞLU GÜLŞAH M,KELECİOĞLU H Eğitim alanında yapılan ölçek uyarlama makalelerinin incelenmesi. . 2015; 123 - 137.
Vancouver	ÖZTÜRK BOZTUNÇ N,EROĞLU GÜLŞAH M,KELECİOĞLU H Eğitim alanında yapılan ölçek uyarlama makalelerinin incelenmesi. . 2015; 123 - 137.
IEEE	ÖZTÜRK BOZTUNÇ N,EROĞLU GÜLŞAH M,KELECİOĞLU H "Eğitim alanında yapılan ölçek uyarlama makalelerinin incelenmesi." , ss.123 - 137, 2015.
ISNAD	ÖZTÜRK BOZTUNÇ, Nagihan vd. "Eğitim alanında yapılan ölçek uyarlama makalelerinin incelenmesi". (2015), 123-137.

APA	ÖZTÜRK BOZTUNÇ N, EROĞLU GÜLŞAH M, KELECİOĞLU H (2015). Eğitim alanında yapılan ölçek uyarlama makalelerinin incelenmesi. Eğitim ve Bilim, 40(178), 123 - 137.
Chicago	ÖZTÜRK BOZTUNÇ Nagihan,EROĞLU GÜLŞAH Melek,KELECİOĞLU Hülya Eğitim alanında yapılan ölçek uyarlama makalelerinin incelenmesi. Eğitim ve Bilim 40, no.178 (2015): 123 - 137.
MLA	ÖZTÜRK BOZTUNÇ Nagihan,EROĞLU GÜLŞAH Melek,KELECİOĞLU Hülya Eğitim alanında yapılan ölçek uyarlama makalelerinin incelenmesi. Eğitim ve Bilim, vol.40, no.178, 2015, ss.123 - 137.
AMA	ÖZTÜRK BOZTUNÇ N,EROĞLU GÜLŞAH M,KELECİOĞLU H Eğitim alanında yapılan ölçek uyarlama makalelerinin incelenmesi. Eğitim ve Bilim. 2015; 40(178): 123 - 137.
Vancouver	ÖZTÜRK BOZTUNÇ N,EROĞLU GÜLŞAH M,KELECİOĞLU H Eğitim alanında yapılan ölçek uyarlama makalelerinin incelenmesi. Eğitim ve Bilim. 2015; 40(178): 123 - 137.
IEEE	ÖZTÜRK BOZTUNÇ N,EROĞLU GÜLŞAH M,KELECİOĞLU H "Eğitim alanında yapılan ölçek uyarlama makalelerinin incelenmesi." Eğitim ve Bilim, 40, ss.123 - 137, 2015.
ISNAD	ÖZTÜRK BOZTUNÇ, Nagihan vd. "Eğitim alanında yapılan ölçek uyarlama makalelerinin incelenmesi". Eğitim ve Bilim 40/178 (2015), 123-137.