CERRAHİ KLİNİKLERDE ÇALIŞAN HEMŞİRELERİN ÇALIŞMA ORTAMLARININ, HASTA GÜVENLİĞİ KÜLTÜRÜ ALGILARININ VE TÜKENMİŞLİK DURUMLARININ İNCELENMESİ

ERDAĞI, Semra; ÖZER, NADİYE

CERRAHİ KLİNİKLERDE ÇALIŞAN HEMŞİRELERİN ÇALIŞMA ORTAMLARININ, HASTA GÜVENLİĞİ KÜLTÜRÜ ALGILARININ VE TÜKENMİŞLİK DURUMLARININ İNCELENMESİ

Semra ERDAĞI, (Kafkas Üniversitesi, Kars Sağlık Yüksekokulu, Kars, Türkiye)

Nadiye ÖZER (Atatürk Üniversitesi, Sağlık Bilimleri Fakültesi, Cerrahi Hastalıkları Hemşireliği Anabilim Dalı, Erzurum, Türkiye)

Anadolu Hemşirelik ve Sağlık Bilimleri Dergisi

21 4

Yıl: 2015 Cilt: 18 Sayı: 2 Sayfa Aralığı: 94 - 106 Metin Dili: Türkçe İndeks Tarihi: 29-07-2022

CERRAHİ KLİNİKLERDE ÇALIŞAN HEMŞİRELERİN ÇALIŞMA ORTAMLARININ, HASTA GÜVENLİĞİ KÜLTÜRÜ ALGILARININ VE TÜKENMİŞLİK DURUMLARININ İNCELENMESİ

Öz:

Amaç:Cerrahi kliniklerde çalışan hemşirelerin çalışma ortamlarının, hasta güvenliği kültürüalgılarının ve tükenmişlik durumlarının incelenmesini belirlemektiYöntem: Tanımlayıcı türde olan araştırma, Ağustos 2012-Ocak 2013 tarihleri arasında cerrahikliniklerinde çalışan 308 hemşireyle yürütüldü. Veriler, tanıtıcı özellikler soru formu, MTÖ, Hİ-İ-HÇODÖ veHGKÖ ile toplandı.Bulgular:Alt boyutlarda; MTÖ puan ortalaması duygusal tükenmişlikte 18.0±7.00, duyarsızlaşmada6.36±3.57, kişisel başarısızlıkta 19.41±4.68 bulundu. Alt boyutlarda puan ortalamaları 4 üzerinden; Hİ -İ- HÇODÖ 2.55±.65 -3.08±.53; HGKÖ 2.45±.61-2.68±.54 aralığındaydı.Sonuçlar:Bu bulgularla, kurumlar arasında güvenlik kültürü algısının ve çalışılan kuruma göre işortamı değerlendirmesinin farklı, cinsiyetin duygusal tükenmeyi etkilediği; üst düzeyde güvenlik kültürü algısıoluşmadığı, çalışma ortamlarının orta düzeyde iyi algılandığı söylenebilir.

Anahtar Kelime:

Konular: Hemşirelik Davranış Bilimleri

Examining Practice Environments, Patient Saf ety Culture Perceptions and Burnout Status of Nurses Working in Surgical Clinics

Öz:

Objective: Is to examine practice environments, patient saf ety culture perceptions and burnout status ofnurses working in surgical clinics.Method: This descriptive study was conducted between August 2012 and January 2013 with 308 nursesworking in surgical clinics. A questionnaire on descriptive characteristics, MBI, the PES-NWI, and PSCS wereused to the data of the study .Results: Regarding subscales of MBI, mean score of emotional exhaustion was 18.0±7.00, mean scoreof depersonalization was 6.36±3.57, and mean score of personal accomplishment was 19.41±4.68. Mean scoresof subscales were calculated as maximum score of 4; while mean score of PES-NWI ranges between 2.55±.65 - 3.08±.53; mean score of PSCS ranges between 2.45±.61-2.68±.54.Conclusion: In line with these results, it is stated that saf ety culture perception and practiceenvironment assessment are diff erent based on institutions;the gender has an eff ect on emotional exhaustion;level of saf ety culture perception is not higher; and practice environments are positively perceived at moderate level.

Anahtar Kelime:

Konular: Hemşirelik Davranış Bilimleri

Belge Türü: Makale Makale Türü: Araştırma Makalesi Erişim Türü: Erişime Açık

Abdou HA, Saber KM. A Baseline Assessment of Patient Safety Culture Among Nurses At Student University Hospital. World Journal of Medical Sciences 2011;6(1):17-26.
Aiken LH, Clarke SP, Sloane DM, Lake ET, Cheney T. Effects of Hospital Care Environment on Patient Mortality and Nurse Outcomes. The Journal of Nursing Administration 2008; 38(5): 223-9.
Aiken LH, Patrician PA. Measuring Organizational Traits of Hospital: The Revised Nursing Work İndex. Nursing Research 2000; 49(3):146-53.
Akpınar AT, Taş Y. Acil Servis Çalışanlarının Tükenmişlik ile İş Doyum Düzeyleri Arasındaki İlişkiyi Belirlemeye Yönelik Bir Araştırma. Türkiye Acil Tıp Dergisi 2011; 11(4): 161-5.
Altay B, Gönener D, Demirkıran C. Bir Üniversite Hastanesinde Çalışan Hemşirelerin Tükenmişlik Düzeyleri ve Aile Desteğinin Etkisi. Fırat Tıp Dergisi 2010; 15(1): 10-6
Ardıç K, Polatçı S. Tükenmişlik Sendromu ve Madalyonun Öbür Yüzü:İşle Bütünleşme. Erciyes Üniversitesi İktisadi ve İdari Bilimler Fakültesi Dergisi 2009; 32(1):21-46.
Aslan H, Çoşkun S, Alpaslan N, Erdamar N, Berber B, Ünal M. Bakırköy Ruh ve Sinir Hastalıkları Hastanesinde Çalışan Hemşirelerde Tükenme, İşe Bağlı Gerginlik, A Tipi Kişilik Ve Mükemmelcilik. Çukurova Üniversitesi Tıp Fakültesi Dergisi 2000;25(3): 135-42.
Ballard K. Patient Safety: A Shared Responsibility. The Online Journal of Issues in Nursing 2003; 8(3):1- 5.
Basım HN, Sesen H. Mesleki Tükenmişlikte Bazı Demografik Değişkenlerin Etkisi: Kamuda Bir Uygulama. Ege Akademik Bakış Dergisi 2006; 6 (2):15-23.
Budak G, Sürgevil O. Tükenmişlik ve Tükenmişliği Etkileyen Örgütsel Faktörlerin Analizine İlişkin Akademik Personel Üzerinde Bir Uygulama. Dokuz Eylül Üniversites İktisadi ve İdari Bilimler Fakültesi Dergisi 2005; 20 (2): 95-108.
Dizer B, İyigün E, Kılıç S. Yoğun Bakım Hemşirelerinin Tükenmişlik Düzeylerinin Belirlenmesi. Yoğun Bakım Hemşireliği Dergisi 2008;12(1-2):1-11.
Dursun S, Bayram N, Aytaç S. Hasta Güvenliği Kültürü Üzerine Bir Uygulama. Celal Bayar Üniversitesi Sosyal Bilimler Dergisi 2010; 8 (1):1-14.
Engin E, Özgür G. Yoğun Bakım Hemşirelerinin Uyku Düzen Özelliklerinin İş Doyumu İle İlişkisi. Ege Üniversitesi Hemşirelik Yüksekokulu Dergisi 2004; 20 (2):45-55.
Ergin, C. Doktor ve Hemşirelerde Tükenmişlik ve Maslach Tükenmişlik Ölçeğinin Uyarlanması. İçinde Bayraktar R, Dağ İ (Editörler). 7. Ulusal Psikoloji Kongresi Bilimsel Çalışmaları, Türk Psikologlar Derneği, Ankara, 1992, 143 54.
Freise CR. Nurse Practice Environments and Outcomes: İmplications for Oncology Nursing. Oncology Nursing Forum 2005; 32 (4): 765-72.
Güdüloğlu N, Bahçecik N. Özel Bir Hastanede Çalışan Hemşirelerin Örgüt Kültürü Algıları ve Öğrenen Organizasyon Özelliklerinin Belirlenmesi. Maltepe Üniversitesi Hemşirelik Bilim ve Sanatı Dergisi 2011; 4(1):103-14.
Gündoğdu S, Bahçecik N. Hemşirelerde Hasta Güvenliği Kültürü Algılamasının Belirlenmesi. Anadolu Hemşirelik ve Sağlık Bilimleri Dergisi 2012; 15(2): 119-28.
Günüşen N. Üstün B. Bir Üniversite Hastanesinde Çalışan Hemşirelerin Tükenmişlik Düzeyi ve Etkileyen Faktörlerin İncelenmesi. Atatürk Üniversitesi Hemşirelik Yüksekokulu Dergisi 2008; 11(4):48-58.
Hahn, SE, Murphy LR. A Short Scale for Measuring Safety Climate. Safety Science, 2008; 46 (7):1047-66.
Huang DT, Clermont G, Kong L, Weissfeld LA, Sexton JB, Rowan KM, Angus DC . Intensive Care Unit Safety Culture and Outcomes: A US Multicenter Study, Journal Quality Health Care, 2010; 22 (3): 15161.
Kaçmaz N. Tükenmişlik (Burnout) Sendromu. İstanbul Tıp Fakültesi Dergisi 2005; 68 (1): 29-32.
Kahraman G, Engin E, Dülgerler Ş, Öztürk E. Hemşirelerde İş Doyumu. Dokuz Eylül Üniversitesi Hemşirelik Yüksekokulu 2011; 4(1):12-8.
Kaya S. Hasta Güvenliği Kültürü Nedir ve Nasıl Geliştirilebilir? Sağlık Hizmetlerinde Kalite, Akreditasyon ve Hasta Güvenliği Dergisi 2009; 1(1): 32-4
Lake ET. Development of the Practice Environment Scale of the Nursing Work Index. Research in Nursing Health 2002; 25 (3): 176-88.
Lee KA , McHugh MD, Sloane DM, Cimiotti JP, Flynn L, Neff DF, Aiken LH. Nursing: A Key to Patient Satisfaction. Journal Health Affairs 2009; 28 (4): 66977.
Lee H, Song R, Suk CY, Lee GZ, Daly B. A Comprehensive Model for Predicting Burnout in Korean Nurses. Journal of Advanced Nursing 2003; 44(5): 534-45.
Maslach C, Schaufeli WB, Leiter MP. Job Burnout. Annual Review of Psychology 2001; 52 (1): 397-422.
Maslach C, Jackson SE. Maslach Bornout Inventory. Ed. Palo Alto. Conculting Psychologists Press.1986, 99-113.
Metin Ö, Özer FG. Hemşirelerin Tükenmişlik Düzeyinin Belirlenmesi, Journal of Anatolia Nursing and Health Sciences 2007; 10 (1): 58-66.
Mollaoğlu M, Fertelli TK, Tuncay FÖ. Hastanede Çalışan Hemşirelerin, Çalışma Ortamlarına İlişkin Algılarının Değerlendirilmesi. Fırat Sağlık Hizmetleri Dergisi 2010; 5(15): 17-30.
Parlar S. Sağlık Çalışanlarında Göz Ardı Edilen Bir Durum: Sağlıklı Çalışma Ortamı. Koruyucu Hekimlik Bülteni 2008; 7 (6): 547-54.
Poncet MC, Toullic P, Papazian L, Kentish-Barnes N, Timsit JF, Pochard F, Chevret S, Schlemmer B, Azoulay E. Burnout Syndrome in Critical Care Nursing Staff. American Journal of Respiratory and Critical Care Medicine 2007; 175 (7): 698-704.
Rich VL. Creation of a Patient Safety Culture: A Nurse Executive Leadership İmperative. Hughes RD (eds). Patient Safety and Quality: An Evidence-Based Handbook for Nurses, Agency for Health Care Research and Quality, 2008. p.2-20-45.
Türkmen E, Badır A, Balcı S, Akkuş Topçu S. Hemşirelik İş- İndeksi-Hemşirelik Çalışma Ortamını Değerlendirme Ölçeği'nin Türkçe'ye Uyarlanması: Güvenilirlik ve Geçerlilik Çalışması. Hemşirelikte Araştırma Geliştirme Dergisi 2011:13 (3): 5-20.
Türkmen E, Baykal Ü, Seren Ş, Altuntaş S. Hasta Güvenliği Kültürü Ölçeğinin Geliştirilmesi. Anadolu Hemşirelik ve Sağlık Bilimleri Dergisi 2011; 14(4): 38-46.
Tütüncü Ö, Küçükusta D. Hasta Güvenliği Kültürü ve Hemşireliğe Yönelik Bir Uygulama. Hastane Yönetimi Dergisi 2006; 10 (2): 61-8.
Üstün Y. Yücel ÇŞ. Hemşirelerin Uyku Kalitesinin İncelenmesi. Maltepe Üniversitesi Hemşirelik Bilim ve Sanatı Dergisi 2011;, 4(1):29-38.

APA	ERDAĞI S, ÖZER N (2015). CERRAHİ KLİNİKLERDE ÇALIŞAN HEMŞİRELERİN ÇALIŞMA ORTAMLARININ, HASTA GÜVENLİĞİ KÜLTÜRÜ ALGILARININ VE TÜKENMİŞLİK DURUMLARININ İNCELENMESİ. , 94 - 106.
Chicago	ERDAĞI Semra,ÖZER NADİYE CERRAHİ KLİNİKLERDE ÇALIŞAN HEMŞİRELERİN ÇALIŞMA ORTAMLARININ, HASTA GÜVENLİĞİ KÜLTÜRÜ ALGILARININ VE TÜKENMİŞLİK DURUMLARININ İNCELENMESİ. (2015): 94 - 106.
MLA	ERDAĞI Semra,ÖZER NADİYE CERRAHİ KLİNİKLERDE ÇALIŞAN HEMŞİRELERİN ÇALIŞMA ORTAMLARININ, HASTA GÜVENLİĞİ KÜLTÜRÜ ALGILARININ VE TÜKENMİŞLİK DURUMLARININ İNCELENMESİ. , 2015, ss.94 - 106.
AMA	ERDAĞI S,ÖZER N CERRAHİ KLİNİKLERDE ÇALIŞAN HEMŞİRELERİN ÇALIŞMA ORTAMLARININ, HASTA GÜVENLİĞİ KÜLTÜRÜ ALGILARININ VE TÜKENMİŞLİK DURUMLARININ İNCELENMESİ. . 2015; 94 - 106.
Vancouver	ERDAĞI S,ÖZER N CERRAHİ KLİNİKLERDE ÇALIŞAN HEMŞİRELERİN ÇALIŞMA ORTAMLARININ, HASTA GÜVENLİĞİ KÜLTÜRÜ ALGILARININ VE TÜKENMİŞLİK DURUMLARININ İNCELENMESİ. . 2015; 94 - 106.
IEEE	ERDAĞI S,ÖZER N "CERRAHİ KLİNİKLERDE ÇALIŞAN HEMŞİRELERİN ÇALIŞMA ORTAMLARININ, HASTA GÜVENLİĞİ KÜLTÜRÜ ALGILARININ VE TÜKENMİŞLİK DURUMLARININ İNCELENMESİ." , ss.94 - 106, 2015.
ISNAD	ERDAĞI, Semra - ÖZER, NADİYE. "CERRAHİ KLİNİKLERDE ÇALIŞAN HEMŞİRELERİN ÇALIŞMA ORTAMLARININ, HASTA GÜVENLİĞİ KÜLTÜRÜ ALGILARININ VE TÜKENMİŞLİK DURUMLARININ İNCELENMESİ". (2015), 94-106.

APA	ERDAĞI S, ÖZER N (2015). CERRAHİ KLİNİKLERDE ÇALIŞAN HEMŞİRELERİN ÇALIŞMA ORTAMLARININ, HASTA GÜVENLİĞİ KÜLTÜRÜ ALGILARININ VE TÜKENMİŞLİK DURUMLARININ İNCELENMESİ. Anadolu Hemşirelik ve Sağlık Bilimleri Dergisi, 18(2), 94 - 106.
Chicago	ERDAĞI Semra,ÖZER NADİYE CERRAHİ KLİNİKLERDE ÇALIŞAN HEMŞİRELERİN ÇALIŞMA ORTAMLARININ, HASTA GÜVENLİĞİ KÜLTÜRÜ ALGILARININ VE TÜKENMİŞLİK DURUMLARININ İNCELENMESİ. Anadolu Hemşirelik ve Sağlık Bilimleri Dergisi 18, no.2 (2015): 94 - 106.
MLA	ERDAĞI Semra,ÖZER NADİYE CERRAHİ KLİNİKLERDE ÇALIŞAN HEMŞİRELERİN ÇALIŞMA ORTAMLARININ, HASTA GÜVENLİĞİ KÜLTÜRÜ ALGILARININ VE TÜKENMİŞLİK DURUMLARININ İNCELENMESİ. Anadolu Hemşirelik ve Sağlık Bilimleri Dergisi, vol.18, no.2, 2015, ss.94 - 106.
AMA	ERDAĞI S,ÖZER N CERRAHİ KLİNİKLERDE ÇALIŞAN HEMŞİRELERİN ÇALIŞMA ORTAMLARININ, HASTA GÜVENLİĞİ KÜLTÜRÜ ALGILARININ VE TÜKENMİŞLİK DURUMLARININ İNCELENMESİ. Anadolu Hemşirelik ve Sağlık Bilimleri Dergisi. 2015; 18(2): 94 - 106.
Vancouver	ERDAĞI S,ÖZER N CERRAHİ KLİNİKLERDE ÇALIŞAN HEMŞİRELERİN ÇALIŞMA ORTAMLARININ, HASTA GÜVENLİĞİ KÜLTÜRÜ ALGILARININ VE TÜKENMİŞLİK DURUMLARININ İNCELENMESİ. Anadolu Hemşirelik ve Sağlık Bilimleri Dergisi. 2015; 18(2): 94 - 106.
IEEE	ERDAĞI S,ÖZER N "CERRAHİ KLİNİKLERDE ÇALIŞAN HEMŞİRELERİN ÇALIŞMA ORTAMLARININ, HASTA GÜVENLİĞİ KÜLTÜRÜ ALGILARININ VE TÜKENMİŞLİK DURUMLARININ İNCELENMESİ." Anadolu Hemşirelik ve Sağlık Bilimleri Dergisi, 18, ss.94 - 106, 2015.
ISNAD	ERDAĞI, Semra - ÖZER, NADİYE. "CERRAHİ KLİNİKLERDE ÇALIŞAN HEMŞİRELERİN ÇALIŞMA ORTAMLARININ, HASTA GÜVENLİĞİ KÜLTÜRÜ ALGILARININ VE TÜKENMİŞLİK DURUMLARININ İNCELENMESİ". Anadolu Hemşirelik ve Sağlık Bilimleri Dergisi 18/2 (2015), 94-106.