Yıl: 2015 Cilt: 26 Sayı: 3 Sayfa Aralığı: 172 - 180 Metin Dili: Türkçe İndeks Tarihi: 29-07-2022

Erişkin Dikkat Eksikliği Hiperaktivite Bozukluğunda Duygu Tanımanın Dikkat ve Dürtüsellik Belirtileri ile İlişkisi

Öz:
Amaç: Dikkat eksikliği hiperaktivite bozukluğu (DEHB) olan eriş- kinlerde kişiler arası ilişkilerde bozukluklar, bozulmuş sözel olmayan iletişim ile ilgili olabilir. Çalışmamızın amacı DEHB olan erişkinlerin duygu tanıma, yüz tanıma, nöropsikolojik değerlendirmesinin kontrol- lerle karşılaştırılması, nöropsikolojik verilerin duygu ifadelerini tanıma üzerindeki etkilerinin araştırılmasıdır. Yöntem: İstanbul Üniversitesi İstanbul Tıp Fakültesi Hastanesi, Psi- kiyatri Anabilim Dalı Erişkin DEHB Polikliniğinden takip edilen DSM-IV-TRye göre DEHB tanısı konmuş hastalarla yürütülen bir va- ka-kontrol çalışmasıdır. Çalışma grubu 20-65 yaş arası DEHB olan 40 erişkin (%27,5 kadın; yaş ort: 25,96±6,07; eğitim süresi: 15,02±2,34 yıl) ile yaş, cinsiyet, eğitim yönünden eşleştirilmiş 40 kontrolden oluş- maktadır. DEHB grubunda 14 (%35) hastanın eş tanısı vardı. Duygu tanıma araçları, Benton Yüz Tanıma Testi, Sürekli Performans Testi sıra- sıyla duygu tanıma, yüz tanıma, dikkat eksikliği, dürtüsellik belirtileri- nin değerlendirilmesi için kullanılmıştır. Bulgular: DEHB grubunun kontrollere kıyasla tüm duygu ifadeleri ile duygu içermeyen yüz ifadesini tanımada daha fazla hata yaptıkları, daha fazla bilişsel kusur gösterdikleri saptandı. Yüz tanıma her iki grupta ben- zerdi. Dürtüselliğin yüzde duygu tanıma üzerinde anlamlı etkisi olduğu saptandı. Sonuç: DEHBde görülen sosyal ilişkilerdeki bozukluklar duygu tanı- ma süreçlerinden etkilenebilir. DEHBnin temel belirtilerine yapılacak erken psikofarmakolojik ve psikoterapötik müdahalelerin duygu tanıma kusuru üzerindeki etkisi araştırılabilir.
Anahtar Kelime:

Konular: Psikiyatri

The Relationship Between Emotion Recognition and the Symptoms of Attention Deficit and Impulsivity in Adult Patients With Attention Deficit Hyperactivity Disorder

Öz:
Purpose: Interpersonal relationship disorders in adults with Attention Deficit Hyperactivity Disorder (ADHD) can be associated with the impairment of non-verbal communication. The purpose of our study was to compare the emotion recognition, facial recognition and neuropsychological assessments of adult ADHD patients with those of healthy controls, and to thus determine the effect of neuropsychological data on the recognition of emotional expressions. Methods: This study, which was based on a case-control model, was conducted with patients diagnosed with ADHD according to the DSM- IV-TR, being followed and monitored at the adult ADHD clinic of the Psychiatry Department of the Istanbul University Istanbul Medical Faculty Hospital. The study group consisted of 40 adults (27.5% female) between the ages of 20-65 (mean age 25.96±6.07; education level: 15.02±2.34 years) diagnosed with ADHD, and 40 controls who were matched/similar with the study group with respect to age, gender, and education level. In the ADHD group, 14 (35%) of the patients had concomitant diseases. Pictures of Facial Affect, the Benton Face Recognition Test, and the Continuous Performance Test were used to respectively evaluate emotion recognition, facial recognition, and attention deficit and impulsivity of the patients. Results: It was determined that, in comparison to the control group, the ADHD group made more mistakes in recognizing all types of emotional expressions and neutral expressions. The ADHD group also demonstrated more cognitive mistakes. Facial recognition was similar in both groups. It was determined that impulsivity had a significant effect on facial recognition. Conclusion: The social relationship disorders observed in ADHD can be affected by emotion recognition processes. In future studies, it may be possible to investigate the effects that early psychopharmacological and psychotherapeutic interventions administered for the main symptoms of ADHD have on the impairment of emotion recognition.
Anahtar Kelime:

Konular: Psikiyatri
Belge Türü: Makale Makale Türü: Araştırma Makalesi Erişim Türü: Erişime Açık
  • Alyanak, FÖ, Yargıç İ, Oflaz S (2011) Genel Psikiyatri Polikliniğinde Erişkin Dikkat Eksikliği-Hiperaktivite Bozukluğu Sıklığı ve Dikkat Eksikliği- Hiperaktivite Bozukluğuna Eşlik Eden Diğer Psikiyatrik Bozukluklar. Nöropsikiyatri Arşivi 48:119-24.
  • Amerikan Psikiyatri Birliği (1994) Mental Bozuklukların Tanısal ve Sayımsal El Kitabı, Dördüncü Baskı (DSM-IV) (Çev. ed.: E Köroğlu) Hekimler Yayın Birliği, Ankara, 1995. Barkley RA, Fischer M, Smallish L ve ark. (2006) Young adult outcome of hyperactive children: adaptive functioning in major life activities. J Am Acad Child Adolesc Psychiatry 45:192–202.
  • Baron-Cohen S, Wheelwright S, Hill J ve ark. (2001) Reading the Mind in the Eyes Test revised version: a study with normal adults, and adults with Asperger’s syndrome or high functioning autism. J Child Psychol Psychiatry 42:241-51.
  • Benton AL, Hamsher K deS, Varney NR ve ark. (1983) Contributions to Neuropsychological Assessment Clinical Manuel. New York: Oxford University Press. Braaten EB, Rosén LA (2000) Self-regulation of affect in attention deficit– hyperactivity disorder (ADHD) and non-ADHD boys: Differences in empathic responding. J Consult Clin Psychol 68:313-21.
  • Braverman M, Fein D, Lucci D ve ark. (1989) Affect comprehension in children with pervasive developmental disorders. J Autism Dev Disord 19:301-16.
  • Cadesky EB, Mota VL, Schachar RJ (2000) Beyond words: How do children with ADHD and/or conduct problems process nonverbal information about affect? J Am Acad Child Adolesc Psychiatry 39:1160-7.
  • Calder AJ, Young AW, Rowland D ve ark. (1996) Facial emotion recognition after bilateral amygdala damage: Differentially severe impairment of fear. Cogn Neuropsychol 3:699–745.
  • Cohen J (1988) Statistical power analysis for the behavioral sciences, 2. Baskı, Hillsdale, New Jersey. Lawrence Erlbaum Associates. Corbett B, Glidden H (2000) Processing affective stimuli in children with attention-deficit hyperactivity disorder. Child Neuropsychol 6:144-55.
  • Çorapçıoğlu A, Aydemir Ö, Yıldız M ve ark. (1999) SCID’in Türkiye İçin Uyarlama ve Güvenirlilik çalışması. Hekimler Yayın Birliği. Ankara.
  • Delongis D (1991) Continuous Performance Test. Santa Anita, CA, Wang Laboratories. Dinn WM, Robbins NC, Haris CL (2001) Attention-deficit/hyperactivity disorder, Neuropsychological Correlates and Clinical Presentation. Brain Cogn 46:114-21.
  • Dogan S, Oncu B, Varol-Saracoglu G ve ark. (2009) Validity and reliability of the Turkish version of the Adult ADHD Self-Report Scale (ASRS-v1.1). Anadolu Psikiyatri Derg 10:77-87. 179
  • Ekman P, Friesen W (1976) Pictures of facial affect. Palo Alto, CA: Consulting Psychologists Press. Epstein JN, Johnson DE, Varia IM ve ark. (2001) Neuropsychological assessment of response inhibition in adults with ADHD. J Clin Exp Neuropsychol 23:362−71.
  • Fayyad J, De Graaf R, Kessler R ve ark. (2007) Cross-national prevalence and correlates of adult attention-deficit hyperactivity disorder. Br J Psychiatry 190:402-9.
  • Fine C, Blair RJR (2000) Mini review: The cognitive and emotional affects of amygdale damage. Neurocase 6:435–50. First MB, Spitzer RL, Gibbon M ve ark. (1997) Structured Clinical Interview for DSM-IV Clinical Version (SCID-I/CD). Washington, DC: American Psychiatric Press. Ibáñez A, Petroni A, Urquina H ve ark. (2011) Cortical deficits of emotional face processing in adults with ADHD: its relation to social cognition and executive function. Soc Neurosci 6:464-81.
  • Kerr SL, Neale JM (1993) Emotion perception in schizophrenia: Specific deficit or further evidence of generalized poor performance? J Abnorm Psychol 102:312-8.
  • Keskinkılıç C (2008) Benton Yüz Tanıma Testi’nin Türk toplumu normal yetişkin denekler üzerindeki standardizasyonu. Turk Noroloji Dergisi 14:179-90.
  • Kessler RC, Adler L, Ames M ve ark. (2005) The World Health Organization Adult ADHD Self-Report Scale (ASRS): a short screening scale for use in the general population. Psychol Med 35:245-56.
  • Kessler RC, Adler L, Barkley R ve ark. (2006) The Prevalence and correlates of adult ADHD in the United States: Results from the National Comorbidity Survey Replication. Am J Psychiatry 163:716–23.
  • Kovner R, Budman C, Yitzchak F ve ark. (1998) Neuropsychological testing in adult Attention Deficit Hyperactivity Disorder: A pilot study. Int J Neurosci 96:225-35.
  • Lindvall O, Bjorklund A (1983) Dopamine- and norepinephine-containing neuron systems: Their anatomy in the rat brain. Chemical Neuroanatomy, PC Emson (Ed.), New York: Raven. s. 229–55. Mannuzza S, Klein RG (2000) Long-term prognosis in attention-deficit/ hyperactivity disorder. Child Adolesc Psychiatr Clin N Am 9:711-26.
  • Miller M, Hanford RB, Fassbender C ve ark. (2011) Affect recognition in adults with ADHD. J Atten Disord 15:452-60.
  • Murphy P (2002) Cognitive functioning in adults with Attention-Deficit/ Hyperactivity Disorder. J Atten Disord 5:203-9.
  • Nowicki S, Duke MP (1994) Individual differences in the nonverbal communication of affect: The diagnostic analysis of nonverbal accuracy scale. J Nonverbal Behav 18:9-36.
  • Oldfield RC (1971) The assessment and analysis of handedness: The Edinburgh inventory. Neuropsychologia 9:97-113.
  • Oncu B, Olmez S, Sentürk V (2005) Validity and reliability of the Turkish version of the Wender Utah Rating Scale for attention-deficit/hyperactivity disorder in adults. Turk Psikiyatri Derg 16:252-9.
  • Pelc K, Kornreich C, Foisy ML ve ark. (2006) Recognition of emotional facial expressions in attention-deficit hyperactivity disorder. Pediatr Neurol 35: 93-7.
  • Plessen KJ, Bansal R, Zhu H ve ark. (2006) Hippocampus and amygdala morphology in attention-deficit/hyperactivity disorder. Arch Gen Psychiatry 63:795–807.
  • Rapport LJ, Friedman SR, Tzelepis A ve ark. (2002) Experienced emotion and affect recognition in adult attention-deficit hyperactivity disorder. Neuropsychology 16:102-10.
  • Robertson I (1987) Sociology. 3. Baskı, New York: Worth. Rojahn J, Lederer M, Tassé MJ (1995) Facial emotion recognition by persons with mental retardation: A review of the experimental literature. Res Dev Disabil 16:393–414.
  • Rosvold HE, Mirsky AF, Sarason I ve ark. (1956) A Continuous performance test of brain damage. J Consult Psychol 20:343-50.
  • Sagvolden T, Johansen EB, Aase H ve ark. (2005) A dynamic developmental theory of attention-deficit/hyperactivity disorder (ADHD) predominantly hyperactive/impulsive and combined subtypes. Behav Brain Sci 28:397–418.
  • Scheres A, Tontsch C, Thoeny AL ve ark. (2010) Temporal reward discounting in attention-deficit/hyperactivity disorder: The contribution of symptom domains, reward magnitude, and session length. Biol Psychiatry 67:641–8. Seidman LJ, Biederman J, Faraone SV ve ark. (1997) Toward defining a neuropsychology of attention deficit-hyperactivity disorder: Performance of children and adolescents from a large clinically referred sample. J Consult Clin Psychol 65:150−60.
  • Shapiro EG, Hughes SJ, August GJ ve ark. (1993) Processing of emotional information in children with attention-deficit hyperactivity disorder. Dev Neuropsychol 9:207-24.
  • Shin DW, Lee SJ, Kim BJ ve ark. (2008) Visual attention deficits contribute to impaired facial emotion recognition in boys with attention-deficit/ hyperactivity disorder. Neuropediatrics 39:323-7.
  • Singh SD, Ellis CR, Winton AS et al (1998) Recognition of facial expressions of emotion by children with attention-deficit hyperactivity disorder. Behav Modif 22:128-42.
  • Sinzig J, Morsch D, Lehmkuhl G (2008) Do hyperactivity, impulsivity and inattention have an impact on the ability of facial affect recognition in children with autism and ADHD? Eur Child Adolesc Psychiatry 17:63-72.
  • Spitzer RL, Williams JBW, Gibbon M ve ark. (1987) Structured Clinical Interview for DSM-III-R. Washington DC. American Psychiatric Press. Spreen O, Strauss E (1998) A Compendium of neuropsychological tests Administration, norms, and commentary. 2. Baskı, NY. Oxford University Press. s. 4-6. Stevens D, Charman T, Blair RJR (2001) Recognition of emotion in facial expressions and vocal tones in children with psychopathic tendencies. J Genet Psychol 162:201–11.
  • Volkow ND, Wang G, Newcorn J ve ark. (2007) Depressed dopamine activity in caudate and preliminary evidence of limbic involvement in adults with attention-deficit/hyperactivity disorder. Arch Gen Psychiatry 64:932–40.
  • Ward MF, Wender PH, Reimherr FW (1993) The Wender Utah Rating Scale: An aid in the retrospective diagnosis of childhood Attention Deficit Hyperactivity Disorder. Am J Psychiatry 50:885-90.
  • Williams LM, Hermens DF, Palmer D ve ark. (2008) Misinterpreting emotional expressions in attention-deficit/hyperactivity disorder: Evidence for a neural marker and stimulant effects. Biol Psychiatry 63:917-26.
  • Yuill N, Lyon J (2007) Selective difficulty in recognising facial expressions of emotion in boys with ADHD. General performance impairments or specific problems in social cognition? Eur Child Adolesc Psychiatry 16:398-404.
  • Zaimoğlu S, Karamürsel S, Gürvit H ve ark. (1995) Çocuk ve gençlerde N200 ve P300 bileşenlerinin nöropsikolojik eşlikleri: Gelişimsel bir çalışma. V.Ulusal Çocuk ve Ergen Psikiyatrisi Kongresi, 30 Nisan-3 Mayıs 1995 Ankara.
APA TATAR BARAN Z, YARGIÇ İ, OFLAZ S, Buyukgok D (2015). Erişkin Dikkat Eksikliği Hiperaktivite Bozukluğunda Duygu Tanımanın Dikkat ve Dürtüsellik Belirtileri ile İlişkisi. , 172 - 180.
Chicago TATAR BARAN Zeynep,YARGIÇ İlhan,OFLAZ Serap,Buyukgok Deniz Erişkin Dikkat Eksikliği Hiperaktivite Bozukluğunda Duygu Tanımanın Dikkat ve Dürtüsellik Belirtileri ile İlişkisi. (2015): 172 - 180.
MLA TATAR BARAN Zeynep,YARGIÇ İlhan,OFLAZ Serap,Buyukgok Deniz Erişkin Dikkat Eksikliği Hiperaktivite Bozukluğunda Duygu Tanımanın Dikkat ve Dürtüsellik Belirtileri ile İlişkisi. , 2015, ss.172 - 180.
AMA TATAR BARAN Z,YARGIÇ İ,OFLAZ S,Buyukgok D Erişkin Dikkat Eksikliği Hiperaktivite Bozukluğunda Duygu Tanımanın Dikkat ve Dürtüsellik Belirtileri ile İlişkisi. . 2015; 172 - 180.
Vancouver TATAR BARAN Z,YARGIÇ İ,OFLAZ S,Buyukgok D Erişkin Dikkat Eksikliği Hiperaktivite Bozukluğunda Duygu Tanımanın Dikkat ve Dürtüsellik Belirtileri ile İlişkisi. . 2015; 172 - 180.
IEEE TATAR BARAN Z,YARGIÇ İ,OFLAZ S,Buyukgok D "Erişkin Dikkat Eksikliği Hiperaktivite Bozukluğunda Duygu Tanımanın Dikkat ve Dürtüsellik Belirtileri ile İlişkisi." , ss.172 - 180, 2015.
ISNAD TATAR BARAN, Zeynep vd. "Erişkin Dikkat Eksikliği Hiperaktivite Bozukluğunda Duygu Tanımanın Dikkat ve Dürtüsellik Belirtileri ile İlişkisi". (2015), 172-180.
APA TATAR BARAN Z, YARGIÇ İ, OFLAZ S, Buyukgok D (2015). Erişkin Dikkat Eksikliği Hiperaktivite Bozukluğunda Duygu Tanımanın Dikkat ve Dürtüsellik Belirtileri ile İlişkisi. Türk Psikiyatri Dergisi, 26(3), 172 - 180.
Chicago TATAR BARAN Zeynep,YARGIÇ İlhan,OFLAZ Serap,Buyukgok Deniz Erişkin Dikkat Eksikliği Hiperaktivite Bozukluğunda Duygu Tanımanın Dikkat ve Dürtüsellik Belirtileri ile İlişkisi. Türk Psikiyatri Dergisi 26, no.3 (2015): 172 - 180.
MLA TATAR BARAN Zeynep,YARGIÇ İlhan,OFLAZ Serap,Buyukgok Deniz Erişkin Dikkat Eksikliği Hiperaktivite Bozukluğunda Duygu Tanımanın Dikkat ve Dürtüsellik Belirtileri ile İlişkisi. Türk Psikiyatri Dergisi, vol.26, no.3, 2015, ss.172 - 180.
AMA TATAR BARAN Z,YARGIÇ İ,OFLAZ S,Buyukgok D Erişkin Dikkat Eksikliği Hiperaktivite Bozukluğunda Duygu Tanımanın Dikkat ve Dürtüsellik Belirtileri ile İlişkisi. Türk Psikiyatri Dergisi. 2015; 26(3): 172 - 180.
Vancouver TATAR BARAN Z,YARGIÇ İ,OFLAZ S,Buyukgok D Erişkin Dikkat Eksikliği Hiperaktivite Bozukluğunda Duygu Tanımanın Dikkat ve Dürtüsellik Belirtileri ile İlişkisi. Türk Psikiyatri Dergisi. 2015; 26(3): 172 - 180.
IEEE TATAR BARAN Z,YARGIÇ İ,OFLAZ S,Buyukgok D "Erişkin Dikkat Eksikliği Hiperaktivite Bozukluğunda Duygu Tanımanın Dikkat ve Dürtüsellik Belirtileri ile İlişkisi." Türk Psikiyatri Dergisi, 26, ss.172 - 180, 2015.
ISNAD TATAR BARAN, Zeynep vd. "Erişkin Dikkat Eksikliği Hiperaktivite Bozukluğunda Duygu Tanımanın Dikkat ve Dürtüsellik Belirtileri ile İlişkisi". Türk Psikiyatri Dergisi 26/3 (2015), 172-180.